Eanske

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
Eanske
Stad in Nederlaand
Vlagge van Eanske Wapen van Eanske
(Vlagge van Eanske) (Wapen van Eanske)
Lokasie van Eanske
Bestuur
Provinsie NL-OV Oaveriessel
Gemeente Eanske
Geografie en bevolking
Öppervlakte
- Laand
- Water
142,75 km²
141,09 km²
1,67 km²
Inwonners
- dichtheid
159.734 (1 jannewaori 2020)
1132 inw./km²
Koordinaten 52° 13′ N, 6° 54′ O

Koördinaoten: 52° 13′ N, 6° 54′ O

Aoverig
Netnummer 053
Postkode 7500-7549
Offisiële webstae
www.enschede.nl
Topogroafiese koarte van 2013.

Eanske ([æ̃ːnskə], Nederlaands: Enschede, tiedns Carnaval: Krekkelstad) is ne gemeente in Tweante in de Nederlaandse proveensie Oaveriessel. Eanske is de grötste stad van Oaveriessel. De stad lig zuudoostelik van Hengel en har in 2005 153.679 inwonners. De gemeente Eanske hef ne öppervlakte van 142,75 veerkaante kilometer en har op n eerstn jannewoari 2020 159.734 inwonners. Dat gef ne bevölkingsdichtheid van 1132 inwonners per veerkaante kilometer. Nöast de stad Eanske zölf heurt ok de döarpe Bokel, de Glanerbrug, Lönnker en Ossel töt de gemeente, net as de landelike gebeedn Twekkel en Goorseveald. De gemeente greanst in t oostn aan de Duutse gemeente Gronauwe (Borken, Noordrien-Westfoaln). In t zuudwestn lig Hoksebarge, in t westn Hengel, in t noordwestn Deenkellaand, in t noordn Oldnzel en in t noordoostn Loster.

Geschiedenis[bewark | bronkode bewarken]

Eanske kreag um en noabiej 1300 stadsrechtn, dee in 1325 duur de bisschop van Uutrech wördn bevestigd. De stad steln nich völ vuur tötdat in de 18e eeuw t linngoodbedrief opkwam. Noadat Belgie in 1830 onofhaankelik van Nederlaand wördn, wördn disse industrie in Tweante duur t riek subsidieerd. Eanske wördn doarbiej de heufdplaats van t linngood. In 1862 braandn de stad noa-an heelmoals of, woarnoa de ontwikkeling van de tekstielindustrie nog völ sneller gung. In de joarn zestig en zeuvntig van de 20e eeuw gungn völle fabriekn oaver de kleenk, in de joarn zeuvntig en tachntig voalgn de ofbraak van de gebouwn. Eankeld n deel van de hal van Jannink wördn museum. In de joarn neegntig kwam der n plan um Boorn, Hengel en Eanske biej mekaar te trekn as Tweantestad. In 2000 wördn dit plan daal smetn. Now vörmt Eanske tehoop met Hengel, Boorn en t Duutse De Gronau ne agglomerasie met kort-an 400.000 inwonners.

Op zoaterdag 13 mei 2000, nen mooin meidag, pleern ne veurwearkopslagplaats oet mekaar. Biej disse veurwearkraamp, woarbiej de hele buurt Roombeek wördn vortvaagd, kwamn 23 leu oet de tied en raakn biejnoa doeznd leu gewoond. In de tien joar doarnoa is dr ne hele nieje wieke wier opbouwd. t Onderzeuk noar de oorzaak van de raamp löp nog.

Vandaag an n dag hef Eanske ne universiteit (Universiteat Tweante), n konservatorium, ne keunstakademie, ne hogeschole, wat museums (woaroonder t rieksmuseum Tweante) en n vleegveald (Enschede Airport Tweante). De voetbalklup FC Tweante kump oet in de eredivisie en spölt in de Grolsch Veste.

Stadsdealn[bewark | bronkode bewarken]

Eanske is önnerverdeald in 5 stadsdealn.

