Terminologie Nederduuts-Platduuts-Nedersaksisch
Over de terminologie veur de taolen en dialekten ten noorden van de zonende Benraoderliene heerst veul ondudelikheid. Woorden as Nederduuts, Platduuts en Nedersaksisch wordt deur elkander broekt. De juuste terminologie is zuks:
Nederduuts
[bewark | bronkode bewarken]t Nederduuts is de groep taolen dij praot wordt ten noorden van de Benraoderliene. Dit beteikent dat ok t Nederlaands en de Nederlaandse en Vlaomse dialekten daortou heurt, man ok de taolen dij bekent zunt as Platduuts/Nedersaksisch. Dizze naom heurt tou de indeiling up t nivo van Nederduuts-Middelduuts-Opperduuts.
Platduuts en Nedersaksisch
[bewark | bronkode bewarken]t Platduuts of Nedersaksisch is de groep taolen dij ten noorden van de Benraoderliene praot wordt, man zunder de Nederfrankische (Nederlaandse) taolen en dialekten. In Duutslaand wordt veuraal de term Platduuts gebroekt, wiel in Nederlaand t woord Nedersaksisch gebroekeliker is. Daordeur kriegt de woorden ok wel eins de beteikenis van Nederlaands-Nedersaksisch (Nedersaksisch) en Duuts-Nedersaksisch (Platduuts), man taolkundig is dit nich korrekt. In grensoverschriedende saomenwarkensverbaanden wordt vaok de gemeinschoppelike benaomen Nedersaksisch/Neddersassisch gebroekt, of wordt kortweg Saksisch/Sassisch.
West-Nedersaksisch
[bewark | bronkode bewarken]t West-Nedersaksisch is de naom veur de groep taolen binnen t Platduuts/Nedersaksisch, man zunder de Oost-Nedersaksische varianten. De grub tusken de westelike en oostelike varianten ligt ungeveer up de oolde grub tusken de BRD en de DDR. In de middeleiwen was dit ok de grup tusken t hartogdom Saksen en de oostelike Slavische gebieden.
Oost-Nedersaksisch of Oost-Nederduuts
[bewark | bronkode bewarken]Umdat t taolgebied van t Oost-Nedersaksisch vrouger nich tou t hartogdom Saksen heurde, wordt de naom Oost-Nederduuts vaoker broekt um de verwiezings naor Saksen zo luk meugelik te hoolden. Dit is taolkundig nich terecht, umdat de taolen gewoon untstaon zunt oet de Saksische varianten. t Grootste en haost einige underscheid tusken de oostelike en de westelike variant is de meervooldsoetgung bie warkwoorden, dat in de meiste westelike varianten -t is en in de oostelike varianten -en. t Grönnigs, t Oostfreis, t Stellingwarfs, t Veluws en t Sleeswieks hebt ok -en, man daor wordt gein underscheid veur maokt up dit nivo.
Westelik Nedersaksisch
[bewark | bronkode bewarken]De term Westelik Nedersaksisch kumpt ok was veur um de Nedersaksische dialekten te beschrieven in Nederland, mit oetzundering van de Grönnigse varianten, man mit t Westerwoolds, Eemslaands, t Bentumers en t Westmuunsterlaands. Normaolerwies wordt dizze varianten tou t Westfeels reikend, man deurdat der n dik verschil besteit wat de breking angeit, wordt de westelike varianten sums ok wel apaart zein. Taolkundigen hebt dit underscheid aanders nog nich officieel beschreven, behaalve under de naom Frankisch-Westfeels. Dizze term is tegenswoordig nich meer gangbaor.
|
Schreven up Westerwoolds in de ANS |