Overleg:Regiolect

Regiolect in Nedersaksisch taalgebied

Ook in 't Nedersaksische täälgebied e-j in sommige regio's ook wel een soort regiolect, bi'jveurbeeld in Grunningen en Twente, mär 't verskiensel kump värder niet zo vule veur.

Ak de taal van mien grofmoe en wijlen mien grofva, en partie aandere olderen, vergelieke mit hoe of jonger volk praot, dan heur ik van de leste groep haoste gien Nedersaksisch, mar miest Nederlaans mit Nedersaksische inkleuring. Die iendrok he-k ok van wiederof. As det ok 'regiolect' is, lik 't mi'j det det juust hiel veule gebruukt wördt in oonze kontreien.

...óf umdat de sprekers 't niet goed be-eersen, óf umdat ze der regionale identiteit benaodrukken willen.

Gien Saksisch ienheidsmeervold?

Ni'jluuseger 13:33, 9 feb 2008 (CET)

Ja, eigenlijks wel, ik heb 't derbie ezet. In dit dialect gebruken ze inderdaod gien Saksische eenheidsmeervoud, dat kump umdat 't kortbie Zwolle en Kampen lig, Hollaanse invleujen hein! Sεrvιεи | Overleg » 19:12, 9 feb 2008 (CET)

't gebrek an een ienheidsmeervold in 't Gällemudens kun ok nog wal ies Stellingwarfse ienvloed weden, en lichtkaans hef 't Stellingwarfs gien ienheidsmeervold (jim hebben, Sevenegers: jullie ebben) umdet 't Fries det ok niet hef (jimme hawwe). Van Ginneken deud 't Gällemudens en zölfs 't Kampens en Zwols bi'j 't Stellingwarfs. Ni'jluuseger 23:41, 9 feb 2008 (CET)

Okee, das ampart, ik ken 't neet aanders as Sallaans. Oek de Stellingwarvers zelf trekken de strepe bie de Kop van Overiessel, Wannepervene en Blokziel heuren der al neet ees meer bie. Sεrvιεи | Overleg » 11:37, 10 feb 2008 (CET)

Nog eem 'deurnöalen'...

...um een Twèents warkwoord te gebruken. Van wat in dit stok stiet bin 'k nog niet hielemaole wisse. Ik leze:

't Woord wört gebruukt um te verwiezen naor een täälkundige variëteit die stärk op een overkoepelende standardtääl liekt, mär kenmärken ef van de pläselijke en regionale variëteiten van 't täälgebied. Regiolecten dienen as een regionaal communicatiemiddel in gevallen waorin gebruuk van een pläselijke variëteit vanwegen de verstaonbääreid, täälbe-eersing of sociale acceptatie niet as communicatiemiddel gebruukt wört [...].'

Dan stiet d'r:

'Ook in 't Nedersaksische täälgebied e-j in sommige regio's ook wel een soort regiolect, bi'jveurbeeld in Grunningen (Grunnegs Nederlaands) en Twente, mär 't verskiensel kump värder niet zo vule veur. Nedersaksischtäligen gebruken wel väke Nederlaans mit een platte uutspraoke en een antal Nedersaksische woorden derdeur, dit kan ook ezien wörren as een soort regiolect.'

Wat is dan 't verschil tussen Nederlaans mit Grunneger of Twèentse ienvloed, en 'Nederlaans mit een platte uutspraoke en een antal Nedersaksische woorden derdeur' in aandere dielen van de vanolds Nedersaksischtalige regio's? En sprekers van zok Nederlaans zol ik niet in de eerste plaatse 'Nedersaksischtäligen' numen, zoas 't artikel now dut.

Wieder zit ik te prakkezeren of 'regiolect' alles kan beduden van Nederlaans mit een 'vleug' streektaal (accent, veul gebruukte streektaalwoorden), töt an een versie van een streektaal daoras de verschillen tussen dörpen uut bint vört egaone en die misskien wat meer op 't Nederlaans lik, mar die daorumme nog gien 'Nederlaans mit een accent' is.

Ok:

't Fries is ook een goed veurbeeld van een regiolect.'

Wat bedoel ie mit 't Fries, 't Standerdfries (en waor zol det den een regiolect van weden?), of 't Fries van partie streken binnen Frieslaand, det hen 't Standerdfries zol kroepen? Mar volngs mi'j wördt hier 't Stads fries van Liwwadden bedoeld, det Hollaans mit Friese kenmarken is.

