Visigoten

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
Een votiefkroon, deur de Visigotische keunink Rekkeswinthus (estörven in 672) an de kathelieke karke eschunken
Visigotische ummezwarvings
De Visigotische karke San Pedro de la Nave in Zamora, Spanje

De Visigoten (Latien: Visigothi, Wisigothi, Vesi, Visi, Wesi, Wisi) waren ien van de Gotische volken, die op heur beurte diel uutmaakten van de (oost-)Germaanse volken. Ze speulden in de late oldheid een belangrieke rolle op 't Europese toniel, as ien van de 'barbaarse' volken in de Grote Volksverhuzing die bijdreugen an de val van 't West-Romeinse Riek. Ze kwamen voort uut eerdere Gotische groepen, waoronder een grote groep Thervingi, die vanof 376 't Romeinse Riek binnenedrungen waren en de Romeinen hadden helpen verslaon in de Slag bij Adrianopel in 378.

Ummezwarvings en vestiging in de Romeinse gebieden[bewark | bronkode bewarken]

De naoberverholdings tussen de Visigoten en de Romeinen waren wisselnd; dan weer was der stried, dan weer sleuten ze verdragen wanneer of det uutkwaamp. In 376 völlen de Visigoten de Balkan binnen en vestigden heur in Thracië en Moesië (Servië mit Bulgaarse en Roemeense contreien an de benedenloop van de Donau). Onder Alarik I plunderden ze Rome in 410. Daornao begunden ze meer blievend dale te strieken, veureerst in zudelk Gallië (Aquitanië). Daor leefden ze as foederati van de Romeinen, een verbond det in 418 töt stand kwaamp.

Visigotische Riek[bewark | bronkode bewarken]

Al rap kregen ze verschil mit de Romeinen en zetten ze heur eigen Visigotische Riek op, mit as anvaankelke heufdstad Toulouse. Vervolgens breidden ze heur macht uut naor Hispania ten koste van de Sueben en de Vandalen. In 507 wördden de Visigoten uut Gallië ewupt deur de Fraanken, die heur onder Clovis I versleugen in de Slag bij Vouillé. Hiernao was 't Visigotische Riek beparkt töt Hispania en bezaten de Visigoten nooit meer laand baoven de Pyreneeën, mit uutzundering van Septimania.

Geleuf en wetten[bewark | bronkode bewarken]

In of rond 589 bekeerden de Visigoten onder Reccared I heur van 't Arianisme töt 't Niceense christendom. Dit en alderhaande aandere geleufszaken wördden eriegeld op de Concilies van Toledo, waorvan der van de viefde töt in de zeuvende ieuw een stok of dartig plaatsevunden. Staorigiesan namen de Visigoten de cultuur van heur Hispanoromeinse onderdaonen aover. Heur wetboek, de Lex Visigothorum (det in 654 klaor was), schafte de lange treditie van onderscheiden wetten veur Romeinen en Visigoten of. Toen der ienmaol gien wettelk onderscheid meer was tussen Romani en Gothi, raakten dizze groepen mit 'n beiden bekend as de Hispani.

De Visigoten in de Moorse tied[bewark | bronkode bewarken]

In 711 völt een macht van Arabieren en Berbers Hispania binnen en verleuren de Visigoten de Slag bij Guadalete. Keunink Roderik en veule aandere Visigotische leiders wördden edood, waornao 't Visigotische Riek rap in menare störtte. De Visigoten trökken heur terogge in 't noorden van 't schiereilaand, waor ze onder Pelagius in 718 of 722 't Keuninkriek Asturië vestigden. Daor versleugen ze in 722 bij Covadonga de Omajjaden, wat eziene wördt as 't begun van de zeuven ieuwen umspannende Reconquista (herveraovering) van Spanje op de Moren.

Naolaotenschop[bewark | bronkode bewarken]

Verscheiden Visigotische karken bint bewaard ebleven. Ok wördt der deur archeologen nog aldeur Visigotische keunst weerevunden; de riekste vondst is de Schat van Guarrazar die in de 19de ieuw bij Toledo evunden wördden. De vier of vief steden waorvan bekend is det de Visigoten ze op 't Iberisch schiereilaand esticht hebt waren de ienige neie steden in West-Europa tussen de val van 't West-Romeinse Riek en de opkomst van de Karolingen.

De Gotische taal, die in Hispania töt in de achtste ieuw epraot wördden, hef niet biester veule invloed ehad op de Romaanse talen van Spanje en Portugal. Wal van Visigotische oorsprong bint veule, waoronder sommige van de miest veurkomende, Spaanse en Portugese veurnamen (Carlos, Federico, Luis, ezw.) en achternamen (García, González, Hernández, ezw.). De Lex Visigothorum diende töt in de late middelieuwen as basis veur de rechtspraoke in de christelijke gebieden van 't Iberisch schiereilaand.

Dit artikel is eschreven in 't Zuudwest-Drèents.