Wikipedia:Praothoek/Archief/3

Westfeels/Westfaols/Westfaals

Ik môk even n nij stok aan veur dat woar t aigelks om begon. t Begon der mit dat ik n meugelke indailen môkt haar, woarbie de Nederlaands Leegsaksische dialekten bie t Westfeels rekend wörren of as apaart, mit oetzundern van t Twìnts en t Twìnts-Groafschops. Droadnaegel zee dou dat t Aachterhouks nait hailmoal aan de isoglossen voldee dij normoal sproken veur t Westfeels broekt worden. Om te konkludeern of t wel of nait bie t Westfeels heurt, liekt t mie verstaandeg as wie verschaaidene veur en tegens opschrieven. t Nederlaands Leegsaksisch dat vanôf nou nuimd wordt, omvat veur t gemak nait t Grönnegs.

Zol t Nederlaands Leegsaksisch as Westfeels zain worden kinnen of nait en kin man t ien dat gevaal beter as apaarte dialektgroep zain?

• Wel: De klank van de oo en de ee is zo de Grönnegse klanken"oa" en "ì". Ien t Noord Leegsaksisch (m.u.v. Gr.-Ofr.) is dit zo as de Engelse oo (home) en de Duutse ee (Jena).
  • Nait: In t Duutse Westfeels het man voak brekensklanken: "oaë" en "ìë". Ien t Nederlaands Leegsaksisch gebeurt dit maisttieds nait. Ien t Twìnts wel. Ien dit opzicht sloet t Nederlaands Leegsaksisch meer bie t Oostfeels aan.
• Wel: Man het de ao (Grönnegs ô, mit n haile lichte breken) ien stee van t Grönnegse oa, t Oostfraise oa of oou en t Noord Leegsaksische oo (zo as ien t Engelse home).
• Wel: In veul dialekten bestaait t woord kuiern, al den nait meer zo veul broekt, wat as n isoglosse van t Westfeels zain wordt.
• Wel: Man sègt maisttieds "elopen" ien stee van t Noord Leegsaksische "lopen". Môr dat dut man anders ook ien t Oostfeels. Opvalend is dat juust t Twìnts dit nait dut, ien tieds dat dizzent juust voaker bie t Westfeels aansloet as de rest.
• Wel: De Nederlaands Leegsaksische dialekten binnen vanoet Westfele ontstoan. Dit nuimt man ook wel de Westfeelse expansie.
• Wel: Ien n aantel dialekten môkt man verschil tuzzen "maken" en "daor", zo as over de grìns.
• Nait: De klank van de oo en de ee is zo as de Grönnegse klanken"oa" en "ì". * t Woord Rüe (of equivalent) wordt nait broekt veur hond, zo as wel n isoglosse van t Westfeels is.
• Nait: De Nederlaandse kaant het veul Nederlaandse invlouden en de Duutse kaant veul Duutsen.

Kin aine nog meer veurs en tegens bedenken? Zet dij den môr onder dizze zinnen, dus nait onder t bovenstoande liestje, zodat t dudelk is wat man der nij bie zet. Aan t ìnde môken wie wel n konklusie mit ales bie nkander. Verliek ook: Noord Leegsaksisch en Westfeels en ook joen aigen dialekten. Grönneger 1 20:56, 10 jan 2009 (CET)

Moi, Noord en oost-Tweante zegt wal loopn/lop/leupn, in plaatse van eloopn/elop/eleupn heur. -Woolters

Dat staait der ook: Opvalend is dat juust t Twìnts dit nait (Dus nait elopen) dut, ien tieds dat dizzent juust voaker bie t Westfeels aansloet as de rest. Grönneger 1 21:25, 10 jan 2009 (CET)

Prima, dan ha'k det dus eawn neet good begrepn. Woolters 212.45.32.223 00:26, 11 jan 2009 (CET)

Ik denke neet da'w de Nederlands-Nedersaksische dialecten Westfaels könt neumen. 't Is ok een betken simpel edacht vin ik altied: worumme zo'w unze dialecten nao gebeden in Pruusse motten neumen? En völle van dee oldmoodse theorieën as "Westfaalsche expansie", "Hollandsche expansie" etc bunt toch allange achterhaald, sinds de jäöre veertig en vieftig, krek as dee dialect-indelinge dee't ik nog wal ens laeze as "Gelders-Overijssels" of "Zuid-Drents" of ene scheiding tussen Sallands en Oost-Vaelouws tewiel dat een en 't zelfde dialect is. Ok de gedachte dat der vrogger Saksers in 't hele gebeed wonden waor at no Nedersaksisch wordt epraot klop in de meeste gevalle helemaole neet. De olde Chamaviërs of Hamalanders beveurbeld, dee 't in den Achterhook, Liemers, Oost-Vaelouwe en Zuud-Salland zatten en ok in 't Duutse West-Mönsterland, wassen ginne Saksers maor Franken. Zo stonden ze ok bekend: de Chamavische Franken. En in Grunning, Noord-Drenthe en de Stellingwarven ha'j de Frezen. En wat duch ow van Salland: hèt gebeed van waor oet de SALische FRANKen nao 't zuden vertrokken um FRANKriek te stichten! 't Nedersaksisch is taalkundig ezene ok helemaole neet den directe naokommer van 't Saksisch, dat ston eigenlik völle körter bi-j 't Frees en Engels; Ingewoons of Noordzee-Germaans wordt dat eneumed. We könt aerder zeggen dat der ene enorme Nederfrankische expansie is ewest in de Saksische gebeden, inclusief in Duutsland, as andersumme, a'j 't taalkundig bekieken doot.

In elk geval: 't West-Mönsterlands en Benthems bunt net zo weinig as 't Achterheuks of Twents Westfaels te neumen. 't Oost-Twents hef der wal wat maer invleu van, da's wal zo. 't Noordwest-Twentse Vrezenvaens hef natuurlik de bekende brekinge en de ou en ei, maor is veur de rest waer helemaole on-Westfaels met beveurbeld 't verkleinwoord op -ien etc. slöt 't maer bi-j 't westen an.

Hieronder kö'j zeen en laezen dat 't Westmönsterlands neet bi-j 't Westfaels eraekend wordt, 't völt boeten de kenmarkende isoglossen. Maor umdat 't in 't land Westfalen epraot wordt is 't geografisch wal een Westfaels dialect, maor taalkundig dus neet:

http://www.lwl.org/westfalen-regional-download/PDF/S018_Mundarten.pdf

Onder: bekiek en vergeliek: wel van de dreeë heurt der neet bi-j?

http://www.lowlands-l.net/anniversary/achterhooks.php

http://www.lowlands-l.net/anniversary/munsterlandisch-bocholt.php

http://www.lowlands-l.net/anniversary/westfalisch.php

't Is dudelik dat de leste ovverzetting, de Westfaelse, volkommen afwik van de aerste tweeë. De aerste is de Westerse versie (deur miene oma, God gef heur rust), de tweede is de West-Mönsterse versie van Bokelt, Bocholt dat deel is van Mönsterland, Westfalen, Duutsland, en de darde Westfaelse kump oet Gütersloh in Duutsland.

Chamavian 08:30, 11 jan 2009 (CET)

Chamavian: oaver olde stamverbaanden hef gieniene 't; 't giet hier oaver taal.

Sallaands en Oost-Veluws nuum ie 'tzölfde. 't Is hier körtsleden nog eschreven; 't lig d'r net an naor wat veur isoglossen aj kiekt. 't Handboek Nedersaksische Taal- en Letterkunde hef een kaorte (p.86) daoras onderscheid wördt emeuken maank 'Drents-Sallands' (det binne wi'j van um de Riest henne), 'West-Sallands' (Zwartewaterlaand zeg mar), 'Centraal-Sallands' (ter heugte van Zwolle), 'Oost-Veluws-Sallands' (Olst, Wieje, Dèventer en ten westen van de Iessel) en 'Oost-Sallands' (feilijk 't grootste diel van Sallaand, van Raolte töt Heldern en Hardenbarg). Dit is een indieling 'op basis van verschijnselen die aan Westfaalse breking, diftongering en enkele andere natuurlijke veranderingen zijn gerelateerd' .

Aj de Westfaolse en Hollaandse (of Westfaalsche en Hollandsche zoas ie det mit een knipoog schrieft) expansies oldmoodse theorieën viendt, wat bint daor dan oen bronnen veur?

' Het Twentse 'taallandschap' wordt als gevolg van de aanwezigheid van brekingsdiftongen en het vervolg daarop als Westfaals gekarakteriseerd. De Westfaalse verschijnselen vinden we, zo werd al opgemerkt, vanouds aan beide zijden van de staatsgrens, en wel zodanig dat van de 13e tot de 16e eeuw van een betrekkelijke eenheid gesproken kan worden (Entjes 1969: 37-38). Het Vriezenveens vormt met jätten 'eten', kwakken 'koken', kjökken 'keuken' enz. voor een aantal dialectologen het bewijs van een oude uitbreiding van het Westfaals over 'Oost-Nederlands gebied'. [...] Wil men voorzichtiger zijn dan die dialectologen dan kan men spreken over gedeelde uitspraakkenmerken die men Westfaals of Nedersaksisch kan noemen, vanwege de overeenkomsten met de aangrenzende Westfaalse/Nedersaksische gebieden.

' De aanwezigheid van de ä nog los van de brekingsverschijnselen lijkt Entjes (1969: 46) eveneens een Westfaalse eigenaardigheid, en er is nog meer gemeenschappelijks. [...]

' Om de Westfaalse bijzonderheden in Twente én het feit dat die veel verder reiken dan Twente, spreekt Niebaum (1985) van een nauwe verwevenheid van Oost-Nederland met Westfalen, waarbij hij ook Heeroma's bekende hypothese van de Westfaalse expansie niet langer als onwaarschijnlijk ziet (o.m. Heeroma 1953). De nauwe samenhang tussen Twente en grote gebieden over de landsgrens in de met Westfaalse breking verbonden verschijnselen manifesteert zich op vergelijkbare wijze in een samenhang met de Achterhoek, de oostelijke Veluwe, Salland, Steenwijkerland, Stellingwerf en Zuid-Drenthe. '

Henk Bloemhoff, Klank- en vormleer. In: Henk Bloemhoff, Jurjen van der Kooi, Hermann Niebaum en Siemon Reker (red.) (2008). Handboek Nedersaksische Taal- en Letterkunde. Van Gorcum: Assen (p.92)

Ni'jluuseger 10:54, 11 jan 2009 (CET)

Ik gleuve eerder dat de aoverienkomsten an invloed uut 't westen (NL) te daanken bint, as aandersumme dat Westfalen veul invloed op oens in 't westen had.

En dan wies ik veural op de aoverienkomsten tussen oenze dialecten en die van Noord-Limburg, Oost-Braobaant en Zuud-Gelderlaand.

Brekingsverschiensels in 't Dreints, Veluws, Sallaands, Achterhoeks? Ik ken ze niet, ieje wel?

As ze doelt op de lange è in brèken en lange ò (ao) in aover etc zie'w die ook aoveral in Noord-Limburg, Zuud-Gelderlaand en Oost-Braobaant, mar niet in Westfalen.

Ook 't onderscheid tussen lange a in maken en ao in daor viende we weer in de genuumde zudelike Fraankische dialecten.

Let wieders op "ow" of "oe" = NL jou zowel in oenze streken as in dizze zudelike Nederfraankisch dialecten, mar niet in 't Westfaals dat "joe" hef mit j-, en ook niet in 't Grunnings/Noord-Dreints en overig Duutslaand.

Ook hebt zowel de genuumde zudelike dialecten aoveral ie, oe, uu in lied, goed, gruun, krek zoas Stellingwarfs, Zuud-Dreints, Veluws, Sallaands mar niet zoas 't Westfaals dat ei en ou en öi hef.

Chamavian 14:07, 11 jan 2009 (CET)

n Stoereghaid hierzoot bie is dat t ook zo is dat der verschaaidene betaikenissen binnen veur t woord Westfeels:

1. De dialekten ien de olle Praisker pervìnzie Westfele en t vörstendom Liepe, liek as't wie t woord Drìnts broeken veur aal dialekten ien de pervìnzie Drìnthe.
2. t Oost Westfeels en Zuud Westfeels soamen, t gebied woar ou en ei broekt worden. Dit is anders n iendailen op n leger nivo.
3. De dialektgroep van Leegduutse mondoarden dij nait Noord Leegsaksisch (incl. Gr-Ofr), Oostfeels, Oost Leegduuts of Leegfrankisch is.

Op dij lèste doul ik hier. Ien Duutslaand wordt, zo as op de koartkes dij man voak der bie hoalt veur de isoglossen van t Westfeels, binnen voak veur de eerste. Man het onderzuik doan ien Westfele en nait ien gebieden doarboeten. Dit zörgt der veur dat man de isoglossen nait deurtrekt ien Nederlaand of Leegsaksen. Hierdeur worden t Twìnts, Emslaands en Bentumers binoa aaltieds boeten beschaauwen lôten. t Ossenbroggers wordt maisttieds wel bie t Westfeels rekend.

Dij drij veurbeelden dijst (Chamavian) hierboven zain lôtst verschillen veuraal deur de brekensklaank. Zol t nait wezen dat dit verschil ook tuzzen t Twìnts en Aachterhouks bestaait en toch stoan zai stoef bie ainander. As man ien t Twìnts schrieven zol: "Dee netelkeuning is oetflogen oem veur zien joengen wat to eten te hoalen." (wat nait hailmoal goud Twìnts is, môr dat der boeten lôten) zol man dat liek zo oetspreken as "Däi Niätelküaning is uutfloagen um föar sin Jungen wat to iäten to halen." om môr even de reloatsie tuzzen baaiden aan te geven. Doarnoast is wat man hier as Münsterland Low Saxon nuimt, West Muunsterlaands. De breken is hier nait zo daip, môr wel aanwezeg. t Wordt nait schreven, omrezen man dat ien t Duuts automoatisch al dut: Jena ([jéənaə), Boot ([bowət]), Meer ([mìər]), Für ([vøə(r)]) (r wordt allend ien Zuud Duutslaand en Oosterriek en Svitserlaand oetsproken). Ook ien t Nederlaands Leegsaksische gebied het man n luchte of haile luchte brekensklaank. Man heur t ien verlieken mit t Twìnts nait zo goud, môr veur Grönnegers is t veul dudelker, omrezen wie t hailmoal nait doun. Veuraal hierdeur binnen der n hail ìnde Grönnegers (dij der gain verstaand van hebben) dij vinden dat aal Leegsaksische dialekten boeten t Grönnegs zulf, apmoal t zulfde klinken. As man bieveurbeeld noar t Stellingwaarfse veurbeeld luustert, kin man zulfs doar de luchte brekensklaanken trugge vinden: keer (kìər), eten (ìə'n), laoten (lòə'n), groot (groaət), evenpies (ìəmpies), enz. As man dat verliekt mit t Noordvelds heurt man dat de breken veul minder is. As man over de grìns gaait noar stad tou, blift der hailmoal niks meer van over. Woorden as "heurd" (høəd) wordt den [høths] en geern (gìən) wordt [gìdn]. Doarnoast is t verschil tuzzen "wìten" en "wìən" liek zo lutk as t Hogelaandster "mouder" en t Reiderlaandster "mjouder" en t Noordvèldse en Aauwerkerlaandse "moouder". Grönneger 1 13:45, 11 jan 2009 (CET)

Ik deinke da'j oe een betien vergist, beste Grönneger. Ieje in 't noorden gebruukt gewoon een "diftongische" of tweiklaankige uutspraok veur oo, ee, eu, krek zoas de Engelsen en Hollaanders zeg ie dus oow, eej, euj. Veul luu uut Achterhoek, Twente, Sallaand en Drenthe hebt echter een monoftongische of zuvere uutspraok: gewoon een lange ee, oo, eu, en dat is ook in 't Duuts zo. Allennig veur een R is 't zo dat die R zölf as een soort klinker wordt uut-espreuken, mar de klinker blef der nog net zo zuver umme.

Chamavian 14:14, 11 jan 2009 (CET)

Ien t Hollaands (ABN, "bekakt" as joe t nuimen willen) sègt man "leujk", wie sèggen "leuwkch", joe sèggen "løk" en ien Twìnte sègt man "løək". Ien t Hollaands sègt man "loowpə", wie sèggen "loouw'm", joe sèggen "lååpən" en ien Twìnte sègt man "lååə'm". Ien Hollaand sègt man "Neejdrland" ("bekakte" r), wie sèggen binoa "Nijderlènths (zo as ien "beeist"), joe sèggen "Nìderlaand" en ien Twìnte sègt man "Nìə(d)derla(a)nd". Dit as reaksie op dien sèggen hierboven, môr ook om de reloatsie zain te lôten. Noast dat joe messchain gain haile staarke (volgens die gain) brekensklaank hebben, is de oetsproak zunder de breken wel t zulfde. Dit wordt ien t westen ook wel zain as "het Nedersaksische (in de volksmond "Oosterse") accent". En zo as ik juust zee, t verschil tuzzen breken en nait breken is ien dit gevaal zo lutk as de dialektverschillen binnen t Grönnegs-Oostfrais. Grönneger 1 14:32, 11 jan 2009 (CET)

Traauwens, dij teorie van die over dij vôlker verstaarkt juust de teorie van de Westfeelse expansie en dus ienvloud oet t oosten. Ien de 5. aiw heurde t Leegsaksische gebied, zunder Grönnen, môr mit Westerwôlde en de Klainkelonien, bie Austrasia, t keerngebied van de Franken. Noudoags is t Saksisch, dus t mout op ain of ander wieze n ienvloud oet t oosten had hebben. Doarnoa is t middelk dat t deur de Hollaandse expansie weer n ienvloud oet t westen had het. Grönneger 1 14:44, 11 jan 2009 (CET)

Ja, dat is de traditionele indeling vanuut de romaantische negentiende ieuw, weerumme griepend op de Romiense tied en vrogge middelieuwen: 't Nederlaandse volk (en taal) zo'j kunnen indelen in Fraanken, Saksers en Friezen. En oenze streken wordden dan dus Saksisch, veur 't eerst want die name was hier nooit gebruukt. Mar dan wil niks zeggen aover de taalkundige relatie van 't olde Saksisch mit 't tegenswoordige Nedersaksisch. A'j goed naor 't Old-Saksisch kiekt, waorin bv de bekende Heliand is eschreven, zal oe opvallen hoeveule Fries-en AngelSAKSisch-achtige(dus Ingweoonse) kenmarken die taal eigenlik hef, die a'j niet weer tegenkomp in 't (zogenaamd Nedersaksische) Middelnederduuts. En a'j naor 't Nederfrankische Middelnederlaands kiekt zö'j juust ongeleufelik veule aoverienkomsten mit 't Middelnederduuts ontdekken. Rara hoe kan dat? Nou, hiel simpel: 't Fraankische Riek van Karel de Grote had polletiek en daormit ook taalkundig enorme invloed. Een paor veurbieldties van Oldsaksisch naor Middelnederduuts onder Fraankische invloed bint: us => uns, gôs => gans, othar => andar, ân => ên (1), stôd => stund enz. enz. Dus de NAME Saksisch is der wel an egeven, mar dat wil niet zeggen dat 't ook Saksisch IS. Trouwens in Duutslaand betiekent Saksisch een Hoogduuts dialect... Niet dat ik tegen de name Nedersaksisch bin, heur, dat is een prima bruukbaore term veur oenze dialecten, mar ik wol laoten zien dat de invloed vanuut 't Fraankisch eigenlik veule groter is ewest as de miesten weet, en dat een invloed uut 't oosten (incl westfaals) de verkeerde denkrichting is. Chamavian 19:22, 11 jan 2009 (CET) "

Ik mout die noageven datst geliek hest ien n aantel dingen hierboven. Toch bin ik t nait hailmoal mit die ais. Bieveurbeeld dat t Leegsaksisch gain Saksisch wezen zol. Natuurlieks is dit nait zo, de toal dij doudestieds proat wör, is der nait meer. Toch is de toal dij wie noudoags proaten ontstoan oet dij toal. Hest der geliek aan dat t nait meer t zulfde is, den t Hollaands en t Grunnegs binnen oet t Frais ontstoan, môr binnen gain Frais of Nederfries of wat den ook. Toch is t wel zo dat dat toalverandern is. t Is nait zo dat de Saksen oet heur gebied goan binnen of n aander toal overnomen hebben, zo as de Ommelanders en de Hollanders doan hebben. De toal is beienvloud. De toal is ien t haile gebied veraandert, wat n puur natuurlek proses is en dat zok overaal ien de wereld veurdut. t Oldengels of Anglo-Saksisch is ook nait meer t Engels van dou en is ook staark deur t Fraans (o.a.) beienvloud worden. Toch hait t nog aal Engels. En dat Saksisch (Oppersaksisch) tegenswoordeg dij noam het bin ik aigelks tegen. Ook de noam Sachsen dij t gebied laank het had vin ik gain gooie, den t het niks mit de olle Saksen te môken. As man Duutslaand tegenswoordeg nog iendailen zol ien stammen, zol man de Sächser as Turengers aanduden.

Hest wel geliek aan dat verhoal over de ienvloud van t Leegfrankisch, môr moutst nait vergaiten dat dit nait de ainegste ienvloud wèst het dij om en om goan is. Houst t ook hìnzetten wilst, of man nou oetgaait van eerst Saksisch, dou "Franko-Saksisch" of eerst Frankisch en dou "Saxo-Frankisch", de varianten dij der proat wörren wazzen Westfeels. Dizze diskussie gaait over of de Leegsaksische varianten van Nederlaand wel of nait bie t Westfeels rekend worden kinnen. Ìndeloze verhoalen over 10e aiwse stammen en de vroag of wat wie proaten wel of gain Saksisch is, helpt nait bie t konkludeern van dizze vroag.

De konklusie van t haile laange verhoal over Saksen, Franken, enz. is dat t middelk is dat de toal dij man vrouger pruit of de toal dij t Frankisch dat hier proat wör het beienvloud Westfeels is. De verschillen dij noudoags bestoan, binnen veuraal kommen deur t Leegfrankisch, ien wèlke tied den ook (HRR 1200, RNL 1600, KNL 1900). Grönneger 1 21:44, 11 jan 2009 (CET)

Ik begriepe nog altied niet waorumme beveurbield 't Apeldoorns, Zwols, Hogeveins dan Westfaalse dialecten zollen weden. Bint heur aoverienkomsten mit de dialecten van Mönster, Ossenbrugge of Bieleveld dan zoveule groter dan mit die van Amersfoort, Nimwegen of Leeuwarden? Waor komp dat idee toch weg dat oenze dialecten naor een Duutse deel-staat enuumd mut worden? Waorumme zegge wij niet dat ze in Westfalen Twents/Achterhoeks praot in plaats van aandersumme?

Trouwens, is 't niet eerder zo dat 't Hollaands en Grunnings niet zozeer uut 't Fries bint ontstaon, mar dat 't Nederfraankisch (Utrechts/Braobaants) respectievelik Nedersaksisch (Dreints) de Friese taal daor hebt vervangen, mit natuurlik nog wat sporen en 't accent uut 't Fries? Beveurbield de diftongische uutspraok eej, oow etc is typisch uut 't Fries (krek as 't Engels) Chamavian 23:55, 11 jan 2009 (CET)

Ik docht dat t bie driftongische oetsproaken t veuraal gong om klinkers. Heuren woorden as mjouder, groot ([grouwt]), veel ([vijol]) doar den ook bie? Grönneger 1 17:37, 12 jan 2009 (CET)

Ja, diftongen oftewel twei-klaanken bint altied klinkers. Bv een lange aa, ie, oe bint zuvere klinkers, monoftongen of ien-klaanken. In Oost-Nederlaand, zoas Zuud-Drenthe, Aoveriessel, Gelderland, oos-Braobaant en Limburg, wordt ook de lange ee, eu en oo zuver, dus as monoftong, uut-espreuken. Ook de Vlaomse uutspraok van 't Nederlaands en natuurlik 't Duuts hebt dit. Mar in Hollaand, Frieslaand en Grunningen wordt der nog een klaankien achteran ezet, dus: eej, euj/euw en oow, dat is ook de ABN norm. Bekend veur 't Amsterdams en Haags is natuurlik: een heile chroute kuike ipv een heel grote keuken; 't Rotterdams hef 't aover "een greuwte beuwt" en grote boot. Zölfde zie'w in 't Engels en Fries, die neiging töt diftongische uutspraok. En umdat 't Grunning en Hollaands ook op veurmaolig Fries gebied epraot wordt, is 't logisch an te nemen dat ze dizze olde articulatie-basis beholden hebt. Trouwens ook in Oost-Nederlaand komt wel diftongen veur, beveurbield in sni-j (sneeuw), ieuw (eeuw), wei (waai), grui (groei), vrouw, enz. BTW: wat is "mjouder"? Chamavian 19:10, 12 jan 2009 (CET)

Mjouder is Reiderlaands veur moeder (HGL: mouder). Deurdat t zowel veur Duutslaand, as veur Leegsaksen, as veur Nederlaand t oethörk is, het t n hail ìnde olle kenmaarken beholden kint. t Het ook n tied laank isoleerd wèst tuzzen Boertanger moor, Dollerd en de Ems. Doarom komt de -jou allend nog ien t Reiderlaand veur en nait meer ien aandere Grönnegs-Oostfraise varianten. Der wordt vanoet goan dat man dat ien Grönnen allend ien t Oldambt doan het.

Dus driftongen binnen dus aigelks elke dubbele klinker (van aander soort) of j of w, of begriep ik dat verkeerd. As dat zo is, den het t Waterlaands (Purmerend e.o.) der wel n hail ìnde (Doër lowept n heejele grouwete majn die sow graaëg mensje begroewet en altaied bai et waaëtir rowendhangt = Daar loopt een hele grote man die graag mensen begroet en altijd bij het water rondhangt). Grönneger 1 19:32, 12 jan 2009 (CET)

Klopt, een diftong is dat de artikulatoren ( dat, woarmet da'j de klank vormt, dus de mond, lippen, tonge) van plaatse verandert in nen klinker binnen ne lettergrepe. In t Nederlands bunt dat

ei, ui, en au. Monoftongen verandert de stand van de artikulatoren neet, en kö'j dus ok zo lange anholden a'j wilt. Bi'jveurbeeld ee in t nederlands. Dat verschil köj dus ok zeen en veulen a'j der op let. Dan he'j ok nog triftongen: 3 standen in de klinker: bi'jveurbeeld ieuw, eeuw. En joa, in t westen van Nederland zegt ze vake nen diftong, woar-t ze nen monoftong skrieft: roowju roowzu (rode rozen) Droadnaegel 20:15, 12 jan 2009 (CET)

Ieuw en eeuw bint ook diftongen, twei-klaanken, ie + "w" en ee + "w". De -u- wordt hier allennig mar eschreven um an 't geven da'w hier een "Surinaamse w" mut uutspreken, 't is dus gien triftong (dreiklaank), niet ie + u + w. Een triftong komp in 't NL of NS niet vake veur, behalve in een woordtien as "miauw" = ie + a + "w".

In de gebrukelike uutspraok van 't Nederlaands zoas we dat op radio, TV, in films en liedties etc heurt, bint ee, eu en oo ook diftongen (eej), (euj) en (oow), behalve veur de R. As ze wel as monoftong uutespreuken wordt valt dat metiene op, dan hef de spreker een oostelik (bv Twents of Achterhoeks), Limburgs of Vlaoms accent. De ei/ij, au/ou en ui bint bij alle sprekers diftongen, ongeacht heur accent, mar wordt in 't oosten vaak toch weer wat aanders uut-espreuken as in de standaord. gììf mì-j ôôk maa zôôn lèùke brujne vrow in plaats van standaord NL geejf mei oowk maar zoown leujke bruine vrauw en Randsteeds cheif mai ouk maoi soun luike braaüne fraauw ;-) Chamavian 23:19, 12 jan 2009 (CET)

Waor, eeuw en ieuw bunt ok diftongen. Moar miauw is ok nen diftong, volgens Van Dale bunt dat twee lettergrepen. Anders bunt eieren (nl) en kuiern ok diftongen. Dus triftongen bunt heel zeldzaam, as ze überhaupt veurkomt. En joa, a'j nen oo bi-jveurbeeld as monoftong oetsprekt, klunk dat oostelek, kiek noar Almeloo en t Nederlandse Almelow.

In t Limburgs en Fries schient triftongen wal veur te kommen.

Droadnaegel 23:53, 12 jan 2009 (CET)

Aigelks hè, as man goud luustert, heurt man ee-uu-oe. Ien t Grönnegs wordt dit zo veul meugelk vermeden, ales wait eeuw of ieuw wordt, wordt ien t Grunnegs ai of ij: aiw, of laiver aiv (eeuw), nij (nieuw), snij (sneeuw), Zai (Zeeuw), laiw of laiver laiv (leeuw), enz.

Over dij Duutse noam, de noam Nedersaksisch allend al verwiest noar n dailstoat ien Duutslaand en n aandere noam veur Nedersaksisch is toch Platduuts of nait?

Vervangen is n te groot woord. Man het toalege aigenschoppen overnomen, môr n toal overnemen gaait nait van de aine op aander dag. Dit gaait laanksoam. Bie t Grunnegs het der eerst n periode wèst woarien man n Fraise toal haar mit Saksische ienvlouden (ook wel oldgrunnegs nuimd) en loater gong dat laanksoam noar n Saksische toal mit Fraise en ook Frankische ienvlouden en het zok loater op n aaigen wieze wieder ontwikkeln doan. Grönneger 1 01:29, 12 jan 2009 (CET)

Oke, lôten wie t even aans doun, zo wordt t nait. Doe mainst dat de Nederlaands Leegsaksische dialekten gain Westfeels binnen. Wat lôt die dat denken? Ik stoa open veur n liestje van argumenten. Grönneger 1 10:34, 12 jan 2009 (CET)

Trouwens, misschien lik 't wal wat eigenwies of geliekhebberig zo af en to, maor ik vin 't gewoon mooi um ovver taal en dialect te discuzeuren met kammeräö dee't dezelfde interesses hebbet. A'k dinger zegge as "dow vergiste di-j" of "i-j hebbet neet geliek" of zowat moste di-j daor niks van an trekken, heur, da's dan gewoon in 't veur van de discussie.

Chamavian 06:25, 13 jan 2009 (CET)

Joa, dat begriep ik, môr ik haar n bitke t gevuil dat de diskussie vaast luip. Vandoar dij zin hierboven, zodat wie even weer dudelk hebben woar t over gaait en wat we tot nou tou aan veurs en tegens hebben. Grönneger 1 11:22, 13 jan 2009 (CET)

De ei/ij, au/ou en ui bint bij alle sprekers diftongen, ongeacht heur accent - Wat deank ieleu van t Haags? "ei" wörd "ea"(Fraansk père), "ui" wörd "öah" (Tweants "höare") en "au" wörd "ààh" (Engels guard). Deankt bievuurbeeld an t bekeande zinnetje Broodje ei met ui, det as bggewtsje ea met öa wörd oet esprökn. Woolters 17:41, 13 jan 2009 (CET)

Nee, ik hadde 't nou aover accenten in 't Nederlaands, niet aover dialecten zoas bv Haags. "Hagenezen" die as netties Nederlaands (perbeert te) praoten zegt gien "bgautje ae met öä" mar eerder "browtje aai met aaü. 't Eerste is dialect, 't tweide accent. Krek as een Dreints accent "brôôtje ej met uj" zol weden, en Dreints dialect "broodtien ej mit siepel" Chamavian 19:23, 13 jan 2009 (CET)

Of een brökkien ei mit siepel... Ik heure 't al iene bestellen in de snackbar in Möppelt. Mar wel hef nog wat te zeggen oaver de èventueel Westfaolse aord van partie Nedersaksische dialecten in Nederlaand? Ni'jluuseger 20:32, 13 jan 2009 (CET)

Juustem. Is dr info bekeand oawer Groafskopper Plat? Geluudsdreagers -vuurbeelde? Ik heure van völle riesnders dee at doar ewest hebt det ze meandn det ze Riesnders heurdn, mear det t dan toch Duutsers warn. Mear ik kan hier weainig oawer veendn. Woolters 20:52, 13 jan 2009 (CET)

Der bint twei heufdvariaanten: Nederbenthems dat bij 't Zuud-Oost-Dreints/NoordOostAoveriessels anslöt in die bekende "enclave" rondumme Emmelkaamp enzo, en Aoverbenthems meer zudelik wat veul op 't Twents en Westmönsterlaands lek. Dus niet typisch Westfaals, want 't hef gieniene van al die kenmarkende trekkies daorvan zoas "goud", "leid", "groin", "briäkken", "huoppen", "üöwwer", mar gewoon respectievelik (Neder cq Zuud)"goed" - "good", "lied" - "leed", "gruun" - "greun", "brèèken" - "brekken", "hòòpen" - "hoppen", "òòver" - "ovver", -ien - ken... (in Nederlaandse spelling). Dus die Riessenders hebt de Aoverbenthemse variaant eheurd, wat op Twents lek... Chamavian 22:47, 13 jan 2009 (CET)

Môr de ou het t Muunsterlaands ook nait.

Dunkt mie dat man t den opdailen kin ien twij heufdgroepen. Ainerzieds t Westplatt, mit doarbie t Nederlaands Leegsaksisch (m.o.v. Grönnegs en eventuweel m.o.v. summege vörms van Twìnts), t "Waterplatt" en t "Westmönsterlänsk", tegenover t Westfeels dat de dialekten Mönsterlänsk, Oostwestfäälsk, Südwestfäälsk en Suërlänsk (sums as Zuudwestfeels zain). Baaide groepen kinnen sumtieds ook wel soamen as ain dialektgroep zain worden onder de foutieve noam "Westfeels" liekas dat t Grönnegs-Oostfrais sumtieds bie t Noord Leegsaksisch rekend wordt. Hou liekt dit as konklusie? Of binnen der nog haile staarke veurs en tegens. Grönneger 1 23:22, 13 jan 2009 (CET)

De opdieling in twei groepen in een westelik plat (Nederlaands-Nedersaksich incl Westmönsterlands+Bethems mar zunder Grunnings) en oostelik plat (Westfaals etc) lek mij wel acceptabel. Mar de mandielige name van de beide groep (West+Oost) mut natuurlik dan niet ook Westfaals weden. Nume wij 't gewoon 't Westplat, of de Westgroep, Westnedersaksisch? Veural vanuut Duuts ogepunt klop dat natuurlik goed, dat West idee. Of een aandere name die as recht döt an zowel de Nederlaandse dialecten as de Westfaalse? Chamavian 07:35, 14 jan 2009 (CET)

Ja kiek, de noam Westfeels is ien de run van de tied noam wèst veur meerdere verschaaidene gebieden. Om en bie t joar 1000 was Saksen verdaild ien drij gedailte: "Westfalen" (t haile westen, noudoags Westfele, Westerwôlde, Emslaand, Ossenbroggerlaand, dail van de Aachterhouk), Engern, (Holstain, Bremerlaand, Oldenbörg, Liepe, Paderborn) en Oostfele (Lunebörg, Broenswiek, Goslar). Doarom worden aal dialekten dij ien t westen proat worden Westfeels nuimd en aal dialekten ien t Oosten oostfeels. Toch het noudoags de noam Westfele ook n aander betaikenis, noamelk t haarvörmege gebied ien Noordrhain-Westfele. t Is môr net welke betaikenis man neemt of man t wel of nait as korrekte noam beschaauwt. Grönneger 1 11:30, 14 jan 2009 (CET)

Doarbie komt ook nog weer t probleem Emslaands, omrezen dit ainerzieds bie t Noord Leegsaksisch rekend wordt en aanderzieds bie t Westfeels. t Het veul Westfeelse aigenschoppen, zo as t verklainwoord "-ken" en ien t zuden het man de ua en iä nog wel lichteg, ien tieds dat man ien t noorden nog aal u (Twìnts: oo) en ì (Twìnts: ee) sèggen, wat weer aansloet bie t Drìnts. t Het anders nait de ou oetsproak, môr de oo en de ei oetsproak gaait zo as de Grönnegse ee, dus tuzzen ee en ij ien, wat weer n reloatsie aangeft mit t Westerwoolds. Grönneger 1 23:25, 13 jan 2009 (CET)

Wouter in d'keller in hoezen dij aan d'Eemse stoun. n Man vertelt hier over zien heugenissen oet zien kinnertied oen woou dat wouter dou was.

As man traauwens goud noar dit fragment luustert, heurt man ook n dudelke dubbelklaank ien de Reiderlander e, woar man ien Grönnen è of ì sègt. Veuraal de woorden "ses" (zìəs), "eb" (ìəb) en "west" (wèəst). Grönneger 1 00:05, 14 jan 2009 (CET)

Artikelstaand Januwoari 2009

1. Achterhooks: 689 artikels (veurige keer: 666) + 23
2. West-Veluws: 516 artikels (veurige keer: 486) + 30
3. Grunnegs: 403 artikels (veurige maond: 389) + 14
4. Stellingwarfs: 380 artikels (veurige maond: 365) + 15
5. Drèents: 259 artikels (veurige maond: 253) + 6
6. Tweants: 242 artikels (veurige maond: 209) + 33
7. Oost-Veluws: 134 artikels (veurige maond: 133) + 1
8. Sallaans: 93 artikels (veurige maond: 91) + 2
9. Urkers: 8 artikels (veurig antal: 8) gelieke ebleven

Woolters 05:22, 1 jan 2009 (CET)

Vertaling van dankbetuging

Is der ene dee der zin an hef um de dankbetuging te vertalen? Sεrvιεи | Overleg » 21:21, 4 jan 2009 (CET)

Hef Woolters jao al edaone? Ni'jluuseger 21:48, 4 jan 2009 (CET)

O ja, noen zie-k 't, je bin nog veule vlogger as ikke. Weer bedank veur de vertaling Woolters! Sεrvιεи | Overleg » 22:19, 4 jan 2009 (CET)

Doar zö'j t vuur hebn :). Ik zagn det, en ik deanke: direkt anpakn, dan he'w det ook wier ehad. t Was n keer 10-15 minuutn woark. Vaalt met. 213.148.243.41 22:39, 4 jan 2009 (CET)

Iepeloo

Moi kearls, dr was hier vroger n artikel oawer t Iepeloo/ypelo/ipelo, den at wat vrömd foneties eskreewn was. Woer is den feailik ebleewn? Hef dr ene van oeleu den feailik vort edoan, want ik wol den wal es anpasn? Woolters 20:56, 6 jan 2009 (CET)

Volgens mien was dat Rektum (Wierdn) Servien 22:06, 6 jan 2009 (CET)

Jah, det is um. Ik hebbe al wat wöarde ehad met den kearl den at det eskreewn hef (en den at zik toevallig "chamavii" neumt) en t keump mie beheurlik Eanters oawer. Rektum en Iepeloo ligt ook kort bie Eanter, mear hee wol dr neet an det Rektums en Eanters t zelfde zol wean.

