Naar inhoud springen

Gemoatigde graslaanden van Amsterdam en Saint-Paul

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
Koarte van de twea eailaandn en doarmet ok t heale ekosyteam.
Phylica arborea öp Amsterdam.
Amsterdamalbatros vöd albatroswich.

De gemoatigde graslaanden van Amsterdam en Saint-Paul vörmt nen ekoregio det oet twea vulkoaniese eailaanden in n Indiesen Oseoan besteet. D'r is moar eane menier öm öp de eailaandn te kömn en det is me't Fraanse skip Marion Dufresne II det öp Martin-de-Viviès öp Île Amsterdam an geet.

Île Amsterdam en Île Saint-Paul bint twea vulköane dee 83 km van mekoar of ligt in t mirre van nen dreahook tuksn Australië, Antarktika en t zuudn van Afrika. De eailaandn bint of-leagn, alletwea önnevear 3000 km van de noaberkontinentn of. Zee hebt koole oseaonklimoatn met temperoatuurn tuskn 13 °C in augustus töt 17 °C in febrewoari, nen nearslag van 1.100, anholdende westerweend en heuge vöchtigheaidsnivoos.

Bepläntige veröar me't heugteverskil; öp heugere stökke van de vulköane kö'j gras en tussockgraslaand veendn samn met cypergrasweaidn en, öp Amsterdam, bint ok phylica arborea-beume met vaarns. Heuger, öp t Plateau des Tourbières, he'j struuke, morässe en mösn.

Disse isolearde eailaandn hebt ginne rieke biodiversiteait moar bint wa heim veur ne grötte populoasie subantarktiese zeabeern. Ok is t n wichtig broodgebeed veur n Indiesen Gealsnoekensalbatros, Australiesen Grötten Pielstormvogel, Eazlspinguïn, Neurdelike Rötsspreengerspinguïn, Grötten Joager, Antarktiesen Stern en n endemiesn Amsterdamalbatros.

Gevöarn en preservoasie

[bewark | bronkode bewarken]

Öp t eailaand bevön zich ne kudde keuie dee d'r in 1871 deur aventeriers bracht warn met zinne fiefn en woarvan d'r noe-an-n-dag mear as 5000 bint. Disse keuie gröazn al t gras det d'r greujn, moar is ok eane van de wenige völleadige wilde kudden van n wearld. Teagnweurdig bint de keuie tö't neurdlike deal van Île Amsterdam limiteard. Ok menskn hebt völle doan öm t ekosysteam kaduuk te doon, veura deurdet d'r in n 19n joarhönnerd völ van t eardre woldlaand kapt wörn, moar ok dit wör teagnweurdig wier wearömmedröajd. Ok n vreugern zeahöndejacht, den biejnoa alle zeahönde oet n tied döa, is noe kloar met doan en teagnweurdig is de zeahöndepopuloasie wier wealderig.

Dit artikel is eskreaven in et twentske dialekt van Eanske/Oost-Tweante.