Missouri

Zie Missouri (duurverwiesziede) vuur aandere betekenissen van Missouri.

Missouri
Vlagge van Missouri	Woapen van Missouri
Kaarte van Missouri
Show Me State
Ofkorting	MO
Tiedzone	−6 / −5
Informasie
Oppervlak laand	180.533 km² (1,17%)
Inwonners - Dichtheid	6.063.589 (2014) 33,7 inw./km²
Geografie en bevolking
Too-etreaden	10 augustus 1821
Antal groafskoppen	114

Missouri (sprek oet: mi-ZOE-rie) is nen stoat in de Verenigde Stoaten. Wat oppervlak angeet steet et op de 21e plek en wat inwonnertal angeet op de 18e plek van Amerikaanse stoaten. De stoat hef 114 groafskoppen en de lösstoande stad St. Louis. De heuwdstad is Jefferson City.

De veer grötste steadelike strekken in Missouri zeent St. Louis, Kansas City, Springfield en Columbia. Et gebeed wat non Missouri is, wör as deel van Louisiana kocht van Fraankriek (de Lousiana-anskaf). Et wör bekeand as de Missouri Territory. Et wör et 24ste lid van et Amerikaans Verboond op 10 augustus 1821.

Missouri hef een verskeaiden laandskop. Et noorden hef grote vlaktes en et zuden lig in de Ozarkbaargen. De Missouririvier löp tusken de beaiden duur. Den stoat lig op de kruusing van de dree grote Noord-Amerikaanse rivieren. Bie St. Louis komt de Mississippi en de Missouri bie mekoar. Bie de Bootheel treft zik de Ohio en de Mississippi. In Missouri begunnen de Pony Express, Santa Fe Trail en de Oregon Trail.

Volk

Missouriaanse volksverdeling in 2000.

Et Amerikaanse Centraal Bureau vuur de stoatistiek skatt at Missouri op den 1sten juli 2014 6.063.589 inwonners har. Det is ne tooname van 1,25% noa 2010.

Tusken 2000 en 2007 kömmen der 50.450 leu van boeten de VS noar den stoat. Van binnen de VS warren et der 37.638. Mear as de helfte van de Missourianen wont verdeeld oawer de twee grötste steadelike gebeden: St. Louis en Kansas City.

In 2011 was de volksverdeling as volgt:

• 84,0% blaank Amerikaans (81,0% neet-Latino blaank, 3,0% blaank Latino)
• 11,7% zwart of Afro-amerikaans.
• 0,5% inheems Amerikaans en inheems Alaskaans
• 1,7% Aziaties Amerikaans
• 0,1% inheems Hawaiiaans en aanders van de Pacifise Eilaanden
• 1,9% gemengd Amerikaans
• 0,1% aander volk

In 2011 was 3,7% van al et volk Spaans of Latiens.

Sproake

De meeste leu in Missouri kuiert Engels. Ongevear 5,1% van de leu zea at ze in hoes ne aandere sproake kuierden. In kleane Latiense gemeenskoppen in St. Louis en Kansas City kuiert ze Spaans.

In Missouri wörd een bedreagd Fraansk dialekt ekuierd, wat bekeand is as Missouri-Fraansk. Leu dee't dit kuiert, neumt zikzelf Créoles. Et zeent noazaten van de Fraanske kolonisten dee in de tweede helfte van et 17e joarhoonderd noar de doomoalige Groafskop Illinois kömmen. Duur ofnemmende oetwesseling tusken Fraanssprekkers oet Kannada en Louisiana köm et dialekt alverdan meer op zikzelf te stoan en kreeg et völle egene kenmaarken. Ooit wör et völle kuierd duur den helen stoat, mer rechtevoort köant et neet mear as een heandkevol euldere leu.

Laandbeskriewing

Den stoat Missouri is 180.693 kilometer in et veerkaant, woervan as 178.590 kilometer in et veerkaant laand is. Et vaalt oonder de Central-tiedszone. In et noorden lig Missouri an de stoaten Iowa en Nebraska, in et westen an Kansas, in et oosten an Illinois en Kentucky en in et zuden an Oklahoma, Arkansas en Tennessee.