Mear dr steet ook bie det ze zik gearne teegn van alns en nog wat ofzetn doot. Mu'k dit ertikel umme zetn noar Eanters op Standaard Skriefwieze? Lik mie wal better hè? 87.195.82.223 23:43, 8 jan 2009 (CET)

Wattan, is der nòg een Chamaaf ?! Ikke bin dat niet, heur, ik hadde nog nooit van Rectum eheud, behalve dan as geleerd woord veur drietgattien ... Chamavian 19:12, 12 jan 2009 (CET)

Nee wus wal det ie det neet beent, least t oawerleg mear. Rectum is ook n gat,vandoar :P Woolters 17:32, 13 jan 2009 (CET)

't Zol mar as geboorteplaats in oen rijbewies of paspoort staon Chamavian 22:43, 14 jan 2009 (CET)

Kameroad van mie hef ooit al es n foto emaakt van n tiedelik gemeentebröd wat doar was eplaatst: "Aanleg drukriool omgeving Rectum". Woolters 23:42, 14 jan 2009 (CET)

Vrouw Strien wördt Nederlaandse

'Vrouw Strien wordt Nederlandse', lat RTV Oost weten. Ik denke: 't klinkt aans wal asof ze hier weg kump, asof 't zölfs een slim olde vrouwe is. Misschien kump vrouw Strien uut de Graofschop Benthem en wol ze zo geern net an d'aandere kaante van de grèenze wonen?

't Giet dus um de van oorsprong Zuud-Koreaonse vrouwe van börgemeister Strien van Olst-Wieje. Ni'jluuseger 22:56, 9 jan 2009 (CET)

Vlouw Stlien?

DialectWiki

Hallo dialectvrienden,

het zou leuk zijn als juillie hier een kijkje zouden nemen:

http://meta.wikimedia.org/wiki/DialectWiki

Verdere uitleg:

Hat zal een dialctwoordenboek ontstaan die zowel idiomen also ook hele zinnen zou kunnen bevatten. Ik heb contact gehad met Paul Hemetsberger die zo iets soortgelijks al heeft ontwikkeld. En hij is er ook erin geslaagd een audiomodule er aan toe te voegen: http://www.dict.cc/

Het plan is om meer en meer dialecten of regionale talen er aan toe te voegen. Ik heb ca. 20 Europese plus vier Americaanse taalinstituten gecontacteerd.

Om te beginnen zou het Nederlands-Duitse taalgebied het best geschikt zijn omdat er al taalrijke dialectwikipedias bestaan.

Het belangrijkste onderdeel van een nieuwe DialectWikipedia zou een kaart zijn, b.v. http://meta.wikimedia.org/wiki/WikiMiniAtlas/de . Deze kaart zou dialectkaarten kunnen bevatten (zo als GoogleMaps) zodat iedereen, die bijdraagt, zijn geboorteplaat of plaats van herkomst ingeeft en die is dan weer gelinkt aan de database.

Deze kaart zou al voorgeconfigureerd kunnen worden met behulp van de locale supporters (juillie) of door de taalinstituten zodat men de resultaten van een klein gebied bij elkaar kan voegen.

De directeur van het Schoots taalinstituut heeft b.v. erop gewezen dat het Schoots vijf hoofddialecten telt. In het Nederlands taalgebied kan men er naast de drie hoofdgebieden nog veel meer vinden.

Ikzelf ben nieuw op Wikipedia en probeer zo vel mogelijk technisch kennis te vergaderen om een prototype in de lucht te krijgen maar heb voor dit doel uiteraard help nodig. Voor het gaval dat juillie ideen hebben of sterker nog willen meedoen hoor ik het graag.

Een weetje om de kaart in te lassen of het inbrengen van een audiomodule en vooral het aanmaken van een geschikte database zou het puntje van de zalm zijn.

Met vriendelijke groet

==Bovelett 16:26, 16 jan 2009 (CET)

Vertalen

Hef der weer ene zin um an 't vertalen te gaon. Leef je uut op de tiejige dee-j hierboven vienen kunnen. Sεrvιεи | Overleg » 23:31, 20 jan 2009 (CET)

Welke tekst? Ik zie allennig 'Candidates for the 2009 steward elections are asked to submit their nominations by January 25. Nominate yourself.' 'Volk det an de stewardschop-verkiezings van 2009 mitan doen wil, geerne oe véur 25 jannewaori anmelden. Meld oe an.' Ni'jluuseger 10:36, 21 jan 2009 (CET)

Ja a'j det anklikt krie'j n lang verhaal oawer de vuurweardn. Ik wil det wal n moal doon, mear hebbe non tentamens, en dee goat mie eawn vuur. Woolters 12:40, 21 jan 2009 (CET)

O, wat raor toch Wooltjen! ;-). Luusjen mu-j effen klikken op "Help us with translations!". Sεrvιεи | Overleg » 21:48, 21 jan 2009 (CET)

Um now zo'n hiele bladziede argens op Meta oaver 't Stewardschop te vertalen, intied dew hier mit vier of vief polyglotten bint... Ik doche meer an bosschoppen op nds-nl zölf, die aj dus ziet op oeze taalversie van Wikipedia, en waor een Nedersaksische tekst mooier stiet as een tekst in een aandere taal. Ni'jluuseger 12:29, 1 feb 2009 (CET)

Ik zol dee bladziedes op Meta ok neet vertalen. I'j hebt meer an 't vertalen van de bosschoppen hier, ja. Dee verkiezingen bunt euver dree weken veurbi'j. --Erwin 21:45, 1 feb 2009 (CET)

Harry Potter

Moi,

Ik zat wat te kieken op YouTube over t Platduuts en dou zag ik n filmpje op Platduuts over Harry Potter en dou zag ik dat zien stiefpa (dunkt mie) n bedrief het dij "Grunnings" hait. Grappeg. Wait ain of dat ain of aander reloatsie het mit t Grunnegs, messchain deur ôfkomst van ain van de schrievers ofzo? Grönneger 1 18:06, 28 jan 2009 (CET)

Wenn du von schrievers snackst, denn meenst du de plattdüütschen Schrievers, oder? (Denn Harry Potter hett ja an sik blot een Schrieversche)

Ik nehm dat nich an. Dat heet ok original op Engelsch so: [1]. Disse Sied spekeleert, dat dat mit ooldengelsch grunian (modern engelsch to grunt) to doon hett. In Rowling ehr Bregen kann ja nüms rinkieken, uttosluten is dat nich, aver ik glööv dat is Tofall. --::Slomox:: >< 20:50, 29 jan 2009 (CET)

Artikelstaand Februwoari 2009

1. Achterhooks: 689 artikels (veurige keer: 689)
2. West-Veluws: 520 artikels (veurige keer: 516) + 4
3. Grunnegs: 407 artikels (veurige maond: 403) + 4
4. Stellingwarfs: 381 artikels (veurige maond: 380) + 1
5. Tweants: 268 artikels (veurige maond: 242) + 26
6. Drèents: 265 artikels (veurige maond: 259) + 6
7. Oost-Veluws: 135 artikels (veurige maond: 134) + 1
8. Sallaans: 94 artikels (veurige maond: 93) + 1
9. Urkers: 8 artikels (veurig antal: 8) geliek ebleewn

Woolters 01:30, 2 feb 2009 (CET)

Wikisource

Ik will nu geern veurankamen mit den Wikibron. Een van de nödigen formaliteiten is en kleen policy over de schrievwies. Wenn een den text op meta:Low Saxon/language and spelling conflict policy/Afstemmen na Nedersaksisch oversetten kunn, denn kunnen wi afstemmen. Ji köönt geern anfangen aftostemmen. --::Slomox:: >< 18:36, 4 feb 2009 (CET)

Dat language subcommittee van de Foundation verlangt disse policy, eerdat se dat project inrichten doot. --::Slomox:: >< 19:04, 4 feb 2009 (CET)

Op meta:Low Saxon/Schrievwies schullen wi man besnacken, wat de naams van de naamrüüm op nds.wikisource wesen schöölt.

Op meta:Low Saxon/Wikisource admins köönt wi beheerders en bürokraten veur Wikisource keuren. Wenn wi noog kannedaten hebt, denn bün ik d'rveur, dat wi opminnst so twee oder dree beheerders van nds-de en van nds-nl keurt (en bi de Plautdietschen will ik ok fragen, wat se neet een opstellen wüllt). En veur jeedeen project opminnst een (aver geern ok meer) bürokraat. Sünd ji mit de regeln inverstaan, de ik op de sied opschreven heb? Wenn neet, denn seggt dat man op meta:Talk:Low Saxon/Wikisource admins.

Wer will sik geern as kannedaat opstellen? --::Slomox:: >< 04:09, 6 feb 2009 (CET)

D'r sünd nou de eersten kannedaoten op meta:Low Saxon/Wikisource admins. Ik dee mi freun, wenn noch meer luu d'rtokaamt. --::Slomox:: >< 19:54, 7 feb 2009 (CET)

Systeemteksen

Ik gao m'n de koemende tied weer effen bezig houwen mit 't onderhouwen en anpassen van de systeemteksen. Hieronder vie-j een overzichte van een paor anpassingen dee a-k edaon hebbe of nog wil gaon doon:

• De naamruumte sjabloon wiezigen naor mal - is al gebeurd en is in de systeemteksen an-epas. De naamruumte wonnen binnekort an-epas.

• 't Woord pagina wo-w herneumen naor bladzie(je) of ziede of zokswat, mar ik heb nog effen evreugen in de darpen en stejen bie ons in de buurte wa-w daoveur gebruken. Vanof Oldebroek tot an Putten gebruken ze 't woord bladzij (mit uutzondering van Vierhouten). Mien eigen bladzie(je) was dan net weer wat te puristisch. Ik stel veur um 't mar gewoon pagina te houwen. A-j dat veraanderen willen geet der oek aorig wat wark in zitten.

• A-j zelf nog wat anpassingen in gedachte hemmen, dan mu-j ze effen deurgeven! Sεrvιεи | Overleg » 09:28, 5 feb 2009 (CET)

Om eerlek te wezen vin ik "mal" gain mooie noam. t Dut mie n bitje aan asof t n tiedelk ontwerp is. Ik zol anders ook gain aandere noam waiten, môr toch. Grönneger 1 15:19, 1 mrt 2009 (CET)

Ikke dan juust wier wal. Mal is vuur mie dudeliker as sjabloon. Ik zee dan ok echt nen geetvörm vuur mie, van toew a'k wal es bie minn eum in de woarkplaatse köm (den dut met beeldn vuur in n hof). Dee konn alle vörme hebn. Met sjabloon zee ik direks van dee plestik duurzichtige plaatn met geater vuur mie, um strakke cirkels te teekn op papier, en aanders nit. Mear det is vanzelf heel persoonlik. --Woolters 213.148.243.41 00:43, 2 mrt 2009 (CET)

AJAX / zeuken anvullen

Sins kort warkt bi-j mi-j t automaties anvullen van de zeukteksten neet meer. Dus a'k links in t zeukveld beginne met tikken: Ac dan verscheen tot veur kort n liestjen met meugeleke anvullingen van pagina's dee-t der an voldeedn.

Dat warkt noo neet meer, en da's toch onhandeg a'j der an gewönt bunt. Javascript he'k gewoon an stoan, Windows XP pro, Firefox 3.06.

In de Google searchbox warkt AJAX nog gewoon wal.

Hebt der hier meer leu last van, of mot ik t toch bi'j miene instellingen zeuken?

Droadnaegel 21:33, 11 feb 2009 (CET)

Ik wete nit woeran of det kan lign. t Ene moal dut'e bie mie wal, mear t aandere moal nit. t Is geleuf ik net wovölle sköarme a'j lös hebt stoan en wovölle a'j n kompjoeter op det momeant belast. --Woolters 213.148.243.41 01:09, 12 feb 2009 (CET)

Op 'e computer waora'k now veur zitte, dut e 't wal. Ni'jluuseger 18:08, 12 feb 2009 (CET)

Scheet mi-j moar lek! Op Linux deet e et nog gewoon, en op Windows noo ok weer, zonder iets veranderd te hebbn. Noh ja, ik vroag neet hoo et kan, ik profiteer dervan! Droadnaegel 20:32, 13 feb 2009 (CET)

Tabbladbenamingen

Ik vreuge m'n of wat of julen liever hemmen:

• Overlegen*, bewarken, vortdoon, herneumen, beveiligen/vriegeven, volgen (zoas op nds, nl en vls)
• Overleeg*, bewark, do vort, herneum, beveilig/geef vrie, volg (zoas op li, fy en zea)

En 't tweje punte... wat zien julen liever veur 't tabblad "talk":

Overleg (znw)

• Vanweage de saamnstellingn: User talk: Gebrukers-oaverleg, of Categorie talk: Kattegerie oaverleg.

A'j dee dan bewarkt, klunk Bewark: Gebrukers-oaverleg, better as Bewarken: Gebruker oaverleggen. Droadnaegel 20:27, 13 feb 2009 (CET)

Overleeg/overlegen (warkwoord)

• ...

Bepraot/bepraoten

• ...

Praotblad/praotpagina/praotzied

• ...

Groeten en alvas bedank veur de hulpe! Sεrvιεи | Overleg » 19:54, 13 feb 2009 (CET)

nl.Wikisource

Gift dat op de Nederlandse Wikisource ook al teksten op Nedersaksisch? Het dar maal een nakeken? Ik fraag, de Duutse Wikisource het en reeg teksten op Middelnederduuts en Platduuts. de.Wikisource ontseggt nds den status as egen spraak en seggt, dat se ook in tokumst nds-teksten sammeln willt. Dat gift gewiss noch stried, wenn wi eerstmal uns egen Wikisource hebt. Kan dat ok bi nl.Wikisource passeren of neet? --::Slomox:: >< 15:55, 18 feb 2009 (CET)

Ik viene zo direct gien Nedersaksische skrievers/teksten op de Nederlaandse Wikisource. Ik geleuve niet det dit een perbleem zal wörden, zoas 't det is maank de Duutse Wikisourse en de nds(-nl) Wikisource in oprichting. D'r hebt jao in 't Nederlaands-Nedersaksische taalgebied gien skrievers ewest van 't fermaot van Groth, Reuter, Brinckman. Ni'jluuseger 19:33, 12 mrt 2009 (CET)

Wikimania 2010 in Amsterdam

Vanuit de Vereniging Wikimedia Nederland heeft een groep Wikimedianen de handen ineengeslagen om een bid te creëeren en Wikimania (het jaarlijkse internationale evenement van Wikimedia) in 2010 naar Amsterdam te halen. We zijn op zoek naar enthousiaste gebruikers (niet per se leden van de vereniging) die graag willen helpen om dit bid tot een succes te maken. Op meta is een lijst te vinden van zaken die gedaan moeten worden, maar ook mensen die hier geen tijd voor hebben en gewoon hun steun voor het bid uit willen spreken zijn van harte welkom! Ciell 26 feb 2009 11:33 (UTC)

Imago

Moi,

Ik vruig mie ôf, hou wordt t Grönnegs aigelks zain deur proaters van t aandere Leegsaksisch in Nederlaand? Wordt t zain as mooi, lelk, plat, roeg, vrumd, of wat aans? En wat (welke klanken, woorden) wordt nou as typisch Grönnegs zain?

Bie os staait t Drìnts bieveurbeeld bekend om de ie-klaanken (t giet, iene, bietje). De "zudelke" dialekten ien zien hailen stoan bie os bekend om de ì (en è) en oa veur ee en oo en woorden as onmeuneg, gloepens en kuiern. Grönneger 1 15:53, 1 mrt 2009 (CET)

Moi,

Heel toovallig hef mien meakn doar vuur zinne opleaidige n oonderzeukn oawer mutn doon, en komnden deenksdag doot alle metstudeantn de resultoatn bie mekoar. Dan doo'k oe deank ik nog wal wieter beskeed. Hee mos 5 leu hier oet de buurte vroagn wo at zee oawer de verskeaidene dialektn van Neerlaand dachtn, en det angeewn met 3 adjektievn. Ik mut oe wal woarskouwn want ze beent nit heel positief allemoal. Non kan det ook wean umdet ze dr nit genog vanof weett, en zik dr nit genog in verdeept hebt, mear toch. Ik zal oew eawn ne greppe oet de adjektievn doon: stug, dom, lelijk, boers, conservatief. Ik kan t ook nit helpn.

Ik doo met n poar kammeröa wal es vuur de grap n betn grönns (nit vake heur), vuur zowied a'w det köant. Meesttieds begeent det natuurlik met "Goejndag aeim" en mangs korte stuks zo as: "Det kinst wol doun, jea" en "Hest dien verjoordeg vaaierd?" Doaroet kö'j zeen det vuur oons Grönns n betn kleenkt as "aai" vuur "ie","eij" vuur "ee" en "oaww" vuur "oo". --Woolters 213.148.243.41 00:31, 2 mrt 2009 (CET)

Ikzelf viene 't Grunnings heel mooi klinken! Wat ik ech kenmarkend viene veur 't Grunnings is vanzelf de aai, aauw en ou en bv. doe vinst en woorden as lutje, moi en wotter mar 't echte vlogge en eenteunige Grunnings vie-k dan weer neet zo mooi. Sεrvιεи | Overleg » 22:36, 2 mrt 2009 (CET)

Kiek, dat Grönnegs vin ik juust mooi, omreden t zo onverstoanboar en apaart is. Ik heb der zulf sums ook wat muite mit om tou verstoan. Mien noaber, dij al n joar of wat leden oet de tied kommen is, dij pruit liek as dij Oostfraise boer van dit filmpje: Dütsch. Mien opa pruit liek as dij man hier te heuren is:Wikipedia:Nedersaksisch_beluustern#Körte_zin. Dit Grönnegs wordt heloas nait meer proat deur luu dij jonger binnen as 60. Dit is noamelk t echte Grönnegs, dat wat man nou heurt, zo as t Grönnegs van Siemon Reker (môr ook mien (proat-)Grönnegs), is nog meer deur t Nederlaands beienvloud en dat vin ik jammer. Grönneger_1 12:32, 3 mrt 2009 (CET)

Ik veende Grönns ook wal mooi heur. Mear det wat iej zegnt, det he'j oaweral. Ook in Tweante keump t Hollaands dr slim op dale. Vroger zea iederene in Riesn vevömdag en venomdag vuur moarn en middag, rechtevoort vuur Teegnswoordigs en tookn vuur volgende, en nen heeln bult mear van det soort wöarde. krek, knief, etc, beent machtig mooie wöarde, mear gin meanske gebrok dee nog. Sproakn veraandert, doar doo'j niks an. Det beteeknt nit det t kapot geet, mear det t zik anpast noar de tied, en det is n teekn van sproakleawndigheaid. Det t veraandert kö'j umme truurn, mear iej köant t ook nemn zo as t rechtevoort is. A'j too verdan probeert dee oolde wieze te behooldn, zöalt leu zegn de'j völs te eulderwets köjert (heb ik ook al n moal ehad). Det mu'j vergeliekn met nen hollaander den at hele dage in biebelsproake köjert. Det geet vandaag an n dag gewoon nit mear. Woolters 00:08, 4 mrt 2009 (CET)

Det beteeknt nit det t kapot geet, mear det t zik anpast noar de tied, en det is n teekn van sproakleawndigheaid. Dat gleuv ik niet. Dat _is_ een teken, dat de spraak kapot geet. Dat spraak sik ändert, dat is normal. Aver dat koomt an op de snelheid en op de richt. En op ogenblik ändert de spraak sik to gauw en to dul na Nederlands/Hoogduuts. --::Slomox:: >< 17:24, 4 mrt 2009 (CET)

In 't Veluws zegen we nog altied krek wa-k wol/wou (precies wat ik wou), rechtevoort hannen we vrogger oek mar noen neet meer. Een ui heten vrogger look en volgens mien ha-j wat oostelijker de siepel, mar tegensworig (rechtevoort) heet dat een ui(e), u uui(e) of uj. Mar 't luldraod, de knetterbiele en de kiekkaste ha-j vrogger dan weer neet zo. Sεrvιεи | Overleg » 21:42, 4 mrt 2009 (CET)

'Sproakn veraandert, doar doo'j niks an. Det beteeknt nit det t kapot geet'. As een spraoke heur allend in de richting van íen oaverkoepelende dakspraoke ontwikkelt (assimilaotie), in stee van oaveral wat van weg te snupen en heur eigen aord te beholden, dan giet de zwakke spraoke kepot. Spraoke op zich veraandert inderdaod altied, mar een bepaolde spraoke kan daorumme nog wal vörtraken, deur töt weinig meer as 'n accent te verwörden, of deur agil niet meer espreuken te wörden.

Nee, det van niks an de haand (of: niks an [te] doen), taal leeft jao, det oavertuugt mi'j niks. Een spraoke mut 't van taalwil hebben: vandage nog in ien van de gratis kraanties in Medrid las ik een stokkien daorin ze oe 't goede gebruuk van een Spaanse uutdrokking uutduudden, en waorskowden tègen anglicismes. Now is 't Spaans zölf een niks ontziende supertaal daor 't honderden kleine talen bi'j toe doet, mar det is een veurbield van taalwil; iets dus wat oes volkien niet hef.

Hou wordt aigelks mit de regionoale toalen ien Spanje? Binnen toalen as t Galizjoans, Leonees, Aragonees, Baskisch en Kataloans ook op heur retoer? Of binnen dij nog veul leventeger as bie os? Grönneger 1 13:27, 5 mrt 2009 (CET)

Grunnegs, machtig mooi jao, zoas 't olde Grunnegs daoras Grönneger 't oaver hef, mar ok in dizze tied gebruukt (skrieft temiensen) ze nog mooi Grunnegs - zoas Gerrit Wassing in zien novelles, en aandere sublieme Krödde-skrievers. De beste Nedersaksische skrieveri'je en meziek kump uut Grunning (en Drenthe). Ni'jluuseger 22:55, 4 mrt 2009 (CET)

De beste Nedersaksische skrieveri'je en meziek kump uut Grunning (en Drenthe). Oawer smaak vaalt nit te steggeln, hè luusken ;)?

Ik hebbe t geveul det dee taalwil dr wier n betn an zit te komn. In ieder geval wal in Tweante. Ik kan vernemn det leu dr völle met gangs beent, en leu um mie hen hebt in de gaatn de'k dr aait drok met bin. Ik wete wal de'w t imago an mutn pakn, of sproake lös van imago mutn koppeln, mear vieleu köjert te völle en doot te weainig. Mear t is ook ondudelik wat non "good plat" is en wat nit, want n eenn köjert wier n betn eulderwetser as n aander, en n niejerwetsen zegt det det van den aandern nit good is, en aandersumme liek zo, en a'w zo an t vitn bliewt, dan is dr vuur eenn den at t niej wil learn gaauw de wille of.

Dr is in Tweante ginne heugere organisasie den at vuur iederene of dut. Iej hebt de kreenk vuur Tweantse sproak, iej hebt Goaitsen, ik leazn van de wekke det dr n niej book is met richtlienn vuur Tweantse spelling (den-t al in t vuurtn zeg det nit iederene dr tevreadn met zal wean), mear de meeste leu weett aait nog wier nen oetzeundering in öar eegne plaatselike dialekt te veendn wat nit oonder de bestoande richtlienn vaalt, en wiest dee dan in zin geheel of en knooit mear wat an. In Riesn he'j nen hoop leu dee-t skriewt zo as Koarel van n Notoaris, en aandern skriewt t zo as ze t zegnt.

Ik deanke de'w wat mear op de vuurgroond mutn komn. Volk wat vakerder an en oawer Neersassies mutn loatn deankn. Leu oawertuugn det Neersassies köjern nit slim is en nit dom ;). Woolters 23:35, 4 mrt 2009 (CET)

Ik bin t ook mit Ni'jluuseger ains. As t op dizze menaaier deurgaait, blift der allend nog môr n aksent over. Man kin aigelks goud de generoatsies zain binnen t Grunnegs:

• Generoatsie 1900-1960
• Generoatsie 1950-1980
• Generoatsie 1980-nou

Bie t Oostfrais kin man dat ook heuren, môr doar gaait t logischerwies richten t Hoogduuts ien stee van t Nederlaands en zo zugt man dat t oet ainander gruit en dat man tegenswoordeg (en zeker ien toukomst) proaten kin van Nederlaands Leegsasksich en Duuts Leegsaksich. Aigelks dunkt t mie dat elke generoatsie (aaltieds al) aanders proat (het), dat dit nait wat is van dizze tied, môr dat de generoatsie van bv. 1850-1900 ook aander proat het en de generoatsie van 1820-1850 ook weer aanders, enz. Dat zugt man traauwens nait allend bie dialekten, môr ook de Hooghollaands proatenden pruiten aan t begun van de 20. aiw aans as nou. As man bv. noar t "kak" kiekt, dat wat man zulf as ABN beschaauwt, dat was vrouger baseerd op t "dialekt" van Leiden. Noudoags kin man nait meer sèggen dat t "kak"-Nederlaands oet n bepoalde streek vot komt. Man proat ien t Gooi, Wassenaar, Heemstede, Lochum, Domburg, enz. apmoal t zulfde. Lèstens vonden wie n braifke van mien opa zien mouder dij mien opa feliciteerde mit zien kommunie op "den 20en juni". Nog n veurbeeld, t Engels. Aan t ìnde van de 19. aiw was "thou art" hailmoal nait zo hail vrumd. Nou is t zo ollerwets as wat dat man t binoa as middelaivs beschaauwt (vergeliek mit t Nederlaandse "gij zijt").

Wat Woolters sègt, ien Grunnen is dat minder. Nou duurf ik ook oet mien kop even roegweg te sèggen dat volgens mie Tukkers stoller op heur regionoale identiteit binnen as man hier ien Grunnen. Bie os is man wel trots om Grunneger te wezen, môr aan aander kaant het man ook n minderweerdeghaidskomplex tegenover t westen van t laand en "riekere" luu ien/oet t westen van Nederlaand. Ook al sègt man dat man der niks mit te doun wil hebben, aigelks is man stiekem n bitje jaloers en doardeur ontstaait t dubbele zulfbeeld. Dit is aans nait nij. Ook aan t ìnd van de 19e aiw haar man dit gevuil.

Liek as oet dat onderzuikje van de kamroad van Woolters bliekt, is man over t aalgemain nait positief over t Grunnegs. Ook Grunnegers waiten dit en t dubbele gevuil gaait den ook op veur de toal. Man is trots dat man Grunnegs proat, môr t is minderweerdeg aan t "hoge" Nederlaands. Ik bin perseunlieks den ook tegen de term "plat" omdat dit de toal verlieken zol mit n "hoge" toal. Ien de tied van t ontstoan van de standerdtoalen was t den ook zo dat summege varieteiten zok verhegen tou "hoge toalen" (bv. t Hollaands en Broabants, t Turengs, t Boheems, t Toskoans, t Kastiljoans) en de overblievende toalen wuiren zain as "plat". Hierdeur kriegt man ook dat summege dingen dij bie os plat binnen en as lelk zain worden (zo as de Grunnegse t, dij n "h-" en n "s-klaank" der bie kombineert) ien aander toalen as hoog zain worden (zo as ien t Engels, de rieke Britten spreken "bet" oet as "[beths]"). Ook t ienslikken van de -e wordt ien Nederlaand zain as plat, môr ien t Duuts is t hail gewoon. t Is allend jammer dat de toalen zok zo ontwikkeld hebben as hoog en leeg, woardeur de lege toalen nou kwietgoan. Grönneger 1 12:59, 5 mrt 2009 (CET)

Det ze duur de joarn hen oaweral aanders beent goan köjern is gin niejs. En liek zo as in t Engels de beleafdheaidsvörm "Thou art" dr oet is ekömn, zo geet det deank ik ook met t hollaandse "u bent" gebuurn. Doar is de kultuur nit mear noar. In t Tweants besteet zelfs gin U-vorm. "U" was vuur n Börgemeaister, n domie en n notoaris, want dee hadn stoatus en konn gin plat verstoan, en dee tröf iej allene in situasies woer hollaands neudig was.

Oawer t algemeen beent Tukkers wal greuts op öarn ofkomst ja. Oaweriessel as plaatse van herkomst wörd hoaste nooit ezegd (allene a'j op vroagpapiern oewe proveensie in mutn vuln), mear iederene zegt aait direkt op de vroage woer o'j weg komt: "Ik kom oet Tweante". Det dr allene mear n akseant oawer blif, doar hoof t nit direkt op an te goan, mear det hef dr met te maakn of de oolde leu de jongerden nog nds leart, en a'w det imago weett te verbettern (dus de taalwil anwakkert. A'w volk weett te oawertuugn det det neudig is, wörd n neergaank van t NDS döanig of eremd. Mear det dr allene nog n akseant oawer blif, det kö'j vuural in de gröttere steadn vernemn. In Almelo kö'j oe met tweants hoaste nit mear redn. Ze doot doar nog wal slim van eeee en ooooo en ööö, mear echt plat verstoat ze nit. In Eanske, Hengel en Boarne is zelfs al ne grote groep dee at t "gooise kak" akseant oawer hebt enömn, of is dr in ekömn duur völle "import", zo azze vie det neumt.

Det meenderweardigheaidsgeveul leawt in Tweante net zo, mear ik deanke det dr rechtevoort ook n betn t geveul is van: vieleu hebt zo lange probeert um aksepteerd te wordn, en toch bliewt ze oons aait oetlachen, t hooft al nit mear. vieleu redt oons wal zoonder. t Is vuur bepoalde jongerden wal populair um plat te köjern (meesttieds woarkvolk), mear doar weelt völle aandern dan wier nit met ezeen wordn, en goat dan ook aanders köjern. Woolters 13:33, 5 mrt 2009 (CET)

Wat de beleefdhaidsvörm ien Grunnen aangaait, bie os is t júúst belaangriek dat man joe (of ie of jie) sègt. t Woord "doe" het (aigelks allend deur fonetiek) n negoatieve klaank. Aine mit doe aanspreken geft (even op zien studentikoos) "amicaliteit" aan. De titel van t laidje "hé doe" is den ook juust as grappeg maind.

t Dunkt mie dat dat echt goud meugelk is, de holden tegenover n toal te aandern. Zo as ik hierboven al zee, t verschiensel hoge en lege toalen gaait al trugge tot ien 15. aiw aan tou. t Zit dus al aivenlaank ienpropt dat ozze toalen leger binnen as t Hollaands. Zo wordt dat ook voak ien Grunnen zain. Onder jongluu wordt voak docht dat t Grunnegs allend veur de minder rieke, minder suksesvolle, minder nuvere luu is. Zo is t bieveurbeeld zo dat de maiste luu dij VWO doan hebben, gain Grunnegs proaten. Luu dij noa de middelboare schoul aan t waark goan binnen as bv. dakdekker, stroatenlegger, toenbaauwer, laandbaauwer, timmerman en dat soort waark, wel Grunnegs proaten. Doardeur wordt t Grunnegs ook zain as de toal veur luu mit legere oplaaiden. Dit is juust wat verandern mout, t Grunnegs (t Leegsaksisch ien zien hailen) mout akseptoabel worden veur elkenain, môr perbaaier dat môr ains te verandern. Dit is dunkt mie ook de rezen woarom t Twìnts ien steden as Aalmelo en Ìnskedee laanksoam vot gaait/goan is, t hogere nivo van onderricht dij man nemt. Grönneger 1 13:56, 5 mrt 2009 (CET)

In Almelo of Eanske hebt de leu niks gin heugerder opleaidige ehad as in plaatsn dr umhen (duur minne ervaring met almelo zol ik juust zegn: meender). Mear grote steadn trekt volk van boetn t NDS-gebeed an, dee at duur öare direktheaid (de's n kultuurverskil) earder in heugerder plaatsen komt, zik umhoge köjert, binn de bedriewe en zo aandern öare sproake oplegn köant. grote steadn trekt Investeerders, mear ook woarkzeukenden. doar is ne gröttere ofzetmarkt vuur bedriewe, en vuur woarkzeukenden mear kaans op ne bane. Ook is t zo det t volk in grote steadn mekoar meender op de vingers kik, en det trekt ook wier n bepoald slag volk an, dee at in kleaine döarpkes öaren gaank nit goan köant.

Leu dee at VWO hebt edoan komt meesttieds in bedriewe terechte woer at eköjerd mut wordn met volk det ne aandere sproake sprek. Logies dus det ze doarbie t NDS nit neudig hebt. Op sommige gebeedn (Rechtn bievuurbeeld) wor'j slim of ereknd op oewe sproake en oew vuurkomn. n Te goodkoop haleuzie kan al zorgn de'j nen opdracht nit kriegnt. Dus NDS köjern is dan helemoal oet den boze. Doarumme zol t mooi wean a'w op al dee gebeedn oonze eegne variaant konn gebroekn in t NDS. Dreumt eawn met mie met: nen kearl van de polietsie den at oe ansprek: "Jongkearl, wat heb iej in t zinne?" of "wo'j eawn bloazn?". Of n reklamebröd van VVN an de kaantn van de weg: Töwken umme! Doar kö'j met in t hoes komn! Of nen rechter den t zeg: vieleu komt dr tookn wekke deenksdag um half viewe op terugge. Ik wete wal det det wal ineens heel slim alns-umvatnd is, mear zo zol t mutn. Allene zo blif t behooldn. --Woolters 131.211.199.205 15:58, 5 mrt 2009 (CET)

Hou wordt aigelks mit de regionoale toalen ien Spanje? Binnen toalen as t Galizjoans, Leonees, Aragonees, Baskisch en Kataloans ook op heur retoer? Of binnen dij nog veul leventeger as bie os?

Baskisch en Katalaans bint neet op retoer. De talen bint consolideerd en de meerheid van de Basken en Katalanen is ook veur de onafhangigheid van Spanie. Leonees, Asturiaans en Aragonees hebt een status, de to verglieken is mit Nedersakisch (op retoer). Galiziaans is een specielle saak. Een kaart is hier to seen. Dat is op retoer in de stad, maar neet op dat platteland. Problem veur dat Galiziaans is, dat se selfs neet weten, wat se wesen willt: Galiziaans, Spaans of Portugees.

Ik bin perseunlieks den ook tegen de term "plat" omdat dit de toal verlieken zol mit n "hoge" toal.

"plat" betekent "good to verstaan", "ons taal", "normale taal" en steet tegen de "hoge" taal, de "hoogvaardig" is. --::Slomox:: >< 18:10, 5 mrt 2009 (CET)

Veur een paar dagen las ik in ien van de gratis kraanties in Medrid det in Barcelona, de heufdstad van 't Kattelaanse taalgebied, 't Kattelaans now wal een beetien op zien retour zol wèden ten opzichte van 't Spaans. Now muj bedèenken det 't Kattelaans waorskienlijk van alle spraoken zonder natie de miest fanatieke steun van bevolking en lokale oaverheid hef. Alle dagen klaagt ze d'r in de media oaver det de Kattelanen heur spraoke zo agressief beskaarmt mit positief discriminerende wetgeving, det d'r de Spaanstaligen in Kattelonië onder te lieden hebt. (Mar netuurlijk hebt 't de fascisten daor naor emeuken, deur expres daorumme massaal Spaanstalige arbeiders naor Kattelonië te laoten verhuzen.)

De moraal, dunkt mi'j: zölfs de allerstarkste spraoken zonder natie hebt 't slim zwaor tègenaover de taal daoras de macht van 't geld achter stiet. Ni'jluuseger 18:48, 6 mrt 2009 (CET)

participium perfectum Latiense leenwoorden

Bi jo gift dat ja bakken/bakkt un ebakken/ebakkt as participium perfectum veur bakken. Segt ji den ook erestaureerd of restaureerd, also mit e of geen, bie Latiense leenwoorden? --::Slomox:: >< 19:53, 4 mrt 2009 (CET)

Erestaureerd. Mar mangs kan det niet, beveurbield eïnteresseerd kan gien mèense oaver de tonge kriegen. Dan gebruukt ze in de e-kontreien ge-, geïnteresseerd dus, netuurlijk umdet det Hollaandser is.

Ik geleuve aans det ze ge- mit zokke woorden ok vake gebruukt in de streken waor 't aanders zonder det prefix is, ok weer umdet partie d'rvan dure woorden bint die mit 't Hollaand geassocieerd wördt. Ni'jluuseger 23:04, 4 mrt 2009 (CET)

Nee, in Tweante zegnt ze Det hef mie aait al interesseerd. Zelfs in West-Tweante, woer at ze aanders aait nen -e dr vuur plakt, loatt ze um dan vort. Den -g smaakt doar gewoon nit lekker :) Woolters 23:40, 4 mrt 2009 (CET)

Bie ons is 't dat hef mien altied al intresseerd (mar ik schrieve de -e wè, want soms heu-j 't dan weer wè). Mar ampart is da-j in ongedaonmaken dan weer een g heuren i.p.v. on-edaonmaken. Sεrvιεи | Overleg » 12:40, 5 mrt 2009 (CET)

Bie os zol "dat het mie aaltieds al interesseerd" wel kinnen, môr der zit n tintje aan dat t nait hailmoal goud klinkt. Doarom vervangen wie t laiver deur "dat het mie aaltieds al interesseern doan". Dit vervangen gaait traauwens automoatisch. Grönneger 1 13:03, 5 mrt 2009 (CET)

En vieleu zegnt ook geboorn (ook in Eanter, dus nit allene Riesn). Miskien is det van t hollaands of Duuts oawer enömn. Wo geet det in aandere variaantn van t NDS? Doo'j det beskriewn, zo as op de wearld ekömn of zo?

