Naar inhoud springen

Thomas a Kempis

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
Thomas a Kempis zien petret
Monument veur Thomas a Kempis bi'j de ingaank van Begraafplaatse Bargklooster bi'j Zwolle
Thomas a Kempis op de Agnietenbarg (1569)
De reliekkiste mit 't gebiente van Thomas a Kempis, Zwolle

Thomas a Kempis (feilijk Thomas van Kempen of Thomas Hemerken ("hamertien"); Kempen, ca. 1380 - Zwolle, 25 juli 1472) was een middeleeuwse augustiener kanunnik, schriever, oaverschriever en mysticus. Hi'j was iene van de spirituele beweging van de Mederne devotie en een volgeling van Geert Grote en Floris Radewiens, de stichters van de Breurs van 't Gemiene Lèven.

Thomas zien volk waren ienvoldige lu uut Kempen, körtbi'j Krefeld. In 1395 stuurden ze hum hen de schoele in Dèventer, die as eleid wördden deur de Breurs van 't Gemiene Lèven. Hi'j wördden een veerdig oaverschriever en kun hum zo onderholden. Later gunk e bi'j de reguliere kanunniken in de priori'je van de Sunte-Agnietenbarg bi'j Zwolle, daoras zien breur al eerder bi'j was egaone en prior ewörden was. Thomas wördden in 1413 töt priester ewi'jd en wördden subprior in 1429.

Thomas a Kempis beheurden bi'j de schoele van mystici die verspreid waren laangs de Rien van Zwitserlaand töt Straotsbörg, Keulen en in de Nederlaanden. Hi'j leidden een röstig lèvent, of-eziene van de drokte rond de weigering van de paus umme Rudolf van Diepholt te erkennen, die as töt bisschop van Utrecht was verkeuzen. Hi'j verdielden zien tied maank devotie-oefenings, schrieveri'je en oaverschrieveri'je. De uutdrokking "mit een boekien in een hoekien" zol teroggegaon op een uutspraoke die as ze an hum toeschrieft: In omnibus requiem quaesivi et nusquam inveni nisi in angulo cum libro ("in alles he'k röst ezöcht en die he'k naargens evunden, behalven in een hoek mit een boek").

Op 11 november 1897 hebt ze een monument veur hum onthuld in de Michaëlskarke in Zwolle, daoras de aartsbisschop van Utrecht bi'j was.

Thomas a Kempis hef de Biebel temiensen viermaol oavereschreven; ièn exemplaar is in vief dielen opbewaord eblèven in Darmstadt. Zölf schreef e een hiele bulte warken, haoste allemaole in 't Latien. Hi'j kenden de Biebel deur en deur, en zien warken staot vol van veural ni'jtestamentische citaoten. Ze bint allemaole devotioneel van aord en umvat traktaten, meditaties, brieven en preken.

Onder zien historische traktaten vaalt Vita Lidewigis (oaver 't lèven van de heilige Liduina van Schiedam, Vita Gerardi Magni (oaver 't lèven van Geert Grote) en biografieën van Floris Radewiens en negen aandere breurs van de örde.

Zien bekendste en nog aal beroemde wark is De Imitatione Christi ("Oaver de naovolging van Christus"), de verzamelname veur vier traktaten, daorvan 't oldste uut 1424 stamt. 't Wark wördden in 1471-1472 in Augsbörg edrokt en honderden keren opni'j edrokt; 't was nao de Biebel 't miest verbreide boek van de late middeleeuwen. In Lübeck verscheen d'r in 1489 een Middelsaksische bewarkende aoverzetting van, Dat boek van der navolghinge Ihesu Christi.

Vergeliekbere warken, en deurtrökken van dezölfde giest, vörmt zien uutebreide meditatie oaver 't lèven en de zegenings van de Verlösser, en een aandere oaver de incarnatie. Beide warken haandelt oaver de verering van Christus.

Reliekkissien

[bewark | bronkode bewarken]

Thomas zien gebiente zat töt 2005 in een reliekkissien in de Zwolse Michaëlskarke. Umreden ze dizze karke in november van det jaor esleuten hebt, is zien gebiente mit Pinksteren 2006 oaverebrocht naor de Basiliek van Oeze-Lieve-Vrouwe-Tenhemelopneming in 't centrum van de stad.

Uutgaonde verwiezings

[bewark | bronkode bewarken]
Dit stok is echreven in 't Zuudwest-Zuud-Drèents van de Drèents-Oaveriesselse grèensstreek.


Wikimedia Commons Commons: Thomas a Kempis - plaatjes, filmkes en/of gelüüdsbestanden.