Tuterink
De tuterink (Tringa totanus) is n voegel uut de familie van de straandlopers en snippen (Scolopacidae) met geslachtsnäme Tringa (ruters).
Kenmärken
[bewark | bronkode bewarken]I'j kan 25 töt 30 sentimeter groot wörden. n Belangriek kenmärk is de felrooie poten. Aandere soorten ruters bin: witgat, bosruter, zwärte ruter en gruunpootruter. t Verenkleed bestet uut n donkergriesbrune bovenkaante met lechte vläkkies, n witte onderkanate en evläkte flanken. Wieder ef de voegel oranje poten, n oranje snävel met n donkere punt, n lechtbrune als, börst en kop met donkere strepen. I'j ef n briede, witte achtervleugel.
Voortplaanting
[bewark | bronkode bewarken]t Legsel bestet miestal uut vier matte, peervormige eiers, die ärg verskillend in kleur kunnen wezen.
Verspreiding en leefgebied
[bewark | bronkode bewarken]De tuterink bruuit in n groot gebied dat van Ieslaand naor West- en Midden-Europa en dwärs deur Midden-Azië töt an de Grote Oseaan löp. I'j overwintert in zudelike gebieden.
De soort ef zes ondersoorten:
- T. t. robusta: Ieslaand en de Faeröer.
- T. t. totanus: westelik en noordelik Europa töt westelik Siberië.
- T. t. ussuriensis: van zudelik Siberië en Mongolië töt oostelik Azië.
- T. t. terrignotae: zudelik Mantsjoeri'je en oostelik China.
- T. t. craggi: noordwestelik China.
- T. t. eurhina: Tadzjikistan, noordelik India en Tibet.
Veurkomen en staotus in Nederlaand
[bewark | bronkode bewarken]In Nederlaand komen tuteringen t iele jaor veur. Disse bruuivoegel kömp nog altied väke veur, wieder bin der grote antallen deurtrekkers en minder grote antallen overwinteraars. Ien van de belangriekste bruuigebieden van Nederlaand is t Verdrunken Laand van Saeftinghe waor zowat 10% van de Nederlaandse populasie bruuit. De Nederlaandse bruuivoegels overwinteren an de kusten van Portugal, Spanje en Noordwest-Afrika. De tuteringen die in Nederlaand deurtrekken en overwinteren bin voegels uut Noordwest-Europa. Ze zitten dan veural in zolte en brakke getiedewäteren.[1]
In de periode 1989-1991 wördde t antal bruuivoegels in Nederlaand eskat op 30.000 päär. Tussen 2003 en 2007 is der n dälende trend wääreneumen van 5% per jaor.[1][2] Deur de geleidelike däling stet de tuterink as 'gevulig' op de Nederlaandse rooie lieste van bedreigde of kwetsbere voegelsoorten. De achteruutgang kömp deur onder meer de grootskaolige melkveeolderi'je.[3] De tuterink vält ook onder t AEWA-verdrag.
Internasionaal löp de voegel gien gevaar, i'j stet as 'veilig' (Least Concern) op de IUCN-lieste.
Bruuigedrag
[bewark | bronkode bewarken]t Bruuiseizoen van de tuterink löp van alf april töt in juni. t Bruuien duurt 22 töt 25 dägen. Disse weidevoegel lägt gewoonlik vier eiers van gemiddeld 45 × 32 mm, in n kulechien in t grös, miestal in n weilaand. De grösalmen rond t nöst wörden over t nöst ebeugen, waordeur t goed verbörgen is. Typerend is dat de tuterink väke op mär n päär meter ofstaand bruuit van t nöst van n kiefte. De tuterink profiteert daordeur van de technieken die de kiefe ef um roofdieren op ofstaand te olden.
Nedersaksies
[bewark | bronkode bewarken]
|
|
Bronnen en referensies
[bewark | bronkode bewarken]- Aandere Nedersaksiese benämingen veur tuterink: Etymologiebank.nl
- ↑ 1,0 1,1 Bijlsma, R.G., F. Hustings & C.J. Camphuysen, 2001. Avifauna van Nederland 2. ISBN 9074345212
- ↑ SOVON Tureluur: Verspreiding en antalsontwikkeling in Nederlaand
- ↑ SOVON Ni'jsbrief 2008/3
Uutgaonde verwiezingen
[bewark | bronkode bewarken]- SoortenBank.nl - beskrieving, ofbeeldingen en geluud
- Waornemingen in Nederlaand en wereldwied
Dit artikel is eskreaven in et sallandske dialekt van Gällemuun, in de Algemene Nedersaksiese Schriefwieze. |