Ongedoanmaken lik mie ne direkte ummezetting van ongedaan maken. Zol det nit better terugge dreein of wierumme zetn wordn? Woolters 13:48, 5 mrt 2009 (CET)

Bie os is t ook gewoon "geboren worden". Hail plat wil man ook nog wel ais sèggen "boren worden", môr dat wordt tegenswoordeg den weer zain as "te plat". As man t hier over "ongedaan maken" het, kriegt man al gaauw de reaksie "wat proatst ja netjes/moeilek". Ain direkte term het man der hier nait veur, môr ien t woordenbouk zel wel wat stoan as "weeromzetten" joa. Man zol eerder sèggen "ik du/dou t wel even opnij (of foutief "overnij")". Grönneger 1 14:06, 5 mrt 2009 (CET)

Bie de ginnerasie van 1900-1960 mu-k toch wè goed de oren spitsen. Vanof 1960 he-k daor gien las meer van. Sεrvιεи | Overleg » 16:39, 7 mrt 2009 (CET)

In t Achterhooks zo'j zeggn:

• Ik heb nen stoeten ebakken
• Dat hef mi-j altied al interesseerd
• De karke is (e)restaureerd
• Der is nen kleinen geboorn

En ik bun t met Woolters eens da'k "ongedaan maken" as "ongedoan maakn" zol vertaaln, moar dat klunk nog steeds as Hollands in t plat vertaald. Nen native Achterhooks sprekker zol dat neet gebroeken, den zol iets zeggen as: Dat he'k weerumme dreajt Droadnaegel 01:49, 8 mrt 2009 (CET)

Wat nou

Hierboven hebben wie konkludeern kinnen dat en hou of ozze dialekten op heur retoer binnen. Nou is de vroag, wat kinnen wie hier nou aan/tegen doun. Wie binnen nou bezeg mit t omschrieven en vaastlèggen van de toal, môr hou kinnen wie nou de holden tegenover t Leegsaksisch aandern. Hou kinnen wie der veur zörgen dat de Leegduutse varianten blieven. Doutzen Kroes is n kampanje begonnen "Praat mar Frysk", omrezen t Frais presies t zulfde probleem het as ozze toalen (môr den wel net even wat minder). Den der binnen ook waineg Fraizen dij woorden as "sprutsen", "beskôge", "betsjûtting", enz. ien doagelkse sitewoatsies broeken.

Bie mien studie hebben wie t had over

• Kennis - wait man wel genog van zien aigen toal?
  • Oet mien heufd is t antwoord hierop "nee". Man wait voak nait dat bieveurbeeld t Grunnegs dail is van t Leegsaksisch en dat der nog meer varianten bestoan, dat de varianten over de grìns staark verwant binnen, enz.
• Vaardigheden - kin man zien toal proaten?
  • Joa. Man kin t nou nog proaten, dus wie mouten nou ien aksie kommen. Veuraal de olle varianten willen wie ien leven holden en dij bestoan nou nog, man kin t nou nog heuren.
• Gedrag - proat man zien ook doadzinneg?
  • Joa. Liek as hierboven.
• Attitude - Hou staait man tegenover zien aigen toal?
  • Zowel goud as slècht. Man is trots dat er n aigen toal het, môr vuilt zok minderweerdeg tegenover t "hoge" Hollaands.

As man dit bekiekt, mout veuraal de kennes over de toal(en) vergroot worden en de holden tegenover de toal. t Dunkt mie dat de holden veraanderd worden kin deur de verhogen van de kennes. Ook de media hebben doar n grote rol ien. Zo sègt man over n "natie" dat nationalisme kreeerd wordt deur propaganda. As man historisch kiekt, klopt dit ook, omdat vrouger ales oet veul klaindere laandjes beston dij zok veraind hebben en deur propaganda (media: "wij zijn Nederlanders!", "trots op uw vaderland!") binnen de verschaaidene bevolkens bie nkander kommen. Bie de Fraizen is dat ook zo. Hou meer man op tv heurt of op internet leest dat Fraislaand aanders is as de rest van Nederlaand, de trotser man wordt op zien aigen identiteit.

n Gouie menaaier om dit probleem aan te pakken is dus bieveurbeeld deur man trotser te môken deur (via de media) meer kennes te geven over hou mooi en hou apaart ozze toalen binnen. Môr den komt der nog n probleem. Houveul wait de waitenschop van ozze toalen? Dat is heloas ook nait veul. Dus messchain mout der eerst meer onderzuik kommen en den de kennes dij den ontstaait over te brengen. Hieraan kinnen wie ook n bitje hèlpen, noamelk deur lutje onderzuikjes te doun zo as wie ook doan hebben over t Westfeels. Doarnoast kinnen wie ook hèlpen deur kennes over te brengen (doul 1 van wikipedia). Grönneger 1 15:37, 5 mrt 2009 (CET)

Mooi stukn van helligen hendrik hieroawer: http://www.helligenhendrik.nl/index.php?pagina=column&id=7. --Woolters

Dat kennen wie bie os (nog) nait, dat der woorden of oetdrokkens as TE ollerwets zain worden. t Geft wel woorden dij ollerwets binnen, môr as man dij broekt den vindt elkenain dat juust mooi. Grönneger 1 18:46, 5 mrt 2009 (CET)

Imagoverbètering first and foremost, zo'k mienen. Partie lu mient det erkennige onder 't Haandvest veur minderheidstalen niet veule uuthaalt, mar mit zokke gestes begunt temiensen de media te praoten oaver 't ' officieel erkende Nedersaksisch ', en daor wördt de lu dan weer greuts op.

Puur in de cultuur hew now al een tiedlaank - de leste decennia maj wal zeggen - een positieve gruui, mit meer en meer Nedersaksisch, en ok aal diverser (romans, hiphop, tillevisiepregramma's). Daor kuw deurgaon zoaw 't now doet.

Aandere initiatieven, die as niet per se cultureel bint, zoas de meugelijkheid umme Twèents of Drèents te praoten an de balie van gemientehuzen, die faciliteert de mèensen die as now nog plat praot: veural oldere lu en arbeiders dus. Mar det is nog wat aans as veur mekare kriegen, det ok de jongere ginneraoties weer fersoenlijk Nedersaksisch gaot gebruken, waor now 't Nederlaands slim an terrein wint.

Ik geleuve det 't Nedersaksisch as algemiene ummegaanksspraoke niet tègen 't Nederlaands kan opboksen. Zeker mit de diverse populatie die aw now in oeze kontreien hebt: Hollaanders, zuderlingen, volk uut aandere laanden, oorsterlingen die van mekare mient det ze mekaars dialect niet begriepen zolden, ginneraoties verwesterde oosterlingen die al gien Nedersaksisch meer kunt en aans vake ok gien oostelijk accent meer hebt. Oeze spraoke zal in een bename cultureel huukien blieven. Ni'jluuseger 19:08, 6 mrt 2009 (CET)

Gebruuk van Engelse woorden

Huj daor bi-k weer. Disse keer wi-k van julen weten wa-j vienen van 't gebruuk van Engelse woorden zoas: browser, e-mail, server, link, upload, download. Veur 'link' he-w 't algemeen bekende woord verwiezing al (wonnen oek gebruuk deur verschillende orgenisasies)... mar veur de aandere he-w nog neet ech woorden.

• Browser = webblaojeraar, webverkenner, webkieker, netkieker, netlezer (de leste twee vanuut 't Platduuts en 't Noors), webnavigator (vanuut 't Spaans), webzeuker.
• Downloaden = oflaojen/ofla(o)den, neerlaojen/neerla(o)den of Stellingwarfs: daelelaeden.
• server = diensenbron of gewoon server.
• e-mail = e-pos, netpos, netbreef.
• upload = oplaojen/opla(o)den

Nog wat aanders? Sεrvιεи | Overleg » 13:50, 12 mrt 2009 (CET)

Browser: webkieker of -leazer, webveanster

Downloaden: binnhaaln, of aanders neerlaadn.

Server: hooldt t mear gewoon op server, det is echt n deenk woer at de leek nit völle met te maakn hef (natuurlik wal in t gebroek, mear zelf hoo'w dr nit völle oawer te weetn)

e-mail: netpos(t) veend ik nen mooin.

uploaden:: oplaadn, hoge laadn, (dr) bie doon, (dr) op zetn.

wat aandern nog:

Delete: vortdoon, vortsmietn

File: bestaand (archief as in t Noorsk)

Folder: lik nog wal zovölle op t Tweantse voolder, kan ducht mie gewoon zo bliewn.

131.211.199.194 14:14, 12 mrt 2009 (CET) -Woolters

• Browser = webkieker, webgloeper vin ik de mooisten
• Downloaden = ophaaln, binnhaaln
• Uploaden = opstuurn, der hen stuurn, der bi'j zettn (Woolters der bi'j doon kan in t Achterhooks heel wat anders betekenn: i'j doot de bolle bi'j de beeste, of n hengst bi'j de merrie, en a-t owwen kammeroad an ow vrög of i-j um der nog bi-j hebt edoan, wil e wetten hoo-t met owwe bedprestaties geet.)

e-mail: netpos(t)

Server t lukt mi'j neet um hier ne beheurleke vertaling veur te vinden

Folder: dan mo'k denken an ne reklamefolder of zo. Map of klapper of zoiets zo'k denkn.

Droadnaegel 01:20, 14 mrt 2009 (CET)

Hehe, ik snap um heur. Vieleu zegnt dan: he'j um nog te pakn ehad, of he'j um nog egrepn? n Meuistn veend ik nog aait: smearig begätjen! Begätjen beteeknt feailik eenn aaklig ofhouwn, mear de leste tied is t noar de skunnige kaante veraanderd. Eenn stewig de binnkamer sauzn...

Gloepn is bie oons dan wier n betn negatief, in de liene van stoarn, en a'j ene angloepn doot, dan zeuk iej miskien wal verskel/houwerieje. 213.148.243.41 01:36, 14 mrt 2009 (CET) - Woolters

Gloepn is bi'j ons inderdoad ok wal n (betjen) negatief, nen gloeperd is n betjen nen achterbaksen stiekemerd ( moar in t old-Grols betekent t ok n ei, ok wal lausjen eneumd). En veur he'j um nog egreppen zo'j ok können zeggn: he'j der nog ene dale etrokken? :-; Droadnaegel 01:46, 14 mrt 2009 (CET)

Zelf vie-k webkieker of webgloeper(d) 't mooist, mar ik denke dat webkieker 't best angeef wat 't noen eigenlijks dut. 't Zol mooi ween a-w hier uut gezamelijk uut kunnen koemen, dan ku-w de risseltaoten verwarken in de systeemteksen. Sεrvιεи | Overleg » 19:36, 29 mrt 2009 (CEST)

Dan deank ik de'j t op webkieker mutn hooldn, want gloeperd kleenkt negatief. Mear is t an oons as Wiki um doar nieje wöarde vuur te verzinn? Gewoon as geïnteresseerdn wal, mear um nieje dinge oet te brengn, doar is wikipedia nit vuur. --Woolters

En bi'j onze duutse teegnhangers he'j dissn nog: http://nds.wikipedia.org/wiki/Webkieker

Woolters, joa, doar mo'j veurzichteg met wean, ik zeuk meesttieds of ik t woord kan vinden met Google, en as t veurkump, kö'w t hier gebroeken. Moar veur systeemteksten vin ik dat et wal kan, doar mögge wi'j best veurtrekkers wean. Droadnaegel 23:56, 29 mrt 2009 (CEST)

As der in 't Nedersaksisch nog gien woorden veur bestaon vie-k da-w daor bes woorden veur maggen bedenken. In 't Nederlaans doon ze dat oek daor he-j naos browser oek webbladeraar of webverkenner. As wiki is dat neet onze take mar a-w wat ummezetten munnen en 't woord besteet nog neet dan mu-w toch wat. We kunnen 't vanzelf oek gewoon op webblaojer of webblaojeraar houwen (een drekte vertaling van webbladeraar) Sεrvιεи | Overleg » 22:25, 30 mrt 2009 (CEST)

Nieje gebruker

Ik geleuwe det ene van de nieje gebroekers nit helemoal serieus gangs is. Ik deanke det ze oons loopt te bedoondern, mear ik kan t mis hebn. t Is gin Tweants wat'e skrif, en t oonderwoarp is ook nit helemoal wa'j dr van zoln verwochen. Wat mu'w doarmet? Woolters 19:05, 14 apr 2009 (CEST)

Blokkeren moar: [www.google.nl/search?q=86.82.91.107]
fy:Meidogger_oerlis:86.82.91.107 IP is al blokkeert op NL en FY as sockpuppet. Ik vertrouwdn et ok neet helemoal, en heb effen ezocht. Droadnaegel 21:18, 14 apr 2009 (CEST)

Ik bedoeln feailik wei aans (/op zien Eanters)

Mear det is al op eheelderd. :)

Woolters 22:51, 14 apr 2009 (CEST)

Woolters, ik denke neet da'j wat anders meendn, ik denke da'w et oaver denzelfden hebt. Moar ik bun der neet de kearl noar um der umhen te dreajen: ik denke dat Hannie neet is woar ze zich veur veurdut, en is t verhaal oaver Zeeland ok moar n oetvlucht um te verkloaren waorumme ze gin plat kan. Wat ze skrif is absoluut gin Zeeuws (ik hebbe der toevalleg femilie woonn), en ok gin Tweants. Het artikel oaver puup is onzin, ok in Afrika et ze dat neet. Ze hef n IP-adres da'k kon zeen veurdat ze inloggen, dat op FY en NL blokkeert is umdat ze(of hee) zich veurdeed as iemand anders. Allemoal nog gin bewies, moar veur mi'j anleiding um Hannie met n kilo of twee zolt te nemmen, en ik kan et nog altied helemoal verkeerd hebben. Dan spit mi'j dat oprecht, en kö'j mi'j hier publiekelek veur Drietebuul oetmaken, moar totdat der ne perfekte reaktie in t Zeeuws kump, heb, hebbe ik miene gedachten deroaver. Jammer genog is op t internet neet alles wat t lik, doar he'k in verleedn te völle veurbeeldn van ezeene Droadnaegel 23:50, 14 apr 2009 (CEST)

Nah, zö'w dr um achterhen doon? Woolters 00:09, 15 apr 2009 (CEST)

Ich haop det g'r ouch get Limburgsj kintj verstaon, went anges höb g'r e perbleem. Óp li.wiki dink ich det v'r mit dezèlfdje te make höbbe, zuuch: [2]. --Ooswesthoesbes 18:28, 15 apr 2009 (CEST)

Oostwest, det geet best ;). Ik deanke de'w dr um mear achterhen doot, of nit? Det mag ieleu dan doon, ik hebbe moarn ne brulfte. Woolters 00:36, 16 apr 2009 (CEST)

Gewunste pagina's

Moi, Servien hef mien evraogd om Gebruker:Erwin/Wantedpages bi'j te warken. Daor steet no ne ni'jen list met gewunste pagina's en dee wordt elke weke automatisch bi'j ewarkt. Zal 'm ok effe linken van Special:Wantedpages. --Erwin 21:33, 15 apr 2009 (CEST)

Bedank veur alle meuite! Groeten Sεrvιεи | Overleg » 22:09, 15 apr 2009 (CEST)

Afbeldingen Nedersaksische Dichters

Ik heff seen, dat dat op http://www.flickr.com/photos/tags/nedersaksisch/ en Reeg Afbeldingen van Nedersaksische Dichters gifft. De hett all Jan Glas (nds:Jan Glas) maakt. To en Bült van disse Dichters heff ik al Artikels op nds schreven. Villicht mag een van jo em mal fragen, villicht gifft he Beelder för Wikipedia ünner en fre'e Lizenz free. Wi kunnen en paar Beelder good bruken, to de Artikels över neddersassische Schrievers gifft dat betherto kuum Beelder. Ik mag dat nich sülvst maken, dat is beter, wenn dat een maakt, de Grunnengs schrieven kann. --::Slomox:: >< 20:38, 4 mei 2009 (CEST)

Moin Slomox,

Ik deanke det grönneger det nit zeen hef. Wellich mu'j um persoonlik anskriewn. Woolters 12:32, 12 mei 2009 (CEST)

Road in t Plat

Dit wol ik oeleu eawn loatn zeen: Riesnse road in t Riesns Woolters 00:44, 13 mei 2009 (CEST)

13 juni: Nacht van Kunst en Wetenschap

Ik woon al joaren in Stad en Grunnegs proaten, verstoan en lezen kin ik wel, moar ik kin it nait goud schrieven, dus ga ik maar verder in het Nederlands. Op zaterdag 13 juni zal in Groningen het lustrum 2009 van de Rijksuniversiteit worden afgesloten met een Nacht van Kunst en Wetenschap, waarbij in de hele stad binnen en buiten activiteiten zullen worden georganiseerd rond het thema Arts Meet Science. Daarbij is ook de Vereniging Wikimedia Nederland betrokken met een programma in de Universiteitsbibliotheek. Daar zullen onder andere wetenschappers hun visie geven op Wikipedia-projecten en de rol daarvan bij de ontsluiting van kunst en wetenschap. Eén van hen is de hoogleraar Gronings Siemon Reker, die commentaar zal leveren op de inhoud van nds-nl:wiki. Verder wordt die avond een Wikipedia Lounge georganiseerd, waarvan onder meer een doorlopende workshop deel zal uitmaken, waar iedereen met vragen over het werken op Wikipedia's terecht kan.

Het zou aardig zijn als die avond ook wat Wikipedianen van nds-nl:wiki aanwezig zouden zijn, niet alleen in verband met discussies over dit project, maar ook om te assisteren bij de workshop. Verder is iedere deskundige die een korte presentatie wil houden over de betekenis van Wikipedia voor zijn of haar vakgebied van harte welkom. Meer informatie is hier te vinden.

Groet, Wutsje 17:27, 14 mei 2009 (CEST)

Mijn Gronings schiet tekort: Maar ik zou het erg plezierig vinden om te weten of we de 13de inderdaad een paar actieve mensen van de Nedersaskische Wikipedia mogen verwachten.--Esther H 17:43, 28 mei 2009 (CEST)

A'j gin grönnings köant ma'j t ook wal in t Tweants doon ;). Ik kan in ieder geval nit, want ik hebbe den dag wat aanders te doon. 's Middaagns en s oawnds. 87.195.82.223 22:01, 28 mei 2009 (CEST)

Grammatika vroagende vorm of umgekeerde volgorde

Um de grammatika van et Achterhooks wieter te beskrieven, bun 'k de leste tied geregeld an et zeuken en leazen ewest, moar noo heb ik n vröagsken woar nog gin antwoord op heb können vinnen: Wat is de verbuuging van warkwoorden in eersten persoon meervold (wi'j dus) a'j de woordvolgorde umdrea-jd?

Op streektaaldictee zegt ze bi'jveurbeeld: zo schrieft wi-j dat (Achterhooks) of zo schrieve wi'j dat (Liemers). Moar ik wodden gewaar da'k zelf as Achterhooker ealek ok altied: zo skrieve wi-j dat zegge. Effen zeuken op internet gif beide varianten, en ik hebbe der wieters gin regels over können vinden. Miene persoonleke theorie: eersten persoon mv volgt den tweeden ev. Umdat de tweede persoon de t vortlöt zol et in eersten persoon mv wodden: zo schrief wi'j dat. Moar umdat dat neet lekker löp, wödt der nen tussen-e too-evoogd: "zo schrief-e wi'j dat" zo'k dan motten schrieven. Dat in tegenstelling tot et Liemers, dat meer de verbugingen van et Nederlands overenommen hef (of altied al ehad). Dus, hef der ene verwiezingen noar nen regel veur dit geval, en hoo doot andere Nedersaksische varianten dat? Is der nen algemenen Nedersaksiesen grammatika veur? Droadnaegel 23:39, 20 mei 2009 (CEST)

Moi Dröakn, ja doar heb ik ook al wal es kort met an t oetduutsn ewest, mear ik skreef t vort as tiepies Riesns of Eanters. Zo zegnt vie/zegge vie ook: hebbe vie (deankt ook direks an t versken van t Eanterse Neet Zuuver: "oet eanter komme vie". Volgens mie is t dan tiepies Tweants-Groafskops of wodöanig a'j t neumn weelt, want ik kan mie nit vuursteln det könnigheaid van mie oet aandere deeln van Tweante det ook zol zegn. Mear oewe theorie woarket ook nit. volgens mie volget'e nit n tweedn mear n eerstn persoon: "Ik skriewe-->zo skriewe vie det." (zo as iej t zegnt zol t wean: Iej skriewt --> zo skriewt vie det.)

Mear woer ik ook met an t deankn zin ekömn: vieleu zegnt aait: woarket/waarket en volget (zeet n vurigen paragraaf) ipv woarkt en volgt. Ken iej det ook?

Dus kortweg zol ik ook nit weetn wodöanig at zik det verheuldt. -Woolters 213.148.243.41 01:11, 21 mei 2009 (CEST)

Ik kwam op miene theorie umdat bi'j de normale woordvolgorde ok den tweeden persoon gebroekt wödt: ik lope, i-j loopt, wi'j loopt. Bi'j umgekeerde woordvolgorde is et dan: dan schrief ik, dan schrief i'j, dan schrief-e wi'j. Dus volgt den eersten of tweeden persoon, moar umdat et in normale volgorde den tweeden persoon is, ha'k dat an-enommen. Wal mooi um te zeen dat et in Tweante ok veurkump, der bunt toch völle overeenkumste.

Oaver warket en lopet of raket (noadruk op a, stomme e, dus gin ruumtevoortuug), kort bi'j ons in de buurte doot ze dat neet, moar in bi'jveurbeeld Meddo en Wenters doot ze dat ok: he'j em e-raket, he'j ewarket? Doar kan ik altied wal an heurn dat ze oet den hook komt, dus dat verschiensel ken ik wal good. Droadnaegel 23:50, 21 mei 2009 (CEST)

Ien t Grunnegs broeken wie ook zo wat, wie doun/dudden - duvve (dudden wie). Bie os is t nait echt n grammoatische regel, môr meer t verbastern tiedens t proaten. Messchain is dat bie joe ook wel zo. Of messchain is t overnomen oet t Nederlaands, dat joe nait de eerste of twijde persoon enkelvold broeken, môr gewoon de Nederlaandse oetgong -en en dat verbastern. t Is môr n theorie. Grönneger 1 13:42, 26 mei 2009 (CEST)

Zo hebben wie bie waarkwoorden dij ìndegen op n klinker, bieveurbeeld "verstoan" ook n soort tuzzenklaank bie de eerste persoon: Dat verstoa ik nait -> dat verstoadik nait. Dat is ook gain regel, môr t is der wel. Grönneger 1 13:47, 26 mei 2009 (CEST)

Nou ik der zo over noadenken du, t dunkt mie dat dij -e al veul older is. Ook ien de Broabantse dialekten van Bèlgie (dij nog staarkt bie t vrougere Nederlaands stoan) broekt man dij: wat denkte ge - ge denkt wat. Messchain is der nait ain bepoalde vörm. t Dunkt mie dat joe bie t omkeren zuiken noar n klinker. As dij klinker der al staait, zo as bie willen (wiln), den wordt t doar ôfbroken (wi'j -> wil iej). As der meer as ain klinker van de stam vothoald worden mout, den plakken joe der wat aachter, ain -e, zo as bie "denken" (denke wiej). Sorry veur t deur nkander hoalen van de Twìntse en Aachterhoukse spèllen, môr joe begriepen vast wel wat ik main. Grönneger 1 13:56, 26 mei 2009 (CEST)

In 't Zuudwest-Zuud-Drèents hej ok zowat bi'j de eerste persoon meervold: zegge wi'j, heure wi'j, doere wi'j (of doew), gaore wi'j (of gaow), binne wi'j (of biw(we)/bow(we)), staore wi'j (of staow). As de infinitief dus uut íen lettergrepe bestiet, plak ie der veur 't ritme een lettergrepe achter, of kriej een contractie. In mien ervaring bint de contracties (as in dan gaow daorhenne ezw.) veul gebrukelijker. Ni'jluuseger

Den tusken-e is volgens mie um te benoadrukn. Bv. "goa'w" is bedoold as in teegnstellige van "vie bliewt nit", terwiel at "goare vie" mear is van "vieleu met mekoar, en nit allene ikke, of dee andere leu". 14:11, 30 mei 2009 (CEST)

Bedankt veur de reakties, et lik der op dat den tussen -e dus wal meer veurkump. Ik bun et met Ni'jluuseger eens dat de kontrakties völle meer veurkompt, zo stark zelfs da'k de vorm zonder kontraktie vake neet ens wet. Dat doo'w (doode-wi'j), dan goa'w (goat wi-j, goad-e wi'), dat verstoa'w neet (verstoade wi-j /verstoat wi'j). Moar soms kan et dan weer neet: dan proat(e) wi'j en nooit dan proa'w. Moar dan wal weer: dan loa'w (veur loaten), terwijl de stammen proat en loat toch op mekare liekt. Miskien umdat loaten een stark warkwoord is? Dus ik heb et nog neet helemoal op de riege. Droadnaegel 15:57, 1 jun 2009 (CEST)

Praoten kan ok stark wèden: ik preut/ie preuten/hi'j preut/wi'j preuten/zi'j preuten, of ik praotte/ie praoten/hi'j praotten/wi'j praotten/zi'j praotten. Mar ie hebben geliek det alle warkwoorden die aj kunt samentrekken, wal stark bint: doen - deu (doew), gaon - gung (gaow), wèden - was (bow), staon - stund (staow), laoten - leut (laow), moeten - mus (muw), zullen - zol (zuw), kunnen (ik kanne), verleden tied ik kun (kuw)... Ni'jluuseger 15:34, 6 jun 2009 (CEST)

Olle toalen

Moi,

Ik heb de lèste tied ais keken noar t ain en aander. Zo heb ik zöcht noar olle vörms van toalen om en bie de Noordzee. En dou kwam ik tou konklusie, dat t Oldfrais dichter bie t Engels (zowel t noudoagse Engels as de vrougere vörms) as t Oldsaksisch en dat t Oldsaksisch hailmoal nait zo verschillend is van t noudoagse Leegsaksisch, ien elk gevaal nait minder as t Oldengels te doun het met t noudoagse Engels en t Oldfrais mit t noudoagse Frais. Neem nou de lèste zin van t stok op Oldsaksisch:

-That gibod ward gilêstid obar thesa wîdon werold.

-Dat gebod wordt eluusterd over disse wiede wereld.

Om te begunnen heb ik de woorden môr even presies onder nkander zet, nait kiekend noar de juust woordorde. Man zugt dat der ien de schriefwieze nogal wat verschilt. Kieken wie den noar de oetsproak, den is der veul meer tou sèggen:

-þat khebod wat khelested obar þesa wiedon werold.

-Dat gebod wot eluusted òver disse wiede wèrold.

t Liekt mie logisch, ook kiekend noar t noudoagse Leegsaksisch, dat de thesa en werold oetsproken wuiren as þìsa en wèrold. As dat zo is, den liekt t nog meer op nkander. Zet man de waarkelke betaikenen der hìn...

-That gibod ward gilêstid obar thesa wîdon werold.

-Naor dat gebod wordt over disse wiede wereld eluusterd. (Ik broek môr even n soort Intersaksisch)

...den zugt man dat der zoveul hailmoal nait veraanderd is. Allend t orden van tied is veraanderd. Schrift man de noudoagse Engelse betaikenen der hìn, den zugt dat der toch wel hail aanders oet. Liek as de oetsproak.

-That gibod ward gilêstid obar thesa wîdon werold.

-To that command is being listend around this wide world.

-People around this wide world follow that command. (aigelks beter Engels)

-þat khebod wat khelested obar þesa wiedon werold.

-Tuw þæt kommand is bie-ing lissend arouwnd þis waid wurld.

Ôfzain van de Romoanse ienvloud is der ien t Engels meer veraanderd as ien t Leegsaksisch. Zet man de Nederlaandse vertoalen der bie, den zugt man ook n grode overainkomst, even ien t koader van de diskussie dij ik met Servien heb over de term Leegduuts.

Woarom dit haile verhoal? Dou wie t haren over t Westfeels (staait hierboven nog ien t Proatkavvee), zeden wie dat de tegenswoordege Leegsaksische dialekten niks meer van doun haren mit t olle Saksisch en de Saksen, môr ik leuf woarrimpel dat dat echt wel zo is. Man kin ook zoaken aanwiezen dij nait meer t zulfde binnen, zo as lêston wat dichter bie to listen staait as bie luustern, môr de r spreken de maisten van os nait oet en klaankveranderns as e-ü hebben ien elke toal wèst, ook t Frais, t Nederlaands en t Engels. Ik denk dat elkenain dij Leegsaksisch proat mit rìcht noar t Oldsaksisch kieken kin as de Engelsen noar t Anglo-Saksisch (Oldengels). t Ainegste verschil is den dat de Engelsen onder ain keunenkriek vuilen en de Saksen verdaild wazzen over Overiessel, Gelderlaand, Muunsterlaand, Broenswiek, Holstain, Lippe, en gai zo môr deur. Doarom binnen de grootste regionoale verschillen ien Engelaand verdwenen en kennen wie nog n rieke varieteit aan dialekten mit verschaaidene woorden, grammoatiek, schriefwieze en klanken.

Nog intressanter vin ik de reloatsie Oldengels-Nijfrais. Kiek môr ais noar dit filmke. Ic wile bycgan ane brune cu de maceð mice meolce. Grönneger 1 15:20, 26 mei 2009 (CEST)

Mooi de'j doar juust nón oawer begeent, want ik zin non gangs met mien ofstudeerprojekt: Woordn in t Skots-Engels dee at t zelfde zeent in oetsproak as t Tweants, en ook nog (mear of meender) t zelfde beteeknt. t Freesk is al genog bekekn veend ik zelf, doarumme wol ik Tweants wat mear oonder n andacht brengn. Woolters 213.148.243.41 18:05, 26 mei 2009 (CEST)

Dat liekt mie hail intressant. Hierboven haar ik t over t verschil, môr der binnen nog genog overainkomsten. Ik heb der zulf ook wel ais over noadocht bie t Grunnegs. Mit t posh-Engels hebben wie de oa-klaank gemain. As man bie t Grunnegs woord "metoal" de klemtoon nait op de twijde môr op de eerste lettergreep lègt, den hest t Engelse woord. En "woater" - water (woatheh). Wat ik ook hail intressaant vin is hou t Engels verwaante woorden vervongen het deur aandere, Fraanse woorden, môr t olle woord wel ien n wat aandere betaikenen bewoard het. Bieveurbeeld "to bloom" (bluien), verwaant aan "bloom" (Twìnts), "bloem"/"Blum" (Nederlaands/Duuts), enz. môr is vervongen deur "flower" (fleur). n Aander veurbeeld, wife, verwaant aan "wijf" (NL), "wief" (NDS), "Weib" (DE), môr verwiest nou allend noar n echtenote. "Brand", of label, verwaant aan os waarkwoord branden, Engels "to burn". "Room", verwaant aan roemte (nou: space), môr noudoags allend verwiezend noar n ôfsloten roemte. Ik wait nait of dit klopt, môr dit het aine mie n moal vertèld: "first", verwant aan t Grönnegse "veurste" (the one in front), môr nou verwiezend noar alles wat eerste wezen kin. "Maid", dainstwicht, verwaant aan t Nederlaandse "meid" en "meisje". Enzowieder. t Is goud, ook veur zonnen onderzuik om mit luu der over te hebben, den maisttieds schut die den wel weer wat te binnen. Môr goud, veul sukses! Grönneger 1 01:13, 27 mei 2009 (CEST)

Ja doar he'k ook wal an edacht. Ik har ne lieste maakt met wöarde dee at t zelfde leekn. Uurkn woark: 70 wöarde. Mear t geet nit um de skriefwieze, want de oetsproak is döanig veraanderd oawer de loop van de tied, mear dr beent nog wöarde dee at nog t zelfde oet wordt esprökn, zo as "rattle", "kettle" en "nettle", "beer" en "bear", ezw", mear vuural as ze op zien skots wordt oet esprökn. dee zegnd bv. "world" as "wearld" en zo zegge vie det ook.

"Room" keump volgens mie mear van de Noormänne of: "ett rum" = de kamer (de sasn hadn vroger gin verskeaidene kamers, mear n lös hoes, vandoar). Mear op zin skots zol t inderdaad wal wier könn: dee zegnt "ruum", wat völle lik op oonze "ruumte". "First" is volgens mie ook van de Noormänne want dee zegnt "förste", mear ik kan t mis hebn. Woolters 131.211.199.7 12:39, 27 mei 2009 (CEST)

Joa, t Skots liekt aigelks best veul op t Twìnts wat klanken aangaait. De oetsproak van de oo- en ee-klank (I don't know it today -> Aj/oj doant noa it toedea) ien tieds dat t zudelke Estuarian Engels meer op t Grunnegs liekt mit klanken.

Komt "förste" ook nait van "the one in front"? Grönneger 1 15:54, 27 mei 2009 (CEST)

Wa'k dan non toch treffe! Bliekboar is de Tweantse [d] en de [k] nogal zachte, want minne Skotse testpersoonn deankt de'k ne [ð] zegge. Ik had as testwöarde "lädder" en "vearder", en det heurt ze as "lather" en "feather". Apart. En ne [k] an t eande van n woard heurt ze as [g]: "reenk" heurt ze as "raig". Det ha'k nit verwochet. Miskien he'w dan toch wat mear van t Oold-Saksies oawer eheuldn as wa'w aait dachtn. Of Ik hebbe gewoon n sproakgebrek. Woolters 22:46, 23 jun 2009 (CEST)

Nedersaksische vlagge

Nog effen over de Nedersaksische vlagge. Links he-j de vlagge dee-w noen voeren, daornaos twee nieje ontwarpen. Ik zol grege van julen heuren welke vlagge de veurkeur hef. Sεrvιεи | Overleg » 19:32, 29 mei 2009 (CEST)

Nog aalt nommer ene. want den veend ik meuier as tweje. En dreje is gewoon van de Groafskop Kent (Engelaand), alhoewal den nog t meeste op n Tweantsen lik, den a'k dan wal t meuiste veende, mear dan zol ik helemoal n Tweantsen nemn, umdet "oons peard" dr wat stoerder opsteet as den van Kent. Woolters 02:29, 30 mei 2009 (CEST)

Kiekt mear: http://en.wikipedia.org/wiki/Kent

• 
  ISV (ontwarp 1)
• 
  ISV (ontwarp 2)
• 
  ISV (ontwarp 3)

Tweie of dreie. Ni'jluuseger 14:26, 30 mei 2009 (CEST)

't Peerd is wè wat aanders as bie 't peerd van Kent, vergeliek 't mar es. Ik viene zelf ene of tweje 't mooist ;-). Sεrvιεи | Overleg » 15:59, 30 mei 2009 (CEST)

Ene of twee. Veur et hele mooie mochten dee greune en witte streepn in twee wal net een betjen dikker wean. Droadnaegel 16:02, 1 jun 2009 (CEST)

Wat dochten joe der van om de vlag hailmoal om te goeien. As man noar de vlag van Leegsaksen kiekt, den zugt man ook n willekeurege (in dit gevaal de Duutsent) vlag en doar staait n woapen op van t peerd. Dit zollen wie ook overnemen kinnen, woardeur rood nait meer n moutkleur is. Grönneger 1 21:13, 1 jun 2009 (CEST)

• 
  Mit woapen. Gruin is de olle Saksische kleur, blaauw veur de Iesel en de Ems.

Generoatsies

Ik wil nog even aargens op terug kommen woar wie al n moal eerder over had hebben, noamelk over dat elke generoatsie aans proat. Hou zol dat zo kommen? Den as joe t geluudsfragmìnt "De Boderieder" op mien YouTube heurst, den kinst vot heuren dat de eerste man jonger is as de man dij as twijde aan bod komt. En de Smid van Haauwerziel is nog oller (ienmiddels oet de tied) en er oller is dat is ook dudelk te heuren. Zol dat echt deur de ienvloud van t Nederlaands kommen? Dat t aal môr n bitke meer der noar tou gruit, of zol t deur de leefwieze kommen? Den veul klaanken binnen gewoon t zulfde, môr ollere mìnsken hebben aaltieds n aandere, voak daipere "sound", ook aal is de toal t zulfde. Zol t kommen deurdat wie minder zwoare omstaandegheden kennen as doudestieds, dat ozze stem verzaachtert? Meer bier, minder snaps (jenever), nait van sochtensvroug tot soavensloat aarbaaiden op t laand as of joen leven der vanôf haangt, minder (voak gain) smeugel of sigoar pafken, enz.? Grönneger 1 00:15, 4 jun 2009 (CEST)

• De boderieder
• Smederij in Houwerzijl

Ik zeg dit traauwens wel, môr kennen joe dat ook? Of is dat allend bie t Grunnegs zo? Grönneger 1 00:17, 4 jun 2009 (CEST)

Nee det kan ik ook dudelik vernemn. Biej t Riesns is t op dit momeant ongevear zo in te deeln:

• leu van boawn de 50-60:
  • Hebt nooit aanders as Riesns eköjerd, en hebt n onmeundig groot anbod van klaankn. Echt onderskeaidnd is de ä. De echte ooldn maakt gin verskil in -er en -ar. Det wörd allebeaide -ær. Wöarde as "lekker", "better", "arjan" en "martin" wordt oet esprökn as lækker, bætter, ærjan en mærtin. Dit is nog t dudelikst as ze hollaands probeert: Markt (normaal gesprökn Moarkt) wörd mærkt, en bar (normaalgesprökn skap) wörd bær. Völle oolderwetse wöarde keant ze nog, en gebroekt n antal nog aktief, mear zo as ne grotvaa van n kameroad van mie zea (den is dik in de 80): "Wat wöarde he'w gewoon nit mear neudig. Vroger gungn de leu goarvn beendn op t laand. Det hooft nit mear, dus alle biebeheurnde wöarde ook nit." M.a.w. ne sproake veraandert met de tied. Wat wöarde zeent nit mear neudig, aandern komt dr vuur wier.
• leu tusken 30 - 50:
  • Komt oet de tied det t allemoal wat internasjonaler wör, en kreegn te heurn det Riesns vuur domme leu was en slecht vuur oewn taalontwikkeling, mear heurdn in thoes nog wal alle deage gewoon Riesns wat invlood hef ehad op de manere woerop zee öare keender opvoedt. Ze gebroekt oonder mekoar wat hollaandsere wöarde: vrogere hof is non gewoon tuin, en noaber is buurman. Nen buurman van minne achterneawe (roond de 40): "Vroger op de legere skole deedn dr op 30 keender mear 3 hollaands. A'k non kieke is t juust aandersumme". tiepiese wöarde zo as geteleenk, moarkloawe en sproan zeent rechtevoort (vandaag an n dag) gewoon mearel, Vloamse goaje en spreeuw. Gooindag is non Woensdag (mangs as gein woenzeldag)
• leu töt 30
  • Van dee weainige leu dee at nog plat doot, doot nit völle aanders as öare ooldn. Vake zeent dit leu oet de wat strenger-kristelike gezinn. Dee zeent met völle dinge nog wal tradisjoneel, dus met öare sproake ook. Aanderzieds komt ze ook mear in anraking met leu oet aandere döarpe en steedn, en det hef ook invlood. Rechtevoort zegnt ze in riesn zowal ik bin as ik zin, mear den lestn is tradisjoneler. Ook lange oethaaln van vroger wordt körter, woarsk. oonder invlood van boetnof: "steundn" wörd "stundn", "deenk" wörd "ding" en t zwoare logge "woark" wörd "wark" of "waark". Wodöanig at t in aandere döarpe geet dörf ik nit met vastigheaid te zegn. In Eanter geet t deank ik iets mear op "algemeen" tweants op an. vuur en duur wörd non veur en deur, en meakn wörd deern. Mien eum oet eanter dee nog met n knief. Minne neawn doot met n mes.
    • Mear ik leazn in de lokale kraante det ze op wat legere skooln hier ne dialektwekke hebt ehad en det de keender t allemoal fantasties veundn en dr alns van woln weetn, dus vieleu hebt nog hoppe. Woolters 13:51, 4 jun 2009 (CEST)

Bie ons geet 't oek zo ongeveer. Luui van boven vuuftig kunnen meestentieds gewoon plat praoten, van onder de vuuftig is 't wat minder en 't is iets Nederlaanser, je kunnen oek zien dat der een koppel dialekwoorden vernederlaans wonnen, zoas: groepmoor wonnen oepoe of oma en mer wonnen mar (maar) en dat de echte ouwe dialekwoorden soms vergeten wonnen. Wat Woolters zeeg ik beslis waor, een kölder dragen wie allange neet meer (een jasjen zonder mouwen bie klederdrach), dus zoksoort woorden kennen wie vake oek neet meer. Sεrvιεи | Overleg » 14:19, 4 jun 2009 (CEST)

Is Nunspeet nog wel zo konservatief as dat aaltieds sègd wordt? Der bestaait hier noamelk n soort van veuroordail dat de haile biebelrieg nog aal ien klederdracht rondlopt en dat soort zoaken. Ik heb lèstens n filmke op Wikipedia:Nedersaksisch beluustern touvougd over Staphorst. Ik begriep bèst dat lu dij nog echt zo leven dat dij der muite mit hebben dat de jeugd zo is. Den t verschil tuzzen dij generoatsie en hou de jeugd nou is, den zit doar n "onmeundig" (even op zien Twìnts; vin ik n hail mooi woord) groot verschil tuzzen de kultuur van dou en nou. Man zol wat dat aan gaait, as man de theorie volgen zol, der van oet goan dat de luu dij ien konservatievere streken wonen meer plat proaten dat liekt op hou t vrouger gong. Is dit ook zo? Grönneger 1 16:20, 4 jun 2009 (CEST)

Ik deanke det Nunspeet/Elspeet/Uddel enzo net zo konservatief as Riesn zeent. Nit zo slim dus. Dr zit ne harte kern van konservatievn, mear dee zeent al lange nit mear in de mearderheaid. Wat Stappest en Roewvenne angeet, deank ik nog wal. Dee zitt mekoar mear op de hoed, as met zovölle kleaine dörpkes. In Zeelaand is t deank ik slimmer. Kleaine gemeentes dee at too verdan op mekoar zitt te letn. Wo kleainder de gemeente, te mear at ze mekoar in de gaatn hooldt, in rechtheid van de Leer. In Bunskootn-Spoaknbörg loopt de oolde leu nog wal in jak en rok (Riesns vuur kleardracht), mear det hef deank ik mear met gewoonte as met konservatief wean te maakn. Miskien at ze deankt: "wat good is, mu'j good loatn." Ik wazze vernear bie n slagwoark-konsert, en doar dee n meakn oet dee umgewing ook an met. Öare grotmoo zat dr gewoon bie, kaapken op, goold beslag in de höare, stiewn umslagdook, ezw. --Woolters

Bi'j de oldste en miest conservatieve ginneraoties van platpraoters heur ie mangs aandere klaanken, zoas ieë mit mekare hierboaven al beskrieft. Een jongere zol zeggen smorngs ('s morgens, mar ik skrief 't èven fonetisch) of antmit smörngs, mar ik hebbe op Ni'jlusen ok nog wal de olde Sallaandse klaank smärngs eheurd, die aj der allennig uutkriegt - liekt 't - aj niet mit 't Nederlaands bint op-egruuid.

