Jezus Christus

11e eeuws pertret van Jezus

Jezus Christus (oek bekend as Jezus van Nazaret, Yeshua (ישוע) in Hebreeuws en ʿĪsá (عيسى) in Arabisch) is volges de christelijke leer de enigste drekte Jonge van God, die deur God in 't Ouwe Testement (de joodse Tenach) de beleufde Messias en de Verlosser is die de minsen van der zunden zou redden en de harmonie tussen God en de mins zou herstellen. Hie beleufde minsen die in Hum geleuven te 'behouwen' en 'eeuwig leven' te geven. Zien - in 't Nieje Testement beschreven - geboorte (Kaarst), zien dood an 't kruus (Goeie Vriedag), zien opstanding uut de dood (Paosen), zien hemelvaort en Zien terugkomst (de eindtied) staon centraol in de theologie van 't tredisionele christendom.

Jezus Christus of Jezus van Nazereth zoas Hie oek wel bekend staot, is werschienlijk geboren in Bethlehem of Nazereth in de Israëlische landstreek Galilea zo'n zeuven tot vier jaor veur de eigenlijke westerse jaortelling. Onze jaortelling is dus eigenlijks verkeerd, dit komt deur een verkeerde berekening, 't jaor 2000 zou dus eigenlijks al 't jaor 2004 of 't jaor 2007 wezen. Jezus is volges de meeste geleerden tussen de 30 en 33 jaor oud eworren, dit is oek terug te vienen in de christelijke symboliek van 't getal 33. De titel Christus (Grieks: Χριστός = Christos) komt van de Griekse vertaoling van 't Hebreeuwse woord Messias, wat gezalfde betekent. De titel worde deur zien volgelingen gebruukt die Hum as de gezalfde van de Here (JHWH) zaggen.

Rillegieuze visies

Christelijke visie

Volges de uutleg die verschillende Biebelschrievers gaffen, en die Jezus zelf oek gaf, maakte Jezus' dood de hereniging mit God de Vaoder meugelijk, deurdat Jezus (de Jonge van God) de straf op hum nam veur de zunden van de minsen (zoas dudelijk veurspeld was in de joodse Tenach, namelijk Jesaja 53). De opvatting dat Jezus mit zien kruusdood de mins herenigt mit God heet de verzoeningsleer. Daodeur trad 't Abrahamitische principe van de 'rechtvaordiging deur geleuf' op een nieje menier in waarking: iedereen die in Jezus zou geleuven, zou veur God de Vaoder erechtvaordigd wezen. De opstanding, die deur veul minsen alleen symbolisch op-evat wort, wort deur de meeste geleuvigen binnen 't tredisionele christendom letterlijk eneumen. De gebeurtenis neemt daor een belangrieke plek in, umdat 't veur hulie de uuteindelijke overwinning over de dood as 'leste viejand' tot uutdrukking ebrocht het. 't Is daormee een iezig belangriek symbool van de hoop op 'niej leven', 'leven naor de dood' en 'eeuwigheid bie God'.

Volges christenen is Jezus de Messias van God die in de boeken van de prefeten veurspeld was. Eén van de veule veurbeelden van een oudtestementische messiaanse prefetie is 't boek van de prefeet Jesaja, heufdstuk 53, vanof veers 3.

Visies uut are religies

In de islam wort Jezus as mins ezien, niet as God, mar Hie het wel een staotus as prefeet en komt in de Koraan veur as Isa. Sommigen hindoeïsten erkennen hum as goeroe, terwiel 't boeddhisme soms een bodhisattwa in hum ziet. 't Jodendom erkent hum niet en neumt hum een valse prefeet.

De naam Jezus

De naam Jezus is een vernederlansing van 't Latiense Iesus dat weer een verlatiensing is van 't Griekse Ιησους (uutspraak: Jèsoes). Dit is op zien beurt weer een vergrieksing van 't Hebreeuwse Jesjoea (יהושוע), een laotere vorm van Jehosjoea, waovan de drekte vernederlansing Jozua is. Dit is oek de naam van een oudtestementisch Biebelboek, dat in de Griekse vertaoling Septuaginta inderdaod Ιησους heet.

Jezus zien uterlijk

De baargrede

Gieneen weet precies hoe of Jezus der noen uut-ezien het. Op de meeste schilderiejen van Jezus, staot Hie of-ebeeld as een man mit lang haor en een lichte huudskleur. Volges partie wetenschappers is dit niet zoas Jezus der uut-ezien zou hen, 't haor werd deur de mannen in de tied van Jezus namelijk niet lang edreugen, dit werd ezien as ontoepasselijk veur een man. Jezus had dus volges disse groep wetenschappers wat korter en donkerder haor. Oek zou Jezus gien lichte huudskleur ehad hen, 't was namelijk typisch veur minsen uut Galilea um een wat etinte huudskleur te hen. Volges weer een are groep wetenschappers zou Jezus juust weer wel half lang haor en een baord ehad hen. Umdat minsen greeg een beeld van Jezus wouwen hen, hen verschillende luui in de loop van de tied alderhande schilderiejen emaakt, mit pertie schilderiejen die wat populairder waren, dit het uuteindelijk eleid tot 't beeld dat minsen vandaag de dag van Jezus hen.

