Hendrickje Stoffels

Hendrikje Stoffels, badend in nen revier, 1654, Ollievarf op paneel, 61.8 x 47 cm; National Gallery, Londen; Et skilderi-je teunt et clair-obscur woar Rembrandt oander meer zo bereumd um is ewodden. Ok prachtig bunt de grove streake woarmet et hemd is eskilderd, doarinteggen et zachte en gedetailleerd uutewarkte gezichte.

Standbeeld van Hendrickjen Stoffels bi-j de markt in Breevoort

Hendrickjen Stoffels (Breevoort, 1626 – Amsterdam, juli 1663) was n schildersmodel ten tiede van de Republiek der Zeuven Veraenigde Nederlaanden en leavensgezel van den kunstschilder Rembrandt van Rijn.

Jeugd in Breevoort

Hendrickjen wierd geboarn as dochter van sergeant Stoffel Stoffelse en Mechteld Lamberts in de garnizoonsstad Breevoort in den Geldersen Achterhook. Sergeant Stoffel Stoffelse was eigenlijk Jager van et kasteel in Breevoort en wodden doarumme ok 'Jeger' eneumd. Ziene kinder heetten in den umgangstaal 'Jegers', moar in officiële skriften altied 'Stoffels'. Herman was joarenlang nen burger met anzeen in Breevoort. Van um stamt in vrouweleke liene völle Breevoortse families of.

Hendrickjen had dree breurs: Hermen, Berent en Frerick. Hermen en Berent waren ne tiedlang ok soldoat in Breevoort. Zi-j hebt gin dienst edoane buten dizze stad. Berent en Frerick bunt beide vri-j jong estorven. Berent oaverleed in hetzelfde joar as Hendrickjens va. Hendrickjen had n zusken, Martijne Jegers, en miskien had zi-j ok nog ne zuster Margriete. Martijne trouwden met Jan Kerstens Pleckenpoel uut Lechtenvoorde. Dizzen was ok n tiedken soldoat in Breevoort. Noa zien oaverlieden hertrouwden Martijne met Berent van Aelten.

Hendrickjes va overleed vri-jwal zeker in juli 1646, meugelek as neet identificeerd slachtoffer van de ontploffing van den kruuttoorn in Breevoort in juli 1646. In januari 1647, noa de normale rouwtied van n half joar, hertrouwden weduwe Mechteld Lamberts met den noaber Jacob van Dorsten, nen weduwnaar met dree nog junge kinder. As gevolg van dizze gezinsumstendigheden mot Hendrickjen in 1646 of 1647 noar Amsterdam egoan wean.

Amsterdamse tied

Hendrickjen was dus vanof rundumme 1647 bi-j Rembrandt in huus. Eerst as dienstmeid, moar al rap wodden zi-j meer. In 1649 is Hendrickjen in den zommer trög in Breevoort; zi-j wödt dan as doopgetuge vermeld in et Breevoortse Doopbook. Den Tachtigjoarigen Oorlog was veurbi-j en endelek was doar ok in et oosten van et laand röst ekommen. Meugelek hef Rembrandt samen met heur de reize noar Breevoort emaakt. In 1654 mot Hendrickjen veur den karkenroad verskienen umdat ze "in hoererij" leafden met Rembrandt. Dat zi-j neet alleneg ziene dienstmeid was, was wal dudelek, want zi-j was zwanger van ziene dochter. Op 30 oktober 1654 wodden Cornelia van Rijn edeupt in de Olde Karke in Amsterdam.

Rembrandt kon neet met Hendrickje trouwen, umdat hi-j dan de arfenis van ziene eerste vrouwe Saskia van Uylenburgh zol verspöllen. Zelfs met dat geld had hi-j al genog geldeleke zorgen.

Hendrickjen kon good oaverweg met Titus, den zönne van Rembrandt en Saskia. Terwijl Rembrandt steeds wieter in de geledeleke problemen raken, dref zi-j samen met Titus nen kunstwinkel woar zi-j ziene skilderi-jen verkochten. Ok beneumden Titus zien halfzuster Cornelia tot zien arfgenoam. In 1663 trof ne pestepidemie Amsterdam. Ok Hendrickjen wierd (woarskienlek, doar bunt ok andere theoriejen oaver "Het Borstkanker Boek") deur dizze zeekte etroffen.

Hendrickje wodden op 24 juli 1663 begroaven in de Westerkarke in Amsterdam. Der bunt meerdere skilderi-jen van Rembrandt woarvan wödt vermood dat zi-j doarveur model hef stoan.

Trivia

• LINT-treinstel 24 van vervoersmaotschoppi-j Syntus is verneumd noar Hendrickje Stoffels.

Uutgoande verwiezingen

• Digitoal Vrouwenlexicon - biografie
• Bredevoort Bookenstad - biografie
• Artikel oaver lokasie van et olderlek huus van Hendrickje Stoffels in Breevoort

Rifferenties

Commons: Hendrickje Stoffels - plaatjes, filmkes en/of gelüüdsbestanden.