Ik wete niet as ze op Stappest relatief meer plat praot as op beveurbield Ni'jlusen: een groot diel van Stappest bint ni'jbouwwieken, en klederdracht draagt allend partie vrouwen en hiel jonge maagies (wat oldere maagies en tienermaagies wilt netuurlijk medern wèden). Ni'jluuseger 15:52, 6 jun 2009 (CEST)

"Is" vortloatn

Wee van oeleu keant nog mear t verskiensel van t vortloatn van "is"? Euldere leu hier zegnt wal es:

• Det n mooi versken/meakn
• Det n hellig wief

in plaatse van

• Det is n mooi versken/meakn
• Det is n hellig wief

En mangs zegnt ze: "Det n mooi meakn, det." Of zelfs "det n mooi." Woolters 22:25, 11 jun 2009 (CEST)

Nee, dat kennen wie ien Grönnen nait. Grönneger 1 19:47, 12 jun 2009 (CEST)

Bie ons oek neet. Sεrvιεи | Overleg » 22:08, 12 jun 2009 (CEST)

Ik wil neet zeggn da'k alle Achterhookse variantn kenne, dat bunt der nogal wat, moar ik heb et in elk geval nog nooit zo eheurd. Wi'j zegt: Da's n hellig wief, da's n mooi meakn Droadnaegel 00:44, 13 jun 2009 (CEST)

Ja t is ok nit zo det ze t hier aaltíed zo zegnt, mear mangs, as ze rap köjert, of eawn vlot en kort wat ezegd weelt hebn. --Woolters 213.148.243.41 02:02, 14 jun 2009 (CEST)

Ik heurde lèstens n Tukker dij zee "Ik heb mien helózie nich bie". Hai let (as man kiekt noar Nederlaandse standerd) "mie" vot. Is dit typisch Twìnts of is dit gewoon iets dat hai zulf fout dee? Grönneger 1 11:35, 16 jun 2009 (CEST)

Det lik mie gin Tweants. Det kleenkt mie mear as Broabaants in de oorn. Doar doot ze det ook. Ik zol dan zegn: Ik hebbe t haleuzie nit bie mie/ik hebbe t haleuzie nit met. Mear det kan wal wier zo'n kleain lokaal verskil wean. Woolters 15:01, 13 juli 2009 (CEST)

Diftongen

Even terugkommend op de diftongen, ik heb der even over noadocht en ik kwam tou de konklusie dat wie bie de typisch Grönnegse klaanken aaltieds n -a- der tuzzen drokken. Gruun-gruin (gr-aa-uun), boek-bouk (b-aa-oek), niet-nait (n-a-iet), niej-nij (n-aa-iej). Zol dit touvaal wezen? Grönneger 1 19:53, 12 jun 2009 (CEST)

En even over de Twìntse diftongen, Woolters, doe zeest dat dij allend in t Riesens veurkwammen, klopt dat wel, den ik heb ien mien heugen dat ook t Oostelke Twìnts dizze diftongen het. Hou den ook, ik heb even keken noar rezens woar of dat aan liggen kon.

• t Kin wezen dat der luu oet Westvele kommen binnen oet waarkrezen, zo as kiepkirrels of gastaarbaiders. Dit is stoer om te bewiezen.
• t Kin wezen dat zai oet religioonsrezen kommen binnen. As dit zo is, den zollen zai nevvens dizze koart zollen zai den oet de groafschop Maark kommen mouten, den Riesen is grotendails protestants. As dit zo is, mouten der aigensheden oet dat dialekt, t Zuud-Westfeels, terug tou vinden wezen ien t Riesens. Dus n onderzuikje zol wezen om dij aigensheden oet t Zuud-Westfeels op tou zuiken.
  • t Kin ook wezen dat zai oet t westen kwammen, de 'bible-belt', môr den hebben wie t over aandere ienvlouden.
• t Kinnen ook stoatkundege rezens wezen. Het Riesen vrouger n stoatkundege reloatsie had mit gebieden over de grub?
• t Kin ook wezen dat t Riesens dizze aigensheden al haar en dat ook de aander dialekten ien Twìnte dit haren, môr dat vrouger kwietroak hebben. Hierveur zol man dus onderzuiken mouten hou t Twìnts vrouger klonk en woarom t Riesens dit nait kwietroakt hebben zol. Het Riesen n isoleerde positsie had?

Grönneger 1 21:04, 12 jun 2009 (CEST)

Grönneger, wa-k m'n ofvreugen is waorumme of da-jie Iesel en Riesen mit één s schrieven en waorumme is luu en koo in Gronings / Twents mit twee lettergrepen en neet mit ene lu en ko? Sεrvιεи | Overleg » 22:46, 12 jun 2009 (CEST)

Omdat dat bie os den nait as luu en koo oetsproken wordt. Wie hebben bieveurbeeld "ik du" (ik doe), den zol "lu" ook zo oetsproken worden. t Zol den luh ([lʏ]) worden, ien stee van luu ([ly]). Der binnen wel luu dij ien heur spèllen "lu" broeken, môr veur de rezen dij ik hierboven gaf, volg ik de veurkeur aan dobbel u. Grönneger 1 23:15, 12 jun 2009 (CEST)

Grönneger, den -a- dr tusken, det neumt ze in t platduuts de "lüütwannel". Den hef zik ook vuur edoan in t Engels en hoog-Duuts. bv. beide van t Engels en t Hoog-Duuts is de oolde vorm hus/hoose. Doar is dan later ne -a- tusken ekömn: h-a-oose. Mear ook vuur ne -ie- is ne -a- ekömn: Middel-Engels: wief en H-D: wieb. Met lüütwannel: w-a-ief en w-a-ieb. Grönns hef dus de lüütwannel met emaakt.

En den diftong, det is nog stoarker in Eanter heur. Dee maakt ook nog van de -oa- en de -ea- nen diftong. Ze zegnt dus nit egôhhne, mear ongevear egówane. En nit wèhhn, mear wè-jan. Doarumme neume (eanters: nuuweme) vie ze ook verdreeid. 87.195.82.223 00:18, 13 jun 2009 (CEST)

Oke, môr is lüütwannel den t zulfde as de great vowel shift? Is dizze a ain van de dingen dij dou veraanderd is? Op zich wel intressaant om op dij menaaier reloatsies te ontdekken, bv. flieg - fliej - fla-iej (fly). As man wait dat ien t Invaioons de g n j worden is, den kin man n hail ìnde woorden hail makkelk ôflaaiden, mit n tuzzenstopke ien t Deens, woar man de g nog wel schrieft, môr nait sègt. Grönneger 1 11:41, 16 jun 2009 (CEST)

Spelling

Ik bin de leste tied weer drok in de weer ewes mit 't ontwikkelen van een gemeenschappelijke schriefwieze. Kiek effen op disse pagina um 't te vergelieken mit mit de ouwe spelling. 't Grappige is oek dat de meeste spellingen niet zo heel veul veraanderen. Sεrvιεи | Overleg » 19:09, 16 jun 2009 (CEST)

Zo weineg zelfs, da'k effen meujte had um de verskillen te zeen, kieken o'k ze good hebbe:

1. 't en 'n --> t en n
2. cultuur --> kultuur
3. -lijk en -dig --> -lek en -deg

1: veur, i'j sprekt t automaties good oet, en voloet "het" zegge wi'j in t Nedersaksies ealek nooit

2: veur, hoo leger de orthografie (oftewal, hoo meer t spellen lik op et gesprokken woord) hoo leegdörpeleger, hoo better. Natuurlek mot et wal herkenboar blieven, moar zeker woar t Duuts, Plattduuts of Deens al n "k" skrieft zo weineg meugelek n "c" skrieven.

3: ok veur, in Wald is dat al zo.

In t lech van de lege orthografie he'k der nog wal ene: -(t)isch --> ies. Dee -isch is n fossiel in t NL, wi'j sprekt dat neet (meer) oet as -iesj oftewal wi'j palatiseert dat neet, dus ok neet skrieven En boavendien, mek t dat veur de Plattduutsers makkeleker um t good oet te sprekken, umdat dee nog wal -iesj zeggen zollenDroadnaegel 21:54, 16 jun 2009 (CEST)

Dat ha-k der eerst oek in zitten, mar dat he-k der laoter weer uut-ehaold, volgens mien hemmen ze dat allinnig in de Standaard Schriefwieze zo edaon, de res hef overal -isch. Meschien ha-j 't neet ezien mar eeuw is eew ewönnen, dee -u zegen wie toch neet en 't sluut dan beter an bie 't Groningse aiw. Ik heb tot slot nog een kort overzichte emaak per dialek mit de veraanderingen, je zien gelieke dat 't à meer op mekaar liek. Sεrvιεи | Overleg » 22:52, 16 jun 2009 (CEST)

Ik bin persoonlieks tegen t schrieven van -ies veur -isch. Bie os is de s klaank hier nog wel wat donkerder, de tonge wordt wieder ien de mond ploatst (hai bogt zok meer omhoog). De tonge komt den op stee te stoan van de dikke (Fraise en Rotterdamse) l, môr den opkruld tot u-vörm (ik wait nait hou man dit goud ien de toalkunde zègt). Ook is de mond wat minder wied open. As man n j môkt Bieveurbeeld bie t woord ies (ijs) wordt de tonge juust veurien ploatst (zo as bie t Hoogduutse "bißchen").

En as wie den toch alles aan mekoar aanpazen, den bin ik der ook veur om alle de oa allend ien t Grönnegs te broeken, omdat t bie os aans oetsproken wordt as bie joe, of joe nou oa of ao schrieven, t blift bie joe ò.

En den nog t wi'j, wi-j en wiej. Is dit apmoal t zulfde? Want den bin ik der veur om dij apmoal ien "wiej" te veraandern, den dij brekens vin ik hail lelk, as of der nog wat tuzzen heurt te stoan of dat t nait ôf is.

t en n blieven wel ôfkörtens, dus op zich zollen "dat, et, het, een, ain" wel bestoan blieven kinnen as haile woorden.

Overainkommende klaanken as de Grönnegse è en de Twìntse ea kinnen veraind worden.

De Grönnegse ì en de zudelkde e zollen veraind worden kinnen. Ik main, joe schrieven "deventer", môr joe zèggen "dìmter", joe schrieven "weten", môr joe zèggen "wìtn", joe schrieven "neet", môr joe zèggen "nìt", enz.

De Grönnegse oa en de zudelke oo zollen veraind worden kinnen. Joe schrieven "Almelo", môr joe zèggen "Almeloa", joe schrieven "wonen", môr joe zèggen "woann" of "wônn". As dit soort dingen soamenvougd worden kinnen, den kinst echt proaten van n gezoamelke schriefwieze. Hierbie mout nait allend keken worden noar regionoale traditsies, môr veuraal noar t verschil ien klaanken en dij op n gouie, onderschaaidene menaair weer te geven. Zo zol ook de Grönnegse v der oet mouten (of juust de zudelke f), môr (maor) de kombinoatsie vv juust weer nait.

Ien t Stellenwaarfs zol "wodden" gewoon "worden" worden kinnen, den wie waiten apmoal dat bie os allen de r hier nait oetsproken wordt, môr der ien feite wel is. Liek as de d bie -laands, -laans.

Nog iets woar wie t over ains worden mouten is of wie -(t)sie schrieven, of -tie, noar Latains veurbeeld.

Grönneger 1 12:18, 17 jun 2009 (CEST)

As we den toch bezeg binnen, t Veluws, hou wordt dat aigelks. De lèste tied vougen wie t Oost en West Veluws aal meer soamen. Is dit goud of kinnen wie beter t Oost Veluws en t Zallaands soamenvougen? Of kinnen wie t beter lös lôten? Grönneger 1 12:42, 17 jun 2009 (CEST)

Servien, ik zag datstoe alle iesen weer ien ischen veraanderd haarst, môr as joe dat wel as ies oetspreken, den moutst dat ook veuraal zo schrieven blieven. Kiek, wat ik bedoul mit n standerdspèllen is dat man ales bie nkander zet en doar ale klanken onderschaaiden dut. Doarbie hovven traditsies en reloatsies tuzzen dialekten aigelks gain rol bie te speulen, den wie spreken de -sch haarder oet en -sche as -ze. Môr as joe de -sch as -s oetspreken, moutst dat gewoon zo schrieven. Grönneger 1 16:32, 17 jun 2009 (CEST)

Hach ik laot 't gewoon zo, is net zo makkelijk (bie ons is 't 'tzelfde as de Nederlaanse -sch, aanders krie-j oek weer zoveul onneudige verschillen).

• Ho zo-j de oa dan umschrieven, a-w 't op pepier zetten? Een korte oo-klank?
• In 't Gronings schrieven julen oek vouern en kwedeln mar zol 't dan oek wörn [wörren], reurn [reuren] en duurn [duren] ween?
• In neet en geet heur je een lang-erekken i-klank. Is dat bie julen dan oek keerke?
• Wat bedoel je mit de Groningse v en waorumme schrieven julen kovvie en neet koffie?
• Ik bin juust de uutgang -laans en wodden op de Veluwe he-j oek wörren en worre en vienen en viene daor zit oek gien -d in, dus 't wè schrieven is dan heel ampart.
• Ik bin veur -tsie, -tie vie-k zo'n ampart geval.

• Wat wi'j en w-j angeet, 't klink allemaole ongeveer as weej, mar der is een verschil:

Wi'j als in wij: Stellingwarfs, Iesselakkedemie

Wi-j als in wij: Achterhooks

Wij als in wij: Drents (gien onderscheid)

Wi'j als in wil je: Achterhooks, Standaard Schriefwieze, Drents

Wi'j' als in wil je: Stellingwarfs

Wi-j als in wil je: Iesselakkedemie, Kreenk veur de Twentse Sproak

't Had mooi ewes a-w mit zien allen um de tafel konnen zitten en derover risselveren, dan gung 't allemaole veul rapper.

Groeten Sεrvιεи | Overleg » 19:07, 17 jun 2009 (CEST)

Dr vaalt nog genog te beköjern he'k wal in de smiezn. Grönneger wa'j zegnt oawer t skriewn van de oa... Ik hoolde nit van leasteekns. Dus zo min meugelik hoge kommaas, streepkes, däks, akseant vuur- of achteroet... Det is verwarrend, en t vertroagt de leassnelheaid. En iej hooldt aait leu dee at t akseant de verkeerde kaante op zett. Mie is aait eleard "as t streepke de klaank länger mut maakn, doot um dan noar rechts. Mut'e um körter maakn, doot um dan noar leenks." Dus as ik hee (Engels: hey) wil skriewn, wörd det hé, en aandersumme bv hè, wat jammer. Mear völle leu dreeit dit umme.

n Däkn (^) dr op: ô, wee'k ook nooit wa'k doar met mut, umde'w in Riesn verskeaidene maneern hebt um ne -o- oet te sprekn. Wat vunn bedool iej dan, vroag ik mie dan wal es of. De wöarde rotte en motte riemt bie oons nit. Op en kop ook nit. Dit soort teekns dwingt oew ook hoaste um t op ne aandere manere oet te sprekn as a'j gewoon zeent, en doar hooldt de meeste Tukkers nit van. Nemt non bv. Saksen (vôlk)... wo mu'k det oetsprekn?

A'j det allemoal as -o- weelt skriewn komme vie hier machtig in de knup: rotte, motte, rood/rod, work/woork, ipv rotte, motte, road en woark?

-ies teegnoawer -isch. Det sprekke vie allebeaide hoaste op dezelfde wieze oet. -ies dus. Bie oons wörd nen -s an t eande van t woard aait met roonde lipn oet esprökn. Deankt doarbie mear an Sean Connery, den steet dr ook um bekeand.

In Riesn en Eanter is wi'j/wi-j/wiej aait vie. Kortangebeundn, met völle andacht vuur de -v; det wörd nen heeln vvvetn. A'j dan de saamnstellige wi'j (wil iej) met n streepken of nen hoogn komma weelt skriewn, det maakt vuur oons nit völle oet.

Neet is in Eanter ook echt dudelik n laank néét, met n moond net wat vearder lös.

Zo a'j miskien wal an mien skriewn köant zeen, hool ik völle reknge met woardbeeld. Noa nen g-klaank sprekke vie eagelik nooit nen -t oet. Mear ik skriewe um wal, want dr zeent genog dialektn dee at um wál oetsprekt, en dan is t woard ook boetn Riesn better te leazn. Nach skrief ik as nacht, ewes as ewest, pos as post en wos as worst. Ealk en fealk skrief ik as eagelek en feaitelik, en hole en ole as hoolde en oolde. Vearder skrief ik woer zi'j va da/woer zi'j vah dah as woer zi'j van dan.

Wat n eenn as ne gooe klaankwiergave zut, is vuur n aander totaal vrömd. Dit soort gesprekn is good, mear vie köant mekoar inderdaad better n moal in t echt trefn, umde'w op papier lastig dudelik köant maakn wa'w bedoolt. Neersassies is nog aait vuural ne gesprökne sproake, en dan kö'j dr t beste oawer köjern, ipv skriewn. Iej munn t könn heurn. Woolters 00:51, 18 jun 2009 (CEST)

• Oke, de ô is zo as ien t Fraanse zône, liek as ien t Frais. Bie mie is ook aait de ó veur laange klanken en ò veur körte. ò is den ook liek tou ô. Ezelsbrog: streepke veuroet is veuroet ien de mond, streepke aachteroet is aachter ien de mond". Omrezen wie ien Uropa leven en wie van links noar rèchts schrieven is veuroet dus noar rèchts en aachteroet noar links.
• De Grönnegse oa is zo as ien t Nederlaandse "door". "doar" en "door" wordt t zulfde oetsproken. Amerikoans Engels: "four" = faoɹ, Brits Engels: "four" = foaə.
  • Man het twai oetsproaken van de o, dat is ò en dat is ó (ò is aachter ien de mond en ó is dus veurien). De ao is n laange vörm van ò en oa is n laange vörm van ó. As dit nog nait dudelk is den upload ik wel even n stokje van Herman Finkers woar of hai de oa liek zo oetsprekt as ien t Grönnegs.
• Kìrke is liek tou "keerke" ien de zudelke dialekten, môr wie hebben n triftong(zeg ik dit goud?): "kjìəge" mit n Duutse g.
• "wörrn" en "bèlln" worden nait zo schreven omdat dit de twaide lettergreep is en -rn en -ln kommen allend veur bie de daarde lettergreep of meer as man t voloet zègt. Dus "kwedeln" is aigelks kwe-de-len, dus doar wel bie, du-ren is de twaide.
• Kovvie, Bavvelt, kavvee worden zo schreven omrezen der ien t Grönnegs ien eerste ienstaansie gain verschil zit tuzzen v en f, behaalve as der dubbel v staait, den is de klaank tuzzen f en w ien.
• Wat wi'j en wiej aangaait, t liekt mie beter om aine te kaizen veur t Nederlaandse "wij" (aine zunder breken = ' of -) en de aander (mit breken) veur "wil iej".
• Dingen wel schrieven môr nait oetspreken is n gooie aigenschop van n toal. Ales prezies schrieven zo as t oetsproken wordt is typisch dialekt. Doarom kinnen wie dingen dij der wel binnen môr nait oetsproken worden rusteg schrieven. Doarom schrieven wie ook nait "ssriem" of "ssriev'm" môr "schrieven" (hier komt dij dikke s weer om de houk).

Grönneger 1 07:10, 18 jun 2009 (CEST)

Der is al heel wat meer dudelijk ewönnen. Grönneger, wat dat breekteken van wil je en wij angeet, ik heb 't der zo in ezet: wi-j (= wil je) en wi'j (= wij), zonder breekteken zollen disse klanken verkeerd uut-espreuken wonnen, dus dat geet neet, ja of je mutten accenten gebruken... Ik denke da-w inderdaod 't bes bie mekaar kunnen koemen um zoks te bepraoten, dan ku-w gelieke heuren wat of de uutsprake is, goed overlegen en alles vastelegen. Julen mutten mar effen laoten weten wee of der bie wil ween en of der wè ene bie wil ween, waor of da-w 't houwen mutten en wenneer. 't Zol mooi ween a-w tien jaor nao de SONT-spelling asnog één gelieke spelling veur 't Nedersaksisch zollen kriegen (Wiki/SONT-spelling ). Sεrvιεи | Overleg » 22:03, 19 jun 2009 (CEST)

Nou kiek, persoonlieks bin ik tegen ain spèllen veur t haile Leegsaksisch. Ik bin n Grönneger dus ik bin messchain wat noar binnen kiekend, môr ik vin dat t Grönnegs te veul ôfwieken dut van de aandere Leegsaksische dialekten binnen Nederlaand. Wie hebben n aander aksìnt, veul woorden bie os kommen bie joe nait veur of allend ien t oosten van Twìnte, wie hebben (lichte) diftongen woar joe dat nait hebben en aansom. Hierdeur kriegen je bieveurbeeld verschillen over de "ee" en "ì". Bie joe is t logisch dat de ee oetsproken wordt as "ì", môr bie os nait. Bie os is de ì n laange vörm van i omreden de i t maist logische is. En zo kin ik nog veul meer dingen opnuimen zo as t verschil tuzzen ao en oa. Ien t Limbörgs bieveurbeeld bestoan dij noast nkander, môr dat vin ik hail verwarrend. Ik moudeg die ook ten zeerste aan om wieder te goan en ik steun die ook ien t verainen van de spèllen deur mit te denken, môr ik zol t zulf nait gaauw broeken goan dunkt mie. Du mie den môr n gezoamelke spèllen mit t Oostfrais en t Oldenbörgs (en eventuweel noordelk Eemslaands) woar wie aigelks meer mit hebben. Want deur de schriefwiezen te verainen, op boases van landen, brengt os (Nederlaandse en Duutse Saksen) wieder oetnkander. Grönneger 1 00:33, 20 jun 2009 (CEST)

Ik denke neet dat 't Gronings zo heel aanders is as de res. Alle dialekken verschillen van mekaar, en ze bin allemaole uniek mar dat betekent neet da-j een aandere spelling neudig hemmen. Neem noen mien veurbeeld uut de spelling. In 't Gronings zol der neet zo heel veul veraanderen, ik denke nog 't mins van alle aandere dialekken, en juus deur bie mekaar te koemen en derover te praoten ku-j zoksoort verschillen derin verwarken. Wie praoten sloten van zaken mit zien alleen verschillende varianten van één taal. O ja en je vreugen van de weke nog wat over 't Veluws, a-j 't verenigen willen dan zo-k 't mit 't West-Veluws verenigen, mit 't Sallaans is der taalkundig ezien volgens mien minder verschil, mar disse indeling kump haos nooit veur. Veur de artikels gebruuk ik Oost- en West-Veluws ampart, want dat is taalkundig wè hendig um te weten en bie 't woordenboek as Veluws want je hemmen meestentieds dezelfde woorden mar dan net ietsjes aanders, vandaor. Sεrvιεи | Overleg » 20:08, 20 jun 2009 (CEST)

As der ene beniejd is naor de spelling dan ku-j 't hier vienen. A-j nog goeie raod hemmen laot 't dan weten. Sεrvιεи | Overleg » 10:38, 23 jun 2009 (CEST)

-o veur -eau (bv buro), zekers as dat ok al in et Duuts of andere taaln gebroekelek is, lik mi'j wal mooi.

Wieters he'k argens elaezen (ik kan de verwiezing zo gauw neet meer vinden) dat -te of -ten veur de verleedn tied nooit veurkump in t Achterhooks veur zwakke warkwoorden, dus dan kö'j oaverwaegen um dat ok nooit te skrieven: wi'j warken en neet wi'j warkten. Ik wet neet of dat algemeen Nedersaksies is. Droadnaegel 00:11, 25 jun 2009 (CEST)

Bie os is dat nait zo, dat mit -ten/-den. Grönneger 1 23:16, 25 jun 2009 (CEST)

Bie oons wal, mear ik skriewe ne toch, vuur t woardbeeld. Woolters 00:13, 26 jun 2009 (CEST)

Dee twee punten wa-j neumen dat is al zo, 't steet der inderdaod bie wi'j warken (veur wij werkten), a-j 't zo uutspreken vie-k da-j 't oek zo mut schrieven, aanders gao de -t uutspreken terwiel dat neet zo is. Sεrvιεи | Overleg » 09:02, 26 jun 2009 (CEST)

Woolters, van dat woordbeeld begriep ik neet helemoal, ik vin warken zekers zo mooi stoan as warkten.

Servien, ik heb disse kere wat meer tied ow veurstel estokken, en der is nog n punt wa'k kwiet wil: der steet noo: ae veur nen klank tussen aa en ea (ik denke dat dat nen klank is dee'w in t Achterhooks neet kent), en ea veur nen klank as in militair. Dissen lesten wöd in WALD juust as ae eskreven en a'k Grönneger good begriepe, in t Grönnegs as è. Den klank wöd in WALD umskreven as in t franse air, ik hebbe de umskrieving as in frère (fr) ok wal ezene. Moar völle Achterhokers gebroekt ea en ae deurmekare veur denzelfden klank. Tweants skrif ea veur. Moar um noo ea en ae in owwe spelling veur verskillende klanken te gebroeken, lik mi'j verwarrend. Misschien mot veur den ae klank (he'j hier n veurbeeld in ne andere sproake veur, of n geluudsfragment) weer ää, of, met minder aksenten, äa gebroekt wodden. Droadnaegel 23:05, 26 jun 2009 (CEST)

Ja iej hebt wel geliek det t feaitelik gin bal oetmaakt o'j non wal met ne -t of nit met ne -t skriewt, want biej oons (sallaands, tweants en achterhooks) he'j t eankele mearvood. Vie zegnt ja nooit in de hudige tied "vie woarkn", mear "vie woarkt", dus iej hebt geliek de'w op dee manere nooit "vie woarkn moarn" zöant zegn, mear "vie woarkt moarn en vie woarkn gistern", woerbie't den -t egee nit an bod keump. mear ik hebbe mie an eleard vuur de oorsproonk van t woord, um t wal te doon. Ook umdet de leu dee t least (wördt t hier nog wal völle leazn?) vake eerst Hollaands leazn hebt eleard, en dus op dee wieze noar nen tekst kiekt. Det zö'w ook aait in de gedaankn munn hooldn. En iej hebt nog mear geliek, umde'w vake (tweante in ieder geval) ne saamnstellige met t woarkwoard doon hebt in de verleedn tied: "Vie deedn gistern woarkn" of "vie hebt gistern ewoarket", ipv "vie woarkn gistern".

t Lastige an skriewn is de'j met mekoar ofsproakn maakn mutn van wat nen bepoaldn letter vuur ne klaank oetbeeldn mut. Ik zol t helemoal nit slim veendn um bv geleuwn as gelööwn te skriewn, mear zuksoort dinge skrikt de leu dee at dr zik nit zo in verdeept azze vie, deank ik of. Iej zitt gewoon met ne lange geschiedenisse, woerin at alleman vuur zikzelf t makkelikst hef bedach, en det kö'j dr zo 1 2 3 nit achterhen doon. Ikzelf kan bv mear ene plaatse bedeankn, woer at ea ook echt as ne èhja wörd oet esprökn, en det is Eanter. èè veend ik nit mooi en dut mie tevölle an éé deankn, en è is te kort.

Dr is ne gooe skriefwieze oet edacht bie oonze noabers: De Sass'sche skriefwies. Mear vieleu zeent met mekoar te eegnwies um doar an too te geewn, want t blif Duuts ;). Want det zol beteekn de'w wier vanniessen plat skriewn mutn learn. (ik bedeanke mie non nog zowat: ik skriewe aait mutn (mut), zöalt (zult) en weelt (wilt) spesjaal vuur oeleu: mear vieleu zegnt eagelik munn, zöant en weent.)

Woer t op dale keump: vieleu mutn met mekoar n stuk toogeefliker wordn. Pas dan kö'w an ne umvatnde spelling goan deankn. En an oons wiki-skriewers zal t nit lign, mear vie hebt ook nog aandere leu, dee at dr ook wier öare eegne bedeanksels oawer hebt. Vuur t Riesns is Koarel van n Notoaris zinne skriefwieze nog aait t beste. Mear det begriept de meeste leu boetn Riesn nit.

Kearl wat n verhaal wier, miskien mu'k mear 's oawnds earder noar berre, en meender beerks dreenkn. Woolters 03:15, 27 jun 2009 (CEST)

Over dat woark(t)en/wark(t)en, messchain is t wel haandeg om t gewoon te schrieven, den warken (OTT) en warken (OVT) zörgt veur ondudelkhaid. As wie ain standoard spèllen hebben willen, den motten wie klaanken dij of t zulfde binnen ien aal dialekten ook t zulfde schrieven, zo as Droadnaegel mooi verwoord het ien t begunke van t artikel Klankleer van t Nedersaksies. De ae, è, ea en èe mouten onderbrocht worden onder ain letter(kombinoatsie). Ook de Grönnegse oa, dij overainkommen dut mit de zudelke o. As wie Almelo schrieven mozzen mit t Twìntse aksìnt, den zollen wie dat as "Almeloa" schrieven en "koapen"(kopen), "goad" (goud). Neem t Riesense woord "woarken". As man dat as "worken" schrieven zol, den zol der woarschienlek nait veul veraandern ien de oetsproak van de luu. Messchain mouten wie ook wel òf van de aksìnten. t Woord "òf/ôf" zol messchain môr as "aof" schreven worden mouten en "aksìnt" as "akseent" of "akseant". Of juust nait, den de zudelke ee klaank komt van de i. En ik bin t wel mit Woolters ais dat de öö messchain môr ienvouerd worden mout. De eu wordt den veur de klaank ien leuk (ö-ü) en de öö veur ien veur (laange ü). Messchain is t ook wat om de aa as ae te schrieven, den t is (bie os den) gain aa, môr eerder èə, zo as ien t Brits-Engelse "land", dat binoa hailmoal overainkommen dut mit t Grönnegse "laand". Allend doun wie de mondhouken wieder noar boeten en is de d eerder n t. Grönneger 1 07:59, 27 jun 2009 (CEST)

Schienboar bestaait der nog n ain en aander ondudelkhaid over de Grönnegse klaanken. Doarom heb ik de volgende zin iensproken zo as ik dat sèggen zol. Zo as ik al n moal eerder zègd heb, ik heb nait t mooie olle aksìnt, môr t aksìnt dat aal jeugd tegenswoordeg het hierzoot.

Ofbeelding:Grönnegse_zin.OGG Môr as t dreug wordt, droag ik mien gruin-svaarte boot noar boeten tou, veurdat t regenen gaait, op t vrizze Bèlgisch ies mit n kopke kovvie. Grönneger 1 08:41, 27 jun 2009 (CEST)

Ik heb effen eluusterd naor de opname en ik heuren: Mor ast dreug wordt, droeg ik mien gruin-svaarde boot naor boetn touw, veurdat t reekng gait, op t vrizze Belgies ies mit n kopke koffie

• môr klink neet as ao de klank is korter, bie ons zol 't gewoon mor ween.
• droag klink inderdaod as droeg
• noar klink dan wè weer as naor (volgens mien dezelfde uutsprake as bie ons)
• svaarte zol ik schrieven as svaarde want je heuren oek een d
• kovvie of koffie, ik heure gien verschil
• Bèlgisch klink inderdaod want aanders as ies, bie ies is e wat harder
• Bèlgisch ik heure gien verschil tussen Bèlgisch of Belgisch.
• gaait klönk as een ai neet as aai

Ik zal laoter nog effen wat geluudsfragment mit een zinnetjen uut ons dialek plaosen. Sεrvιεи | Overleg » 20:18, 27 jun 2009 (CEST) Sεrvιεи | Overleg » 20:18, 27 jun 2009 (CEST)

Joa, ik heb perbaaierd om aal Grönnegse klanken ien de zin veur te lôten kommen, ook al slog de zin aigelks naargens op. Ik zel nog n poar woorden opnemen om even dudelkere verschillen zain te lôten deur twij woorden achter mekoar te zèggen. De è is wat laankrekter as n gewone e (van bv "effen"). Dat "droag" en "noar" nait t zulfde klinken, dat is messchain vertaikend deur de opnoame of mien aksìnt, môr t zol wel t zulfde mouten klinken. Grönneger 1 21:05, 27 jun 2009 (CEST)

Ofbeelding:Grönnegse Woorden.OGG

Nog n opnoame. Hier heb ik de volgende woorden noast nkander zet om t verschil ien oetsproak dudelk te mòken.

