Naar inhoud springen

Drenthe

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
(döärstüürd vanaf "Dreanthe")
Pervincie Drenthe
Vlagge Pervincie Drenthe Waopen Pervincie Drenthe
Kaort van Pervincie Drenthe
Kaort van Pervincie Drenthe
Informaotsie
Taolen Nedersaksisch (Drèents, Sallaands, Stellingwarfs, Grunnegs) en Nederlaands
Heufdstad Assen
Geleuf Protestants 35%
katholiek 8%
Volksleeid Mien Drenthe
Geograofie en bevolking
Oppervlakte
- Laand
- Waoter
2.680,39 km²
2.632,67 km²
47,73 km²
Inwoners
- Totaol
- Bevolkingsdichtheid

502.051 (jan 2023)
191 inw./km²
Koordinaten 52° 59′ N, 6° 33′ O

Offisiële webstee
www.provincie.drenthe.nl


Drenthe
Portaol Drenthe

Drenthe is een Nederlaandse pervincie, legen in 't noordoosten van 't laand. Grofweg grenst 't in 't noorden an de pervincie Grunnen, in 't oosten an Duutslaand, in 't zuden an de pervincie Overiessel en in 't westen an de pervincie Freeislaand. De heufdstad is Assen. Drenthe steeit veural bekend om zien hunebedden. De dialecten die as ze in Drenthe praot, heurt bij 't Nedersaksisch en wordt mit menare Drèents, Drents, Dreints of Drints nuumd.[1] Drenthe hef zo'n 502.000 inwoners (2023).

Geschiedenis

[bewark | bronkode bewarken]

De eerste vermelding van Drenthe is vunden in een document oet 't jaor 820 waorin praot wordt van Pago Treanth dat steeit veur 't gewest Drenthe. Wat de naom te betiekenen hef, is niet hielemaol dudelijk: meugelijk was 't 't derde gebied van 't bisdom Utrecht, zoas Twente (Tuihanta) 't twiede was. Oet archiefstukken in 't Drents Archief blik dat in 1024 en 1025 over Drenthe as graofschap sproken wordt.

Tot 1405 beheurde de stad Grunningen ok tot 't graofschap Drenthe, dat wieder bij dezölfde grenzen had moet hebben as noe. 't Graofschap zölf heurde op zich weer bij 't Oaversticht. Over de grenzen in de veenstreken is tussen Drenthe en de anliggende laanden herhaoldelijk geschil west, deurdat in de veengrond de oprichte grensstenen of -paolen vortzakten en zo de toestaand dubieus wör.

In 1046 gaf keizer Hendrik III 't graofschap an bisschop Bernoldus van Utrecht. In 1227 versleug een legertien van Drentse boeren onder leiding van Rudolf van Coevern 't ruterleger van de bisschop in de Slag bij Aone, deur de peerden een moeras in te lokken. 't Volgende jaor herstelde de neie bisschop zien gezag over de Drenten.

Hoewel Drenthe zien eigen staoten (Ridderschap en Eigenarfden) erkenden, erkenden de Republiek van de Zeuven Vereeinigde Nederlaanden Drenthe niet as riek genog en zag 't as een winningsgewest, waorover de Staoten-Generaol 't bestuur mos anstellen. Pas bij de oprichting van 't Keuninkriek wör de situatie dudelijk: Drenthe wör een echte pervincie.

Hieronder steeit een tabel mit de plaotsen in Drenthe mit de meeste inwoners. De ciefers kommen van 1 jannewaori 2022.[2]

Nr. Plaotsnaom Antal
1 Assen 68.250
2 Emmen 57.395
3 't Oogeveine 40.174
4 Möppelt 30.444
5 Coevern 15.685
6 Roon 14.574
7 Klazieneveen 11.955
8 Beilen 11.476
9 Eel-Potterwold 10.849
10 Zuudlaoren 10.116
11 Emmer-Compascuum 7.765

De pervincie Drenthe bestun oet 35 gemeeinten, mor nao de grootschaolige herindeeiling van 1998 bint der nog mor 12 over.

