Vorke (bestek)

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
Verskilnde soortn vorkn
Gebaksvörksken

Ne vorke heurt bie t bestek, is vake van metaal en hef n haandvat met doaran n antal taandn (meesttieds dree of veere). Ne vorke wörd vuural op twee maneern gebroekt: um n stuk etn vaste te hooldn as t met n knief esneedn mut wordn, en um etn in n moond te doon. Wieders hef t völle gemeen met n leppel. Völle etn kan net zo good met ne vorke as met nen leppel egetn wordn.

Ne vorke zorget dr vuur a'j t etn nit met de haande hoowt an te pakn. Dit leste wörd in völle kultuurn as onfatsoenlik, onsmakelik en onhygiënies ezeen.

Vörke wördn al gebroekt in de Romeinse tied, mer verdweenn noa n neargaank van det riek wier. In t Byzantiense riek wördn ze wier völle gebroekt, en Maria Agyropoulaina steund in t joar 1004 bekeand um det he ne gooldne vorke gebreuk.[1] Eerst wör t etgerei nog ezeen as n teekn van hooghartigheid, mer t wör aal mear gebroekt, ook in t Westen.

De vorke gung pas bie t bestek heurn vanof t 16de joarhoonderd, in de heugere sosjale loagn van de bevolking. In t joarhoonderd doarvuur wör de vorke met dree taandn nog ezeen as n tuug van n duwel. Ne vorke met twee taandn wör allene gebroekt bie vleaissniedn.

De meeste vörke hebt dree of veer taandn, dee't lecht eböagn zeent. zodöanig kan dr met de vorke prikt en eskept wordn. In Groot-Brittanje mu'j nit skepn met ne vorke. Det veendt ze doar onfatsoenlik. Doar mu'j alns prikn.

Van Lodewiek XIV van Fraankriek is bekeand at hee vaste heuld an t oolde gebroek um te etn met leppel en mes. Hee wör hellig at leu bie um an toafel ne vorke gebreukn.

Duur at de leu vanof t 19de joarhoonderd mear te besteedn hadn, en de zilverproduksie aal grötter wör, wördn dr aal mear modeln leppels en vörke maakt. Nöast de gewone leppel en vorke mosn dr non ook natfruitvörke, opskepvörke, noagerechtvörke en hors d'oeuvrevörke, viskevörke enzowieder komn. Dr bestoat zelfs sardienvörke.

In Neerlaand kriegnt alle zilverne en gooldne vorkn dee't in de haandel komt n joarletter en gehalteteekn.

Soortn vorkn[bewark | bronkode bewarken]

  • Vuur t etn van patat en aandere vette hap zeent dr spesjale kleaine vörkskes met twee of dree taandn. Disse wordt meestal van hoolt of plastik emaakt, zode'j ze noa t etn vort köant gooin.
  • Bie wat ettekröamkes en kafetaria's krie'j bie de vleaissnacks ne plastik vorke met an ene kaante nen skoarpen kartelraand. Doar kö'j met sniedn of zagen, en de vorke dus as mes gebroekn.
  • t Gebaksvörksken wörd allene gebroekt vuur t etn van gebäkskes. Ze zeent froai kleain in vergelieking met ne gewone etvorke. Gebaksvörkskes hebt dree taandn. Mangs is dr ene doarvan wat breder, wat helpet bie t duurstekn van n hartn gebakskookn.
  • Ne vleaisvorke. Hef wat längere taandn, en is bedoold um t vleais vaste te prikn bie t sniedn.

verwiezings[bewark | bronkode bewarken]

Bronnen / wellen:
  1. Judith Herin. Byzantium. The supising life if a medieval empire. p.203. 2007 Princeton University Press. ISBN 978-0-691-13151-1


Wikimedia Commons Commons: Vorke (bestek) - plaatjes, filmkes en/of gelüüdsbestanden.