• • • loat - lôten
    • nait - gaait
    • koft - kovvie
    • Grunnegs - Grönnegs
    • Twìnte - rente
    • let - sègd
    • daor - doar
    • nije - nèje (VEK) - nìje (REI)
    • schrieven - schèl
    • tou - taauw
    • kìrke - kèrke
    • first - dörst
    • laggen - wachten

Is t nou wat dudelker? Grönneger 1 22:19, 27 jun 2009 (CEST)

Oh ja, nog ain ding over de spèllen. Wat duvve mit de Twìntse schriefwieze van bv. "Pooln" tegenover "Polen"? Dat zol ook veraind worden mouten. Grönneger 1 22:25, 27 jun 2009 (CEST)

't Is inderdaod wat dudelijker zo. Ik heure allinnig gien verschil mit Grunnegs en Grönnegs. Wat Pooln en Polen angeet zo-k gewoon Polen anhouwen en dan 't Gronings volgen mit prebeern en kibbeln en zoksoort dingen. Sεrvιεи | Overleg » 22:51, 27 jun 2009 (CEST)

Bie Grönnegs moutst veurstèllen datst Grunnegs sègst, môr den zunder de lippen aan te spannen. Grönneger 1 23:05, 27 jun 2009 (CEST)

Dat van de ae, ea, ää he-k an-epas. Bie ao, oa he-k derbie ezet dat as de klank op de oo angeet da-j dan oa schrieven. Ik heb hier nog een veurbeeldzinne van mien eigen plat. Sεrvιεи | Overleg » 16:36, 29 jun 2009 (CEST)

Kinst even opschrieven watst presies sègst? Ik verstaai t nait goud. Messchain moutst n zin bedenken woar, liek as mien zin, aal biezundere klanken van dien dialekt ien veurkommen. Wat krigst bieveurbeeld astoe dij zin van mie vertoalen dust? Grönneger 1 17:28, 30 jun 2009 (CEST)

Ik zeeg: de keels varven 't huus in een aandere kleur, daor heur je inderdaod wat amparte klanken in zoas kleuər en keel (kjeeəl), mar ik zol effen wat aandere dingen bedenken. Nog wunsen? :P Sεrvιεи | Overleg » 23:34, 30 jun 2009 (CEST)

Ik kon t der wal oet haaln (was t hoes trouwens neet peers (poars)?), moar mos ok twee keer luustern. Ik zol geerne de ää derin willen heuren, um te kieken of dat echt nen anderen klank is. Droadnaegel 23:45, 30 jun 2009 (CEST)

Hier ku-j 't verschil heuren tussen ää en ae. Let der wè op dat dit neet mien eigen plat is (disse klanken he-w neet of koemen haos neet veur). Ik heb hierveur 't plat van Hattem en de Stellingwarven gebruuk, 't kan dus ween dat der wat verschil in uutsprake zit. Droadnaegel, bie ons is 't paors neet peers ;) (je zollen 't wè wachen umda-j oek peerd en veerze hemmen). Sεrvιεи | Overleg » 12:37, 2 juli 2009 (CEST)

Ik heur t verschil nait echt. Messchain kinst beter twij verliekensboare woorden nemen en den noa nkander oetspreken, zo as ik dat ook doan heb bie t twijde fragmìnt. Grönneger 1 14:21, 2 juli 2009 (CEST)

Mag ik eawn in de koarke vleukn? Ik deanke det ne eendudige spelling nooit geet komn en det hooft ook nit. (t is good de'j t probeert heur). Vie begriept mekoar zo ook wal. Sassies hef nog nooit ne eendudige spelling ekeand: n Heliand tekst skient in verskeaidene dialektn (duur verskeaidene persoonn) eksreewn te wean, dee at allemoal gewoon öar eegne dialekt skreewn. Doarumme kom iej t woard "woark" dr mangs as wirk, mangs as wark en mangs as weorc in teegn. Mangs t woard "geewn" as giban, mangs as giБan, mangs as gewan, ezw. Toertieds hadn ze deank ik al in de gaatn det ze t nooit eens konn wordn, en doarumme deedn ze t allemoal op de eegne manere. Woolters 23:45, 15 juli 2009 (CEST)

Messchain as t verainen van t Saksisch doudestieds wel lukt was, den haar t hertoogdom Saksen messchain bestoan bleven en de noam Saksen veur t vôlk ook en haar t bewustwezen van de aigense kultuur en historie messchain ook groter wèst. De Engelsen hebben zulfs twij/drij/vaaier verschaaidene toalen soamenvougd. Ik vin t aigelks wel biezunder hou de Duutse vôlker zok zo veraind hebben dat zai heur aigense noam opgeven hebben en zok Duutser vuilen gingen. As man kiekt noar de Joegosloavie, den het elk lutje vôlkje n apaart laand claimd. De Duutsers juust nait, môr as man kiekt noar t onderschaaid tuzzen de Krewoaten en de Serviers, den is t onderschaaid tuzzen de Saksen en de Franken groter. Messchain het dit tou moaken mit t feit dat ien t Duutse riek de adel belaangrieker was as de olle stammen en kulturen. Doarom vuilde man zok eerder Oldenbörger, Muunsterlaander, Mekelnbörger, Holstainer, as Saks. Grönneger 1 23:58, 15 juli 2009 (CEST)

Hopelijk wè. As 't Limburgs en 't Fries een eendujige spelling kunnen bedenken waorumme veur 't Nedersaksisch neet dà, zulen hannen vrogger oek gien spelling veur der eigen taal? Veur de ontwikkeling van de taal zelf is 't oek van groot belang denk ik. Tweetalige plaosnaamborden koemen der werschienlijk pas a-w een gelieke spelling veur 't Nedersaksisch hemmen. Liek m'n mooi, kom je Armelo, Raolte, Deenkellaand en Grönnen binnen en he-j de borden in 't plat. Sεrvιεи | Overleg » 00:00, 16 juli 2009 (CEST)

Vuurde'j de leu an ne eendudige spelling kriegnt, zö'j eerst nog n boarg missionariswoark vuur de term Neersassies mutn doon. Want nen hoop leu weett nog aait nit det dr meardere verwaante dialektn zeent. Woolters 00:03, 16 juli 2009 (CEST)

Joa, môr as man noar t Frais kiekt, bieveurbeeld den zugt man dat de verschillen tou groot wazzen om "Dat Frais" soamen touvougen. Ien ploats doarvan binnen der n apaarte spellenssystemen kommen veur t Westerlaauwerse, Seelterse en Sleeswiekse Frais. Bie os is dat ook zo. Kiek allend môr noar t verschil tuzzen t Grönnegs en de zudelke dialekten en den heb ik t nog hailmoal nait over t verschil van de stoatsgrìns. Messchain mout der eerst nog n generoatsie overhìn kommen, dij veur elk gebied n spellensysteem bedenkt en den noadenkt over t soamenvougen doarvan, ien ploats van oet t niks veur aal dialekten n schriefwieze bedenken. Grönneger 1 00:13, 16 juli 2009 (CEST)

Nog een ginnerasie deroverhinne en 't is à neet meer neudig :S. Mar wat de spelling angeet... de tied zà 't leren! Sεrvιεи | Overleg » 00:19, 16 juli 2009 (CEST)

Joa, doar hest wel geliek aan. Môr wel zègt dat t om n generoatsie gaait. As man gewoon wat meer aandocht veur de streektoalen haar en as dat ien n Heeg ook serieus nomen wuir, den was der al laank wat kommen. Op zich snap ik ook wel dat n Heeg laiver nait het dat noast de Fraizen ook nog de Saksen n stapke van de Nederlaandse ainhaid ôf doun, môr toch.

Wat ik môr zèggen wol is dat man messchain beter eerst op lutjedere schoal kieken kin en doarnoa pas groter. Let t Grönnegs, t Twìnts, t Veluws, enz. op zokzulf eerst môr even ain worden (of dat nou de schriefwieze aangaait of doadwaarkelk n standerdtoal), veurdat wie wieder kieken goan. Grönneger 1 00:30, 16 juli 2009 (CEST)

Daor bi-k 't neet helemaole mee ees. Meensen weten meestentieds neet eers ho of dat ze der eigen dialek schrieven mutten, dus dan ku-j beter gelieke goed beginnen. Mien klega's (uut Hierden en Nunspeet) schrieven veur de ao altied oa, dit doon ze oek in Bie Bart in de rie, bie Putters Praoten en 't WGD schrieven ze ao. Dus a-j toch bezig bin mit 't anleren van een spellingssysteem dan ku-j dat beter gelieke doon veurdat ze an een aandere schriefwieze wennen en daor neet meer vanof willen stappen. Je blieven altied krangoren* houwen dee weer aanders willen spellen, dus noen of over vuuftig jaor ik denke neet dat 't veule uutmaak. Sεrvιεи | Overleg » 16:31, 16 juli 2009 (CEST)

Joa, op zich hest doar wel geliek aan, môr t is meer n kultuurkwestie. Grönnegers vuilen zok over t algemain nait verbonden mit de aander Leegsaksische gebieden en dat zel aansom middelkerwies ook wel zo wezen. As man bieveurbeeld kiekt hou of t Standerdengels ontstoan is, doar wuir nait zöcht noar n overainkomst tuzzen toalkundegen, môr doar wazzen gewoon n poar drokken as William Caxton dij heur biebel ien n heur kozen standerdtoal en schriefwieze(n) drokten en zo heur stìmpel op t ontstoan van t Standerdengels. Dus messchain lukt dat bie os ook wel. Gewoon doun, de "bovenklasse" van de toal (dus luu as wie dij der echt mit bezeg binnen) dij gewoon apmoal op n bepoalde menaaier schrieven goan en den nemen aander luu dat automoatisch wel over, omreden wie hier op wikipedia n soort authoriteit binnen. Luu kommen noar ozze wiki tou om over en ien de toal te leren. Grönneger 1 20:52, 16 juli 2009 (CEST)

Ieleu warn hier zo drok met geluudsbestaandn an t keukeln, ik deanke ik nemme ook eawn wat Riesns op. Ik hebbe n dom verhaaltjen in mekoar edreeid, en det in-esprökn. Kö'j zelf vergeliekn:

Stukn Riesns

De boernekearls hadn zik de höare deftig op n kop ekamd. Ze warn kloar vuur nen oawnd zwoar woark, woernoa’t ze noar t kafeetjen gungn um n bölken wörst te etn. Ze gungn dr op de fietse hen, en ze tröfn oonderwiel wat jeugnd dee’t oonder de beume an t ouwehoern warn. Toew at ze binnkömn in de etterieje treukn ze zik t böais oet, en zeadn

“doot mie nen moond vol van dee wörste”.

N Kearl achter t skap zea: “wat wo’j dan? Hebt ze oew nooit fetsoen eleard?”

“Lignt toch nit te nöaln, joh koezn, wo’j vanoawnd nog wat verdeenn of nit?

N Kearl veund det ze doar dan toch wal geliek an hadn, en maakn öar wat te etn terechte.

Ze lachn dr n betn met hen, want zo gung t alle wekke Hee vreug:

“wo’j doar nog wat te dreenkn bie?”

-“Joa, doot mear n gleasken water”

“Ho eawn,” zea n aandern, “doot mie mear n piepke beer.”

-“Kö’j kriegn”, zea n kearl, en leup vort um t spul op te haaln.

De Boernekearls bespreukn de zaakn.

“Ik keeke vernear in t bignhok, en wat deank iej? Zonne rotte bie de motte”

Hee dee met de haande oet mekoar um te loatn zeen wat nen bökkerd ot’e zeen har.

“Kearl en gin eande, man!” zea n aandern. “wo zag dr den feaitelik oet?”

„Ja nen heeln apartn. n Kort stärtjen en nen grootn hoarigen snoetn. Dee niks as hen en wier wappern met n start. Ik meandn al a’k te volle zöpn har, mear t was nog vroo op n moarn, dus det kon nit. Ik hebbe um mear met de batse eawn iets in n nekke veuld”

“Oh”, zea den aandern, “ik zin al seend n poar deage n hoond kwiet.” Woolters 21:40, 15 aug 2009 (CEST)

Dialekt en kultuur

Kultuur en dialekt hebben veur mit nkander te doun. Zai beienvlouden nkander ook. Zo is der bie os n groot verschil tuzzen de "Grönnegse Drìnten" en de "Drìntse Drìnten" ien de Veenkelonien. Over t aalgemain kin man sèggen dat de Drìntse Drìnten wat beter ien heur vèl zitten, dat zai wat trotser binnen op heurzulf en dat ook zain lôten duurven en man vindt t ellerswoar apmoal veul beter as thoes. Ook ien t noorden van Baiern het man zowat. Der binnen de Wienfranken en de Bierfranken. De Bierfranken binnen verliekensboar mit de Grönnegsen ien t vurrege veurbeeld en de Wienfranken meer mit de Drìntsen. t Dialekt wordt der ien baaide gevalen deur beienvloud, deurdat zai nkander veuraal nait beienvlouden. Ien Oostfraislaand het man t onderschaaid mit de Eemslaandsen, môr dat komt meer deur t leuven. Oostfraislaand is protestants of hervörmd en de Eemslaandsen binnen katholiek. En binnen de Drìnten zulf het man ook nog weer de Veendrìnten en de Zaanddrìnten dij vrouger veuraal nait soamen zain worden mochten en hailmoal nait traauwen. Kennen joe ook zonnen onderschaaid? Grönneger 1 17:27, 3 juli 2009 (CEST)

Jao, binnen Oaveriessel wisse: de Twenten die as veul bewuster en greutser mit heur cultuur ummegaot as de Sallaanders en de Noordwest-Oaveriesselaoren, daoraj niet veule van heurt. Daordeur is de Twèentse spraoke in vergelieking ok wat Saksischer eblèven. Mar det is oe allemaole wal bekend...

Ie kunt ok naor religieuze verschillen kieken: in 't noorden en veul van 't westen van de pervincie hej (traditioneel) protestanten; Twente is veur een groot diel katteliek, mit bekende (beruchte?!) uutzunderings as Riessen. In de Kop van Oaveriessel haj deupsgezinden (krek as veur de taal opgiet, ziej daor een baand mit Frieslaand). De roman Oostloorn (1903) van Ulfers beschrif de doleantie, de geriffermeerde ofscheiding van de hervörmden, in een fictief dörp daoras Hardenbarg medel veur zol hebben estaone. Gebruker:Ni'jluuseger 18:31, 3 juli 2009 (CEST)

Ik hebbe vuur minne studie t vak Interculturele Kommunicatie evolget. Ik hebbe leart det kultuur en sproake neet zoonder mekoar köant bestoan. Duur oewe sproake kiek iej op ne bepoalde manere teegn de wearld an; iej beskriewt de wearld en alns um oew hen op de manere zo as det in oewe kultuur (sproak) gebroekelik is, det kö'j nit helpn, zo bi'j groot ebracht.

Ik har edacht det dr nog wal völle verskil tusken de Roomsken en Protestaantn zol zitn hier in Riesn, mear doar kon mien moo feaitelik weainig van zegn. Ze tröfn mekoar vroger ja nooit. Voloet Verzuiling hier. t Ennigste wat'e van de Roomsken zegt: ze vleukn aait onmeundig völle. Det doot de meeste protestaantse riesnders nit zovölle. t Slimste wat ik mien moo ooit heb heurn zegn was goetegoet of guttegut, en echt allene vuur vrouwleu is gruttegrut, mear det is allemoal mear in de geest van tsjongejonge.

Tusken Hooltn en Riesn zit ne wearld van verskil (Sallaand en Tweante). In Hooltn mut t allemoal wat deftiger, en ze köant nit zo good teegn stokkern, en det doot Tukkers nog wal gearne. Wat det angeet hebt ze geluk det ze nit zo kort bie Eanter lignt ;). Mien vaa neumt de Hooltnsen kösterig, en dan zee'k dreks vuur mie wat'e bedoolt: Kosters van koarkn goat oawer t koarkgebouw en alns dr umhen. A'j dr as jonge möage ook mear iets te kort bie komt, behalve op zöandag, dan stoat ze binn de kortste tied bie oe um oe de wacht an te zegn.

Riesnders zeent fier op Riesn, Eantersen fier op Eanter, en in t algemeen zi'w inderdaad greuts op oons Tukkerskop. geregeld det dr hier nog wal es ne Tweantse vlagge oargns in n tuin steet. Det leawt in Hooltn egee nit zo slim. Non ja, ze zeent dr nit daagns met bezig, mear a'j zegnt det Hooltn bie Tweante heurt, roopt ze "Sallaand!", mear vearder is t dialektverlees wal dubbel zo slim as in Riesn. In t doarp Hooltn köjert ze "stadser" as in de stad Riesn. Woolters 18:56, 3 juli 2009 (CEST)

Dat verneem ik hier ook. Ien Stad wonen veul luu oet Overiesel. As ik aine oet Dalfsen vroag woar of er vot komt, den sègt er "uit Dalfsen". As ik aine oet Almelo vroag woar of er vot komt, sègt er "uit (het mooie) Twente". Dat is bie os traauwens ook zo. As aine dij nait oet Grönnen komt of n Grönneger boeten de pervìnzie vroagt woar wie vot kommen, zol mennege Grönneger eerder sèggen "uit Groningen" as "uit Bellingwedde"/"uit Usquert"/"uit Grootegast", ien tieds dat der noeit aine sèggen zol dat er oet "Zuid-Holland" of "Flevoland" komt. n Opmaarkelk môr intressant verschiensel. Man kin t dialektbroeken der ook weer aan linken. Luu dij eerder trots binnen op heur streek as op heur aigense ploats, stad of haile laand broeken meer dialekt as aanderen. Grönneger 1 23:10, 3 juli 2009 (CEST)

Taalgidsen of spraok-/spraakgidsen

Welke woord ku-w 't bes gebruken veur onze woordenboeken? Sεrvιεи | Overleg » 18:17, 5 juli 2009 (CEST)

Ik bin 't hielemaole mit Droadnaegel iens en zalle 't ok veraandern veur de Drèentse spraokgids. [[Gebruker:Ni'jluuseger|]] 18:31, 5 juli 2009 (CEST)

Servien, kuj d'r ok wat an doen det mien haandtiekening niet meer aal as hierboaven verschient? Ik doe gewoon vier tildes. --Ni'jluuseger

Der is wel een verschil tussen sprake en taal, in sommige varianten van 't Nedersaksisch gebruken ze spraok/sproak veur 't woord taal (bv. in de Achterhoek en Twente) in 't grootste gedeelte van 't Nedersaksische taalgebied is 't werschien taal (dus oek taalgids). @Luusjen: meschien he-j onbewus wat in "mien veurkeuren" veraanderd, mu-j effen kieken bie "ondertekeningen". Sεrvιεи | Overleg » 19:15, 5 juli 2009 (CEST)

Bie os is sproak n hail net woord, verliekensboar mit t Hollaandse "tongval". Doarom liekt mie t as nuchtere Grönneger beter om veur t Grönnegs "toalgids", liek as veur t Oostfrais. Of messchain wel "toalwiezer" (noar t Engelse guide), den n gids is echt n letterlieks bouk. Grönneger 1 22:07, 5 juli 2009 (CEST)

Traauwens, goan wie t Veluws as ainhaid beschaauwen bie de toalgidsen? Of nait, den ik goa even n koartke môken en den wol ik de noam van de dialekt der op hebben, woar man den op klikken kin. Wait aine hou dat mout? Grönneger 1 22:16, 5 juli 2009 (CEST)

Met HTML area tags, of met imagemaps in wikipedia: [3] Droadnaegel 23:05, 5 juli 2009 (CEST)

Veurda-w alles herneumen gaon, liek 't mien een goed idee um allemaole dezelfde namen te gebruken (dus óf spraok-/taolgids óf spraok-/taolwiezer) aanders wonnen 't snartzooitjen. Taalgids/taalwiezer zol bie ons gebrukelijker ween, as de uutgang spraak-. Sεrvιεи | Overleg » 11:07, 6 juli 2009 (CEST)

Aigelks vin ik dat nait echt neudeg. As man ien Drìnte eerder spraoke as taol zègt, den kinnen zie dat ook beter broeken, toch? Grönneger 1 11:52, 6 juli 2009 (CEST)

Ze zegt in 't Drèents eerder taal/tael/taol, daorumme 't 'Huus van de Taol'. Mar mangs wi-j op Wikipedie een beetien hen een gedield woordgebruuk nds-nl/nds kroepen. Now is 't wal zo dej spraoke kunt opvatten as uutespreuken taal, dus niet eschreven taal. Ik zalle d'r tzt. dan ok Drèentse taolwiezer van maken.

Servien, dank veur de hulp mit de haandtiekening. Ni'jluuseger 12:15, 6 juli 2009 (CEST)

Et was veural t woord woordenbook, woar da'k mi'j an stoorden. Doarumme ha'k t Achterhookse woordenbook herneumd noar sproakgids umdat mi'j dat as eerste te binnen schot. Moar Achterhooksen taalwiezer kan ik ok wel met leaven. Ik wacht wal effen af wat et Twentse woordenbook geet wodden, as dat ok taal- of toalwiezer wöd, lik mi'j allemoal taalwiezers wal mooi. As dee lever sproakgids hebt (sproake is bi'j ons gewoon taal, net as t Duutse Sprache), dan loa'k et zo, twee varianten lik mi'j ok neet zo'n groot probleem. Droadnaegel 00:02, 8 juli 2009 (CEST)

Oh zit ieleu op mie te wochen? Ik veund t nit zo belangriek, dus mie is t zo laank as t breed is. Ik kenne wal wöardebeuke woerin at ook de grammatika beskreewn steet, mear as ieleu vuur de volledigheaid t spul umme weelt neumn noar sproak- of taalwiezer is mie det best. Op sommige plaatsn is taal gebroekeliker en op aandere sproake. Woolters 09:51, 8 juli 2009 (CEST)

Accent

Aj opgruit geef ie d'r niet zo'n acht op, mar a'k weerumme denke, was 't zo dej van partie kunden heuren det ze van oeze streek waren, mar van een hiele bulte meensen ok hielemaole niet. Veural op schoele, daoras allochtone/raandstedelijke invloeden populair waren en daoraw de gek ansteuken mit een platte uutspraoke.

Ie leest wal det bi'j volk det gien streektaal praot, 't regionaole accent nog wal blif, mar daor is dus veur hiele vokksstammen gien spraoke van: d'r bint genogt puur Oaveriesselse lu wel heur accent meer deur de tillevisie, volk van buten, zorg um carriere en een bepaold imago beinvloed wordt as deur de streektaal. Ik begriepe wal zo'n beetien wavveur sociologische factoren daor achter zit, mar ik binne beni'jd in hoevarre in oen streek ok 't olde accent vort is en wat veur accenten aj wieder veural nog heuren. 't Giet oaver lu die as in oen streek bint op-egruid, allochtoon of autochtoon.

Ni'jluuseger 11:15, 11 juli 2009 (CEST)

Bie os zègt t aksìnt n hail ìnde over dien sosjoale stoates. Kinst aigelks vief verschillende aksìnten ploatsen in Grönnen.

1. De leger opgeleiden (wait ik gain goud Grönnegs woord veur). Dit is t merendail, dij gain opleiding of n legere opleiding vòlgd hebben (MBO, HBO) en dij proaten apmoal mit n Grönnegs aksìnt, of zai nou wel of gain puur Grönnegs meer proaten. (Hierbie voug ik t Oost-Grönnegse, Noord-Grönnegse en Westerkertierse aksìnt even soamen).
2. De hoger opgeleide luu binnen de mìnsken dij wel (hoog) opgeleid binnen (HBO, WO) en dij n licht aksìnt hebben, dij staarker wordt noa moate der meer Grönnegers om hom/heur hìn binnen of as der veul Grönnegs om hom/heur hìn proat wordt. Voak proaten zai wel (n beetje) Grönnegs en kinnen t ien elk gevaal verstoan. n Mooi veurbeeld van zonnen licht aksìnt is voutbaalkomentoater Jan Mulder.
3. De hoogste klasse binnen luu dij deur de bovenste twij zain worden as kak. Dit is ook weer ien twijen te dailen: n soort hoog Nederlaands, môr gain Raandstad Hollaands. t Is meer n soort regionoale kak dij minder diftongen het en doarom wat klinkers aangaait dus wel n beetje op t zudelke Leegsaksisch liekt, môr den wordt wel proat as of aine "n hait tovvel ien zien mond het". Toch is hier t ienslikken van de -e nait taboe. n Schier veurbeeld hiervan is de ollere vraauw dij in dit filmke veurkomt o.b. 4:00. Doarnoast wordt der ook wel gewoon westelk Nederlaands proat deur veuraal t "nieuwgeld" proat ien Hoaren en Hoogezaand, ien tieds dat dij eerste meer t "oudgeld" is. Dit "nieuwgeld" is hier veuraal kommen deurdat man of vanoet t westen kwam, in Stad studaaiern gongen en loater bie Stad wonen blieven wollen, môr wel in n sjieke buurt. Of deurdat man wel oet Grönnen kwam, geld kreeg/haar en doarom bie de luu oet westelk Nederlaand wonen gingen.
4. Summege jeugd, veuraal allochtonen of luu wel heur olders oorspronkelk nait oet Nederlaand kommen, proaten stroattoal, dat verliekensboar is mit dat ien de Raandstad. Papiamentse, Engelse en Surinoamse invlouden.
5. Overg. Der binnen de lèste joartienen n hail ìnde luu vanoet t zuden noar Grönnen tou verhoesd, dij apmoal heur aigen dialekt bie heur haren bv. Drìnten, Fraizen, Limbörgers, enz. Ook de studìnten dij voak gain aksìnt (of "kak") hebben valen hieronder.

Grönneger 1 12:40, 11 juli 2009 (CEST)

t Riesns Hollaandse akseant is aanders as in umlignde plaatsn. Vieleu diftongiseert de ee, oo en öö mear in t Hollaands. Mear doar blif aait n antal Tweantismes teegnoawer stoan, zo as de deur is los, en heanig an bie t vort goan (Ik wus töt ongevear dree joar terugge t Hollaandse woard vuur knötterig nit). Ook t inslikn van de leste lettergrepe doore vie in t Hollaands meender as bv leu oet Almelo en Hengel. Wieters kö'j t good heurn an de ui en ei/ij dee at bie oons wat beknepner zeent as in TV-hollaands. En natuurlik de tril /r/ en de dikke t.

Wat van de eerste gennerasie allochtoonn dut net zo plat riesns as iederene oet dee tied. Ik kenne leu oet Malta, Korsika en Turkieje, dee köant egee gin Hollaands, allene mear Riesns. Allochtoonn nemt oawer t algemeen t akseant oawer wat ze um zik hen heurt. Tweantse allochtoonn hebt dus nen vetn Tweantsen ee en oo.

Ik heb geleuf ik al earder ezegd det grote steedn ook stadsvolk antrekt van boetn Tweante. In Almelo is det nog nit zo slim, mear in Eanske, Hengel en Boarne bv. doot ze rechtevoort al slim as in t Gooi. Keump ook umdet Eanske nen studeantnstad is. In Riesn dut de midnstaand vake nog wal Riesns oonder mekoar. Woolters 13:07, 11 juli 2009 (CEST)

A-k burgers praote dan is 't neet ech mit een accent, mar a-k dat wè do dan gao-k autematisch tied zegen in plaose van tijd, dat zit der zo in. Wa-k oek do a-k burgers praote is da-k espres platte woorden derdeurhinne do zoas los, aanmaken (van anmaken = opschieten) en overstuur (over daotum), mar dat doon de meesten bie ons op 't wark. Sεrvιεи | Overleg » 19:53, 11 juli 2009 (CEST)

Dankewal veur jullie inzichten. Ik viene 't wal slim lastig umme mi'j nog veur de giest te halen hoe of 't was, want aj aargens opgruit dan valt oe gien accent op (as iene wieder gewoon Standerdnederlaands prat). Pas doe'k in Amsterdam te wonen kwamme en of en toe terogge gung, of iene an de tillefoon kreeg, völ mi'j op det partie een hiel dudelijk regionaol accent hebt. Mien eigen breur notabene, umdet hi'j altied meer mit plaatselijk volk umgaank had as ikke. Dus aj zölfs binnen iene femilie verskil hebben kunt, wis det d'r al op hoe belangriek as sociaole factoren bint. Bewust of onbewust. Ni'jluuseger 18:21, 12 juli 2009 (CEST)

Kameroad van mie har t verleedn zoaterdag in t mot met nen turk. Völ mie op dat den ook de -en inslikn, en saamntrekkings maakn, zoas moe'j en a'j. Mear den was dan ook nit al te völle met zinnen loopbaan bezig, want ik vernöm at den ook al verskeaidene moaln in t kesjot hef ezetn. Woolters 13:06, 13 juli 2009 (CEST)

Nedersaksisch woordenboek

Is 't meschien een ideetjen um alle woordenboeklemmata in de artikels vort te haolen en een verwiezing te plaosen naor 't Nedersaksisch woordenboek, aanders krie-j meschien weer twee verschillende versies. Ja of 't hele prejek overplaosen naor wiktionary.org mar dan veur nds-nl ene anmaken. Sεrvιεи | Overleg » 23:20, 11 juli 2009 (CEST)

Liekt mie nait zonnen goud idee. t Is wel zo dat der kaans is op verschaaidene vèrzies, môr as man t van de lösse zieden vothoalt, den wordt de toalverschaaidenhaid minder. Luu dij hierop kieken dij goan nait op n link klikken noar t Leegsaksisch woordenbouk, dus lezen t nait, môr as t al op de pagina staait den wel. Grönneger 1 23:23, 11 juli 2009 (CEST)

Da's oek weer zo... en 't heufprejek op wiktionary zetten, is dat wat? Sεrvιεи | Overleg » 18:03, 12 juli 2009 (CEST)

Bin ik ook nait zo veur. Nou kinnen wie makkelk bie "leste wiezigingen" zain of aine der nog n woord of wat nijs bie zet. Aanders mouten wie noar twij webstees kieken. Wat bin ik weer aan t soezen hè :pGrönneger 1 22:14, 12 juli 2009 (CEST)

t Kan slimmer, grönneger ;P. Mag ik miskien eawn ne domme vroage steln: wat bedool iej met woordenboeklemmata? Wiktionary lik mie nog n stäpken te vear. Töt dee tied veend ik zo a'w t non doot wal prima. Woolters 00:00, 13 juli 2009 (CEST)

Ja da's wè zo je zitten weg en were te kieken op te webstees, da's oek zo'n gedo. Mit woordenboeklemmata bedoel ik gewoon de heufwoorden :P. Sεrvιεи | Overleg » 11:29, 13 juli 2009 (CEST)

Friso-Saksisch, Franko-Saksisch en Friso-Franko-Saksisch

Volgens disse kaorte bin de enige Friso-Saksische dialekten in Nederlaand; 't Gronings en 't Stellingwarfs, mar op DBNL.nl steet dat een groot gedeelte van 't Sallaans en 't Veluws oek Friso-Saksisch is. Weet der ene ho dit zit? Sεrvιεи | Overleg » 19:48, 13 juli 2009 (CEST)

Nou kiek, dij koart heb ik môkt mit de informoatsie dij ik doudestieds haar. Dizze informoatsie was dat de Friso-Saksische dialekten veuraal Noord-Leegsaksisch binnen. Dialekten dij ien t vrougere Fraislaand legen hebben. De maist veurkommende betaikenis van Friso-Saksisch is den ook de dialekten ien Stellingwaarf, Grönnen en Oostfraislaand (en t Oldenbörgse dail). Doarnoast is der ook nog n haile "controversy" over t woord "Frais". Waitenschoppers waiten nait ien hou vèr de ienvloud op t Leegsaksisch "Frais" wèst het. Bie t Drìnts bieveurbeeld proat man laiver van Ingvaeoonse(/Inweoonse) ienvloud, deurdat op t momìnt dat de ienvloud ploatsvonden het nog nait van de toal "Frais" proat worden kon. Tegenswoordeg is man gaauw geneigd om "Frais" te zèggen bie n Ingvaeoonse ienvloud, den t Frais is noudoags nog de ainegste overbleven Invaeoonse toal ien os gebied. Man twiefelt ook wel ais of de toalen dij tegenswoordeg as Frais aanduud worden ook nait drij verschillende Ingvaeoonse toalen binnen dij om de zulfde rezen môr soamenvougd binnen. Grönneger 1 20:31, 13 juli 2009 (CEST)

Nog even n koartke op dit gesprek dij dien zèggen bevestegen dut: Ofbeelding:Brockhaus 1894 Deutsche Mundarten.jpg

Tja wat mu-j hier noen mee anvatten. Mu-w dit hele verhaol derbie zetten aanders? Sεrvιεи | Overleg » 23:29, 13 juli 2009 (CEST)

Groot Leegduuts oaverzicht

Een ni'j essay op www.freemediaproductions.info gef een besunder detailriek oaverzicht van de Platduutse en Nedersaksische streektalen, daoraj ok wat vienden kunt oaver de lèventigheid en onderlinge verstaonberheid van bepaolde variaanten. D'r valt genog an te verbetern, mar in 't laand van de blienden is ienoog keunink. Ni'jluuseger 13:15, 15 juli 2009 (CEST)

Dr valt inderdaad nog nen hoop an te verbettern. t Is eskreewn duur nen amerikaan den at toevallig vuurooldn oet disse strekke hef, mear vearder hef'e dr zelf weanig met te maakn. Hee hef ginne welnlieste, röp det vieleu mekoar nit verstoan köant, en det Tweants en Achterhooks hoaste niks oawereen hebt. En t ene moal hef'e t oawer sproake en t aandere moal dialekt. Wat is t non? Ik hebbe dr dus grote vroagteekns bie.

Wal mooi det'e zo'n groot oawerzicht emaakt hef, want hier zit dus boargen woark in. - Woolters 213.148.243.41 16:50, 15 juli 2009 (CEST)

Ik zette der inderdaod oek mien vraagtekens bie.

Veluws is recognized as a separate language by the Dutch state. Although it is a part of Dutch Low Saxon, Veluws is marginal within this family (Smith 2009), with West Veluws looking a lot like Dutch proper and East Veluws looking more like a typical Dutch Low Saxon. Therefore, I have decided to place East Veluws in Macro-German and West Veluws in Macro-Dutch. East Veluws is part of West Dutch Low Saxon.

Volgens dit stuk erkent de staot 't Veluws as amparte taal. Volgens mien weet de staot neet eers dat ze op de Veluwe plat praoten. Wat e zeeg over dat 't West-Veluws meer op 't Standardnederlaans liek en 't Oos-Veluws meer op 't Nedersaksisch, is oek onzin, der zit wè wat verschil in de grammatica en woordenschat van Oost- en West-Veluws mar veerder liek 't arg op mekaar. Sεrvιεи | Overleg » 18:52, 15 juli 2009 (CEST)

Mit die erkennige bedoelt hi'j geleuf ik de erkennige (binnen 't Nedersaksisch) volgens 't Haandvest, en hi'j nuumt 't een taal umdet 't een aparte ISO-code hef. Ni'jluuseger 19:24, 15 juli 2009 (CEST)

Ja dan krie'j det lange gesteggel wier wat non recht ne sproake is, en wat n dialekt. Doar mu'w oons nit an woagn, want doar komme vie toch nooit oet. n Eenn meant dit, en n aandern det. Wieters is det verhaal baseerd op de oetsproakn van ondervroagden det ze t wal (good/redelik) verstoat mear nit/slecht zelf sprekt, en aansumme, mear t blik vake det leu zikzelf te hoge inskatt, en det dus van dee ciefers niks klopt. Det blik bv bie t Iers. Mu'j den tweedn paragraaf mear es leazn. 213.148.243.41 20:28, 15 juli 2009 (CEST)

Luus, dat denk ik neet. Zwat alle nds dialekken hemmen een ISO-code dus dan wanen dat oek amparte talen ewes, mar goed. Volgens mien speult 't inderdaod oek mee wat Woolters zeeg. Sεrvιεи | Overleg » 22:45, 15 juli 2009 (CEST)

Joa, aan de tekst te zain het hai veuraal wikipedia en ethymologue broekt. Ik bedoul, ik heb de maiste wikizieden over de Leegduutse dialekten wel lezen en ik heb ien dit stokkie niks nijs vonden. Veur n echt goud onderzuik is wikipedia allend nait voldounde vin ik (en mien hoogleroar). Grönneger 1 22:48, 15 juli 2009 (CEST)

t Eerste powerpointplaatjen wa'k ooit van minne hoogleraarn te zeen kreeg was: NO WIKIPEDIA!Woolters 22:51, 15 juli 2009 (CEST)

Oetdrokkens: Streektoal of nait?

Moi,

Kennen joe de oetdrokken "verdacht wezen op ..." ook, ien zinnen van "denken om ..."? Bv "Wees der verdacht op datst om 7 uur dien bie doker wezen moutst?"

En hou wordt dat mit de oetdrokken "ien de goaten hebben/kriegen?". Bv "Ik zit heur aal aan te kieken, môr dat het zai nait ien de goaten". Of dit n Nederlaandse oetdrokken?

Grönneger 1 14:02, 17 juli 2009 (CEST)

Aargens verdacht op wèden is inderdaod Nedersaksisch; ik kenne det as hiel typisch. 't Nederlaandse equivalent zol wèden ergens bedacht op zijn.

Aargens acht op gèven/slaon is een vergeliekbere uutdrokking die as ze in Oaveriessel/Drenthe ok veul gebruukt. Algemien Nederlaands ergens acht op geven/slaan. D'r bint hiel veul uutdrokkings die aj algemien Nederlaands zolden kunnen numen, mar die in bepaolde streken meer gebruukt wördt as in aandere.

Wat in de gaten hebben is volgens mi'j (ok) algemien Nederlaands.

Ni'jluuseger 14:40, 17 juli 2009 (CEST)

Nedersaksisch in oen dagense umgeving

Op 't wark hew een West-Vlaams maagien det as eerste taal West-Vlaams hef, en een Antwarpenaor die een naor 't standerd Belgisch Nederlaands kroepend Antwarps prat. D'r bint ok een paar Vlaamse collega's die allend standerd Belgisch Nederlaands praot, mar 't is mi'j wal allange dudelijk det i.i.g. 't West-Vlaams nog zo lèventig is as 't Nedersaksisch veur vieftig jaor.

D'r bint twei in Grunning op-egruuide Grunnegers: een man van Hoaren, zo'n 35, die gien Grunnegs prat en 't onvolmaakt begrep, en een vrouwe van 't Hoogelaand, zo'n 40, die al twintig jaor niet in Nederlaand woont, mar die mi'j op de interne chat now in 't Grunnegs schrif en die mangs Grunnegs met mi'j prat. Ik hebbe wal de indrok det ze veul Grunneger woorden die as anders bint in 't Nederlaands, niet (meer) kent, en ze vertelden ok det heur olders Grunnegs praotten mit heur oldere breurs en zussen, mar Nederlaands mit heur (vanwegen een gruuiend idee bi'j heur volk dej oen kiender in 't Nederlaands mut opvoeden). D'r is een Drènt, op-egruuid in Norg, een jaor of 25, die gien Drèents prat en 't onvolmaakt begrep. D'r was korte tied een vrouwe van Dèventer van een jaor of 40 waorvan ik niet wete as ze Sallaands kent, mar Dèventer is al slim lang elene verhollaandst.

Bi'j dit alles valt mi'j op det al dizze noordoostelingen een soort Nederlaands praot daoraj niet dudelijk uut heurt waor of ze weg koomt. Lest op een feesien kwaamp mi'j een Colombiaan intègen die in Nederlaand was op-egruuid; ik heurden hum een poosien an en doche: vast uut de Raandstad. Mar hi'j kwaamp uut Hoksebarge en zee det hi'j nog of en toe wal Twèents prat, mit zien breur beveurbield (mar hi'j sprak 't die aovend niet mit mi'j). Zoas mien ervaring is mit de Grunnegse vrouwe, as een Nederlaander een streektaalachtergrond hef, stiet die vake op non-actief, zeker tègenoaver onbekenden, mar kuj 't vake nog wal wat anfietern.

Hoe bint oen talige ervarings mit collega's/aandere studenten? Ni'jluuseger 00:19, 19 juli 2009 (CEST)

Ik krabbel hier nog even tuzzendeur om op die te reageern. Ien Grönnen is de streektoal n menaaier van persoonlekhaid. Ien eerste instaansie zol n Grönneger ook voak ien t Nederlaands begunnen en as man maark dat "de kust veilig is" om t môr even zo te nuimen of as man deur het dat dij aander luu ook Grönnegs proaten, den is mien ervoaren dat luu dan ook al gaauw over goan op t Grönnegs. Dij persoonleke stoatus van t Grönnegs komt ook weer noar veuren tou as man noar echtenoten kiekt. Echtgenoten dij wel Grönnegs kinnen, môr dat nait mit nkander proaten, wordt voak zain as vrumd, as of joe mekoar nait goud kennen ofzo. Ik kin mie olluu bieveurbeeld nait veurstellen Nederlaands tegen elkander te proaten. Grönneger 1 07:04, 7 aug 2009 (CEST)

Ik hebbe n paar Limbörgers op t wark zitten, en t völt mi'j altied op dat dee doar völle greutser op bunt: dee proat, as ze met mekare bunt, zonder neet-Limbörgers, altied Limbörgs. Ik hebbe ok nen Drent der zitten, en den mek altied n hoop lawaai oaver Drente, oaver hoo good en mooi et doar is, moar sprök op et wark nooit plat met mi'j. Totda'w korts n feesjen hadden van nen kollega den trouwden, en toon he'w een zetjen plat met mekare eproat. Bliekboar is et bi'j ons deur de olden der in-estampt, dat Nederlands altied better is as plat, en da'j allene plat proat in de familie of onder kammeröa. Nog dudeleker blik dat deur onze familie: mien zuster is etrouwd met nen kearl oet de buurte van Utrecht, en as den der bi'j is, prebere wi'j met ons allen Nederlands te proaten, totdat der genog Achterhookers bi'j bunt, en der genog bier in is egoane, dan goa'w weer oaver op et plat. Ik denke at zee thoes was ekommen met nen Duutser of zo, da'w neet zollen preberen met ons allen Duuts te proaten, dan zo'w denken, dit is onze sproake, i'j past ow moar an.