Ni'jluuseger 19:27, 9 mrt 2008 (CET)

Ik heb 't was an-epas, ik heure wel wa-j dervan vienen... Sεrvιεи | Overleg » 20:18, 9 mrt 2008 (CET)

Ie skrieft:

Ook in 't Nedersaksische täälgebied e-j in sommige regio's ook wel een soort regiolect, bi'jveurbeeld in Grunningen en Twente, waor een soort standarddialect veur [de] regio ontstaon is. Ok op Veluwe praoten ze in Ärmelo, Putten, Ni'jkärk en Barneveld dialecten die slim vule op mekaar lieken, dit is ook een soort regiolect, mär 't verskiensel kump värder niet zo vule veur in 't Nedersaksische täälgebied.

Dus ie zegt det de meer estandaardiseerde streektaal typisch is veur Grunning, Twente en een diel van de Veluwe. Krek, 't is van vrogger det ze in elke wiek of straote aanders preutten. Mar wat ak nog aal niet begriepe:

• An de iene kaante is 't niet zo det uut-erèkend in Grunning of Twente de verskillen tussen plaatsen of gebiedties miest bint verdwienen. D'r blieft slim veule verskillen zowal op plaatsniveau (Eanters, Riesns) as op streekniveau (Hogelaands, Westerwoolds).
• An d'aandere kaante zie ik 't verschil niet tussen 't gebruken van Nederlaanse woorden, of mangs íen enkel dialectwoord, veur dinger die vrogger in 't iene dörp zus hietten en in 't aandere dörp zo - zoas det gebeurt in Grunning en Twente - en 't zölfde in de oaverige Nedersaksische streken.

Ni'jluuseger 21:02, 9 mrt 2008 (CET)

't Klopt dat de verschillen in Twente en Grunningen groot bin (dat he-k oek neet ezeeg), mar der besteet een min of meer standarddialek/heufdialek. Een regiolek betekent 't dialek van een regio, in dit preces mutten de inwoeners van darpen en stejen der eigen taalgebruuk een bietjen anpassen, d.w.z. dat ze woorden dee verschillen van de res van de regio vort mutten laoten. A-j der neet mee ees bin veraanderd 't gerus, dan ze-k 't laoter wel weer umme naor 't Genemujener dialek. Sεrvιεи | Overleg » 22:59, 9 mrt 2008 (CET)

In Tweante besteet gin heuwd-dialekt. Mear umdèt de bekeande figuurn zo as Herman Finkers of Goaitsen van der Vliet op ne bepoalde maneere köjert, nemt n hoop leu an dèt dèt dan wal "standaard" zal wean, terwiel at dee beaide gewoon öar plaatselike dialekt gebroekt. As ik "Van jonge leu en oole groond" kieke, steet t miej mangs zelfs n betjen teegn, en deankt nen hoop Riesnders en Eantersn met miej: "mear dè's toch gin good Tweants plat??". Mear iej hebt wal geliek; ik passe mangs ok minne sproakwieze an noar t volk woer-k dan met umme goa: met riesndrs oonder mekoar kan ik röstig "miegeampe" zegn, mear met eenn van boetn Riesn zeg ik aaltied "mier", en in plaatse van "eawn" zeg ik dan "eem", en "keend" in plaatse van "wich". mear nen Riesnder zal nooit oawer goan op "nich" in plaatse van "nit/neet". Woolters 01:10, 10 mrt 2008 (CET)

Ik bin 't mit Woolters iens: alle Twèentse bronnen die ak leze of heure benaodrokt juust de pluriformiteit van 't Twèents, en ik hebbe nog nooit van een as zodaonig herkend standarddialect eheurd. Van Jonge Leu is op-eneumen in Böaningn, umdet ze det oostelijke Twèents schier Twèents en on-Nederlaans vunden (he-k zopas nog elezen, ik kan eem nie meer vienden waor), mar dat mak 't nog gien standerdtwèents of heufdtwèents. In stee van woorden dee verschillen van de res van de regio vort [te] laoten, zuukt ze juust een specifieke, oosterse variaant van 't Twèents op. (Al bint alle acteurs niet van Böaningn; iene beveurbield kump van Maarkel, dus of die hum anpast an 't Twèents van de dri'jboekskrievers, det week niet krek.)

Krek zo veur Grunning, mar lichtkaans wet Grönneger meer?

Ni'jluuseger 07:58, 10 mrt 2008 (CET)

In Grunnen ligt t net even aans. De bestoande dialekten lieken dusdoaneg op mekoar dat aine oet Knoal aine oet Middelstom makkelk verstoan kin. De dialekten binnen der wel, môr liggen zo staark bie mekoar dat man aander dialekten as "net even aans Grunnegs" zugt. Hierdeur is t aanmekoar aanpazen hail makkelk of nait neudeg. Doarbie komt ook nog dat de schriefwieze binoa aaltieds t zulfde is. De -ai kin bieveurbeeld ook as -aai, -ei en -oi oetsproken worden. Grönneger 1 08:34, 10 mrt 2008 (CET)