Saksiske goden
Disse syde geyt over de goden en geysten den as de Sassen anbeaden döden in höär godsdeenst, en wülk nudaags wear anbeaden wörd döär de lüde van Asatru.
Oversichte goden
[bewark | bronkode bewarken]Van disse goden binnet wy der seaker van dat se anbeaden wördden döär de Germanen. Hyr geyt et over goden enöömd by sassisk grundgebeed. Se wördden under ander enöömed döär de Romeinse geskydskryvers Tacitus, Plinius en de angelsas Beda. Van vöäle goden is der geyn uut-ebreide weat. Van de meyste goden weatet wy de name algeynsneet.
Der most sowat de stam oaf plaatse wal nye goden weasen. Ouk in de tyd bint der goden ekummen en weyr verdweanen. Of se kreygen andere namen oaf fünktys. De karke hevt sovöäle as mögelik disse 'heydense' goden en halvgoden probeyren te låten verdwynen. Wårdöär der noch minder bekend is, en wat der bekend is kan wal es neet süver weasen.
| Germaanske name | Noordse name | döt | eagenskap | Opmarking | evünden |
|---|---|---|---|---|---|
| Wodan; Woutan; Weda; Woden | Odin | Höyvdgod | wulven, raven, achtbeynig paerd, speyre, | Wilde Jacht | Oldsassiske dööpbelovte; Mersebürger töverspröäken; Beda; Edda |
| Donar; Thunaer; Tonger | Thor | Dundergod | Hamer | Döt med hamer bliksem en dunder | Oldsassiske dööpbelovte; Edda |
| (H)irmin; (H)ermen | Jörmunr | vöärolder van de Herminones | De Sassen döden hüm vereyren in ear Irminsul | name beteakend groot, wyd, drager | Vita Karoli Magni |
| Ing(uz); Ingwaz | Yngvi | vöärolder v/d Ingvaeones; god van arvelikheid; vernömen; lücht. | Germaanse name vöär Freyr | Tacitus | |
| Istvae | vöärolder v/d Istvaeones | Tacitus | |||
| Mannus | Vader van Hirmin, Ing en Istwa | Name beteakend 'mens(heid)' | Tacitus | ||
| Tuïsto | oorgod v/d Germanen; vader van Mannuz | uut de aerde untstån | Tacitus | ||
| Nerthus | Muder Eerde; Mudergodinne; vruchtbarheydsgodinne | trükken med paerd en wåge | Later bekend as Friia en/of Ertha | Tacitus | |
| Ostara; Ēostre | Vrüchtbaarheidsgodinne van de lente en de weargeböörte | Ey, hase | Name verwant an ousten, wår de sünne upkümt | Beda; Angelsaksische kalender | |
| Saxnôt; Seaxneat | stamgod van de Sassen; recht; oorlog; verbund | Verwant an Tîw | Oldsassiske dööpbelovte | ||
| Holda | Huldra | Underwerld- en buskgodinne; skeer; lank hår; staert van ko; gedånte wesselen; magy | Wilde Jacht | Folklore uut Skandinavy en Westfalen; verwant an Huld | Folklore uut Skandinavy en Westfalen; Edda |
| Tanfana | Godinne van Istvaeonen, stam v/d Marsi | archeologie | |||
| Hretha | name beteakend de bekenden, de segeverenden | Angelsaksische kalender | |||
| Balder; Baldaeg | Baldr | Beda; Edda; Mersebürger töverspröäken | |||
| Frigga | Frigg | moder v/d goden | Beda; Edda | ||
| Fro; Frea | Freyr | fallussymbool van de keerls | vörend op een eaverswyn | Edda; volksvertelligys | |
| Frîia; Freo; Frieja | Freya | Vrouwelike seksualiteit | verwant an Ostara | Mersebürger töverspröäken | |
| Ziu; Tîw; Thingsus | Týr | Rechtvårdigheid; orde | god van et Thing | archeology | |
| Heimdal; Heime | Heimdallr | brüggewaker teagen de rösen | Gelehoorn | söt overdag en nachts 100 myl; Höyrt grös en wulle grööyen; | Mersebürger töversprökken; Edda |
| Sunna; Sigel | Sól | sünnegodinne; | paerd en wåge vörend rund Midgaard; achternå eseaten döär Hellehund | Mersebürger töverspröäken | |
| (H)Ertha | Jörd | Eerdegodinne | Verwant an Gaia | Beda | |
| Nehalennia | beskarmgodinne vöär seelüde en handelaars | Hund, vrüchten, lank gewåd, Skelpdak van de altaarnisse, bloomslingers | West-Germaanse godinne uut 2e en 3e ewe nå Chr. | archeology |
|
Dit artikel is eskreaven in et sallandske dialekt van t Vechtdal, in de Algemene Nedersaksiese Schriefwieze. |