Droadnaegel 01:29, 19 juli 2009 (CEST)

Eawn n berichtjen vanoet Italie. Ik kan t vanzelf nit loatn um hier eawn te kiekn. Bie oons op t woark dut iederene zo'n betn plat. Mear det krie'j ook bie nen hovenier. Minne kameröa doot hoaste gin plat, mear verstoat t wal. Ene van de kammeröa dut half plat en half hollaands. ze köant t allemoal wal, mear ze doot t nit. Met n antal aandere jonge möage doo'k nog wal plat. Ik hebbe met minne achterneawe zelfs of eköjerd de'w met mekoar allene nog plat doot, en en mekoar dr wat van zegnt a'w t eawn vergett. Op de meziekverenige doo'k meesttieds plat en probeer t ook met de jonge möage doar te doon.

En bie oons in t hoes weett ze ook de'k det gearne heure, dus det doot ze met mie ook. Bie oons in t hoes wör dr ofwisselnd plat en hollaands met oons eköjerd. Minne zusters hebt vuur t hollaands ekeuzn, mear gooit dr mangs plat tuskenduur. Ook umdet öare kearls meesttieds plat doot. Mien breur dut t ook al mear, umdet hee bie n bedrief woarket woer at ze ook nog aait Tweants köjert. --Woolters

Bie os wordt der nog redelk wat plat proat. Veuraal jongluu ien heur vraaie tied proaten nog veul Grönnegs (staark vernederlaandst). De oldere luu hier proaten Grönnegs wanneer zai môr kinnen. As zai mit n aander Grönneger proaten, den gaait t vot over op t Plat, môr man begunt voak wel ien t Nederlaands, woarnoa man aan zien of heur reaksie ôflaaiden kin of man ien t Grönnegs of ien t Nederlaands wieder proat. Traauwens nait allend mit Grönnegers, môr ook mit luu oet aander Leegsaksische gebieden. Zo stonden wie twij week leden op n camping woar of luu oet de Vechtstreek noast os stonden en wie pruiten gewoon (os aaigen) plat tegen elkander.

t Veul mie traauwens op hou veul of dat dialekt op t (westelke) Twìnts liekt. Man mout goud luustern om de verschillen te maarken, den t klinkt wel ongeveer t zulfde. Nou maarkde ik dat de jongere mìnsken dij doarbie zaten veuraal wat haalfbakken pruiten. Konst dudelk heuren dat zai wel Plat kinnen, môr dat nait gewoon binnen om doagelks te broeken. Dat is hier ook veul. n Inde luu kinnen wel Grönnegs proaten en kennen ook nog veul pure woorden, môr man broekt dat nait meer doagelks. Dat het der ook mit te doun dat der n soort regiolekt ontstaait woardeur elk Grönnegs dialekt onderling verstoanboar is. As medium wordt hierbie t Nederlaands broekt, omdat der vanoet goan wordt dat elkenain dat wel kin.

Mit dij luu dij noast os stonden heb ik ook even proat over hou zai t verschil tuzzen de dialekten ervuiren. Dat von ik wel biezunder, den zai haren t echt over n Leegsaksisch, woarbinnen verschillende dialekten bestonden en nait over bieveurbeeld n Sallaands mit verschaaidene dialekten of n Twìnts mit verschaaidene dialekten. Zai zagen de dialekten van Overiessel, Drìnte en noordelk Gelderlaand echt as ain toal, môr de noam Nedersaksisch wuir nait nuimd. Ook opvalend (vrumd) von ik dat zai zokzulf Tukkers nuimden ... "Jao, dat kump, elk nuumdöns Tukkers omdat öns dialekt der jao zo veule op lik, dus bint wiejet zöllef ok mar zeggen gaon, weed iej.", zee dij kirrel. Grönneger 1 18:50, 3 aug 2009 (CEST)

Ja apart ja. t Is deank ik umdet Tukkers zon staark zelfbeeld hebt en det oetdreagnt, det leu van boetnof (Sallaand) det ok gearne weelt. Hooltnsen doot dit ook wal es. Op de Tweante-hyve steet t plaatsbrödken van Hooltn tusken de fotoos. En ze wordt nog hellig ook a'j ze zegnt det Hooltn bie Sallaand heurt. Vroger was t aandersumme. t Is deank ik te vergeliekn det nen hoop Europeaann in grote amerikaanse autoos jaagnt en te pas en te onpas dee vlagge dr bie trekt.Woolters 20:53, 6 aug 2009 (CEST)

Môr as wie kritisch binnen dounen wie dat ook... Wie maggen ozze toalen geern vergelieken mit t Frais, dat n staarke nasjonoale erkennen het en t Engels, dat n staarke internasjonoale erkennen het. Grönneger 1 23:51, 6 aug 2009 (CEST)

Tuurlik. Piggelmee-effekt. De's gin niejs. Mear wa'k vake wal apart veende is det Tukkers dr vake op oet zeent öare sproake te vergeliekn met bv. Hoog Duuts. Ze dreeit zik in alle bochtn um te loatn zeen det t zovölle op duuts lik. Ik betrappe miezelf dr op de'k t gearne met Engels wil loatn strookn. En dr is wat vuur te zegn, want dr zeent nen hoop oawereenkomstn, mear zo'w dr nit better an doon um te zegn van: mooi de'w dr n betn op liekt, mear vie weelt juust apart ezeen wordn? Freesken zeent ook gek met engels, mear ze doot gin möaite um dr körter in de buurte te komn. Freesk is Freesk, zegnt ze, en gin half middel-engels. Zo is t bie oons precies zo.

Vearder is oons probleem de'w vake te oolderwets weelt doon, en doarmet in vroger tiedn bliewt hangn, en doarduur t hudige nit vuur vol anzeet. Zo as de leu vandaag an n dag köjert, heur ik vake, is verbasterd. Woerumme? Ja ze gebroekt dee oolde wöarde nit mear. Mear doar zeent wier aandern vuur in de plaatse kömn. Hollaandse wöarde. Ja, mear dee sprekke vie op oonze eegne manere oet, en verdreeit ze op oonze manere. Det dut Hollaands met Engelse wöarde, doar heur'j ook gin meanske oawer. Woer keump t woord Haande weg? Duuts: die Hand, engels: the hand, nl: de hand, skandinavies: handen? t Maakt gin bal oet, want vieleu zegnt gewoon haande. Mangs he'j nog es verassings: bv t neerlaandse Azijn. nds: ettik. Oehoe wat plat, zegnt ze dan. Niks van an, want ettik is ne verbastering van aticum, n latiens woard. Dus ook n leenwoard. Vroger hadn ze dr dus ook al gin möaite met. Woerumme non wal dan? Woolters 00:52, 7 aug 2009 (CEST)

Messchain haren luu der vrouger wel muite mit, ik wait t nait, ik was der nait bie :p As wie t den toch over Latainse verbasternswoorden hebben, ken ik nog wel wat ien t Grönnegs: sikkom (circum), hörn (cornu), keroazie (coraticum, courage (F)), enz. t Grootste probleem is dat man vrouger nait bedolven wuir onder n Latainse of Hoogduutse vloud van toalkundege en kulturele ienvloud. Dat is nou wel t gevaal bie t Hollaandse. As man kiekt noar wat der ien de Middelaiwen ien de Ommelanden gebeurde, den is verliekensboar mit wat der nou gebeurt. Doudestieds wazzen de Fraizen onder ienvloud en loater ook onder administroatsie kommen van Stad, dij n haile aandere kultuur en toal haar. Deur de ienvloud van Stad en de bovenklasse, dij ook noar t Saksisch overgong, nam t volk dit automoatisch over. Toch binnen der stukken vonden woarbie man 100 joar noadat man der vanoet gaait dat de Ommelanden "versaksischt" binnen, nog Fraise teksten vonden. Dus ondanks dat de toal veraanderd was, bleef man vastholden aan t olle. Denk hierbie bv ook aan de noamgeven dij tot op dag van vandoag veurkomt. Tegenswoordeg is dat net zo. t Nederlaands nemt de toal over, man gaait der vanzulf ien mit, môr achterwegens blieft man aan t olle vastholden en zok toch wel wat ôfzetten tegen t Hollaandse. Den dat is t veuraal, ôfzetten van t Hollaandse deur zokzulf mit n aander gebied of toal te identifiseern. En nog even terugkommend op woar Ni'jluuseger mit begon, veul Grönneger broeken de olle woorden nait meer, môr veul luu kennen dij nog wel. As man aargens ien n gemiddeld dörp op stroat vroagt van hozevörrels, bözzems en lougen binnen, den wait binoa elkenain wel wat dat is, môr onderandere deur de ienvloud van t Nederlaands en t opkommen van t regiolekt, binnen dij woorden ien onbroeken roakt. Grönneger 1 02:22, 7 aug 2009 (CEST)

(even tuzzendeur) Der wordt ook maind dat dit soort praktijken van ôfzetten tegen dien nasjonoale zìntrum en wiedgoand separatisme gevoarlieks is. Hest twij kaanten: Aine kaant dat man meer rechten krigt veur de regionoale toalen en kulturen, môr aan aander kaant worden de zìntrums ien Uropa aal lutjeder en as der den luu binnen dij van Uropa n supermacht môken wil, den hebben zai gain last meer van grode noatsies dij ien wegens stoan en heur aaigense belangen veurtrekken, môr van lutje regionen as Katalonie, Skotlaand, Bretanje, Nedersaksen(?), de Fraislanden, enz. Der binnen van dij soamenzwerenstheoristen dij mainen dat t minderhedenbeleid van de EU doarop richt is, dus t is môr net hou of man t bekiekt. Grönneger 1 02:29, 7 aug 2009 (CEST)

Opbakken

Kennen joe t woord "opbakken" ook? Bie os is opbakken t bakken van iets dat al n moal eerder broekt is. Bieveurbeeld eerdappels opbakken. De eerdappels dij de aine dag kookt en eten binnen en woar nog wat van over is wordt bewoard en wordt de volgende dag "opbakken" en bieveurbeeld op brood doan. Grönneger 1 17:53, 6 aug 2009 (CEST)

Ja, mar volgens mien is dat Standardnederlaans. Sεrvιεи | Overleg » 20:11, 6 aug 2009 (CEST)

Jap, hier net zo. Betn kurry dr oawerhen. Kö'j good etn :). Woolters 20:50, 6 aug 2009 (CEST)

Meer of better?

Hier loop ik al n zetjen met te prakkezeern: wat is better veur onze wiki? Meer artikels of bettere? Hoo meen ik dat: ik kiek vanzelf meer noar de Achterhookse artikels, en dan denk ik dat der nog wal et neudege verbetterd kan wodden. Arch hef nen gruweleken hoop artikeln too-evoogd, en doar mo'w um dankboar veur wean, hee hef et beste dermet veur ehad, moar hoo meer skrieveri'je ak van um zee, hoo meer ak et idee hebbe dat e wal n paar algemene regels van et Achterhooks kent, moar gin modersproak-sprekker van et Achterhooks is. Unmundeg völle geslacht fouten, verkeerde oetzonderingen, enzowieter. Wat et nog moeileker mek is dat et Achterhooks gin harde spellingregels hef. Moar bepoalde dingen dee-t e eskreven hef, komt gewoon nooit veur: meervoldsverbuugingen met -en bestoat gewoon neet, meervold hef altied -e. Et is altied grote huze, en nooit groten huze. En ok met de aa-s en oa-s denk ik vake: i'j hebt iederen -aa in et NL vertaald in oa. Dat is wal moeileker umdat dat vake van plaatse tot plaatse verschilt, moar bv water is gewoon water in et Achterhooks, en gin woater. Los doarvan bunt n hoop artikels zonder bronverwiezing, of gewoon klinkkloaren onzin. An de andere kante is et ok belangriek da'w meer artikels kriegt. Dus wat ducht owleu: mo'w ons meer richten op kwaliteitsverbettering, of gewoon op meer artikels, en dan moar hoppen da'w vanzelf meer andacht kriegt, en ene de fouten verbetterd? Droadnaegel 00:47, 15 aug 2009 (CEST)

Moi dröakn. Ik zitte hier met nen zatn kop, dus iej kriegnt non nep hoop ongecensureerde anmoarkings oawer oe hen. Dee zeent nit an oew, mear op t adres van Arch. Ik veunde toertieds al precies wat iej non anhaalt, mear vie kreegn aait nen hoop kabaal oawer oons hen a'w dr um wat van zeadn. Vie hadn ook al in de smiezn at hee t meujer wol maakn as et t is. mear t duch mie ook at hee nit helemoal zuwer op n groad wazze oet de manere woerop at'e vake reageerdn, en de völle tied at hee opbrengn kon. en biej t kleainste vuurval al zik dreks an-evöln veul. Ik deanke at niejluuseger en grönneger hieroawer good metköjern köant. Hee hef t antal achterhookse ertikels good de loch in ekreegn, mear mangs dan vertreuk ik mie de wenkbrouwn zo at'e t skreef. Mear aait a'k dr um noar vreuge dan was t aait van det Achterhooks gin Tweants was. Dus ik stelle vuur de'j non eerst met de zuwering van al dee ertikels begeent (a'j doar de tied vuur opbrengn köant) en pas doarnoa wier nieje dinge dr bie goat doon. - woolters 213.148.243.41 01:18, 15 aug 2009 (CEST)

't Liek m'n inderdaod een goed idee um wat an dee artikels te doon, de kwaliteit is arg belangriek. Mien Achterhoeks is neet zo goed da-k 't drek zien of 't fout is, mar gelukkig he-w joe en Wous derbie. Sεrvιεи | Overleg » 09:00, 15 aug 2009 (CEST)

Joa, doar kin ik over mitproaten. Dat is ook reden woarom er vot goan is. Môr goud, nait tou veul meer kloagen over luu dij vot binnen, de toukomst. t Is dunkt mie belaangriek dat wie ôf en tou olle artikels weer even noakieken. Veuraal omdat wie zulf ook gruien in os toalbruken. Zo kin ik van miezulf ook zain dat ik in t begun hail aans schreef as dat ik nou dou. As ik den sums noar olle artikels kiek, den denk ik wel ais, tjongejonge, heb ik dit zo schreven? Dus man zol ook aine zien aaigen artikels ôf en tou wat noakieken mouten om op kwaliteit tou kontroleern. En t oetbraaiden van artikels is messchain ook wel belaangriek. As mìnzen op wikipedia kieken, den willen zai informoatsie hebben. As n artikel môr hail kört is (zo as op Deense wikipedia, woar binoa allend môr körte artikels stoan) den het gainain der wat aan en den goan mìnzen der ook nait op kieken, want zai hebben der ja niks aan. Neem bieveurbeeld t artikel Frans. t Is toalkundeg n mooi artikeltje, môr as aine wat over t Frans waiten wil, den kiekt er nait noar dat artikel. Snappen joe wat ik main? Grönneger 1 13:53, 16 aug 2009 (CEST)

Meer is mooi, mar better is better. Ik bin 't mit Grönneger iens dew ok oeze eigen olde artikels of en toe laanksgoan mut. 't Toont ok an det zo goed as gieniene vanof 't begun machtig schier Nedersaksisch schrif, dus wi'j mut ok ni'j volk mooi bezig laten, al maakt ze völle taalfouten. Mar ze mut wal openstaon veur verbètering netuurlijk. Ni'jluuseger 17:20, 18 aug 2009 (CEST)

Wean of Hebn?

Zeg ieleu ook wal es nen vörm van hebn in plaatse van wean? Dus ipv.

• Bi'j nog noar skole wes?
• he'j nog noar skole wes?

of

• Woer bi'j ewest?
• Woer he'j ewest?

• ik meandn a'j doar ewes warn
• ik meandn a'j doar ewes hadn.

En ook

• (hee) hef 25 biej t bedrief ewes
• (hee) is 25 joar bie t bedrief

Of is det allene iets van Riesn of Tweante? Woolters 15:58, 16 aug 2009 (CEST)

Joah, dat hebben wie ook, môr bie os is t verschil tuzzen baaident dat hebben op laangere termijn is as wezen. As aine bie os zègt "hai is 25 joar bie t bedrief wèst" den zegt man dat op zien ôfschaaid, omdat doar op dit moment n ìnde aan komt. As man zègt "hai het 25 joar bie t bedrief wèst", den betaikent dat dat er inmiddels al weer aargens aans waarkt het.

Bv. Wat hest vurrege week doan? "Ik heb ien Fraislaand wèst"

Bv. Wat komst nou net vot den? "Ik bin ien Fraislaand wèst"

(Ook t verschil mit aargens vot kommen en aargens heerkommen (laank) is doarop baseerd) Grönneger 1 17:06, 16 aug 2009 (CEST)

Minn ooldn Hollaands-leraar (doar doo'k völle met skriewn) den meandn at hebn beteekn de'j dr ook wat edoan hebt. De's dus wat aktiever as wean.

Mear bie oons beteeknt det as dr ene 25 joar bie t bedrief hef ewes, det'e zin jubileum geet veern. t Beteeknt ook det'e nog nit kloar is, mear det gin meanske kan weetn wo lange at'e nog verdan kan woarkn. Woolters 17:57, 16 aug 2009 (CEST)

Dat eerste heb ik nog noeit van heurd bie t Grönnegs, môr dat twijde is presies aansom. As aine bie n bedrief west het, den is er der nou nait meer. As aine der bie west is, is t n jubileum of zo wat. Grönneger 1 18:34, 16 aug 2009 (CEST)

Det gebruuk mangs van hef ewest, mangs van is ewest hej ok in 't Drèents en Stellingwarfs, mar ik hebbe altied simpelweg edocht det 't vanolds hef ewest was, en onder Nederlaandse invloed meer en meer is ewest.

Mien gebruuk is intuïtief. Det hef nog een hiel karwei ewest. Waor bi-j ewest? Wi'j bint daor nog nooit ewest. Det hef altied zo ewest. Ni'jluuseger 17:44, 18 aug 2009 (CEST)

Zuud-Jitlaands

Moi,

Mouten joe dit ais heuren houveul dit op t Grönnegs-Oostfrais heurt. Dit is Zuud-Jitlaands. Grönneger 1 11:17, 18 aug 2009 (CEST)

't Is nog altied Deens, veur mi'j praktisch onbegriepelk as ze 't spreekt, mar de tongval is wal slim Grunnegs-Oostfries, of muw zeggen Sleeswieks? Ik heure veul Deens op 't wark en det klinkt wal wat anders (a'k mi'j niet vergisse, hef dizze man gien stød). Of en toe liekt 't asof e Platduutse woorden/constructies gebruukt. 't Verbaast mi'j niks det d'r wat dialectale oavergaank is van Platduuts naor Deens. Ni'jluuseger 18:00, 18 aug 2009 (CEST)

Nee, dij het gain stød. t Deens mit n stød is hailmoal niks van tou môken. Doar heurst allend môr klinkers en steuten. Luuster môr noar dit, as ik nait ien toal intresseerd was zol ik dit nait serieus nemen kinnen as toal. t Zol veur t zulfde gèld Zulu of Swahili wezen kind. Grönneger 1 00:04, 19 aug 2009 (CEST)

Moi. Det eerste bestaand kleenkt inderdaad nog as ne serieuze poging, ik maakn dr "fraankriek" en "mien moo" oet, mear det tweede is echt öl ei oa ü iej hea. Doar maak iej gin tabak van. Vernear toew a'k op vekaansie wazze, heurdn ik ook völle Deens, mear doar maak iej ook niks van. t Is net wa'j zegnt grönneger: op t momeant de'j deankt van: "dit mut n gräpken wean", heur iej leu op de achtergroond instemnd reageern. Dr zeent dus toch leu dee t verstoat. Wat det angeet is Noors better te verstoan. Woolters 15:54, 20 aug 2009 (CEST)

Joa, t Noors artikuleert beter, môr de dialekten van de Deense aailanden ook. Dit is veuraal zo in t West-Jitlaands. Ondanks dat verstaai ik der gain baal van, want de Noord-Germoanse toalen hebben voak net even n aandere woordschat, môr goud. Grönneger 1 14:11, 21 aug 2009 (CEST)

Klopt, mear ze hebt ook ne grote invlood van oons ehad, en det is aait wier mooi te zeen. En aanders mu'j t vergeliekn met Duuts of Engels en dan kom iej n heel eande. bv. träd = tree = boom, kvinna = queen = (kwenne? mear dan zoonder negatievn klaank). Woolters 16:42, 21 aug 2009 (CEST)

Joa, môr dat bedoul ik. Hest bv träd (sv), træ (da), tree (en), tegenover de zuudgermoanse boom, baum, beum, hest rod (da), rot (sv, no), rödj (nfr) en root (en). En zo kinst nog n hail ìnde woorden bedenken (dij t Engels ook voak overnomen het). Sumtieds komt t Opperduuts ook meer overain mit t Engels, bv karotte-carrot tegenover woddel/wuddel/wortel/enz. En boi/bua-boy tegenover jong/jung (nou het t Grönnegs-Oostfrais ook t woord boi, môr ik wait nait woar dat vot komt). En t verklainwoord. Oospronkelk ien t Engels -le of -lyn, vergeleken mit t Opperduutse -li of -lein, tegenover t Leegduutse -ke(n), (t)je(n), -ch(i)e(n) of -ie(n). Zol dit deur de ienvloud van t Frankisch kommen? Grönneger 1 17:40, 21 aug 2009 (CEST)

Veur de gein: Et Spaanse groan

Net weerumme van vakantie, he'k weer n paar artikels in et Achterhooks verbetterd (of in elk geval veranderd..). Et völt mi-j steeds meer op dat in elk geval et gebroek van oa of a vake tegen mien geveul ingeet, en ik hebbe ok nog gin regel können ontdekken wanneer oa, en wanneer -a te gebroeken, dat schient in et Achterhooks afhankelek te wean van nen olden Germaansen klank, en dat mo'j dus gewoon wetten of leren (verwiezingen noar meer hieroaver zo'k wal mooi vinden).

Doarum, veur de gein effen et volgende: Vertaal dit in ow eigen dialekt, gewoon um te vergelieken hoo-t de NDS varianten hiermet umgoat:

• NL: Het Spaanse graan heeft de orkaan doorstaan
• ACT (of in elk geval mien variant doarvan):

Et Spaanse groan hef den orkaan deurstoan (ik twiefel alleneg an orkaan, orkoan klunk ok wal good) Droadnaegel 00:33, 28 aug 2009 (CEST)

t Vaalt mie traauwens op dat elkenain ien ais oa broekt ien stee van ao. Ien t begun was allend t Grönnegs en t Twìnts, moar nou ook al Drìnts, Sallaands en Aachterhouks...

Ik hebbe zelf n veurkeur veur oa, en dat prebeer ik ok zovölle meugelek konsekwent an te holden, behalve as et artikel al völle ao's hef. In et Achterhooks zol et volgens WALD ao motten wean, moar in de praktijk holdt völle Achterhookers zich doar neet an. En zeker umdat et NO-Achterhooks noadloos overgeet in et Tweants, vind ik et bezoppen dat de standaarden veur Tweants en Achterhooks op dat punt verskillend bunt. Ik denk dan ok dat et veur de taal good zol wean as de streektaalorganisaties de köppe bi-j mekare zollen stekken, en 1 veurskrift zollen oetgevven op dit punt. Dan kom i-j ok richting de politiek wat professioneler oaver. En i-j könt et toch neet iederene noar den zin doon, genöäl kump der toch wal a'j wat an de spellingsregels verandert, da's in et NL neet anders. Dan kö'j better met zien allen ene liene anholden, in plaatse van mekare as NDS-organisaties de vlegen afvangen, want doar hef alleneg et Nederlands plezeer van. En of et no ao of oa wödt, dat zol mi'j dan nog neet ens zovölle oetmaken, der bunt ok wal dingen in et NL dee'k apart vinde:panneNkoek, moar dudeleke gezameleke richlienen (woar dat kan) bunt wal belangriek. Jammer genog he'k hier nog neet völle verteggenwoordegers ezene van ene van dee organisaties, lik mi'j wal mooi um doar es met te discussiëren. Droadnaegel 20:10, 28 aug 2009 (CEST)

Nou kiek, ik bin der zulf meer veur om ien de zudelke dialekten de ao tou broeken. Vergeleken mit de Grönnegse oa, goan dij klanken eerder noar a tou en de Grönnegse oa meer noar o en oe. Doarom assosjeer ik de ao eerder mit de klaank van de zudelke dialekten as mit t Grönnegs. En deurdat wie dij hier deur nkander broeken, is t net of der gain verschil is tuzzen de Twìnts-Aachterhouks-Sallaandse oa en de Grönnegs, ien tieds dat dij der weldegelk is, môr goud, dat het dus weer tou moaken mit dat traditsie-gedou woar ik hieronder ook al wat over schreven heb. Grönneger 1 21:53, 28 aug 2009 (CEST)

Moar goud, wat dij aa-ao aangaait, liek as ien t Westfeels vertoalen joe de ollere Germoanse a wel, moar de nijere nait. Wanneer t olle of n nije a is, wait ik nait. Dat mouten joe zulf op gevuil doun dunkt mie. Grönneger 1 06:17, 28 aug 2009 (CEST)

Is t traauwens nait zo dat as t Stellenwaarfs ae het, dat joe a(a) hebben? Grönneger 1 06:19, 28 aug 2009 (CEST)

Ik kenne et Stellingwarfs neet zo good, moar a'k de STL artikels op disse wiki zo deurbladere, lik et derop da'j doar geliek an hebt: waeter is bi'j ons water, tael is bi'j ons taal, naeme is bi'j ons name en zo he'k der nog völle meer ezene. Enege oetzondering dee'k zowiet ezene hebbe: maendag is bi'j ons neet maandag moar moandag. Umgekeerd lik et trouwens neet op te goan: ao in STL is bi'j ons neet altied oa of aa: paors is bi-j ons peers bi-jv. Droadnaegel 19:33, 28 aug 2009 (CEST)

Ik wete nit wo of det zit, mear biej oons zegnt ze: t Spaanse groan hef n orkaan duurstoan. Mangs kom iej dr nog met an t twiefeln a'j dr zo lange oawer noadeankt. -Woolters 195.73.210.236 10:24, 28 aug 2009 (CEST)

Bie ons is 't oek: ′t Spaanse graon hef de orkaan deurstaon, a-j wat meer ummeneer gaon dan zie-j oek wè ′t Spaonse graon he(e)t de orkaon deurstaon. Wat de ao en oa angeet; vrogger gebruken ze volgens mien oa of ò(ò) veur disse klank (as ze à schreven, meestentieds was 't Standardnederlaans). Ik denke dat de ao eers laoter derin ekeumen is, mit de koms van de streektaalorgenisasies. Sεrvιεи | Overleg » 13:38, 28 aug 2009 (CEST)

Toch wal apart det oonze duutse noabers den as aa skriewt. En de skandinaviërs skriewt um gewoon as "a". Dee sprekt alns gewoon as 'oa' oet. En de å sprekt ze oet as 'ooə'. -Woolters 77.250.241.204 17:44, 28 aug 2009 (CEST)

Kiek, dat het tou môken mit wat ik eerder zee dou wie t over os standerd schriefwieze haren, dat t mit de traditsie van schrieven. As man bie os de oo oetsprekt as ö-oe of ò-oe, den is t veur os hail vrumd om dat op joen menaaier oet tou spreken, zo as óó (ozze oa). Zo is dat doar dus ook. Man kiekt nait noar aander toalen of dialekten, môr man sprekt t zo oet zo as man dat gewoon is. En as man aiwenlaank aa schreven het, is t vrumd om ien ais oa tou schrieven goan, omdat der (ien t gevaal van t Deens) gain aander oetsproak is veur de a.

As wie t toch even weer over t Deens hebben, ik vin t n hail vrumd toaltje. Nait allend om dat fragmìnt van eerder, môr ook omdat man ales hail vrumd oetsprekt veur os gevuil. Neem bieveurbeeld de ploatsnoam "Odense", dat oetsproken wordt as euwdnse, woarbie de tong bie de w n beetje noar boven tou gaait, woardeur t binoa n l liekt. En man het ook haile staarke diftongen, bieveurbeeld "skole" wordt "skoe-olle", "Århus" wordt "Ô-erhoe-es". Dit verschilt traauwens wel per dialekt. Veuraal ien t noor van Jutlaand is de toal hail boegerg en stoterg (zo as man ook op dat fragmìnt heurde). Grönneger 1 19:11, 28 aug 2009 (CEST)

De Duutse schriefwieze a(a) veur ao/oa heurt bi'j de Sass'sche Schrievwies die as ze gebruukt op de Platduutse Wikipedie, mar in de Graofschop Benthem gebruukt ze eerder oa, krek as in 't angreenzende Tweants (vergeliekt de dreitalige uutgave Tröpfchens Reise zur Erde: Drüppkes Reis na de Eer /Dröppkens Räise noa de Eer (Duuts-Oostfries-Graofschopper plat), of de name 'Groafschupper Plattproater Kring').

Dreents: 't Spaanse graon hef de orkaan deurstaon.

Stellingwarfs: Et Spaanse graon het/hef de orkaan deurstaon.

Ni'jluuseger 22:50, 28 aug 2009 (CEST)

Joa, môr ien Westfele broekt man al sunt de Middelaiwen de aa veur de ao/oa. En de ee veur ìë enz. Dat is gewoon de traditsie en dat is gewoon dail van de toalpersepsie van de luu. Kiek as man schrieven goan zol van: "En dår hvasn tvej kinner dej sin åle opu sejn hærn" den zol gain enkele Grönneger dit lezen as "En doar wazzen twij kinder dij zien oale opoe zain haren". Môr bie dat Groafschops heur ik aigelks nait echt n diftong. Dit soamen mit t feit dat man voak oa schrift en nait aa, geft dus wel aan dat man doar ien traditsie veul op t westen richt was. Grönneger 1 00:54, 29 aug 2009 (CEST)

Ik deanke det den geluudsdreager te kort is um dr völle oawer te könn zegn. Wat wal zo is, is det oonze -s- met roonde lipn en völle "vaalske loch" wörd oet-esprökn, en dus nen tuskenvorm van -sj- en -s- kan wean. Doar keump nog biej det Tweants völle ofzwakking hef, en de -k- oet "groafskop" mangs as ne "duutse -g-" wörd oet-esprökn, en as t éch rap geet, zelfs as ne zachte achterhookse -g. Det völ mie vandage pas op. Woolters 18:27, 29 aug 2009 (CEST)

Ohja, nog even veur de gouje order, de Grönnegse: t Spoanse groan het n orkaan deurstoan. Dat orkaan nait oa krigt is aigelks n bitke biezunder, omdat de maiste aa's wel oa worden, môr omdat orkaan relatief n nij woord is, wordt dat over t aalgemain nait vertoald. t Kin wel. Grönneger 1 21:14, 13 sep 2009 (CEST)

Nedersaksische sporten

Kuw op genog Nedersaksische sporten komen um d'r een oaverzichtsartikel an te wi'jden? Mit Nedersaksische sporten bedoel ik sporten die allennig in de Nedersaksische gebieden veurkoomt, of die daor besunder populair bint - meer as in aandere, naobernde gebieden. Klootschieten kan een veurbield weden, wieder mut ik an de autorodeo, motorcross, en 't meer recente banger racing en drag racing denken. Ie kunt oe indèenken det zuksoort sporten eerder opkoomt in streken daoras roemte is, dus op 't plattelaand en niet zozeer in verstedelijkte gebieden. Ni'jluuseger 23:45, 31 aug 2009 (CEST)

Boerengolf misschien ? en combineraces zee'k ze ok nog neet in versteadelekt gebeed doon.

En wieters natuurlek motorwegraces; circuits dee-t mi-j zo te binnen scheet: Assen, Hengel(Gld), Tolbert. En, neet helemoal uniek veur et Nedersaksisch gebeed, moar toch good verteggenweurdegd: peerdesport: CSI Tweante, Military Boekelo ezw.

En dan he'k ok nog de jachtsport: gewone jacht, driefjacht, vossejacht. O'j der noo veur of teggen bunt, feit is dat et in onze kontreien veurkump.

Droadnaegel 00:36, 1 sep 2009 (CEST)

Beter kinnen wie t den soamenvougen as Nedersaksische spöllechies en sporten, dunkt mie. Grönneger 1 13:43, 1 sep 2009 (CEST)

Ik veende t antal te kleain um dr ne aparte kattegerieje vuur te stichn. t vaalt eawnzogood oonder sport as oonder neersassiese sport. Klootskeetn is zelfs nit eens kenmoarknd vuur t neersassiese gebeed. t Wör in de middeleewn nog duur heel neerlaand edoan, en zelfs in heel europa. In ierlaand wörd t ook as tiepies iers ezeen. Autorodeo doot ze volgens mie ook in Freeslaand wal en aanders in de VS wal. Um mie hooft t nit apart beneumd te wordn. 213.148.243.41 20:12, 1 sep 2009 (CEST)

Algemene Nedersaksische spelling

As 't an mien elegen had, was der allange een algemene spelling veur 't Nedersaksisch ewes. Deur de verschillende spellingen gao-j haos zelf geleuven dat t een hele aandere taal is, mar a-j teksen in een algemene spelling schrieven dan zie-j dat 't wel meevuilt. Ik had 't artikel Kymrisch eers in mien eigen spelling ezet zoa-j hier zien mar laoter toch mar weer in de IJA-spelling, zoa-j zien scheelt t heel wat apostrofs, 't maak 't lezen makkelijker en a-j t zo zien dan zie-j gelieke à wat meer overeenkomsen mit aandere dialekken vie-k zelf. Ik heb mien spelling op-estuurd naor een Nedersaksische hoogleraar, kieken wat e dervan zeeg, en of e der wat van zeeg ;-). Sεrvιεи | Overleg » 20:27, 24 sep 2009 (CEST)

Na geluk dr met, Serv, :). Ik doo non n betten proberen met de spelling van de Kreenk Vuur Tweantse Sproake, want ik goa token wekke vriejdag sprekken op de Kulturele Tweantse Oawend, en de stuks dee a'w an mossen anleaweren wordt ebeundeld, mear dan wal in dee spelling. Op disse manere slot t better an biej de aandere spellings hier op disse wiki. t Is det Goaitsen nog wal strabaant kan wean, mear as iederene met de neuze dezelfde kaante oetsteet, dan kö'w inderdaad mear beginnen as a'w allemoal krang an oons egene vaste blieft hoolden. (Alhoowal de oa as ao mie nog steeds ampart vuur de oogne wemmelt, doar kan'k nog nit recht an wennen). Woolters 21:21, 24 sep 2009 (CEST)

Ik vinde de veurgestelde spelling ok better, o.a. deur dee minder apostrofs. En ik vinde ok dat de spellingen heel wat noar mekare könt greujen. Moar, en da's denk ik wal belangriek, dat mot edragen wodden deur de streektaalorganisasies. Wi-j könt der hier lange of kot ovver diskussieren, moar at et neet gedeeltelek ovver-enommen wöd deur dee min of meer offisjele organen, bereikt wi-j niks.

Doarumme is dat ne perfekte aktie (dat opsturen), breng et moar noar boeten. En ik denk da'j ok de streektaalorganisasies deroaver mot anschrieven, et zol mooi wean da'j hier n platform kriegt woar ovver zukke dinge eproat wöd in breder verband. Op de websteas van de meeste organisasies is weineg ruumte veur diskussie, en n breed Nedersaksies forum of zo, he'k ok nog neet ontdekt. Et is noo toch vake n eenziedig veurskrift van n tröpke leu, moar taal mot leavendeg wean, en der mot oaver diskussieerd wodden. En dan zal et nog neet in ene kere lukken um ze op ene liene te kriegen, moar proaten is den eersten trad um et Nedersaksies op hoger nivo te kriegen duch mi-j. Droadnaegel 21:26, 24 sep 2009 (CEST)

PS Bestoat der trouwens hoogleraren Nedersaksisch?

@Woolters: 't ziet der al heel aanders uut a-j de e's behouwen in de woorden, mar wat de ao en oa angeet, bie mien blief dat grotendeels gewoon zoas dat noen is. Alvas veule succes dermee ankoemende weke, meschien zie-w joe stuk nog wè in boekvorm verschienen. @Draodnegel: Ja, der is der mar ene in Nederlaand, Hermann Niebaum en veur t Gronings is dat Siemon Reker... mar inderdaod, ik denke oek dat ze mutten praoten en overlegen, daor he-w veule meer an. Sεrvιεи | Overleg » 21:44, 24 sep 2009 (CEST)

Kiek, nou wie t der weer over hebben, t probleem dat ik vanôf begun ôf aan der mit haar is dat t Grönnegs n haile aandere traditsie het wat de klanken en heur schriefwieze aangaait. Wat bie joe ee is, is bie os ì, wat bie joe oo is, is bie os oa, wat bie joe ao is, is bie os ô/ò, enzowieder. Dus messchain scheelt t hail wat as t Grönnegs eerst der boeten nomen wordt. Toalkundeg heurt t nait bie de zudelke dialekten, môr sunt wie toch ain wikipedia en ain streektoal worden binnen, zollen wie t haile Leegsaksisch soamen nuimen kinnen, môr den bin ik der wel veur om de ao veur de zudelke dialekten tou broeken en de oa veur t Grönnegs. Dit omdat de zudelke ao/oa meer noar de a gaait en de Grönnegse oa meer noar de oo en oe.

