Havezate

Schilderie van de havezate Kranenburg in Zwolle (1840)

Een havezate (of havezathe of havesate) is een verstarkt hoes (burcht), hofsteden, hof of hoeve. Oorspronkelijk was 't een benaoming veur een grote boerderie mit laand, laoter een speciaole term veur laandelijke hoezen, waorvan de bewoners speciaole rechten genoten (mits protestants). Dit leste meestal in verbaand mit ridderschap. Havezaten kwammen veur in 't Graafschap Zutfent (in de 13e eeuw ± 40), in Overiessel (± 122) en Drenthe (± 18). De havezate is vergeliekbaor mit de Grunningse borg en de Friese stins of state.

Lieste van havezaten

Drenthe

Aansen

• Rheebruggen

Assen

• Valkenstijn (Vredeveld)

Dwingel

• Oldengaerde
• Westrup

Echten

• Huize Echten

Eelde-Paterswolde

• Lemferdinge
• Vennebroek

Haovelte

• Overcinge

Oosterhesselen

• De Klencke

Möppelt

• Havixhorst

Roden

• Mensinge

Uffelte

• Kiekt onder Aansen

Zuudlaoren

• Laarwoud

Overiessel

Almelo

• Huize Almelo
• Bellinckhof

Dalsen

• Den Berg
• Hessum
• Rechteren

Delden

• Twickel

Denekaamp

• Singraven

Depen

• Huize Diepenheim
• Nijenhuis
• Warmelo
• Weldam
• Wegdam

Fleringen

• Herinckhave

Goor

• Heeckeren

Heino

• Nijenhuis

Hoonhorst

• Den Aalshorst
• De Horte

Neilusen

• Oosterveen (inmiddels ofbreuken)

Riessen

• Oosterhof (now 't Riessens museum van de Oldheidkaomer)

Zwolle

• Kranenburg (inmiddels ofbreuken)
• Werkeren (inmiddels ofbreuken)

Gelderlaand

Dörkem

• De Kelder
• de Kemnade

Aalten

• Walfort

Grolle

In et vroggere groafskap Zutfent:

• Marreveld
• Marhulsen

In de schrieverij

Gunder gledt ja wèer oet 't Westen,
't Leste sang, dat veur de naacht
d' Olle haovezaat geet zuken,
Maank de ieken van zien graacht.

Uut 'De Haovezaat', in: L.A. Roessingh (1988),Stoefzaand, gedichten en tekeningen van L.A.Roessingh, Zuudwolde: Het Drentse Boek

Uutgaonde verwiezingen

• Kastelen in Overiessel