De taol van Jezus

Jezus praotte werschienlijk Arremees en Hibbreeuws (en in elk geval oek een bietjen Grieks vanwege zien waark as timmerman vlakbie de Sepforis). Dit is oek terug te vienen in de Biebel. 't Ouwe Testement is namelijk eschreven in 't Hibbreeuws en 't Arremees. 't Nieje Testement is eschreven in 't Grieks mit een paor Arremese invleujen. Um een veurbeeld van Arremees uut de tied van Jezus te zien, ku-j 't best kieken op de pagina Onzevaoder veur een vertaoling van 't veersjen 'Onze Vaoder die in de hemel is'.

Trivia

Jezus is zoas 't Biebelverhaol vertelt geboren in een kribbe. Een kribbe is eigenlijks gewoon een zeuning (of een etesbak veur de dieren). In 't Urkers is de betekenis van 't woord kribbe veranderd in een soeja (oek wel wieg eneumd).

Nedersaksisch

De naam Jezus Christus wort in sommigen dialecten oek wel uut-espreuken as Jezus Kristus, mar pertie luui spreken 't woord Christus oek wel uut as Gristus.

Uutgaonde verwiezingen

Commons: Jezus Christus - plaatjes, filmkes en/of gelüüdsbestanden.

Disse pagina is eschreven in 't Putters

Jezus en de Gnostiek

Wie beweert dat de Biebel de einige verslag gef van Jezus, dichte daterend bi'j zien leven eschreven, hef 't mis. Want 't alder-vrogste wark over Jezus was eschreven nog veur de brieven van Paulus, en an-ezien de biebelse evangelies pas naor zien dood eschreven bint is 't Thomas Evangelie de vrogste brönne oover Jezus. Mar die nie allene, want d'r bint nog völle meer geschriften oover Jezus evunnen, daterend uut 't vrogste begönne. Dizze hebt nog 'n zuuverder en on-an-etaste visie op Jezus; mede deurdat zi'j ongeveer 1700 jaor nie elezen en oover-eschreven bint, en dus nie völle kaanse hef ekregen töt veraandering. Zie ok de Gnostiek.

Iene van de belangriekste thema's van de gnostiek is dat de meense van zichzölf vervrömd raakt. Meensen kunt vergetten wie zi'j zölf in warklijkheid bint. De onverlöste meense is 'zichzölf kwiet'. 't Gevolg daorvan is dat zo iemand 't contact met zien innerlijk weten, de gnosis, verlös. Wie zichzölf kwiet is, leeft as 'n slaove van onpersoonlijke machten. Dizze staot van vervrömming van 't waore zölf wödt in de gnostische teksten met 'n bulte verschillende tarms beschreven, zo as slaoverni'je, de boele vergetten, slaop, drönkenschap, blindheid, de dood. De miest algemiene tarm die daorveur vake wödt gebruukt is 'de dwaoling', in de betekenisse van 'verdwaold wezen'.

De verlössing uut de dwaoling kan de meense verkriegen deur zich zien oorsprunkelijke eerd te herinneren, deur zich te verbinden met zien waore zölf. Dat proces wödt beschreven as bevri'jding, wakker wödden, weer nuchter wödden, de genezing van blindheid, de opstaanding uut de dood. De algemiene tarm daorveur is ' 't herstel.'

In de gnostische teksten is Jezus dizze mystagoog en verlösser die de meense opröp "zichzölf te herinneren". In 't Apocryphon van Johannes zeg Jezus: "Meense, stao op en herinner oezölf.". Da's 't herstel in de gnostische betekenisse van verlössing uut de slaoverni'je van 'n onwetend bestaon.

Een heel mooie tekste die dit kört mar krachtig uutleg, of verhaalt, is 't Lied van de paorel, ofkomstig van de Haandelingen van Thomas.

De Nag Hammadi geschriften

In 't jaor 1945. Terwel de WO II op zien ende kom is, wödt in december naobi'j 't Egyptische plaatsie Nag Hammadi 'n wonderlijke ontdekking edaone. Nag Hammadi lig vlak bi'j de eerste streuming van de opper-Nijl.

De Nag Hammadi geschriften bint vrogchristlijke geschriften. Dat wol zeggen dat de geschriften ofstamt van de eerste christenen, nog véúr de oprichting van de Katholieke Karke.

In 367 schreef de bisschop van Alexandrië, bisschop Athanasius, een zo-enuumde paosbrief waorin e iederiene opröp um geschriften die nie beheuren töt 't Ni'je Testement, in-esteld deur de Katholieke Karke, te vernietigen. De geschriften die evunnen bint in Nag Hammadi bint sindsdien dus apocriefe geschriften. Dat betiekend dat ze dus nie langer wedden erkend deur Katholieke Karke. Messchiene bint de Nag Hammadi geschriften wel ooit verbörgen umdat men bange ware veur de vernietiging van disse teksten, en ze meschiene in rustigere tieden weer booven de grond kon haalen. Mar de waorheid daorover zulle wi'j helaas nooit te wetten kom.

Jezus' rol in de Gnostiek

In de gnostische teksten tredt Jezus op as meense en mystagoog, in teegenstelling töt de Biebelse evangelies, waor Jezus optredt as de verlösser der meensheid en zeune van God (en daormet ok nog meteene God zölf).

Ok kumme wi'j in sömmige teksten en eegen-aorige Jezus teegen, n Jezus die lacht um de offers en gebeeden van de twaalf leerlings. Mar wi'j kump ok 'n Jezus teegen die regelmaotig bi'j Maria van Magdala an de lippe hangt, deur disse geschriften is onder aander ok 't verhaal van de Da Vinci Code ontstaone.

Dit artikel is eskreaven in et sallandsk.