Transport[bewark | bronkode bewarken]

Stroaten[bewark | bronkode bewarken]

De wichtigste wegge van Eanske is de Ringe, ok wal bekeand as n Seengel. Disse löp öm de wieke Binnenseengelgebeed hen en zörg derveur det de Binnenstad nich te völ verkear möt verwarken. Vanof de Ringe goat der völle wichtige stroaten noar de boetenkaante van de stad: de Westerval en Zuderval zorgt derveur de't sentrum met de A35/N35 verbönnen is, moar t is ok dreks verbönnen met de wegn noar Hengel, Hoksebarge (N18), Buurse, Alstea, de Gronauwe, Loster, Oldnzel en Döarningn. Disse wegn öntspreengt in de Binnenstad, moar wört pas warklik grötte noadet zee de Ringe passeard bint.

Öp t loatst is der ok nog de boetenste ringe, dee start biej de Universiteat Tweante en dan deur t Hoawngebeed, kruuzend met de N18, laanks de Helmerhook, deur Wesselerbreenk en Stroinkslaanden, deur t plattelaand noar t Wooldrik, laanks Velve-Leendenhof en Stokkerst biej n dreaspröng van de Oldnzelsestroate en Lösterstroate endet. Disse roete geet oawer de Auke Vleerstraat, Usselerrondweg, Broekheurnerring, Zuid-Eschmarkerondweg en Noord-Eschmarkerondweg.

Treane[bewark | bronkode bewarken]

Stasjonpleane Eanske.

De gemeante Eanske hef vier treanstasjons: Stasjon Eanske, Stasjon Eanske Dreenerl, Stasjon Eanske De Eschmarke en Stasjon Glanerbrug. Verlean stasjons bint Stasjon Eanske Noord, Stasjon Eanske Zuud, Stasjon Lönnker, Stasjon Brokern, Stopplaats Hengeloschestraat en Stopplaats Oldenzaalschestraat.

Vanoet stasjon Eanske vertrekt de Intercity's 1600 noar Hengel, Deamter, Apeldoorne, Amersfoort, Amsterdam Zuud en Skiphol en 1700 noar Hengel, Deamter, Amersfoort, Utrech Sentroal, Golda, woar de treane splitst wör, woarnoa ean deal wieter geet noar N Heeg Sentroal en t oare deal wieter geet noar Rotterdam Sentroal.

Stasjons Eanske en Dreenerl wör an-doan deur de Sprinters 7000 noar Hengel, Almelo, Riesn, Holten, Deamter, Twello en Apeldoorne en 7900 noar Hengel, Almelo, Nijverdal, Roalte en Zwol. Eanske, De Eschmarke en Glanerbrug wört an-doan deur de Regionalbahntreane van DB Regio NRW 20180/RB64 noar Münster (Westf.) Hbf en 20230/RB51 noar Dortmund Hbf.

De speure biej Stasjon Eanske bint nich met mekoar verbönnen. Hierdeur is Stasjon Eanske feaitelik n dubbel kopstasjon.

Bus[bewark | bronkode bewarken]

t Busnetwark van Eanske verbönt de wieken met de Binnenstad via de twea grötte busstasjons van de stad: Eanske Sentroal biej t treanstasjon, en t busstasjon Van Heekplein. Bussen in de stad bint allen van Syntus, de strekkebussen bint van Syntus en Arriva. Zee riedt measttieds önner n noam Twents.

Stadsbussen[bewark | bronkode bewarken]

Liende Roete Biejzönnerheaden
1 Wesselerbreenk - Bosweenkel - Station NS - Twekkelerveald - UT/Langenkampweg
2 Helmerhok - Station NS - Roombekke - Deppenbrook - Bolhoar
3 Station NS - t Wooldrik - Esmarke - Glanerbrug
4 Stroinkslaanden - Station NS - t Zwering
5 t Zwering - Station NS - Hogelaand
6 Stokkerst - Loaresk - Station NS - Transportsentrum - Bokel
8 Hengel Stasjon NS - IKEA - Hengel, Vossenbelt - Hengel, Hasseler Es - Hengel, Groot Driene - Universiteat - Station NS - Van Heekplein - Wesselerbreenk - Transportsentrum - Hengel Stasjon NS Spitsbus
9 Station NS - Universiteat - Hengel Stasjon NS