De grötste rivieren zeent de mississippi en de doarop oetkommende Missouri. Den eersten vörmt de volledige greanze van den stoat. Et zuden van den stoat is heuwelachtiger as et noorden. Et heugste peunt is de Taum Saug-baarg (540 m).

Klimaat

Missouri hef duur mekaar een vochtig laandklimaat met koolde wenters en hete, vochtige zommers. In et zuden van den stoat, vuural in de learshakke, veraandert et heanig an noar een vochtig subtropies klimaat. Umdet et middeln in de Verenigde Stoaten lig, krig et vake te maken met extreme temperaturen. Et gef in de buurte gin hoge baargen en ook gin oseanen, woerduur et klimaat ofhaankelik is van locht van de koolde noordpool en de hete, vochtige Golf van Mexiko. De heugste temperatuur ooit (48 groad) en de leegste temperatuur ooit (−40 groad) wörden beaide metten bie Warsaw.

Den stoat krig ook völle doonderstörme en tornados. Den lesten slimmen tornado was de Joplintornado van 2011, den as ongevear een daarde van de stad Joplin verweusten. De skade wör skatt tusken de 1 en 3 miljard dollar. Doarbie kömmen 159 leu oet de tied en mear as 1000 leu raakten gewoond.

Moandelikse duursnee temperaturen vuur verskillende steaden in Missouri, in °F.
Stad	Jan	Feb	Mrt	Apr	Mäi	Jun	Jul	Aug	Sep	Okt	Nov	Dec
Columbia	37/18	44/23	55/33	66/43	75/53	84/62	89/66	87/64	79/55	68/44	53/33	42/22
Kansas City	36/18	43/23	54/33	65/44	75/54	84/63	89/68	87/66	79/57	68/46	52/33	40/22
Springfield	42/22	48/26	58/35	68/44	76/53	85/62	90/67	90/66	81/57	71/46	56/35	46/26
St. Louis	40/24	45/28	56/37	67/47	76/57	85/67	89/71	88/69	80/61	69/49	56/38	43/27

Geeld en waark

Et meeste geeld haalt den stoat oet vlegerieje, vervoorsoetrösting, ettensverwaarking, chemicaliën, drokwaark, elektriese oetrösting, laampenmakerieje en beer.

Missouriaanse boeren doot vuural met rundvleais, sojabonen, vaarkensvleais, heui, mais, geveugelte, katoen, ries en eier. Wiedters is Missouri de leste joaren drok op öar gröaienden wienbouw.

Der zit völle kalksteen in de Missouriaanse groond. Aandere mienbouwprodukte zeent lood, kollen en vermoalen rots. Missouri leawert et meeste lood van alle Amerikaanse stoaten. Doarnöast hef den stoat alverdan mear oonderzeukscentra en biotechnologie. Monsanto, ene van de grötste Amerikaanse gentechnologiebedriewe, zit in St. Louis.

Toerisme, deenste en groot-/detailhaandel zeent noa produksie de belangriekste inkomsten vuur den stoat.

In november 2014 zat 4,8% van de Missourianen bie thoes, terwiel as et oawer de hele VS 5,5% is.

Verenigde Staoten van Amerika

Staoten:   Alabama · Alaska · Arizona · Arkansas · Colorado · Connecticut · Delaware · Florida · Georgia · Hawaï · Idaho · Illinois · Indiana · Iowa · Kalifornië · Kansas · Kentucky · Louisiana · Maine · Maryland · Massachusetts · Michigan · Minnesota · Mississippi · Missouri · Montana · Nebraska · Nevada · Niej-Mexiko · Noord-Carolina · Noorddakota · Nyhampshire · Nyjersey · Nyjork · Ohio · Oklahoma · Oregon · Pennsylvanie · Rhode Island · Süüddakota · Tennessee · Texas · Utah · Vermont · Virginia · Washington · West Virginia · Wisconsin · Wyoming · Zuud-Carolina Federaal distrikt:   Washington D.C.