Terrorisme

Terrorisme is kort zegd bangmakeriej. Breed zegd is et proberen um leu zo wied te kriegen dat ze oet bangigheed veur ne bepoalde zaak kiezet. Meestal gebeurt dit met geweld. Et woord terrorist (denne wat den doad oetvoert) is een oordeel; meesttieds meant de leu wat terroristisch gangs bint dat ze juust good gangs bint en dat et neudig is um leu de gode kant oet te kriegen.

Terroristen wilt met eer bangmakeriej nen bodskop oawerbrengen op een publiek. Hierbie bint symbolen onmeundig belangriek. Met beelden probeert ze zikzelf een gezicht te gevven en beduding en belangriekheed an eer handelen en doelkeuzes.

Terroristen zet zich in um eer geleuf of politieke opvattingen deur te drieven. Ze wilt leu metkriegen in opstand en zo regeringen dwingen um landen ne andere kant oet te sturen.

Naamherkomst

"Terrorisme" is een Fransk woord,^[1] wat oorspronkelik allene duudden op stoatsterrorisme zo as de Franske regearing dat pleegden tusken 1793 en 1794. Et Franske woord kump weer oet et Latien terrere, wat "ofskrikken" beduudt. De terror cimbricus was ne tied van paniek in Rome, toon as kriegers van de Cimbri-stamme op de stad ankömmen in 105 vK. De Jakobienen haalden dit an toon as ze et Skrikbeweend invoorden bie de Franske Revolutie. Toon as de Jakobienen de macht verleren, wör et woord Terrorist nen skeldnaam. Terrorisme beduudden dus eerst op regearingshandelen, mer rechtevoort verwis et veural noar et op zonne wieze dood doon van onskooldige leu veur politiek gewin, dat et groten mediandacht krig. In disse beduding geet et weerum noar Sergei Netsjajev, den as zikzelf nen "terrorist" neumden.^[2] Netsjajev grondden de Russische terroristengroep Народная расправа (Narodnaja Rasprava, "Volksvergealding") in 1869.^[3]

In november 2004 skreef nen sekretoaris-genneraal van de VN at terrorisme ne doad is woarbie "börgers of neet-soldoaten dood doan of slim verminkt wordt, met as doel een volk te intimideren of ne regearing of internasjonale organisasie te dwingen iets te ondernemmen of juust te loaten.^[4]

Readenen veur terroristen

Mangs valt terroristen 'oawerleupers' an. Leu dee as samenwarkt met nen stoat. Hiermet wilt ze de hearskoppieje van nen stoat terugge brengen. Disse wieze wör broekt in Ierland, Kenia, Algerieje en Syprus toon as dee veur ofsplitsing vöchten.

Wat terroristen valt symbolische doelwitten met een hoog anzeen an, um ne teggenbeweaging van nen stoat te kriegen, zodat et volk verdeeld wörd. Dit is wat Al-Qaeda deud met eren anval in de Verenigde Stoaten in september 2001. Met dit soort anvallen wilt ze ook internasjonalen andacht kriegen veur zaken dee as anders neet opmarkt wordt, zo as de Palestiense vleegtuugkapingen in 1970 of de Zuud-Molukse treinkaping in Nederland in 1975.

Volgens Abrahm kiest terroristische groepen neet aait veur terrorisme umdat dat zo good warkt.^[5] Individuele terroristen liekt et mear te doon oet lust noar erkenning van ere groepsgenoten as veur de politieke of strategische doelen, dee as vake skimmig of neet good ofbakend bliewt. Wiedters gef et volgens Michael Mousseau verbanden tusken et soort ekonomie in een land en terroristies gedachtengood.^[6]

Wat terroristen, zo as Tomthy McVeigh, wilt wraak teggen ne regearing.

Massamedia

Andacht in de massamedia kan een heuwddool wean veur terroristen. Ze wilt andacht veur zaken dee anders nich in et neis komt. Wat leu vindt dit oetbuiting van de media.^[7]

Met et internet is der een nei kanaal kömmen woarop as groepen öar berichten verspreiden könt. Hierum bint der een paar moatregelen veur en teggen de groeperingen opzet. De Verennigde Naties hef zien eigen moatregel teggen terrorisme opzet.^[8]

Massamedia zal mangs groepen dee zik bezig holdt met terrorisme bewust vortloaten oet et neis, um wiedter terrorisme teggen te goan. Dit kan disse groepen der too anzetten um slimmere terroristische doaden te plegen um toch andacht te kriegen. James F. Pastor skreef at terroristen en de media et op ne krange wiez van mekaar mut hebben.^[9]

