Lied van de parel

't Lied van de parel is 'n meer as tweeduuzend jaor old gedich. 't Is te vinnen in de apocriefe Haandelingen van Thomas. Van oorspröng is 't waorschienlijk een volksvertelling uut Parthië in 't noorden van Iran uut de eerste eeuwe veur Christus. 't Lied is ontroerend deur zien ienvold en kracht, en hef ok 'n bezundere esoterische diepte.

De Haandelingen van Thomas, een gnostische tekste, werd eschreven in 'n Syrische umgeving, waorschienlijk in Edessa. D'r wördt verondersteld dat 't is op-etekend in de eerste helfte van de darde eeuwe.

De symboliek

't Gedich zit vol "esoterische" symbolen. As veurbeeld:

- De olders kan men bekieken as de bronne van 't wezen van de meense. 't Universelen "ik", dat veur iederiene 't zölf(de) is. (zo as de olders de "bronne" bint van 'n kind)

- De koningszeune 't ego, datgiene dat "ik bin ik" zeg. (de ik-figuur in 't verhaal)

- De kleren van iemand stiet symbool veur 't lief. De koningszeune hef twee soorten kleren: de koningsmantel en de vieze, onreine Egyptische vodden ('n hemels en eerds lief).

- Egypte stiet veur de materie, de stof.

- De zee stiet zowel veur substaantie as 't gevuulsleven. Et gevuulsleven, 't opstijgen en daolen van 't gemoed: eb en vluud van emotie. De substaansie (letterlijk: onder-staonde), is as bronne van al 't stoffelijkheid zo as materie en emoties te interpreteren.

- De slange stiet zowel veur herhaoling, reïncarnatie, transformatie, ni'j wörden (et vervellen van 'n slange) en de kennis/wiesheid in de stof op-edaone.

- De aodelaar veur de wiesheid/inzich töt spirretualiteit (et opstijgen naor de hemel)

- De parel is weerdevol: de transformeerde meense. De resultaoten van de stried tussen licht en duusternis, tussen goed en kwaod (in zichzölf) en tussen bliedschap en huuleri'je. (zo as de parel onstiet deur 't gevechte van de oester -in zichzölf- tegen iets wat wezensvrömd is beveurbeeld een zaandkorrelchie) (beveurbeeld altruïsme in 'n egoïstische maaschappi'je/natuur of 'n lichtdeeltie in de stof)

