Noordfrais

Noordfraise dialekten

Twijtoaleg ploatsnoambord Hoogduuts-Noordfrais van Niebüll

Noordfrais (ploatselk: Frasch of Friisk) is de benoamen veur de Fraise toal zo as t in Noordfraislaand in t zuden van de Deens-Duutse grìns proat wordt. t Noordfrais het "ffr" as ISO 639-3-toalkode. t Noordfrais bestaait oet n aantel hail oetainlopende dialekten, mit as heufdindailen:

1. Aailaand-Noordfrais, proat op de aailaanden Föhr (Feur, t Fering), Amrum (Ammer, t Öömrang), Sylt (Sult, t Söl'ring) en Helgolaand (Hellegolaand, t Halunderfreesk)
2. Vaastelaands-Noordfrais, proat op de Halligen (Hallens, t Halifreesk) en in de Goesharden (t Gooshiirderfreesch), de Bökingharde (t Mooring), de Karrharde (t Karrhiirderfreesch) en de Wiedingharde (t Wiringhiirderfreesk)

Veurbeeldzin in Noordfraise dialekten

Oet t onderstoande zinnetje bliekt dudelk houveul de verschillende heufddialekten van t Noordfrais oetailopen, en dat de dialekten van Föhr en Amrum praktisch aan mekoar geliek binnen. De vertoalen luudt: "'Schien, olle moan, schien', ruip Hoavelman, môr de moan was naargens meer te zain en de steerns ook nait; zai waren aalmoal al noar bèrre gongen."

Aailaand-Noordfrais

Söl'ring:

„Ljucht, ual Muun, ljucht!” skriilt Häwelmann, man di Muun wiar narigen tö sen en uk di Stiaren ek; ja wiar al altermaal tö Ber gingen.

Feering:

„Locht, ual muun, locht!” rep Heewelmaan, man a muun wiar nochhuaren tu sen an a stäären uk ei; jo wiar al altermaal tu baad gingen.

Helgolaands:

„Lochte, ool Muun, lochte!” rüp Heäwelman, oawers de Muun wear naarni tu sin’n en uk de Steern ni; dja wear al allemoal tu Baad gingen.

Öömrang:

„Locht, dü ual muun, locht!” rep Heewelmaan, man a muun wiar nochhuaren tu sen an a stäären uk ei; jo wiar al altumaal tu baad gingen.

Vaastelaands-Noordfrais

Goeshards:

„Jocht, uule moune, jocht!” biilked Hääwelmoon, ors e moune waas närngs to schüns än da steere ok ai; ja weern al aal to beede gingen.

Wiedinghards:

„Ljocht, uuile moone, ljocht!” biilked Hääwelmuon, män e moone was näärgen to schüns än uk e steere ai; jä würn al altomoale to beerd gingen.

Halligfries:

„Jaacht, uale mööne, jaacht!” bölked Hääwelmoon, man de mööne woas näärngs to siinen än de steere uk ee; jä weern al altomaole to beed giangen.

Bökinghards:

„Jucht, üülje moune, jucht!” biiljked Hääwelmoon, ouers e moune wus nargne tu schüns än e stääre uk ai; ja wjarn ål åltumååle tu beed lim.

Boetende hìnwiezen

• Nordfriisk Instituut (Duutstoaleg)
• Et friisk portaal
• Grammoatiek van t Bökingharder Frais (in t Westlaauwers Frais)