Wat dij schrieftraditsie aangaait, t dunkt mie dat t hail stoer is om dit tou verainen. Kiek, as ik op de ziede Grönnegse toalwiezer schrief dat de oa oetsproken wordt as de Nederlaandse oo dij vôlgd wordt deur n r, den is dat volgens de Grönnegse traditsie van t oetspreken van de oo. Môr as joe opschrieven dat de ao of oa overainkomt mit de oo vôlgd deur n r, den is dit net zo korrekt, môr wel via de zudelke traditsie, den de oetsproak traditsie van [oor] is bie joe failieks [òr]/[òə]. As wie dit wel soamenvougen willen, den mouten wie overwegen om os aan tou pazen aan nkander en dus overwegen om de olle traditsie tou breken. Kiek ien stee van "môr" zol ik ook "maor" schrieven kinnen. Doarbie zollen joe ien stee van "deventer" ook "dìventer" schrieven kinnen, wat beter aansloet bie de Hollaandse oetsproaktraditsie, woardeur t noar de boetenwereld tou ook dudelker wordt. Môr hier hebben wie t loater ien dit overleg nog wel over, ik wacht even joen reaksie ôf. Grönneger 1 01:18, 25 sep 2009 (CEST)

Tijdens de Nacht van Kunst en Wetenschap in juni in Stad was een van de grote punten van kritiek van Siemon Reker dat hij op nds-nl:wiki wat spelling betreft ook binnen een en hetzelfde lemma vaak verschillende Saksische spellingen aantrof. Hij suggereerde onder meer om in ieder geval binnen een artikel één spelwijze te hanteren - en wat het Gronings betreft mocht dat van hem die van de recente bijbelvertaling zijn. Wutsje 01:28, 25 sep 2009 (CEST)

Kiek, n probleem dij ik hiermit heb is dat dij spellen tou Hollaands is. Luu as Reker en Ter Loan wazzen apmoal tegen t broeken van aksìnten. Hiermit goan gewoon bepoalde toalaigenschoppen verloren. Kiek bieveurbeeld noar t woord "of". As man hiermit de spellen van de Grönnegse biebel volgen, den kin t woord "of" twij betaikenissen hebben. Noamelk n Nederlaandse "of" en t Nederlaandse "af". Ien de oetsproak zit hier n goud verschil tuzzen, môr ien de schriefwieze gaait dit verschil tou nait. En dat is jammer, den hou meer aksìnten man broek, des tou meer dudelkhaid van de toal. Der binnen luu dij juust zèggen dat dit juust ondudelker wordt, môr t wordt nog ondudelker as bepoalde klanken nait onderschaaiden worden van aandern ien tieds dat dit wel zo is.

Kijk, een probleem dat ik hiermee heb is dat die spelling te Hollands/Nederlands is. Mensen als Reker en Ter Laan waren allemaal tegen het gebruik van accenten. Hiermee gaan gewoon bepaalde taaleigenschappen verloren. Kijk bijvoorbeeld naar het woord "of". Als je hiermee de spelling van de Groningse bijbel volgt, dan kan het woord "of" twee betekenissen hebben. Namelijk het Nederlandse "of" en het Nederlandse "af". In de uitspraak zit hier een duidelijk verschil in, maar in de spelling gaat dit verschil dan verloren. En dat is zonde, want des te meer accenten er worden gebruikt, des te meer duidelijkheid van de taal. Er zijn mensen die juist zeggen dat dit onduidelijker wordt, maar het wordt nog onduidelijker als bepaalde klanken niet worden onderscheiden van anderen terwijl dit wel het geval is. Grönneger 1 01:38, 25 sep 2009 (CEST)

Wat die Groninger bijbel betreft zei ook niet dat ik het met Reker eens ben, ik wilde alleen even melden wat hij zei. En wat die accenten betreft ben ik het geheel met je eens (ik ben Fries, dan is men wat dat betreft ook wel wat gewend). Wutsje 22:21, 27 sep 2009 (CEST) Vertalen hoeft overigens echt niet hoor, ik kan prima met het Gronings overweg - alleen aan het schrijven ervan waag ik me maar niet.

Begriep ik oe non good, Grönneger, de-j allens tehope weelt gooien, maer van t Grönings n apart heuwdstukke weelt maken? As ik Grönings heure (Harm oet Riessen dreeit nog wal es wat Grönings in zin programma) dan steet mie de Gröningse oa mear as ne -ow- an. Dus t bekeande 'loat goan' sprek ieleu oet as 'loowet goowen'. Dan lik t mie better to det de rest gewoon -oa blif skriewen, en de Gröningers ummeskakelt noar -oo.

Wat ik oe probere dudelik te maken Grönneger, en det in samenwoarking met disse verniejde spelling van mie, is det t gewoon tied van gewenning neudig hef. Iej köant heel strabaant an oew egene vaste bliewen hoolden, mear dan kom iej in t lesten nooit töt oawereenstemming. As ik wil skriewen zo as ik köjere, dan ha-k allange Koarel van n Notoaris zinne skriefwieze an-enömmen. Want vuur t Riessens is den ZOONDER TWIEFEL t beste. Maer leu van boeten Riessen hebt dr weainig an.

En woer t bie oew non op lik, is de-j best ne algemene skriefwieze weelt annemmen, as t maer op oewe vuurwearden gebuurt. Ik wazze der ook van oawertugend det Tweants nooit t zelfde eskrewen kon worden as dee aandere dialekten, mear iej mutten dr de ogene gewoon eawen an wennen loaten. Ikzelf kan mie nen helen eande veenden in Servien zinne spelling, behaalve den oa/ao. Det is mie gewoon onnatuurlik. En mien staandpeunt is nog aait: extra leastekens is extra (onneudige) leasinspanning. De leu dee t op ne bepoalde manere gewoon zeent oet te sprekken, doot det ook wal as ze t aanders least, umdet ze de bedoling van de tekst vake nog wal begriept, en öäre "leaservaring" en "oetsproakkönnigheaid" gebroekt...

Ik steund vanwekke in de kraante, met as titel 'Viej nöalt verdan'. Ik hebbe al 6 leu biej miej ehad van: Wat steet doar dan? Ze konnen t neet leazen (en det zeent volblood Riessense leu!). t Geet der umme wa-j de leu (en oewzelf) anleart. Iej mutten rekkenen: iejzelf (ikzelf) zeent NEET representatief vuur oewe gemeenskop, want iej zeent der daegens maer drok met as zee en doarumme gewoon an ofwiekende spellings. Dee leu zeet eens in de zovölle wekke nen tekst in t plat, dus det wa-j ze vertelt, det geleuwt ze (of ze geleuwt t neet) en goat verdan met öär dagelikse woark. -Woolters 213.148.243.41 03:02, 25 sep 2009 (CEST)

Ik begriep datst doe t hierop nait mit mie ais bist. Moar luuster ais echt goud noar bieveurbeeld dizze reportoazie. Ast doe hail goud luusterst, den zolst tou konklusie kommen kinnen dat t Grunnigs n hail aandere tongval het as de aander Leegsaksische dialekten binnen Nederlaand. t Grunnigs sloet eerder aan bie de oetsproak van Oldenbörg en Sleeswiek as bie t Tweents en Veluws.

Dij schrieftraditie is nait allend op Plat. Wat ik hierveur ook dudelk perbaaierde tou moaken, was dat ook ien t Nederlaands wie n aander traditie hebben. As ik die heur over de oo, den hest doe t over dezulfde klaank as ik, wen ik t heb over de Grunnigse oa. Moar ik as ik t heb over de Nederlaandse oo, den heb ik t nait over dezulfde klank as dien Nederlaandse oo, deurdat ook t Nederlaands per regioon beïenvloud is deur t dialekt. Dit zörgt binnen dizze wikipedia ook veur ondudelkheden, omdat as wie over n bepoalde schreven letter hebben, wie t nait over dezulfde hebben. Kiek en ast doe de Grunnigse oa deur oo vervangen wilst, den zel de gemiddelde Grunniger dit op zien Hollaands oetspreken. t Woord "goon" zol oetsproken worden mit de Brits Engelse oa (zo as ien "loan"). Dit is wat ik bedoul mit traditie. Even n aander veurbeeldje, as n Duutser de letter z oetschrif, den maint er doar n hail aander klank mit as n Hollaander of n Poolsker. De Duutser maint er n ts mit, ien tieds dat de Hollaander der n z van moakt en de Poolsker n zj. En t is hail lastig om dit bie nkander tou brengen. Ditzulfde hebben wie ook zain mit de pogingen om t Nederlaandse en Duutse Leegsaksisch bie nkander tou brengen. Kiek, ik wait nait of noa gewennen dit bie lu der ien komt. As t Leegsaksisch nou t ainigste schrevene was woar lu mit ien aanroaken kwammen, den zol t meugelk wezen, moar hest ook nog t, wat ik den nuim, Grunnigs-Nederlaands, woarbie t schreven Nederlaands, Grunnigse klanken vertegenswoordigt. En dat krigst der nait zo moar oet. Messchain zol t wel meugelk wezen om n hail aander spellen tou verzinnen om baaident goud oetnkander tou holden. Dat der gain misverstand bestaait tuzzen baaide toalen en heur schriefwieze.

Toch is t dunkt mie hail lastig, den denk ais ien hou joe joezulf aanpazen zollen aan de Grunnigse schriefwieze, dat zol ien joen ogen ook vrumd wezen. Dat joe bieveurbeeld schrieven: "Ik wit nìt wôr ie henne gôt, mar ak noa goad nô dènke, dan kum k dr wà op en dan loap ik èven mit oe met nôr benìden." Dit is veur joe net zo vrumd as dat t Grunnigs schrieven zol: "Ik wait nait woor joe heen goon, moar as ik gaud noo denk, den kom ik der weal op en den loup ik ijven mit joe mit noor benijden". Kiek den as wie de oa schrieven goan as oo en de ì as ee, den valen de Grunnigse klanken oo (Eng: I know) en ee (Eng: day). Wat hiermit zeg is nait dat ik veur t Grunnigs laiver n aander spellen hebben wil, môr dat as joe deurgoan willen mit dizze spellen, dat t Grunnigs de grootste vrumdeling is en dat t messchain wat vlotter gaait as dijent veurlopig boeten beschaauwen blift. Grönneger 1 09:26, 25 sep 2009 (CEST)

Ik bin t dermee ees dat t Gronings aanders klink as bieveurbeeld t Twents en t Veluws, t klink in onze oren wat knauweriger en hef n bulte Friese klanken. Wat de spelling van de ì angeet, in t Nederlaands klink de ee as n lang-erekken i dus eende, dan zo-j werschienlik zegen: "ja mar de uutsprake van de ee is in t Gronings weer aanders", dat is bie ons oek zo, wie hemmen verschillende uutspraken veur de ee zo he-w de: lang-erekken i [leven = lìmm], ieë [gemieënte], jì [kjìl], mar dat bin allemaole uutspraakvariaanten van de ee, net zo as t Nederlaands verschillen hef eei [heei], ì [vìl].

De oa klink inderdaod iets aanders as de oo, bie ons as ò, dit bin net as de ee uutspraakvariaanten van mekaar, de schriever weet wel ho t uut-espreuken mut wonnen. Loapen is weer t zelfde verhaal as de ee en ao/oa, in Groningen schrieven toch oek gien noard. t Veurdeel van de Nedersaksische spelling is da-w t inderdaod nog n bietjen kunnen vormen umdat n groot deel van de Nederlaanders t neet zo goed kent as wie, dus n ì of n ee zal veur dee luui niks uutmaken. Ik heb de leste opmarkingen van Grönneger1 en Woolters even in mien spelling over-ezet um mar even te laoten zien ho min veraandering der eigenlijks in zit. Sεrvιεи | Overleg » 12:49, 25 sep 2009 (CEST)

Nou kiek, dat was juust wat ik nait bedoulde. Zo ast doe zègst, de lezer wait t wel, môr den hest t over de Veluwse, Twìntse, etc lezer. De Grönnegse lezer zugt de ee nait as ì, môr as eei. De oa is veur hom zo as ien t Brits Engelse [door] (deure). Deur de ô ien oa tou veraandern, worden baaide klanken veraind en ontstaait der dus ondudelkhaid, zo as ik al zee. Dus of de zudelke oa mout ao worden en de Grönnegse oa blift zo of de Grönnegse oa mout veraanderd worden ien wat aans. Dat verschil tuzzen t Nederlaandse "heei" en "veeil" is ook streekgebonden. Bie os is dat noamelk nait zo en ien Hollaand ook nait. Dit bedoul ik dus dat wie haile aandere oetsproakvarianten kennen en dat wie aander oetsproaken aan verschaaidene letters geven. Grönneger 1 13:46, 25 sep 2009 (CEST)

Grönneger, zo gaauw a'w ne eendudige spelling hebt, kan'e op de skolen egewen worden. Dan went de keender der vanzelf an. En dan mut de oolden ook met. Mear ne aparte spelling vuur t Grönnens (en de rest van t Noordneersassies) zol ook nit gek wean. Mear ja, dan he'j det wier. Woolters 18:22, 25 sep 2009 (CEST)

Grönneger,

ik bun der effen met in de bonen, dus moar preberen samen te vatten: a'k et good begriepe is de ô etzelfde as den Twentsen en Achterhooksen oa/ao.

Moar wat is dan den Grönnegsen oa? Is dat zo-as nen Nederlandsen oo, of tussen oo en oa in. En dan den Grönnegsen oo: in de Klankleer van et Nedersaksies steet dat as geliek met de rest van de oo in NL en ok Twents, Achterhooks ezw. Moar a'k hierboaven leaze dat dat meer nen ow is, dan is dan nen anderen klank. In de opname dee'j korts hier hadden stoan en in de reportage, veel mi-j dat ok al op: boot klunk veur mi-j meer as boowt, bi-j ons is nen oo nen zuveren eenklank, nog meer as in et Nederlands.

Wieters, in et algemean oaver de spelling: de oetgang -lik. De stomme e zee'k et leefst as e eskreven, dat is et makkelekst te leren. Een woord as: dudelek, doar bunt de middelste en leste klinker etzelfde, dan vin'k et mooiste dat dat ok etzelfde eskreven wöd. As dat tevölle bezwoaren gif, dan zee'k lever dudelijk as dudelik, zoas bv Goaitsen dut. En dat kump dan vanweage de herkenboarheid vanoet et NL, ik bun wal gewönd um -lijk as lek oet te sprekken, moar neet um -lik zo oet te sprekken. Moar nogmoals, et leefste allemoale -e's. Effen wennen, moar heel gauw an te wennen. Anders he'j zowal de i, de ij, en de e dee anders oet-esprokken wodt in verskeidene woorden. Droadnaegel 20:33, 25 sep 2009 (CEST)

De oa is bie os t zulfde as bie joe de o, zo as de maiste Tukkers en Aachterhoukers bekend stoan om de "coooola" en "Almeloooo". As man dat op zien Grunnegs schrieven zol, krigt man "koala" en "Almeloa". Grönneger 1 21:08, 25 sep 2009 (CEST)

@Gröntjen: ik denke dat a-w amparte klanken an de ao en oa toe gaon kennen dat t draagvlakke veur n algemene spelling dan veerder ummeneer geet, t zol wel mooi ween, want dan he-w gelieke n prebleem minder mar ik veurlopig zie ik t neet gebeuren. Dat hef de SONT-spelling oek neet edaon trouwens. Ik zag al dat t Biebelgronings mor schrieft (zonder accenten). Twìnts en kìrke zo-k dan schrieven as Twints en kirke. Ik zol wel es grege bie de SONT langes gaon en even praoten over dit soort zaken mit wat luui. Bie ons op de Veluwe en in Zeewolde (an de overkaante van Harderwiek) zegen wie in ons Standardnederlaands heei, das hil vil (hé, dat is heel veel), ik heb wel es heeil veeil eheurd, mar dat was in West-Frieslaand. Sεrvιεи | Overleg » 23:56, 25 sep 2009 (CEST)

Effen de stekkels opzetten

Dit mot ik effen kwiet: ik argere mi-j kapot an websteas dee-t zich zogenaamd veur de Nedersaksiese sproake of kultuur inzet, en dan eure komplete webstea in et Nederlands opzet. Hier weer zo ene: ik was an et zeuken op Kreenk veur de Twentse sproake, um te zeen hoo-t dat verskilt van de Standaardskriefwieze, kom ik disse webstea teggen: [4]. In et Nederlands, dan kan dan meskien nog, moar der steet n mooi Twents vläggesken bi'j.

Dus ik denke, loa'k doar moar op klikken, en wat denk i-j: Disse ziede is neet meer beskikboar of zoiets. Dan zakt ow toch de bokse af, den nem i-j owzelf, en owwe sproake, woar da'j zogenaamd zonnen veurvechter van bunt, toch neet meer serieus? Ik mene, a'j wilt dat et Twents, of Achterhooks, of Veluws, en goa zo moar wieter neet verdwient, dan mo'j toch zelf n veurbeeld gevven, of bun ik noo gek. Wat denkt ze noo, dat de leu dee-t der kiekt noo denkt: mwoa, dat Twents is mooi, moar skienboar is dat Hooghaarlemmerdieks nog völle better, want zelfs hier gebroekt ze dat.

En noo nem ik disse webstea, moar zo bunt der nog völle meer, ok in et Achterhooks en Drents ezw.

Bun'k noo an et deurdreajen, of bunt der meer leu dee meent dat et serieus nemmen van et Nedersaksies begunt met owzelf, en dus met et skrieven in dee sproake? (Man, ik liek Helligen Hendrik wal, moar mangs mo-j ow effen afreageern) Droadnaegel 00:31, 26 sep 2009 (CEST)

Iej köjert mie krek noar n moond, droadneagel. Iej mossen es met verskilnde leu van de Kreek Vuur Tweantse Sproake um de toafel, want ik hebbe der wat esprökken dee't dr precies zo oawer deankt. En ik net zo. (ook Goaitsen van der Vliet is dr zo ene, mear den kan mangs nogal radikaal wean). Ik hebbe verskeaidene ideejen van wa'w doaran doon köant:

Ik hebbe vernear oargens eleazen det vrouwleu vuur sproakveraandering zorget. Zee zeent verantwoordelik vuur klaankverskoevingen (deankt bv an de al breder wördende -ij, dus al mear -ai) in t Neerlaands, en vuur t gebroek van ne sproake in t algemeen. Dus mu'w zorgen det de vrouwleu wier plat goat gebroeken, want de kearls doot allens um indrok te maken op de vrouwleu, dus ook Hollaands köjeren. Rechtevoort vaalt t mie op det kearls automaties umme skakelt noar t Hollaands as ze met jonge meakens köjert. As of ze zo probeert dee meakens vuur zik te winnen. Non har ik edacht: vrouwleu zeent mode-geveulig. Azze vie non n klearmoark in t plat oetbrengt... Iej zeet heel völle kleare met oet de locht egreppen opdrukken in t Engels. Vieleu köant ook zomear teksten oet de locht griepen en dee op dezelfde kleare drukken. Richtet n TV-stasjon op, kets in t plat, en erichtet op de jeugend, zo as BNN, of veronica. Skriewt romans in t plat (nit umme zetten, mear zelf verzinnen) of maakt gode muziek in t plat (en nit allenig mear troanentrekkers of smartlappen).

Wa'j ook vake zeet, is det leu dee't zik met plat bezig hooldt, oaweral in n boerenkiel verskient, of de vrouwleu in jak en rok. Det dut bv de Groafskopper Platproaterskreenk ook. Gin woonder det de jeugend gin plat mear wil doon. Woolters 01:31, 26 sep 2009 (CEST)

Doadke, ik haar liek t zulfde! Bieveurbeeld ook Hoes van de Grunneger kultuur. Tou vurreg joar ston hier nog n kopke "Grunnegs", môr as man doar op klikte ston der "Vertaling nog niet beschikbaar". Dus dou heb ik aanboden om dat tou vertoalen, môr dou zeden zai dat zai al n vertoalen haren en dat t binnenkört op droad kommen zol. En nou, binoa vaaier joar loater, staait t der nog nait en is t kopke Grunnegs hailmoal vot.

Joa, ik leuf wel dat vraauwluu der veur verantwoordelk binnen. Ook veuraal omdat (zeker ien os gebied) de maiste vraauwluu nog hoesvraauw binnen of ien elk gevaal de belaangriekste opvouernde older. Hierdeur is t zo dat as moeke Hollaands tegen die prat en pa prat Grunnegs, môr dij is nait zo voak thoes, den proatst gaauwer wat dien moeke prat. Ik zai bie de jeugd ook dat de jongen t veuraal onder nkander proaten as gemoudelkhaidstoal, ien tieds dat zai t onaantrekkelk vinden as n wicht plat proaten dut. Grönneger 1 11:58, 26 sep 2009 (CEST)

Dat vuil mien inderdaod oek al op. Ik heb zelf n T-hemde ontwörpen mit de tekse Tegen mien ku-j plat praoten, daor krie-j vake wel reakties op, dat is wel grappig. A-j daor noen es n hele kleraoziereeks van maken, platpraot-tv, boeken en goeie meziek dan zol dat vanzelf mooi ween, mar ja waor krie-j daor de centen veur. t Liek mien oek iezelig mooi a-w plaosnaamborden kriegen in t plat kriegen, net as t Fries, dan schreien ze dat ze gien Friese toestanen willen, wat noen opkoemen veur de taal? Ik heb ze van t Huus van de Groningse taal gelieke effen n berichjen estuurd. Sεrvιεи | Overleg » 12:07, 26 sep 2009 (CEST)

Joa, dat zol wel mooi wezen, môr den is t probleem, wat is de juuste noam? Is t "Ezinge", "Aizinge", "Aizen", "Aisen" of "Aisens"? En as de waitenschop t dörp "Opwerd" nuimt, môr de bevôlken "Opwier", welke kaist man den? En as n noam al Grunnegs is, bv "Kantens", veraandert man de Hollaandse noam den ien "Kantinge"? Dit binnen apmoal vroagen woar man goud (en woarschienlek laank) over laank denken mout. Grönneger 1 12:33, 26 sep 2009 (CEST)

De uutsprake zo as t in de gemeente geldt mu-j anhouwen. Veur n darp of stad mu-j de uutsprake van de plekke zelf anhouwen, dus Opwier. Kantens blief gewoon Kantens in t Nederlaands, zo heet t darp. Zo doon ze dat in Frieslaand/t Limburgse darp Weerd. Sεrvιεи | Overleg » 14:37, 26 sep 2009 (CEST)

Wat webstees anbelangt krig www.huusvandetaol.nl van mi'j veur 't zoveulste jaor op riege de eerste pries: uut-ebreid, actueel en hielemaole in 't Drèents. Een webstee (en orgenisatie) daoras ze wat an doen mut is www.sont.nl, die al sund 2006 hielemaole stille lig, mit old ni'js op de veurpagina en een bizar gebruuk van Nederlaands en Nedersaksisch deur mekare. Niet best veur een club die 't hiele Nedersaksische taalgebied wil vertègenwoordigen.

Wat T-shirts anbelangt, laow brainstormen oaver wat pakkende opdrokken. Het T-shirt 'Tegen mij kuj Drents praoten' (van de gelieknamige campagne van 't Huus van de Taol) dut 't volngs mi'j best. Willie Oosterhuus hef een skier T-shirt mit opdrok 'Goedgoan'; ik heb nao-evraogd as det goed verkoopt. Ni'jluuseger 02:10, 27 sep 2009 (CEST)

www.huusvandetaol.nl is inderdoad n veurbeeld van hoo et wal mot. Krig van mi-j en 10- en et minnetje kump deur dit: [5] Eure verwiezing noar 'ons' is kapot, en das noo al zowat n joar zo, of miskien wal langer, moar toen he'k et veur et eerst ezene. Droadnaegel 02:22, 27 sep 2009 (CEST)

Det zeent mooie ideejen, mear zo bedoolden ik det nit: Ik bedoolden mear van, dr steet non aait lulkook op van "denim raw wear" en "champion swim team" en zuksoort kroam. Det kan eawenzogood in t plat: "gebroekte roewe klear", "Beste Plooge 1934", of loze kreten as "leneman, waarkman", verzint der n mooi beeldmoarksken bie, dan mut det duch mie toch ansprekken. En vuur de meakens "Fleenke Deernties". Ik neum mear wat. - Woolters 212.45.63.104 22:00, 27 sep 2009 (CEST)

Eawen vuurbeeldjes eknutseld:

• Neagel en Woolters!
• En op vrouwleuklear

- Woolters 213.148.243.41 00:54, 28 sep 2009 (CEST)

Oaver 't 'Loat goan'-T-shirt (ik numen 't hierboaven per vergissing 'Goedgoan') skrif mien breur, die 't verkoopt: "Over het algemeen is hier alleen vraag naar bij de [piraten]feesten in het oosten van Nederland, zoals in Markelo, Wapenveld & Vroomshoop. Bij andere feesten negeren mensen het shirt of ze maken een opmerking als: 'Loat Goan? Is dat Engels?' Behalve in Limburg, daar kent men het ook, maar daar schrijf je volgens mij 'Laot Gaon".

Een amparte webstee mit Nedersaksische producten zol misskien wal wat wèden? Mien breur is d'r wal skeptisch oaver. Mar zoas Woolters zeg, aj lulkoek as "Champions Team 1950" kunt verkopen, kuj det mit herkenbare kreten vast ok. Ni'jluuseger 10:02, 28 sep 2009 (CEST)

Messchain mouten wie os breder orienteern. Nait allend t volk dat noar piroatenfestivaals gaait, mor elkenain. En de tekst mout nait zo prominent ien beeld stoan, môr der mout gewoon n soort ploatje op komme en den n tekst der bie integreerd ofzo, zo as dit. Of zoiets môr den mit de bv de Twìntse vlaag en ien stee van France, Tweante ofzo. t Belaangriekste is dunkt mie dat wie t boeren imago kwiet worden. Den dat is de reden dat de maiste luu t tegenswoordeg nait meer proaten. Den as wie zain lôten dat t Leegsaksisch nait allend veur de boeren en onderloag is, den kriegen wie n breder publiek. Woolters, kinst doe ien Oetrècht gain studìntenverain oprichten veur luu oet Oost-Nederlaand? Grönneger 1 10:46, 28 sep 2009 (CEST)

Det zol n good idee wean, Grönneger, mear ik wonne doar nit. Ik zin zo gek met Tweante det ik t der vuur oawer hebbe aait op en dale noar Utrecht te klepperen. En ik bedoolden dee kleare ook nit vuur piratenfeesten, mear in t algemeen. En zonne webstea wat ni'jluuseger zea besteet al vuur Tweante, ontdek ik zujuust: hetbestevantwente.nl. 213.148.243.41 11:31, 28 sep 2009 (CEST)

Jao, een hooghaarlemmerdiekse verkoopstee van 'echt Twentse geveltekens'. Mar wi'j wilt juust 1) de taal promoten, en 2) van 't oldmoodse imago of. Ni'jluuseger 13:14, 28 sep 2009 (CEST)

Vandalisme

Moin dag,

Ik docht zow, sunt wie de leaste tied weer rejdelk veul vandalisme hebben, is t nait verstandeg om, liek as op Engelse wikipedia, anonieme IP-adressen nait toustoon nije zieden aan tou moaken? Dat schejlt os n hail eande geböälk en gedou. (ejven n bejtje mit de speallen perbaaierd) Grönneger 1 10:51, 28 sep 2009 (CEST)

Een wieder argument daorveur zul kunnen weden det volk det hier serieus bi'jdraagt, vake al wegwies is op 'e Nederlaandse Wikipedia, en al een gebrukersname hef. Daorentegen bint d'r wel mangs kleine, ienmaolige bi'jdrages (zoas beveurbield een stokkien oaver een plaatselijke band) van volk det onder IP-nommer skrif. Ni'jluuseger 13:10, 28 sep 2009 (CEST)

Joa, môr as dijent geern n ziede hebben willen en der staait dat zai zok aanmelden mouten om nije zieden aan tou môken, den dudden zai dat wel dunkt mie. Grönneger 1 13:13, 28 sep 2009 (CEST)

Meertens Kaarte

Ik krege van könnigheaid nen netbreef met ne verbeending noar de kaarte van Meertens. t Blik det ze den oardig oet-ebreaidt hebt: http://www.meertens.knaw.nl/soundbites/kaart.html#. Zo völle stuks ha'k der nog nit op ezeen. Ik hebbe natuurlik drekt eawen bie Eanter ekekken/elusterd. Doar kö'j mooi de Westfaalse brekking heuren: http://www.meertens.knaw.nl/soundbites/soundbites.php?kloeke=G198p#. Woolters 17:38, 29 sep 2009 (CEST)

Dit Ìnters klinkt mie hailmoal nait echt Twìnts tou. k Wait nait hou of ik t ploatsen mout, môr sowieso nait typisch Twìnts. Ik schrok n beetje dou ik dij koart zag, ien ais BOEM. En ik mout zèggen dat ik nait alles even goud verstoan kin! Dit ligt ook aan de kwaliteit van de opnoames môr ook aan hou dudelk man prat. Ik bin der ien elk gevaal wel hail wies mit! Grönneger 1 22:50, 29 sep 2009 (CEST)

t Vaalt mie bie t Vraiskenveens traauwens op, dat de ou en ai doar meer klinken as oou en e(e)i, zo as ien t overgangsgebied tuzzen t Noord en Midden Drìnts en zo as de klanken oo en ee ien t Grönnegs zulf. Grönneger 1 23:41, 29 sep 2009 (CEST)

Luuster ook ais noar dijent van Kìrkroad. Dat heur binoa aan as puur Hoogduuts. Grönneger 1 00:11, 30 sep 2009 (CEST)

Kiek, hier (opnoame 2) kinnen joe goud heuren hou of t Hoogelaandsters klinken dut. Dizze kirrel zegt n hail ìnde woorden en doaraan kinnen joe goud heuren hou of de Grönnegse klanken binnen: (eerste woord wait ik nait echt, t klinkt as duker), houd, sweep, raim, hoak, kist, piep, neus, haand, lief, vout, 'vreef, stoul, snij, snijflok, boom, slee, kwoa jong, kiend, toet, braif, toavel, scheurklìnder, vief, vieftien, viefteg, stoet, peer, loag, stoknaald, stokdroad, hond, kat, hondepoot, ezel, ovent, kolenkit, bai, woddel, boeskool, zaip, boomtak, datgeut, ain, muur, smid, kuken, bos, wotter, woagen, hondehok, put, daam, schoap, bok, bakstain, hoas, vos, holt, brugke, vodder, doeken, zail, tien, rou(e)r, vis, moan, toren, dörp, ekkel, aikenboom, aart, noorden, old, rôg, stroatje, steegke, bomke, tied, woavel, week, vijkoopman, koopluu, krom, schaif, ruilen, fluiten. Bie dizze olheer kinst ook goud heuren dat der nog wat Duutsege en Fraise ienvlouden binnen.

Nee krek. Mear mu'j es hier kieken wo of t Algemeen Dagblad det niejs breg! Ik hebbe al ezocht of ik nit oargens n hellig bericht kan plaatsen, mear det kan bie dit stukken nit. Drekt wier de bekeande plaatjes van oolde vellen in oolderwetse kleare. Gin woonder det nums nog plat kuieren wil.

Mear wat dut oe dan zo aanders an, an Eanters? He'j t Riessens al eheurd? Zin beniejd wa'j doar dan van veendt. En det Grönnens is toch echt heel aanders as de Westelike soortn.

En inderdaad zeent wat stuks te kort, dan besteet de helfte van t stukken oet Kloeke, den't ne kattegorisering gef, en de rest is nit te verstoan. Woolters 00:45, 30 sep 2009 (CEST)

Wat ik as t typische Twìnts zai is bv dijent van Ootmaarzum. Van t Riesens, t vaalt mie veuraal op dat veul klanken overainkommen mit dij van t Grönnegs, zo as de öä en öäi, môr t wordt op n aander wieze toupaast. Toch binnen de diftongen wel net even aans. Zo as ik al eerder zee, kinnen diftongen op bepoalde ploatsen ien de letter kombinoatsie de noadrok kriegen. En joe dounen dat net even aans as bie os, bie os is t hailmoal aan t ìnde (bejter), bie joe wat wieder noar veuren (beeje-ter en ien Vraiskenveen hailmoal aan t begun (bjetter). Ook t Riesens klinkt nait haildal as mien beleven van t typische Twìnts. Grönneger 1 00:57, 30 sep 2009 (CEST)

Huj, dat zie-k noen eers. Das een flink stuk uut-ebreid. De kwaliteit is neet altied even goed en de stemme is neet altied even dudelijk mar 't is wè mooi um te heuren, zo heur je oek nog es 't verschil mit noen. Wat mien opvuil is da-j altied een klokke op de achtergrond heuren bie dee ouweluui. Ik heb gelieke effen naor 't dialek van Schokkelaand eluusterd, mar dat liek wè een kruzing tussen Urkers, Volendams, Veluws, Sallaans en Limburgs(?) . Sεrvιεи | Overleg » 12:03, 12 okt 2009 (CEST)

Joa, dij klok vuil mie ook al op. "'t verschil mit noen". Bie joe? Bie os verschilt t heurboare Grunnegs naauwlieks van der nou proat wordt Grönneger 1 12:22, 12 okt 2009 (CEST)

Hach noen ja verschil, de uutsprake van een paor woorden bin net iets aanders, mar dat kan net zo goed een plaoselijk verschil ween of sloerigheid, bv. maon-maone, regene-regen, taol-taal, vergaderige-vergaorige, werk-wark, sterren-steerns. Sεrvιεи | Overleg » 16:12, 12 okt 2009 (CEST)

Joa, goud, dat is bie os ook zo. Der is gainaine dij hier nog 100% goud Grunnegs prat. Der binnen aaltieds wel woorden dij mooier kinnen of zinskonstruksies dij beter kinnen. Ik schrief over t aalgemain ook beter Grunnegs as dat ik proat, den voak kin ik der laanger over noadenken en sums as ik bepoalde olle woorden broek, waiten aander luu nait wat dat is. Grönneger 1 16:45, 12 okt 2009 (CEST)

Nog even over t Ìnters, ik heb even goud luusterd en t dunkt mie dat man ien Westfele dizze kirrel goud verstoan kinnen zollen, den ook de oo klinkt wat as ou en brìafke, vuort, ouer, etc. Grönneger 1 15:00, 17 okt 2009 (CEST)

Een veurbield veur de Nedersaksische meziek

As de Nedersaksische meziek nog ies töt zokke heugtes much klömmen. De Afrikaanstalige meziek hef een respectabele tredisie, daor niet van, mar de creatieve explosie daor van de leste jaoren hef dudelijk van doen mit 't bewaoren willen van de Afrikaner cultuur in 't ni'je Zuud-Afrika. Töt zokke dingen is taalwil, en bi'j uutbreiding cultuurwil, in staot.

Hmm, wi'j hebt geleuf ik nog gien oaverzichtsartikel Nedersaksische meziek. Ik kanne d'r wal mit begunnen.

Ni'jluuseger 09:50, 30 sep 2009 (CEST)

Doot mear, det kan nog mear opleaweren as a'j zelf deankt. Ik zaggen vernear in de kraante det dr binnenkort n optreaden is van De Opa's. Nooit van eheurd, mear t zeent jungere kearls, dee't in t Tweants en Achterhooks zingen doot. Mu'k eawn wat mear van opzeuken. Woolters 12:07, 30 sep 2009 (CEST)

En hier t dialektpopfestival. Woolters 12:09, 30 sep 2009 (CEST)

Joa, dat vuil mie al voaker op, dat de Afrikoanse muziek echt goud is en verliekensboar mit Engelse muziek, serieuze muziek. Ik heb zulf nait zo veul mit dij piroatenmuziek. t Is wel mooi, môr allend as man aan t zoepen is en op n feestje, môr nait om as proater van t Leegsaksisch stolleg op tou wezen. Kiek, Erwin de Vries (zai Wikipedia:Nedersaksisch beluustern) het wel weer gooie, serieuze muziek mit n redelk serieuze omkrais. Luuster môr ais noar Boer en Ondernemer of de Polder. Kiek, t is apmoal hail mooi dij Leegsaksische muziek, môr as dat ien t zulfde woater voaren blift as dat t nou dut, den komt t nait veul wieder. Grönneger 1 12:28, 30 sep 2009 (CEST)

Ik vien aans dew al wal op de goeie weg bint, mit veural de leste tied diverse stielen. Zo hew Boh Foi Toch mit heur zydeco, Lohues zien blues, rap van groepen as Wat Aans!, ballades à la Harry Niehof, experimenteel wark van Stad en The Yellowish Summer Evening, teksten die niet in 't olde karrespeur blieft stikken (zoas De groanrepubliek van Alex Vissering), en we hebt ok oeze klassiekers as Ede Stoal en Normaal. D'r is ok een enkele metalgroep, mar 't Afrikaans hef al veule meer in genres as metal en punk.

Ni'jluuseger 13:02, 30 sep 2009 (CEST)

Wat veend ieleu hier van: http://www.youtube.com/watch?v=_bSA3UPFXHA? Woolters 01:22, 1 okt 2009 (CEST)

Mooie muziek, schiere tekst, môr ik zol t wel veurlezen. Bieveurbeeld as Madonna hierzoot dut. Grönneger 1 04:04, 1 okt 2009 (CEST)

Schier, smak naor meer. Goed idee van Grönneger; vergeliekt dizzend. Dan kan ik de tekst ok onder 't waark heuren. ;-) Ni'jluuseger 10:24, 1 okt 2009 (CEST)

Nedersaksische (Drèentse) black metal: Salacious Gods, mit nommers as Striem'n op de pokkel, Piene en Knekelvoeste. Ni'jluuseger 15:31, 2 okt 2009 (CEST)

The LocalisationUpdate extension has gone live

The LocalisationUpdate extension is now enabled for all Wikimedia projects. From now on new localisations that become available in SVN will become available to your project within 24 hours. Your localisations get into SVN from translatewiki.net typically within a day and at worst in two days. This is a huge improvement from the old practice where the localisations became available with new software. This could take weeks, even months.

The localisations done by our community at translatewiki.net are committed to SVN typically every day. When the system messages in English are the same as the local messages, they will now be inserted in a file and are available for use in all our projects in a timely manner

What this means for you

Local messages have an impact on the performance of our system. It is best when messages are as much as possible part of the system messages. In order to remove unnecessary duplication, all the messages that have a local localisation and are exactly the same as the system message will be removed. What we ask you to do is to compare and proof read the messages in translatewiki.net and the local messages. You can then either remove local messages when the translatewiki.net message is to be preferred or, you can update the message at translatewiki.net.

Messages that are specific to your project will have to stay as they are. You do want to check if the format and the variables of the message are still the same.

Why localise at translatewiki.net

When you localise at translatewiki.net, your messages will be used in all Wikimedia projects and eventually in all MediaWiki based projects. This is how we provide the standard support for your language. When messages change, at translatewiki.net you will be prompted to revisit your translations. Localising is more efficient because we have innovated the process to make you more efficient; there is text explaining about messages and we have applied AJAX technology to reduce the number of clicks you have to make.