Handelswieze

Terrorisme ne vörm van eenziedige oorlogvoring. Et kump vaker veur woar as gewone oorlogsvoring niks oet zol halen, umdat der te weanig mankracht veur is. De anleiding veur terroristische handelingen is vake onvreade oaver een grootskeepse, neet-oplöste politieke stried. Et soort stried kan slim verskeiden wean. Vanoet et verledden gef et de volgende veurbeelde:

Ofsplitsing van een stukke land um nen neien stoat te vörmen of bie nen anderen stoat biej an te goan (biejveurbeeld in Noord-Ierland of et Baskenland)
Heerskoppiej oawer een stuk land of grondstoffen veur een bepoald volk
Umsmieten van nen bepoalden regearingsvörm
Ekonomische oetbuiting van een volk
Opstand teggen ne landsregearing of een bezettend leager
Geleufsfanatisme

Terroristische angrepen wordt zodöanig opzet dat ze zovöl möggelik angst en andacht antrekt, vake met bommen of vergiftiging.^[10] De angst besteet at terroristen massavernietigingswoapens kriegt. Terroristen bereidt ere angrepen deurgoans good veur. Ze könt ook deelnemmers opleaden, spionnen infiltreren en geld ophalen van anhangers, deur drugs- of woapenhandel of andere kriminele handelingen. Ze broekt vake moderne technieken um ere gedachten te verspreiden en te communiceren. Umdat zekerheedsdeenste dit good volgen könt, kiest ze mangs juust veur olde technieken, zo as koeriers of postdoewen.

Verwiezingen

↑ Woorden-boek.nl. "Terrorisme". Bekekken op 22-12-2015.
↑ Crenshaw, Martha, Terrorism in Context, p. 77.
↑ ed. Kathleen R. Arnold. "Anti-Immigration in the United States: A Historical Encyclopedia. ABC-CLIO, LLC, 2011, vol. II. ISBN 978-0-313-37521-7. p. 461
↑ United Nations. UN Reform. 21 meart 2005. Bekekken op 11 juli 2008.
↑ Abrahms, Max. What Terrorists Really Want: Terrorist Motives and Counterterrorism Strategy. International Security, vol 32 , is 4. p 86 - 89. MIT Press. Cambridge, MA. Meart 2008. (PDF). Bekekken op 4 november 2008.
↑ Mousseau Michael Market Civilization and its Clash with Terror. International Security. 2002, vol 27, is 3.
↑ The Media and Terrorism: A Reassessment Paul Wilkinson. Terrorism and Political Violence, Vol. 9, No. 2 (Zommer 1997), p. 51–64 . Oetgewen deur Frank Cass, London.
↑ Security Council Counter-Terrorism Committee. Bekekken op 17 juni 2009.
↑ Pastor, James F. Terrorism & Public Safety Policing: Implications of the Obama Presidency. Taylor & Francis, New York, NY. (2009) ISBN 978-1-4398-1580-9.
↑ Hofman, Bruce. The Locic of suicid Terrorism. The Atlantic Monthly. Vol 291, is 5. p 40 - 47. Juni 2003. Bekekken op 22 desember 2015.

[1] Woorden-boek.nl. "Terrorisme". Bekekken op 22-12-2015.

[2] Crenshaw, Martha, Terrorism in Context, p. 77.

[3] . Kathleen R. Arnold. "Anti-Immigration in the United States: A Historical Encyclopedia. ABC-CLIO, LLC, 2011, vol. II. ISBN 978-0-313-37521-7. p. 461

[4] United Nations. UN Reform. 21 meart 2005. Bekekken op 11 juli 2008.

[5] Abrahms, Max. What Terrorists Really Want: Terrorist Motives and Counterterrorism Strategy. International Security, vol 32 , is 4. p 86 - 89. MIT Press. Cambridge, MA. Meart 2008. (PDF). Bekekken op 4 november 2008.

[6] Mousseau Michael Market Civilization and its Clash with Terror. International Security. 2002, vol 27, is 3.

[7] The Media and Terrorism: A Reassessment Paul Wilkinson. Terrorism and Political Violence, Vol. 9, No. 2 (Zommer 1997), p. 51–64 . Oetgewen deur Frank Cass, London.

[8] Security Council Counter-Terrorism Committee. Bekekken op 17 juni 2009.

[9] Pastor, James F. Terrorism & Public Safety Policing: Implications of the Obama Presidency. Taylor & Francis, New York, NY. (2009) ISBN 978-1-4398-1580-9.

[10] Hofman, Bruce. The Locic of suicid Terrorism. The Atlantic Monthly. Vol 291, is 5. p 40 - 47. Juni 2003. Bekekken op 22 desember 2015.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]