Nedersaksisch Instituut

't Nedersaksisch Instituut was een in november 1953 op-ericht instituut an de Rieksuniversiteit Grunning daoras ze 't Nedersaksisch bestudeerden. Vandage giet 't verdan as 't 'cluster Nederlaans-Fries-Nedersaksisch'. Et Insituut bestund töt 2010.

't Hef een beste tied eduurd veurdet 't beoogde instituut van de grond kwaamp, umdet d'r gien ienigheid was oaver de taken d'rvan en umdet de doemalige hoogleraar Nederlaans vund det 't d'r niet kommen mus.

Heeroma en zien kiek

As eerste hoogleraar Nedersaksisch wördden de taalkundige en dichter Klaas Hanzen Heeroma anesteld. In de beguntied zat 't Nedersaksisch Instituut an de Poststraat 6 in Stad. Heeroma warkte daor mit een assistent (T. Hoekema), en tiekender en een schriefster an de eerste oflevering van een geplande taalatlas van Oost-Nederlaand en angrèenzende gebieden.

Heeroma zag 't Nedersaksisch/Platduuts praotende gebied van Midden-Nederlaand töt an de revier de Weser as 't studiegebied van 't instituut. Hi'j köppelden de miest oostelijke Nedersaksische heufddialecten van Nederlaand an heur Duutse tegenhangers: Grunnegs-Oostfries, Drèents-Emslaans, Tweants-Graafschopper Platt en Achterhooks-Westmunsterlaans. De verbundings leut hi'j zien in de Taalatlas van Oostnederland en aangrenzende gebieden.

Ofdielings en mitwarkers

Naost de taal- en letterkunde kwaamp d'r deur 't vörmen van eigen ofdielings bezundere andacht veur de dialectgeografie (Teake Hoekema 1954-1968, daornao Hendrik Entjes 1969-1974), de skrieveri'je (G.N. Visser 1963-1975), de lexicografie (Jan Naarding 1959-1963, daornao Geert Hendrik Kocks 1969-1998), de naamkunde (H.T.J. Miedema 1962-1966, daarna Rudolf Albert Ebeling 1966-1999), de regionaole geskiedenis (P.Th.F.M. Boekholt 1975-2001) en de volkskunde (Jurjen van der Kooi, sund 1980). Nao Heeroma haj Hendrik Entjes (1974-1982) en Hermann Niebaum (1984-2010) as hoogleraar.

Ende

De leste hoogleraar Nedersaksisch, Hermann Niebaum, scheidden der in 2010 mit uut. Det markeerde 't ende van 't Nedersaksisch Instituut as zodaonig. 't Instituut is intied op-egaone in de cluster Nederlaans-Fries-Nedersaksisch. Deur bezunigingen en de pensionering van mitwarkers bint de mieste disciplines weer vört egaone. 't Orgaan van 't Instituut was de Driemaandelijkse Bladen (Nieuwe Serie), det in 2002 ophöld te verskienen.

Vandage de dag giet de bestudering van 't Nedersaksisch in ofeslaankte vörm wieder in 't cluster Nederlaands-Fries-Nedersaksisch, mit Martijn Wieling as Bezunder hoogleraar Nedersaksische / Grunninger Taal en Cultuur (anesteld in 2018).

Bron

Encyclopedie Drenthe Online: lemma Nedersaksisch Instituut

Dit stok is eskreven in 't Zuudwest-Zuud-Drèents van de Drèents-Oaveriesselse grèensstreek.