Man van Cheddar

De skedel van de man van Cheddar

Et boavenlichaam van de man van Cheddar

De man van Cheddar is en menskelik fossyl van en man evünden in Engeland (Somerset). De resten bint evünden in de grot van Gough in Cheddar Gorge. De resten van disse man kummet üüt et Europääsk Mesolithicum, sou ungeväär 9100 jår eleaden (9100 yr BP). Et likt der op dat hee döär geweld üüt de tyd is egån. De man hevt moagelik en botinfekty boaven syn rechterouge ehad.

De man is evünden in 1903. Hyrmed is et et oldste komplete skelet van Groot-Brittannie. De resten wördt bewäärd in et Natural History Museum in Londen, in de Human Evolution gallery.

Üüt ondersöök van syn nucleaire DNA blikt dat hee en typisk West-Europääsk persoun was üüt dee tyd. Sou kunde hee geyn laktose verdraegen, had hee wårskynlik en lichte klöör ougen (wårskynlik gröön, mar blauw of hasel kunde ouk), donker bruun of swart hår en en donkere töt swarte hüüd. En intermediate hüüdsklöär was ouk moagelik.

Nucleair DNA

In 2018 is döär et Natural History Museum nucleair DNA üüt syn rotsbeyn (slåpbeyn) ehaald. Et DNA (snp) dat hyrüüt ehaald was, was neet kompleet. Syn resultåten låtet denken dat hee wårskynlik gröne ougen had, donker krüllig/gulvend hår en en donker töt swarte hüüd (intermediate was ouk moagelik). Hee was laktose-intolerant. Syn resultåten bint baseerd up de resultåten van moderne lüde wårvan et üüterlik bekend isse. Disse kenmarken bint typisk vöär de lüde üüt Westeuropa üüt dee tyd. De westeuropääske lüde üüt dee tyd wördt ouk wel West-Europääske jager-versamelaars (WHG) enöömd. En ander vöärbeald is de man van Loschbour. Gemiddeld hevt 10% van de inheymske lüde üüt Groot-Brittannie DNA van disse lüde.

Genetiske veranderings sinds et Mesolithicum

Brune ogen, laktose-toleranty en en lichte hüüd kummet nu vake vöär by moderne lüde in et gebeed. Disse genen kummet van latere migratys. Et meyste van twey groute migratygolven. De eyrste kümt van Neolithiske buren (Vrogge Europääske buren, EEF) üüt et Midden-Ousten, de tweyde van hardersvolk üüt de Bronstyd (Westelike Steppe Harders, WSH), üüt et gebeed van de Pontiske Steppe. See hebbet wårskynlik de Indo-Europese språken med höär med ebracht.

Den man van Cheddar syn Y-DNA haplogrup was en süsterlynde van I2-L38 (I2a2). Disse lynde kümt noch altyd vöär in Groot-Brittannie en andere deylen van Europa. Üüt syn mitochondriaal DNA blikt dat hee haplogrup U5b1 was. En Y-DNA haplogrup wördt van en vader up syn söäne döäregeaven, en mitochondriaal DNA haplogrup van moder up dochter.

Dit artikel is eskreaven in et sallandsk.