De tekste

Toe ik nog 'n klean jonk ware, woonden ik in 'n paleis van 'n koninkriek van mien va, waor 'n overvloed en 'n pracht van mien olders mi'j verheugn.
Vanuut 'n oosten, oons vaarlaand zunden mien olders mi'j op pad, veurzien van etten veur 'n weg.
Uut 'n overvloed van oons schatkamer wödden 'n last veur mi'j emaakt, groot as e was, mar ok licht, zoda-k 'm allinnig konnen draagn.
Gold uut 'n laand Gilan en zilver uut 'n groten Ganzak, chalcedon uut India en opalen uut 'n laand Kashan.
Zi'j umgördden mi'j met adamant, dat zölfs iezer brekken kan, en zi'j namen de mantel der glorie van mi'j of, die zi'j in hun liefde veur mi'j hadden emaakt, ok de purperen mantel, die was emaakt naor mien figuur.
Daornao sleuten zi'j 'n overienkomste met mi'j en griften die in mien hatte, opdat zi'j nie vergetten zol wödden: 'Weneer ie naor beneden gaot, naor Egypte, breng dan de iene paorel met terugge, liggend in de zee, die de luud-aosemende draak umringt, dan zul ie de mantel der glorie opni'j antrekken en ok de purperen mantel die daortoe beheurt, en saomen met oen breur, oons tweede, oons koninkriek be'arven.
'Ik verleut 't oosten en daolden of, tezaomen met twee gidsen, want de weg waar muuilik en vol gevaoren, en 'k waar nog te jong umme allene te kunnen gaon.
Ik passeren de greenzen van Maishan, 't haandelscentrum van de koopluu van 't oosten, arriveren in 't laand Babel en betrad de muren van Sarbug.
Mar toen 'k varder ofdaolen naor Egypte, werd 'k verlaoten deur mien gidsen.
Daornao göng 'k regelrecht naor de woonplaatse van de draak, waor 'n harbarg verbleven, zoda-k, as e sluimerde of sleup, mien paorel van 'm vört zol kunnen nemmen.
Ienzaam en allene waar 'k daor, een vrömde veur de aandere gasten.
Echter ontmuutten ik daorzoot 'n edelman, evenals ik ofkomstig uut 't oosten, een jong mannechie, vriendelijk en wel-eschaopen, van hoge geboorte.
Ik vertellen 'm waorumme a-k daor ware. Hi'j waorschuwen mi'j veur de Egyptenaren, veur de umgang met dizze smerige luu.
Ik dreug namelijk dezölfde kleding as zi'j, zodet zi'j nie zollen kunnen zien de-k van elders ofkomstig binne.
Ik vrezen namelijk det zi'j de drääk zollen waorschuwen, as zi'j ontdekken de-k ekommen ware veur de paorel.
Umme de iene of aandere reden ontdekken zi'j toch de-k nie ofkomstig ware uut hun laand.
Zi'j misleidden mi'j deur 'n liste en gaven mi'j van hun vretten te etten.
Daordeur vergat ik de-k de zeune van 'n koning binne en diende hun koning.
Ik vergate alles over de paorel, de reden det mien olders mi'j hadden estuurd.
Deur de grofheid van hun etten, veul ik in diepe slaop.
Alles wat d'r was gebeurt kwamen mien olders te wetten en 't deud hun verdriet.
Zi'j verspreidden 'een proclamatie in hun koninkriek, det iederiene naor oons poort zol reizen, zowel de koning as de hoofdluu van Parthië, en alle prinsen uut 't oosten.
Daor wed besleuten de-k nie lange meer in Egypte mochen blieven, en zi'j schreven dit in 'n brief, waoronder ieder van de groten zien name zetten: 'Van oen va, koning der koningen, en oen moe, de vorstin van 't oosten, en van oen breur, oons twiede.
An oe, oons zeune in Egypte, wees gegroet! Stao op en ontwaak uut oen slaop, en luuster naor de woorden in oons brief! Herinnert oe de-j de zeune van 'n koning bint. Wödt oe bewust van de slaoverni'je waorin ie verkeert. Deenk an de paorel, de reden de-j naor Egypte bint egaone. Herinnert oe de mantel der glorie en de purperen mantelm waormet a-j oe kunt bekleden, zodet oen name in 't boek der helden kan wödden bi'j-eschreven, zode-j saomen met oen breur, oons plaatsvervanger, heer in oons koninkriek kunt wezen.'
De brief die-k ontvung waar ezegeld met de rechthaande van de koning, as bescharming van de inwoners van Babel, de bozen en de demonen van Sarbug.
De brief vleug in de gestalte van 'n aodelaar, de koning van al de veugels, Hi'j vleug, laandden naos mi'j en wed geliek an 't woord.