Strekkebussen[bewark | bronkode bewarken]

Liende Roete Biejzönnerheaden
60 Eanske Van Heekplein - Eanske Stasjon NS - Oldzel Stasjon NS - Oldenzel De Thij Syntus, rid nich in t oawnd en öp zöndag.
61 Eanske Van Heekplein - Eanske Stasjon NS - Loster - Oawerdeenkel Syntus
62 Borklo - Nee - Hoksebarge - Eanske Stasjon NS - Oldnzel Stasjon NS - Deannkaamp Syntus, in de spitse vlöksdeenste vanof Nee en Deannkaamp noar de universiteat.
73 Eanske Stasjon NS - Eanske P+R Zuuderval - Hoksebarge - Grollo - Weenterswiek Stasjon NS Arriva, vlöksdeenst, rid öp zoaterdag en in n oawnd vanof Busstasjon Hoksebarge en öp zöndag alleane vanof Busstatsjon Grollo; Grollo-Eanske allean in de spitse.
74 Eanske Stasjon NS - Eanske P+R Zuuderval - Hoksebarge - Grollo - Deutekem OV-stasjon Arriva, vlöksdeenst, rid in n oawnd en in t weekende alleane vanof Busstasjon Hoksebarge

Kultuur[bewark | bronkode bewarken]

Zeensweardigheedn[bewark | bronkode bewarken]

Museums[bewark | bronkode bewarken]

Muziek[bewark | bronkode bewarken]

t Oolde poppodium Atak op de oolde plek

Deurdat Eanske in de linngoodhaandel völ saamnwearkn deed met Duutslaand, kwam dr op muzikaal gebeed ok nen goodn baand. Noa n Eerstn Wearldoorlog kwam dr tusken Eanske en Gronau völ saamnwearking op kultureel vlak. Zo ha'j hele striekkwartetn, salonorkestn en hot dancemuziekkapeln. Ok warn dr symfonieorkestn en n operetteklub ("Enschedesch Opera en Operette Gezelschap") met eegne oetvoerings. Vanof 1920 wör jazz ok in Eanske slim populear. Zo wörd nog alle joarn t Internasjonaal Jazz Festival Eanske höaldn.

Dr zint dree grote konserthaln vuur klassieke muziek in Eanske - t Muziekcentrum, de Tweantse Skouwburg en de Grote Keark. Dee wearkt saamn seend 2002 as Podium Tweante. Dr is völ anbod van konsertn, theater, jeugnd- en jongvolkvuurstellings.

November 2008 wör t Nasjonaal Muziekkwartier lösdoan in Eanske. Hierin zitt poppodium Atak, t ArtEZ Koservatorium, t Orkest van t Oostn, Muziekskole Tweante, de Nasjonale Reisopera en Podium Tweante te hope onder ene kappe, tegnoaver t Centraal Stasjon van Eanske.

Hen stapn in Eanske[bewark | bronkode bewarken]

Eanske is studeantnstad, en hef net as aandere studeantsteadn n oetbreid oetgoansleavn. Veural op de Oolde Maarkt en de ziedströatkes doarvan zitt völ oetbaters. Bekeande kafees en uutgaansgeleegnheed'n zint (2013) , 'Molly Malone' , 'Fellini', 'Aspen Valley', 'Revelation' en de klub 'ZOZO'. Op de Oolde Maarkt wordt völ evenemeantn organiseerd, zo as Beach Volleybal, de Proefeet, Grolsch Summer Sounds en t multimediafestival GOGBOT.

Dr zint ok alle joarn verskeidene muziekfestivals. Elk joar met Hemmelvoart he'j t International Jazzfestival Eanske op de Oolde Maarkt. Op t Rutbeek, 6 km van t centrum, wörd ok alle joarn Geuznpop en de dancefestivals "Freshtival" en "Fantasy Island" höaldn.

Bekeande leu oet Eanske[bewark | bronkode bewarken]

Neersassies[bewark | bronkode bewarken]

Eksterne verbeending[bewark | bronkode bewarken]

Wikimedia Commons Commons: Eanske - plaatjes, filmkes en/of gelüüdsbestanden.