  1. Aa en Hunze
  2. Assen
  3. Börger-Oring (Borger-Odoorn)
  4. Coevern (Coevorden)
  5. Emmen
  6. 't Oogeveine (Hoogeveen)
  7. Möppelt (Meppel)
  8. Midden-Drenthe
  9. Noordenveld
  10. Tynaorl (Tynaarlo)
  11. Westerveld
  12. De Wolden

Provinciaole Staoten

[bewark | bronkode bewarken]

De Provinciaole Staoten bint veur 't lest kozen in meert 2023. Oetslag in Drenthe van de verkiezingen veur de Provinciaole Staoten:

Oetslag Staotenverkiezingen 2003-2023 [3]
Partie 2003 2007 2011 2015 2019 2023
stemmen in % zetels stemmen in % zetels stemmen in % zetels stemmen in % zetels stemmen in % zetels stemmen in % zetels
BBB 33,4 17
PvdA 36,5 19 27,2 13 26,5 12 15,2 7 14,1 6 9,4 4
VVD 18,0 9 16,8 8 19,0 9 15,2 7 13,1 6 7,7 4
CDA 23,9 12 21,2 10 14,6 6 14,4 6 10,6 5 5,9 3
GL 6,7 4 4,7 2 5,3 2 5,2 2 8,3 4 5,6 2
PVV 9,8 4 10,9 5 7,1 3 5,2 2
CU 4,6 2 7,6 3 5,3 2 6,4 3 6,8 3 4,9 2
SP 12,3 5 9,7 4 12,6 5 6,5 3 4,8 2
PvdD 1,9 0 3,4 1 4,2 2
D66 3,8 2 1,9 0 6,2 2 9,9 4 5,7 2 3,8 1
FVD 13,5 6 3,0 1
Volt 2,9 1
Sterk Lokaal 3,6 1 4,1 1 2,8 1
JA21 2,4 1
50+ 1,8 0 4,0 1 3,7 1 1,3 0
SGP 0,3 0 0,4 0 0,5 0 0,8 0 0,8 0 1,0 0
OPD * 2,1 1 1,4 0 1,1 0 1,7 0
DENK 0,3 0
LPF ** 2,1 1
Drents Belang/DOP *** 2,0 1
overig 4,8 0 0,1 0 1,8 0 0,6 0 1,7 0
Opkomst 56,1 51,2 58,7 51,0 58,8 66,4
Totaol 51 41 41 41 41 43

'* OPD: Onafhankelijke Partij Drenthe
'** LPF-fractie hernuumd tot OSD (Onafhankelijke Statenfractie Drenthe)
'*** DOP: Drentse Ouderen Partij

Deputeerde Staoten

[bewark | bronkode bewarken]

't Bestuurlijke centrum van de pervincie is vestigd in Assen. Drenthe wordt bestuurd deur een college van BBB, PvdA, VVD en CDA.[4] Naost de Commissaoris van de Keunink Jetta Klijnsma (PvdA) besteeit 't College van Deputeerde Staoten oet:

Deputeerden:

  • Egbert van Dijk - BBB
  • Jisse Otter - BBB
  • Yvonne Turenhout - PvdA
  • Willemien Meeuwissen - VVD
  • Henk Jumelet - CDA

Nedersaksisch

[bewark | bronkode bewarken]

Verwiezings

[bewark | bronkode bewarken]
  1. Tissing, Jan (red.) (1992), Zakwoordenboek Drents-Nederlands Nederlands-Drents, Assen: Stichting Het Drentse Boek
  2. Bron: Centraal Bureau voor de Statistiek
  3. Verkiezingen Provinciale Staten 2003-2023, Kiesraad
  4. Gedeputeerde Staten, provincie Drenthe

Oetgaonde verwiezings

[bewark | bronkode bewarken]