Translatewiki.net update

• Currently 99.96% of the MediaWiki messages and 14.40% of the messages of the extensions used by the Wikimedia Foundation projects have been localised. Please help us help your language by localising and proof reading at translatewiki.net. This is the recent localisation activity for your language. Thanks, GerardM 15:07, 30 sep 2009 (CEST)
• Currently 99.96% of the MediaWiki messages and 19.19% of the messages of the extensions used by the Wikimedia Foundation projects have been localised. Please help us help your language by localising and proof reading at translatewiki.net. This is the recent localisation activity for your language. Thanks, GerardM 14:49, 1 nov 2009 (CET)

How can we improve the usability for your language

We expect that with the implementation of LocalisationUpdate the usability of MediaWiki for your language will improve. We are now ready to look at other aspects of usability for your language as well. There are two questions we would like you to answer: Are there issues with the new functionality of the Usability Initiative Does MediaWiki support your language properly

The best way to answer the first question is to visit the translatewiki.net. Change the language to your language, select the “vector” skin and add the advanced tool bar in in the preferences and check out the new functionality. And make some changes in your user page. When there is a need to improve on the localisation, please make the necessary changess . It should update your localisation straight away. We would like you to report each issue individually at http://meta.wikimedia.org/wiki/Usability_issues.

When there are problems with the support of MediaWiki for your language, we really want to know about this. It is best to report each issue separately. In this way there will be no large mass of issues to resolve but we can address each issue on its own. Consider issues with the display of characters, the presentation of your script, the position of the side bar, the combination of text with other languages, scripts. It is best to try this in an environment like the prototype wiki as it provides you with a clean, basic and up to date environment. The prototype wiki is available for five languages but you can select any of them, change the preferences to your language and test out MediaWiki for your language.

We would like you to report each issue individually at http://meta.wikimedia.org/wiki/Language_issues. The issues you raise will all be assessed. It is important to keep each issue separate, because this will make it easier to understand the issues and find solutions.

PS This text has been approved by Naoko, Brion and Siebrand. Thanks, GerardM 15:07, 30 sep 2009 (CEST)

Saksische d

Ik lees net pas dit:

Wa'k dan non toch treffe! Bliekboar is de Tweantse [d] en de [k] nogal zachte, want minne Skotse testpersoonn deankt de'k ne [ð] zegge. Ik had as testwöarde "lädder" en "vearder", en det heurt ze as "lather" en "feather". Apart. En ne [k] an t eande van n woard heurt ze as [g]: "reenk" heurt ze as "raig". Det ha'k nit verwochet. Miskien he'w dan toch wat mear van t Oold-Saksies oawer eheuldn as wa'w aait dachtn. Of Ik hebbe gewoon n sproakgebrek. Woolters 22:46, 23 jun 2009 (CEST)

Hier wol ik nog even op reageren. t Klopt, dat is bie os ook zo en zeker as man t vergelieken dut mit t Hollaands, Engels en Frais. Wie (t haile Leegsaksische gebied) môken allend aan t begun van n woord n echte d. Ien t midden is t ð en aan t ìnd is n t. Grönneger 1 17:47, 2 okt 2009 (CEST)

"...en aan t ìnd is n t." Det is nit aaltied zo. Bie oons nig'e mangs noar ne tip-r. En in zinsverbaand blif t gewoon ne -d: peard en waage = peadèwwaage. Of vie loatt ne vort: Ik had um niks ezegd = iggarrumniksezeg.

en t ook nit echt ne ð, mear ne hele lechte -d. Der wörd meender drok achter ezat, meender plosief. An t begin van n woard zit dr biej oons vake n soort lechte -n bie vuur: doonderdag = ndoondedäg. As ik n hollaands akseant opzette, skoef ik bie de -d minnen oonderkaken noar achteren, en bie ne Tweantse -d skoef ik um noar vuurten. Biej n hollaandsen ligt de tonge ook platter en breder tegen n alveolairen raand an. Woolters 18:42, 2 okt 2009 (CEST)

Joa, hest wel geliek. Der zit wel locht tuzzen de tong en t bred as de d middenien de zin staait en nait op n "n" vôlgt. t Zit net tuzzen de d en de ð ien. En hest der geliek aan dat as de d vôlgd wordt deur n klinker. Dit dut mie der aan denken, lèstens zee ik moal tegen aine dij gain Grunnegs verstaait: "Most moal goud luustern den verstaait t wèl" en dij vruig mie wat veur ongeleuvelk laank woord dat was :p Grönneger 1 19:56, 2 okt 2009 (CEST)

Dit, dis, dizze

Ik zat even noa tou denken en bedocht mie ien ais dat wie ien t Grunnegs, vooraal Veenkelonioals, noast "dit" en "dizze" ook wel ais "dis" broeken as aanwiezend veurnoamwoord. Bieveurbeeld "dis kaande" of "dis bredte". Volgens mie komt dit veur as der aan t ìnde n e staait, dat de e veurôfgoand aan t woord votvaalt, môr dit wait ik nait zeker. Is dat bie joe ook zo? Grönneger 1 14:17, 3 okt 2009 (CEST)

Nee, 't is in Noord-Oaveriessel dizze kaante. De ienige veurbielden van 't vörtvallen van de schwa die mi'j èem te binnen schiet, bint tant' Annegien (as de name mit een klinker begunt), en (in 't Stellingwarfs) 'n zaoterdag (veur 'ankomen zaoterdag'). Ni'jluuseger 22:01, 3 okt 2009 (CEST)

Hier ok neet, bi-j ons wodt de oetgangen bepoald deur et woordgeslacht, dus dit hoes, disse vrouwe, dissen keerl. Afhankelek van et plaatselek dialekt kan et dan dizze of disse wean, moar dis of diz zonder oetgang kump bi-j mien wetten neet veur Droadnaegel 23:13, 3 okt 2009 (CEST)

Anwas

Vie zeent hier non al verskeaidene joaren gangs, en hebt al völle bereikt met mekoar, en de's hardstikke good, en ik hebbe der nog aait völle wille an, mear t vaste klupjen wil nog nit best gröaien. der is nog aait nit völle anwas van nieje metwoarkers. Ik zatte mie zo es te bedeanken woer at det an kon liggen.

1. In de eerste plaatse natuurlijk umdet leu bange zeent um te skriewen en doarin fouten te maken. Mear zo zi'w allemoal begunnen, dus det steet vuur de anwas nit t slimste in de weg.
2. In de tweede plaatse zinne vie deank ik nit zo bekeand; Wat leu keant Wikipedia wal, mear weett nit det der ook ne Neersassiese wiki is. Det keump umde'w töt non too vake ertikels anmaakt dee't oonszelf allene interesseert. Mear n aander zoch doar nit op (ook nit op n Hollaandsen of n Engelsen). Dus bie al dee populeare artikels steet nog aait ginne interwiki noar oons. Allene noar de 'vervelende' oonderwoarpen zo as oonze kultuur en sproakgebeunden dinge.
   

Ik deanke dus de'w es wat mear populeare ertikels mutten goan skriewen. Wat mear op t grote publiek erichtet, dus tillevisieprogrammaas en muziekgroepen en det soort spul. Autoos, sport, seks, ezw. Of he'k det mis? --Woolters 212.45.63.105 22:44, 11 okt 2009 (CEST)

Joa, môr de artikels mouten ook nutteg wezen. As ik wat opzuiken wil over appels, den heb ik aan t artikel op ozze wikipedia nait echt wat. Nou, wat zol n gouie reden wezen om n wikipedia tou bezuiken ien t "dialekt" (wat veul luu zo zain). Dat zol wezen om dingen op tou zuiken over t dialekt zulf. Doarom bin ik veuraal bezeg om Grunnegs-related dingen op tou zuiken en veuraal tou zörgen dat we n autoriteit worden op gebieden van os aigen toal(en). Ik bin aigelks ook benijd hou of ozze reputoatsie is, of wie betraauwboar binnen, of goud binnen, of wie open binnen, of wie goud mit nkander soamenwaarken. Hou of de boetenders os zain. Grönneger 1 23:32, 11 okt 2009 (CEST)

Ik gao ok wat meer de kaante van Grönneger op in de zin de'k geleuve det oeze meerweerde veural in de specialistische artikels oaver oeze streektaal en -cultuur lig. Mar ik wil gieniene tègenholden um ok ies wat oaver Kelly Osbourne en zo te schrieven.

Ik heb ies naor 't geboortejaor van mi'j bekende (Nederlaands-)Nedersaksische schrievers ekeken, en ze bint praktisch allemaol older as vieftig. Ok die angry young men, de grieze baby boomers - mit alle respect - van Roet en De Nieje Tied. En 't bint d'r op zich ok al niet zovölle, dus det zal d'r ok mit te maken hebben det mar anderhaalve man en een peerdekop Nedersaksisch gebruukt op internet. Mar toch bint d'r krange, eigengereide schrievers as Gerard Stout, en een enkelde jongeling as Sebastiaan Roes (1971), daorvan ik mi'j wal ies ofvraoge of die wal ies op 'e Nedersaksische Wikipedie snuustert en nooit ies zin hebt um mit te schrieven.

't Is now berregaonstied veur mi'j, mar wi'j mussien ies prakkezeren oaver wat menierties um de Wikipedie onder 't volk te brengen, zoaw doedertien ok edaon hebt mit 't parsbericht en Woolters zien kuiervraogen veur Radio Oost.

Ni'jluuseger 00:09, 12 okt 2009 (CEST)

(:-)) Kelly Osbourne... Kiek, t interesseert oonszelf niks nee, mear um mear volk an te trekken en um an te teunen det t Neersassies eskikt is vuur alle oonderwoarpen is t misskien wal nuttig um oaweral ne interwiki bie te kriegen, zodet de leu misskien inenen zeet: Hee, Nedersasksisch? Wat zol det wean?

En t is ja heel mooi um spesjalisties te wean in oewe egene sproake, mear doar hooft t nit met op te hoolden toch?

-- Woolters 213.148.243.41 00:44, 12 okt 2009 (CEST)

Ik stelle veur de'k binnenkört een kört parsberichien opstelle oaver Wikipedie, in 't besunder oaver een ni'j aspect as de ni'jsberichten (as 't wat egruuid is). Det kuw dan naor streek(taal)instellings sturen mit de vraoge as ze de tekst op heur webstees en/of in heur bladen wilt publiceren. 't Kun beveurbield 't Huus van de Taol wal ies interesseren dew now op oeze veurpagina ok ni'js oaver heur activiteiten plaatst. Daorumme, laow ok ni'js zuken oaver TwentseWelle, Staring Instituut, Iesselakkedemie ezw. Ni'jluuseger 17:25, 15 okt 2009 (CEST)

Mu'j es kieken wat n onwetendheaid a'k toch non wier tegenkomme. Dit kreeg ik as reaktie oargens op:

Hoi,

Nou ja, op zich zou ik het verkeerd vinden als men ook Twents/Riessens(dat schijnt ook nogal te verschillen) les krijgt. Het dialect mag immers niet vergeten, maar omdat nu als taal te verheffen vind ik wat. Daarom vind de vergelijking met Duits en Engels ook niet opgaan. Daarnaast vind ik dat een ieder waar hij ook in Nederland woont gewoon goed Nederlands moet kunnen spreken!!! Oudere Rijssenaren(zoals bv.mijn vader) kunnen dat moeilijk, helaas. Dialect of plat is eigenlijk een onbeschaafde taal, het verwrongen Nederlands. Daarmee wil ik niet zeggen dat allemaal Nederlands moeten spreken soms kan plat best leuk, maar wel op z'n tijd!

Groeten en goodgoan!

Na, mie ducht, doar kö'w t met doon, of nit dan? Woolters 18:48, 21 okt 2009 (CEST)

Miskien mo'j um hier moar op wiezen: [6].

Onbeschaafdheid is onontwikkeldheid, en dus ok gin kultureel of histories besef hebben. Dus of-ezeen van et feit dat ne sproake neet onbeschaafd is, moar hooguut de leu dee-t um gebroekt dat könt wean, is et Nedersaksies n verwrongen nederlands neumen op zien minst licht onbeschaafd. Los doarvan is et zogeneumde 'beschaafde' nederlands natuurlek ok moar n kunstmoateg samen-esteld taaltjen, met elementen oet de hollandse en broabantse dialekten van zo'n 500 joar geleden, woarbi'j et nedersaksies is oaver-eslagen. Et neet gevven van dat soort informatie an kinder, is dan ok et wieter verspreiden van dee onbeschaafdheid. Oaverigens bun ik et der wal met eens dat iederene op zien minst good Nederlands mot können, dat wil onze moatskoppi'je noo eenmoal, moar onderzeuk hef ok loaten zeen dat et tweetaleg grootbrengen van kinder veurdelen hef veur eur latere taalgeveul. Droadnaegel 23:07, 21 okt 2009 (CEST)

Joa, presies. Ik vin t echt jammer, dat der zo waineg kennes is bie luu. n Studiegenoot van mie het familie ien Svitzerlaand wonen en hai sprekt den ook vluiend Svitzerduuts, môr as ik den Grönnegs tegen hom proat den zègt er dat er dat n lelk toaltje vindt en dat man t Svitzerduuts nait mit t Grönnegs vergelieken kin...

Ik bin t der ook mit ains dat man goud Nederlaands (of Engels van mien paart) proaten kin, zodat man wel wieder kieken dut as zien aigen regioon, môr ik zai gain reden om dialekten ôf tou schaffen of dood goan tou lôten of zo wat. En ien de politiek is man juust tegen toalverdaildhaid en toalstoatussen, enz., zulfs bie t Frais. Man zugt t gewoon nait as toal, ien tieds dat de dialekten juust de oorspronkelke toalen van Nederlaand binnen, en nait t Nederlaands. Grönneger 1 20:55, 22 okt 2009 (CEST)

Ni'jsberichten op veurblad Nedersaksische Wikipedie?

Moi,

ik zagge det Grönneger op een kladziede (Gebruker:Grönneger 1/BigBrother) in 't Grunnegs ummezette ni'jsberichten hef ezet.

't Liekt mi'j wal wat um, krek as de Platduutse Wikipedia, op oeze veurpagina een ni'jsrubriek te hebben mit deur oes in netzölfde welk Nedersaksisch dialect ummezette ni'jsberichten.

Ik zol dan wal willen veurstellen dew van alle ni'jsberichten de bron (dwz. welke ditigale kraante) d'r onder zet, en allend vertaalt wat aw in 't oorspronkelijke bericht weerumme kunt vienden. Dit um 't informatieve en neutrale kerakter van Wikipedia in acht te nemen.

Aw dan zölf berichten kunt plaatsen wanneer 't oes uutkump, behoeft d'r niet iene verantwoordelijk veur te wèden um 't maondelijks te actualiseren.

Servien, meen ie det dit meugelk is?

t Liekt mie ien elk gevaal wel goud tou. De rezen dat ik t op mien ziede zet heb is omdat ik der ook mainens van komplottheoristen bie zet, dij voak nait deur de mainstream (is hier n goud Saksisch woord veur?) media aannomen worden. Grönneger 1 13:29, 13 okt 2009 (CEST)

mainstream = heufdmoot of toonangewende. Ik veende dit n machtig idee. Ik har t ook al in t zinne um n weblog in t plat te starten, mear ik kenne gin programmeurskode, en det half-en-halfwoark met mijnweblog.nl veend ik ook niks. 213.148.243.41 16:58, 13 okt 2009 (CEST)

En blogger.com (blogspot) den? Nou, ast doe doar toch mit aan de riddel wilst, kinst dat net zo goud hier doun! Waitst al hou ales waarkt en wie hebben der ook wat aan. Grönneger 1 17:28, 13 okt 2009 (CEST)

Ieleu bedoolt dus zoiets:

Scheringa ontsleug De Grave

Amsterdam-DSB-hoolder Dirk Scheringa hef in mei bestuurder Frank de Grave der oet edoan. De baanke zelf zea toertieds det de bestuurders tevölle van mekoar verskilden, mear de Tellegraaf en de NOS meant det De Grave te völle vervelende vroagen steelden oawer de bookhoolding van de baanke.

De Tellegraaf en de NOS wetet det oet egene noazeukings. De Grave wol der n doonderdag niks oawer zeggen.

Scheringa wol in n gesprek met RTLZ niks lösloaten oawer woerumme at De Grave der oet mos. Hee zea det t artikel in De Tellegraaf "te völle was an edikt".

(welle: nu.nl)

Woolters 11:10, 15 okt 2009 (CEST)

Noen 't is actief heur! Hou 't op de veurpagina kort, zet de verhaolen in Pertaol:In 't niejs aanders wönnen een snartzooitjen. Je kunnen dingen derbie zetten deur op de + te klikken (op de veurpagina). Sεrvιεи | Overleg » 15:46, 15 okt 2009 (CEST)

Prachtig zo, dankewal Servien! Ni'jluuseger 17:37, 15 okt 2009 (CEST)

Kallen (=praoten)

In grote dielen van Noord-Duutslaand snackt ze, in West-Vlaondern en Zeelaand klappen ze, in Twente en 't Münsterlaand köjern/küren ze, in 't miest van Nedersaksisch Nederlaand en kört oaver de Duutse grèenze praot of proaten ze, in Limbörg kallen ze. Schienbaor kalden ze vrogger ok in Twente: Wy kallet as we et bynt 'ewent is een riegel uut een varsien van Benjamin Blijdenstein (1780-1857) uut Eanske. Kent iene dit gebruuk, en kunt d'r nog relictgebieden veur bestaon in Twente of aanderwoors in 't Nedersaksischtalig gebied? 't Liekt mi'j haost van niet, mar ie kunt 't maangs niet weten... Ni'jluuseger 15:15, 15 okt 2009 (CEST)

Ik ken 't woord wè mar allinnig vanuut 't Vlaams. In Deventer meschien wè (Columns Deventer Dagblad) mar wisse bi-k daor oek neet van. Sεrvιεи | Overleg » 16:01, 15 okt 2009 (CEST)

Ja det is n oold woord, det feaitelik nit mear gebroekt, en nauweliks nog bekeand is hier. Ik hebbe der nog niks met edoan, mear oonder Overleg:Nedersaksisch_A stoat n antal pdf-bestaanden woerin oolde wöardeliesten van Meaister Wiengoarden stoat. Doar steet'e geleuf ik ook tusken. Ik hove de vergelieking met t Engelse call nit te maken ;). --Woolters 212.45.63.102 17:31, 15 okt 2009 (CEST)

Zo, ie weet ok aal meer, Woolters. En bi'j klappen (mien collega/vriendin hier klapt de hiele dag West-Vlams) mu'k weer denken an kleppen.

Ik geleuve det dan veur 't Tweantse kallen zowat opgiet as veur 't kuiern (in de zin van praoten) in Drenthe: uut de tied. Ni'jluuseger 17:42, 15 okt 2009 (CEST)

Bie os is gewoon proaten t normoalst. Doarnoast hebben wie nog meer woorden (sumtieds wat ollerwets) dij net even n biebetaikenis hebben, zo as kwedeln (veul en vlot proaten of "kletsen"), proatjes (kletsen), balen/baldern (hoog proaten: "opschepperig"), kaauweln/baauweln (onzin oetkroamen). Ik heb nog wel n mooi koartke van Duutslaand van t woord proaten. Dij zel ik wel even noamôken en hier hoogloaden. Grönneger 1 21:45, 16 okt 2009 (CEST)

Kiek. Dit is ongeveer hou of t der oet zugt. Grönneger 1 00:22, 17 okt 2009 (CEST)

Ik vin t hail intressaant tou zain hou of der n poar stamwoorden binnen dij ien de maiste dialekten veurkommen, môr net even n aander betaikenis hebben. Zai bieveurbeeld bale (Selterfrais; bie os balen = opschepperig), schreien (Leegbaiers; bie os schraaien = huilen; ien t Hoogduuts schreeuwen), snacken (Noord Leegsaksisch; bie os snakken, opschepperig; snakkerd = hail negatief veur opschepper). Grönneger 1 00:40, 17 okt 2009 (CEST)

Wat ik ook intressaant vin is de vervougens van t waarkwoord wezen. Der binnen vaaier (aigelks drij) waarkwoorden woar of dij van ôflaaiden binnen: binnen (to be, ich bin, ik ben, wie binnen, bist, been), sein (sein/zijn, sind/sünd, sei/zij, seit./zijt), wezen (wezen, was, wazzen, wesen, wees, wèst, geweest, is, ist) en weren (aigelks dail van wezen; weren, waren, være, er, är, are). Grönneger 1 00:45, 17 okt 2009 (CEST)

Kallen ken ik neet oet den Achterhook, wal oet Limburg (umgeaving Venlo), doar he'k et wal n paar moal eheurd. Bi-j ons zegt ze rechtevoort proaten, moar ok et woord kuiern is nog wal bekend, moar hoast neet meer gebroekt. Alleneg in de sproake van olde leu, of in olde teksten tekst oet 1882 zee'j et nog wal es. Droadnaegel 02:07, 17 okt 2009 (CEST)

Det hej mooi emeuken, Grönneger. Dit is feilijk mar een momentopnaome, aj bedenkt det beveurbield 't kallen-gebied nog töt veur kört töt in Twente reikten. Ni'jluuseger 13:02, 17 okt 2009 (CEST)

Joa, môr dit is ook môr n globoale koart. De oorspronkelke koart is veul kronkelger en der binnen apmoal toalaailaandjes en symbooltjes dij aangeven dat der meerdere woorden broekt worden ien n bepoald gebied. Kallen staait bv ook ien Broabant en t Leegrhainlaand (ink. t Gelderse revierenlaand) en klappen staait ook ien Oostfloandern en snacken staait ook ien Zuud Oldenbörg, en spreken en balen stoan ien Grönnen, enz. Ik heb allend de grondkleuren broekt omdat dat de belaangriekste of maist onderschaaidende woorden binnen. Grönneger 1 13:26, 17 okt 2009 (CEST)

Det is ne mooie kaarte grönneger. Hest mooi doan. Mear volgens mie keant ze in Deanemoarken en in Noorweagen ook wal pratar of pråter. Mear det is geleuf ik t zelfde oonderskeaid as tusken proaten en sprekken. Woolters 13:42, 17 okt 2009 (CEST)

Joa, môr juust ien Sveden, doar het man veuraal pratar (ien t Sveeds is de a liekas joen oa en de Deense å, ien tieds dat de Sveeds å meer as ozze oa is: wieder noar veuren, laanger oetsproken en n lichte diftong) . Ien Denmaark en Noorweeg komt dit veuraal veur ien dialekten. Taler (en aal zien varianten) is ien Denmaark en (zudelk) Sveden de belaangriekste, ien tieds dat snakker ien Noorweeg de veurkeur het, môr taler en sprekker kommen dunkt mie ook wel veur. Bie os zit der gain verschil tuzzen proaten en spreken, ien tieds dat ien t algemain Nederlaands dit verschil verliekensboar is mit kijken en zien. Gronings praten is den nait goud, liek as to talk English. Grönneger 1 14:12, 17 okt 2009 (CEST)

Toch zegt d'r wele wal to talk English (native speakers dus). Mar verschil blif d'r: to talk over a beer is leuker as praoten oaver bier.

Hoe is 't aans in Frieslaand? Volgens mi'j gebruukt ze praten en sprutsen, mar ik wete niet as d'r een subtiel verschil is, of wat aj meer heurt. Ni'jluuseger 15:56, 17 okt 2009 (CEST)

Ien Fraislaand is t zulfde as bie os. Frysk prate en Frysk sprutse kin baaident, môr ik sprutse oer it âlde ljibben is minder gebrukelk as ik praat oer it âlde ljibben. Grönneger 1 16:14, 17 okt 2009 (CEST)

Uut 't Platduutse artikel oaver de stad Essen (Noordrien-Westfaolen): Et gaff fröher völle Sproken/Dialeke en Essen (taum Beispiel ´t Borbecksch, ´t Essensch, ´t Waddisch on´t Polnisch). Vandage gätt et awer nech mä völle Lüh, dä düsse Sproken kallen. Klopt mit Grunneger zien kaortien. Ni'jluuseger 22:12, 20 okt 2009 (CEST)

Joa, môr moutst ook nait vergeten dat man op de grìns van Westvele en t Rhainlaand n soort mengen prat van Ripoarisch, Leegrhains, Westfeels en Hoogduuts, ook wel de Ruhrpott nuimd. Grönneger 1 23:06, 20 okt 2009 (CEST)

En Kaart mit Details stait hier. Dat is ut den Wenker-Atlas (Plugin oder Java-Applet nödig), Stand von 1880. De Kaart wiest den Ünnerscheed twischen sprechen un spreken, aver annere Wöör sünd mit Symbolen kenntekent (kallen is en geel Streek, küern bruun un snacken en waagrechten gelen Streek). Dor is to sehn, dat in't Rhienland överall kallen seggt warrt (un narms küern) un in Westfalen warrt överall küern seggt (un narms kallen). En Utnahm is blot dat Westmönsterland twischen Baukelt un Buorken, dor warrt kallen un nich küern bruukt. Liekers is de Grenz twischen Westfalen un Rhienland ok bi't Westmönsterland düüdlich to kennen: dor bruukt dat Rhienland nich mehr kallen, dor heet dat praten un spreken. --::Slomox:: >< 13:54, 29 okt 2009 (CET)

Wenn ji keen Plugin hebbt: Hier de Kaart as JPG [7]. --::Slomox:: >< 14:06, 29 okt 2009 (CET)

Verbuging: hee wöd of hee wödt?

Zoas i-jleu miskien al wal ezene hebt, bun'k de leste tied gangs met et bi'jwarken van de spelling van achterhookse artikelen. Noo he'k n vröägsken over de spelwieze van de verbuging van wodden: Vake zee'k: et wödt, en andere keren et wödt. Ik denke zelf dat et "et wöd" mot wean, noar analogie van: ik lope, hee löp, ik kope, hee köch(dus noa umlaut gin t). En dan meervold: zi'j wodt (as in zi'j warkt). Moar soms bun'k der zelf ok neet konsekwent in, zekers ak weer n dag in et nederlands heb motten warken, dan lik "et wöd" wat vrömd, de eerste paar moal da'j et skrieft.

Dus: bu'w et eens ovver "et wöd", of bunt der andere meningen? Droadnaegel 22:19, 15 okt 2009 (CEST)

Ik zelf zol "t wörd" skriewen. Met nen "-r" dus. Ik hebbe der zelf ook wal es met an t keukelen ewest, mear ik doo wat mie op det momeant inkeump. As der ne -t achter steet, keump t mie mangs vuur as of t meervoold is, mear met den umlaut der op zol det dus grammatikaal nit good wean. "hee wörd - Vieleu wordt". Ik wor(de), iej wordt, hee wörd, vie wordt, zee wordt. Mear bie oons wörd den eand-t met iets noadruk (engels: glottal reinforcement) oet esprökn, en bie "hee wörd" nit, dus det is vuur oons dudelik in de oetsproake. --Woolters 212.45.63.102 23:13, 15 okt 2009 (CEST)

De darde persoon enkelvoud ('hee'/'zee'/'t') hef bie zwakke warkwoorden in de tegensworige tied een -t zoas in: 'hee' neumt (neumen), 'hee' warkt (warken) en 'hee' schudt (schudden), mar dat geldt neet veur veul onregelmaotige en starke warkwoorden. As klinkerwisseling in de darde persoon enkelvoud veurkump, en dat is 't geval bie de meeste starke en een paor onregelmaotige warkwoorden, dan kump der gien -t achter de stamme. Dan krie-j dus 'hee' grep (griepen), 'hee' kröp (kroepen), 'hee' pröt (praoten), 'hee' bröd (braoden).

Dus um joew vrage effen kort te beantwoorden: 't is dus et wödt (in 't geval van Woolters is 't dus t wörd umdat 't daor een stark warkwoord is), je mutten mar kieken o-j de r schrieven of neet, ik do 't meestentieds wè (fernuus, pertaol, hij wört). Sεrvιεи | Overleg » 23:48, 15 okt 2009 (CEST)

Moar Servien, a'k owwe redenering volge, dan mot et toch juust "et wöd" wean, dus zonder -t dus? Dat gaf ik ok al an met den umlaut, dus ik lope, hee löp -> gin -t, en um et konsekwent te holden dus ok ik wodde, hee wöd. (los van of et stark of zwak is, in et achterhooks ken ik beide veur de verleden tied:et wodden en et wierd, afhankelek van de plaatse, en meskien bestoat der nog wal meer varianten, ik denke dat de umlaut in de daarde persoon et onderskeid mek).

Woolters, in de oetsproake is et bi'j ons net as bi-j owleu, met den glottal reinforcement. Bi'j et hele warkwoord is dat nog starker: ik skrief wal wodden, moar zegge iets as wo'nn. Ik skrief alleneg moar wodden veur de herkenboarheid veur de toch oaverweagend in et nl op-egreujde leazers (in elk geval in de skrieveri-je op-egreujd in et nl). Moar met den -r-, den skrief ik dan weer neet bi'j veurkeur: ik denke dat de skriefwieze zo kort meugelek bi'j et gesprokken woord mot liggen. Moar soms kump dat zo wied van et nl af te liggen, dat et neet meer herkenboar is. Bi'jveurbeeld, bi'j ons is zowat iederen -r noa nen korten klinker neet anweazeg: hart --> oet-esprokken as hat, kort --> oet-esprokken as kot. Moar umda'k denke dat woorden as hat en kot neet meer herkenboar bunt, skrief ik de -r- doar wal. Moar in et geval van worden (wodden dus, of feajlek wo'nn) denk ik dat wodden of wöd nog wal herkenboar is, en doar loa'k um vort(vot). Um denzelfden reden skrief ik meer of minder konsekwent -ies, fantasties en nedersaksies bunt in miene beleaving nog wal herkenboar, en de -isch oetgang is ok in et nl gewoon n fossiel oet olde tieden. Meugelek in et Grönnegs, dat e nog meer palatiseerd wöd, dus meer op zien duuts, of engels sh, moar bi-j ons is de -ies oetgang scharp, en dus skrief ik um et leefste ok zo. Mien oetgangspunt is onze sproake, en alleneg doar, woar et neet anders kan vanweage herkenboarheid van et nl, konsessies doon. Moar natuurlek is herkenboarheid n begrip dat zo subjektief is, as et moar kan wean. Droadnaegel 00:28, 16 okt 2009 (CEST)

Juustemeant. Det dore vie ook zo: Worden = wo'nn, woerbie den -n an t begin zorgt det de ofsloeting van de neusholte met kracht lös mut, wat ongevear as ne -d kleenkt a'j t oawerdriewt, en dus feaitelik as wodden zol eskrewen können worden. Ik hebbe zoksoort dillemaas de leste tied (met dee nieje spelling van mie) bie wöarde as "kriegent" en "zeggent". Det zut der noar min idee zo lellik en onnatuurlik oet, mear dee spelling skrif mie vuur de'k oaweral alle -e's der tusken mut drukken. Vie zeggent feaitelik "kriegngt en zegngt".

Ja, je hemmen gelieke Draodnegel, ik doch effen dat 't hele warkwoord oek mit ö was, dan is 't inderdaod een stark warkwoord en is 't zonder t. Sεrvιεи | Overleg » 01:01, 16 okt 2009 (CEST)

Meertenskoart (2)

Kiek, as man t Reiderlaander Plat heurt van dij kirrel dij over zien sloten en zien onkel dij luu oet heur hoes redden het tiedens n störmvloud, den liekt dit der oareg op: [8]. Grönneger 1 15:43, 17 okt 2009 (CEST)

Krek, 't kun hum stiekem wal ies wèden. Ni'jluuseger 15:50, 17 okt 2009 (CEST)

Schep en schop

Moi,

Ik haar lèstens n diskussie mit aine oet Emmeloord over de woorden schep en schop. Ik docht dat schop Grunnegs was, môr hai zee dat baaide woorden Nederlaands binnen en dat n schep ziedkaanten het (zeg môr n bakje aan n stôk) en n schop nait (zeg môr n iezern ploat aan n stôk). Kennen joe dit verschil of zit der bie joe ook gain verschil tuzzen. Grönneger 1 23:50, 22 okt 2009 (CEST)

Koarel zegt der dit van:

schop (graafwerktuig)

-skuppe (breed, met opstaande zij- en achterrand),

-batse (rechthoekig, plat, niet breed)

-spiekr (lang, recht en smal)

-spoan (om plaggen mee te steken)

-skadnspoan (van hout, gebruikt in 't steenbakkersbedrijf)

Kö'j doar wat met? Woolters 01:31, 23 okt 2009 (CEST)

Bi'j oes zeden ze schup, ok wal ies in 't Nederlaands, veur 't gerak in 't boavenste plaotien. Wieder ken ik gien verschil, al kan een schop ok nog pien doen. Ni'jluuseger 09:42, 23 okt 2009 (CEST)

Joa, nou bie wordt ook voak t grapje môkt van: "Wilst n schop hebben?" "Most noar intratuin". t Dunkt mie dat dat verschil tuzzen schep en schop (bovenste ploatje vs. onderste ploatjes) nait zo zeer is. Ik heb t tot nou tou allend nog van dij studiegenoot heurd. Grönneger 1 12:58, 23 okt 2009 (CEST)

Ik bin zelf neet zo van 't gereedschap mar bie ons is 't gewoon een schup(pe), veerder he-j verschillende soorten schuppen: een bats(e), steekbatse, hooischup/heuischuppe, dieselschup(pe), kabelschupje(n). In 't Nederlaands neum wulen 't altied een schep. Sεrvιεи | Overleg » 16:50, 23 okt 2009 (CEST)

Plekkies in Nedersaksenlaand

Wat bint zo oen favoriete plekkies in 'Nedersaksenlaand', daoraj een speciaole baand mit hebt, daoraj aal weerummekeert, fysiek of in gedachten? Wat is oen landscape of the mind?

• Oaveriessel: Zwolle, Ni'jlusen, Stappest, Asselt, De Sluus, Gällemuun, Gietern, Stienwiek
• Riestenlaand: De Balk, De Rieverst, De Wiek, Zuudwolde, Möppelte
• Drenthe: Diever (Shakespeare-speulen), Vledder, Dwingelderveld, Emmen (dierentuun)
• Grunning: Stad, Westeremden
• Stellingwarf: Appelsche (karkekaamp)
• Veluwe: Wezep, Ermelo
• Achterhook: Vorden, Breevoort (boekeri'je), Exel

Ni'jluuseger 09:36, 23 okt 2009 (CEST)

• Achterhoek, Stellingwarven, Groningen, Tweante, Drenthe, Overiessel daor kom ik eigenlijks neet zo vake, en in de meeste van disse gebieden bi-k neet eers ewes. Ik heb mar een klein leefgebied a-k 't zo bekieke:
• Veluwe: Nunspeet, Harderwiek, Armelo, Putten, Niekark

Sεrvιεи | Overleg » 16:19, 23 okt 2009 (CEST)

• Achterhook zo'n betjen alles, moar speciaal Grolle (geboorn), Zwolle(Oost-Gelre) (lang ewond, legere skole), Wenters (kump de vrouwe vandan, en de olle leu wont der noo), Lechtenvoorde (völle motorcrosst), Meddo (evoetbald).
• Oaveriessel: Hoksebarge(femilie), Eanske(studie), Hengel(oetgoan en kammeröä) en nog verskeidene pleatse).
• Drenthe Assen, mn et circuit, vake ewest op de TT, Emmen (dierentuin met de kinder), Aalden (ooit op vekansie ewest), en nog an paar pleatskes met cross circuits.
• Veluwe: Barneveld (is dat Veluwe)? auto te basten ejagd
• Grönnen, kom ik ealek neet völle

Droadnaegel 01:08, 24 okt 2009 (CEST)

A'k der oawer noadeanke zin ik feaitelik ok nit zo'n bereaisd man.

Achterhook: Zutphen (nit echt Achterhook te neumen, mear ja) Doar goare vie aait muziek maken, op de Dweildag, met één van oonze kapellen. Machtig feest. Grolle, met hemmelvoart is doar kapellenfestival woer a'w goat kieken en lusteren, dan kö'j der oawer de köppe lopen. Goo muziek en ne goo sfeer, en machtige wille! Winterswiek doo'w ook alle joaren muziek maken met t blomenkorso, mear dan met de fanfare.

Tweante: Riessen, geboren, ik wonne nog op dezelfde plaatse, aait noar skole goan, hier he'k de kammeröa, t meaken, de muziek, de femilie. Eanter (keump mien vaa weg. Det mu'j in Riessen oew hele leawen heuren) Eantersen zeent n volk met gebroeksanwiezing, mear a'j den één keer keant, is Eanter n topdoarp. Mooie manere van köjeren en AAAAKELIG EEGENWIES! Ik, en völle Riessenders met mie, zeggent aait det ás ze verhuzen mossen, det ze dan noar Eanter zollen goan. Tubbige. Ik hebbe doar vernear n moal muziek emaakt met de Karnaval. Ik har nog nooit zo'n mooi en groot en gemeudelik feest met emaakt. Almelo - kortens ne nieje filmhalle, pal tegenoawer de Ierse pub. Dus det wörd aait geheid nen mooien oawend. En mangs goa'w noar Eanske, vuur de filmhalle doar, en mangs mooie optreadens, zoas t joarlikse jazz-festival. Moarkel - Diskotheek, en moarkelse feesten.

Sallaand: Nijverdal - femilie van t meaken. Muziek maken met ne spesjale slagwoarkgroepe. Deawenter - theater... Zwolle, zetjen noar skole west. Hardenberg - diskotheek, moal met de kameröa met vekaansie ewest, ook in Lemele.

Dreanthe: Koevern zetjen verkering ehad.

Grönningen: Siddeburen - elk joar met de fanfare hen, metdoon an ne wedstried metdoon. Mear t is der aait koold en smearig wear, dus ik komme der nit vuur de wille. Vearder kom ik nit in Grönningen.

Veluwe: Mien autootjen keump oet Ermelo. Vearder kom ik ook nit. --Woolters 87.195.82.223 01:36, 24 okt 2009 (CEST)

Trappen van vergelieking

t Hollaands hef der dreeje, bv. hoog-hoger-hoogst. Mear ik zatte der zo es oawer noa te deanken (en det kö'j normaalgesprökken better an n peard oawerloaten ;)) en ik bedachten mie de'w der miskien wal 4 hebt, bv. hoge-heuger-heugerder-hoogst, good-better-betterder-best. Heb ieleu det ook, of is det gewoon ne verbastering van t een of t aander? -Woolters 212.45.63.99 19:55, 25 okt 2009 (CET)

Die darde trappe in oen riegien he'k wal in teksten eziene, mar gebruuk ik zölf niet, en wördden in mien femilie ok niet gebruukt de'k mi'j herinnere. Ni'jluuseger 20:59, 25 okt 2009 (CET)

Bie os kin t ook, môr t wordt veuraal zègd deur kinder... :-p Grönneger 1 21:07, 25 okt 2009 (CET)

't Is zeker gien vierde trappe, je hemmen good, better/betterder, best, klein-kleiner/kleinder, kleinst Sεrvιεи | Overleg » 21:14, 25 okt 2009 (CET)