Deur zien stemme en 't geruis van zien vleugels ontwaakten ik uut mien diepe slaop.
Ik naam de brief in kusten 'm, verbreuk 't zegel en las 'm.
Zo as was eschreven in mien hatte, zo was de inhold van de brief.
Ik herinnerden mi'j 'n koningszeune te wezen en verlangden naor de vri'jheid van mien waore eerd.
Ik herinnerden mi'j ok de paorel, waorveur 'k naor Egypte waar estuurd.
Toen vung ik an 'm te betoveren, de verschrikkelijke en luud briesende drääk.
Ik broch sluimer en slaop over 'm hen bi'j uutsprekken van de name van mien va, de name van oons twiede (mien breur) en de name van mien moe, vorstin van 't oosten.
Ik nam de paorel vört en keerden terugge naor 't huus van mien va.
De bevuilde en onreine kleding gooiden ik van mi'j of en leut heur achter in hun laand.
Regelrecht gung 'k naor 't licht van 't oosten, oons vaderlaand. De brief, die mi'j uut mien slaop ehaald hadde, gung veur mi'j uut op mien weg, en zo as e mi'j had ewekt met zien stemme, zo leidden e mi'j now met zien licht.
In 'n Chinees zijden gewaad, met letter in rood eschreven, met zien straolende gestalte veur mi'j, deur zien stemme en leiding bemuudigd snelden ik veurt, gedreven deur zien liefde.
Veurt gung ik, kwam deur Sarbug, leut Babel links liggen, en kwam bi'j de grote stad Maishan de haven van de koopluu, elegen an de zee.
De mantel der glorie, die 'k uut-trökken hadde, en de purperen mantel waormet ik ware bekleed, wedden deur mien olders vanuut de heugten van Warkan (Hyrcanië) töt mi'j ezunden, deur de schatbewaarders, die vanwege hun waorachtigheid daortoe benuumd waren.
Ik herinnerden mi'j 't straolende van de mantel nie meer, is ware immers nog 'n jochie toen ik 't huus van mien va verleut.
Maor op 't moment de-k de mantel zaage, wed e geliek an mien spiegelbeeld.
Ik zaag 'm als beheurende töt mi'jzölf en zaage mi'jzölf ok daorin, zodet wi'j twie waren in verscheidenheid, maor weer iene gestalte.
Ok de schatbewaarders die de mantel brachten, zaag 'k op die wieze, namelijk det zi'j twie waren maor van iene gestalte, want 't teken van de koning waar op hun beiden an-ebracht.
Degiene op wiens last de mantel, de riekdom en de overvloed wed terugge-geven, namelijk, mien kleurige mantel der glorie, versiers met gold en berylium, met chalcedon en opalen, met veekleurige sardonyxen, ok dizze emaakt in de heugste der huuzen.
Met stienen van adamant waren de delen van de gordel saomen-evoegd. Ut beeld van de koning der koningen, waar op alle plaatsen zichtbaar, in blauw gevat, as saffierstienen.
Veurts zaag 'k de straolen der kennis uut 'm veurtkommen, ok zaag 'k det dizze wedden umme-vörmd töt woorden.
Ik heurden de klaank van zien liederen tien e ofdaolden: 'Ik beheur töt de muudigste der dienaren, 't waar umme die reden de-k opgreuiden met de Va. Ok bemarkten ik bi'j mi'jzölf det mien gestalte metgreuiden met zien warken.
'Met koninklijke bewegingen beweug e naor mi'j toe, zich uut de haanden van de brenger haostend, ok bi'j bi'j ontsprung de liefde umme 'm töt mi'j te nemmen, naor 'm toe te gaon umme 'm te ontvangen.
Ik strekten mi'j naor 'm uut en ontvung 'm, met de schoonheid van zien kleuren we-k umkleed.
Bekleed met zien straolend-kleurige mantel steug ik op naor de poort van de begroeting en verering.
Ik boog mien kop ter ere van de straolende va die 'm naor mi'j toe ezunden hadde, wiens bevel ik hadde gehoorzaamd, in die zich hield an zien belofte an mi'j.
Bi'j de poorte van zien dienaren, mengde ik mi'j onder zien prinsen.
Hi'j verheugden zich over mi'j en ontvung mi'j, en zo waar 'k met 'm in 't koninkriek, waor alle dienaren zien lof zungen.
Hi'j beleufden mi'j de-k saomen met 'm naor de poorte van de koning der koningen zol gaon, en de-w bekleed met mien gift en met mien paorel saomen veur de koning zollen verschienen.

Dit artikel is eskreaven in et sallandsk.