Heursproake

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy

Heursproake of lustersproake (met een deur woard reseptieve mearsproakighead) is ne wieze van kommuniseren woerbie't sprekkers van twee verskillende sproaken de egene sproake bliewt gebroeken as ze met mekoar kuiert.[1]

Et vuurdeel hiervan is det de beaide partiejen geliekweardig zeent, duurdet den enen nit de sproake van den aander hoof te gebroeken. Hierduur hebt beaide partiejen ook meender möaite um zikzelf oet te drukken en köant ze nauwkurig dudelik maken wat ze bedoolt. Zo kan miskommunikasie vuurkommen worden.

Heursproake is vake et makkelikst tusken sproaken dee as denzelfden oorsproonk hebt (bv. Spaans en Italjaans, de verskillende Skandinaviese sproaken, of Neersassies en Neerlaands), of bie leu dee as nen geringen töt moatigen kennis van de sproake van den gesprekspartner hebt.

Wieders kan een meanske zik ofvroagen of et gebroek van bv. twee Neersassiese dialekten nöast mekoar ook al heursproake is. In een dialektkontinuum is heursproake doarumme onmisboar.

Sproaktechnieken[bewark | bronkode bewarken]

Um heursproake good te gebroeken, köant bepoalde sproaktechnieken gebroekt worden. Der köant bievuurbeeld leenwöarde van den aander zinne sproake gebroekt worden, of enen kan dinge dubbel oetleggen met aandere wöarde. Ook kan et helpen um in de egene sproake te herhalen wat den aander net ezegd hef, um te kieken o'j et echt wal good begreppen hebt. Mangs is et genog um ne korte bevestiging van verstoan te gewen, bv. duur te nikken, of een kort "hm" of "joa" te gebroeken.

Spreading[bewark | bronkode bewarken]

Noords gebroek[bewark | bronkode bewarken]

In de Skandinaviese laanden is heursproake een wiedverbreid begrip. De sproaken zeent ja oonderling zo good te verstoan, det de leu zoonder al te völle kennis van de aandere sproake mekoar good köant begriepen. In Noorweagen is et Zweeds zelfs oonderdeel van de Noorse sproaklessen op de skooln.[2]

Nederlaand-Duutslaand[bewark | bronkode bewarken]

In de kommunikasie tusken Neerlaand en Duutslaand is oonderzeuk noar et gebroek van heursproake redelik niej, umdet der van vroger oet vuural bie de Nederlaanders op ehamerd wör det ze Duuts learen mossen. Duurdet de noadruk in et Nederlaandse oonderwies de leste joaren heuwdzakelik op et Engels lig, is et gebroek van Duuts duur mekoar achteroet egoan. De meeste Duutsers, van de aandere kaante, hebt duur mekoar nooit Neerlaands op skole leard. Toch lignt de sproaken zo kort bie mekoar,[3] det heursproake hier prima kan woarken.

Verwiezingn[bewark | bronkode bewarken]

  1. Braunmüller, K. and Ludger Zeevaert. “Semikommunikation, Rezeptive Mehrsprachigkeit und Verwandte Phänomene. Eine bibliografische Bestandsaufnahme”. Working Papers in Multilingualism 19, 2001. 2-66.
  2. Braunmüller, Kurt. Vorbild Skandinavien? Zur Relevanz der Rezeptiven Mehrsprachigkeit in Europe. In: Konrad Ehlich and Antonie Hornung eds. Praxen der Mehrsprachigkeit. Münster: Waxmann Verlag, 2006. 11-31.
  3. Décsy, G. Die linguistische Struktur Europas: Vergangenheit, Gegenwart und Zukunft. Wiesbaden: Kommissionsverlag, 1973.