Azie

Azie

Azie is t grootste kontinent ter wereld. Aan de westkaant grenst t aan Europa en Afrika, in t noorden aan de Arktische Ozeoan, in t oosten en zuudoosten aan de Grode Ozeoan en in t zuden aan de Indische Ozeoan. In t joar 2006 woonde der op t kontinent sikkom 3,97 miljard mìnsken, dit is 61% van de totoale wereldbevôlken (6,50 miljard). Azie bedekt mit n oppervlakte van 43.810.000 km², 8,6% van de totoale oppervlakte van de eerde en 29,4% van de totoale laandoppervlakte.

Definitsie van Azie

t Kontinent Azie wordt definieerd deur Europa en Afrika ôf te trekken van de Afrika-Euraziatische laandmassa. De precieze grenzen van t kontinent binnen nait hailmoal dudelk (spesjoal veur nait-kartogroafen). Azie en Afrika binnen van mekoar schaaiden deur t Suezknoal (Laandengte van Suez). De grens van Europa en Azie lopt grofweg via de Dardanellen, de Zee van Marmara, de Bosporus, de Zwarte Zee, t Kaukasusgebaargte (nait hailmoal onomstreden summege mìnsken ploatsen de liende via de Koema-Manytsjleegte), de Kaspische Zee, de Oeralrivier (nevvens aanderen de Embarivier) en de Oeral noar Nova Zembla.

De volgende gebieden valen dus hieronder:

• t Aziatische vaastelaand;
• de ailaanden op t Aziatisch kontinentoal plat;
• eilanden die niet op het Aziatisch continentaal plat liggen maar gewoonlijk beschouwd worden als behorend tot Azië;

Laanden in Azie

Tot Azie beheuren de volgende gebieden (alfabetisch):

Onôfhaankelke laanden: Afghanistan – Armenie – Azerbaidzjan – Bahrein – Bangladesh – Bhutan – Brunei – Kambodja – China – Cyprus – Egypte – Filipienen – Georgie – India – Indonezie – Irak – Iran – Israël – Japan – Jemen – Jordanie – Kazachstan – Kirgizie – Koeweit – Laos – Libanon – Malediven – Malaizie – Mongolie – Myanmar – Nepal – Noord-Korea – Oezbekistan – Oman – Oost-Timor – Pakistan – Qatar – Ruslaand – Saoedi-Aroabie - Singapore – Sri Lanka – Syrie – Tadzjikistan – Thailaand – Turkije – Turkmenistan – Verainde Arabische Emiroaten – Vietnam – Zuudkorea

Gebieden mit betwiste stoatus / bezette gebieden: Abchazie - Aksai Chin – Gazastrook – Jammu en Kasjmir – Koerdistan – Nagorno-Karabach – Paracelailaanden – Shaksgam – Spratly-ailaanden – Taiwan – Tibet – Turkse Republiek Noordcyprus – Westelke Jordoanoever - Zuudossetië