Overleg:Hollaanse expansie

Oo nao oe en ee nao ie?

In een paor ertikels oaver de invloed van de Hollaandse expansie staot det de oo en ee onder Hollaandse invloed nao oe en ie veraanderd bint. In et boek Anderhalve eeuw Zwols stiet det de ee in o.a. brief, niet en (hij) stiet pas zo rond 1850 nao een ie (eigenlik /i:/ en later pas /i/, in aandere plaatsen mangs nog wel de lange vörm) veraanderd bint. Dit kan dus niet onderdiel van Hollaandse expansie ewest hebben. Zol misskien etsölfde veur oo->oe et gelden? In Zestienregelige verzen in den tongval van twaalf Overijsselsche steden det zo van et ende van de 18e eeuw is wördden er in Zwolle en Zwärtsluus nog oo gebruukt in doon. Dit is wel in een gedicht vörm. In Deaventer kump de oo in doen nog atied veur. Misskien is Deaventer niet een goed veurbield vanweage immigraosie umdet et een industriestad was. An de aandere kaant, et kump ja ook in Nunspeet veur en Nunspeet ligt wel een ende nao et westen. Grwen (overleg) 22:59, 12 mrt 2021 (CET)

Det bint inderdaod latere ontwikkelings as de oorspronkelijke Hollaandse expansie van hoes-->huus. De Nedersaksische klinkerklaanken die as ieje nuumt, en diew now kent as Twèents, kwamen in de 20e ieuw volop veur in Noordwest-Aoveriessel en Zuudwest-Drenthe, en wördt misschien nog wal deur deze of gene gebruukt.

Uut een Zuudveneger liedtien, 20e-ieuws neem ik an: Janna's moder hef wat teugen Janna's skat, waorom dat? Waorom mag i'j neet mit eur an de deure staon.

Uut een verhaal van Jan Zantinge (1927-1996) uut Dwingeloo: Ja die kan ik mij nog good herinnern, hoe geet 't mit hum.

Uut 't Handboek Nedersaksische Taal- en Letterkunde: Vanaf de 17de eeuw dan krijgt het noordoosten van het huidige Nederland te maken met een 'Hollandse expansie' ... Vanaf de 19de eeuw evenwel moeten we niet zo zeer uitgaan van een horizontale uitbreiding van westelijke dialectkenmerken naar het oosten als wel veel meer van een verticale infiltratie van standaardtalige elementen als gevolg van veranderende communicatiepatronen (p. 57).

Volgens mij kuj al eerder, in de tied van de 'Hollaandse expansie', ok wal praoten van verticale infiltratie. 't Is niet zo det de Hollaandse en Utrechtse talige kenmarken aover de Veluwe kwamen anvaren in een diligence; ze wördden gebruukt en aovereneumen deur en van vertegenwoordigers van staot en karke. Van baovenof dus. Een Zuderzeeplaatse as Blokziel had via de haandel wal slim vrogge Hollaandse invloed, daor veraanderde deur hypercorrectie zölfs zolder in zouder.

Ni'jluuseger (overleg) 23:34, 12 mrt 2021 (CET)

Up disse twie kaarten is et ook dudelik te ziene: [1] en [2]

Mu-w dit dan uut de Hollaandse expansie tekste halen? Et stiet ja up verskillende wikipedia's oaver de Hollaandse expansie, de Nederlaandse, Engelse, Limbörgse, hierzo... Grwen (overleg) 15:30, 13 mrt 2021 (CET)

Bedoel ie o-->oe en ee-->ie deruut halen? Det stiet toch niet in de artikels, of lees ik deraoverhenne? 't Giet veural aover oe-->uu, en dan nog wat zaken as 't meervold op -en.

Een westelijk Westfaals Nedersaksische ontwikkeling as geet-->giet, ik wete niet krek waor det deur kump, mar "Hollaandse" invloed zo'k niet mitiene zeggen; dan zol 't "gaat" ewörden wezen.

Ni'jluuseger (overleg) 15:55, 13 mrt 2021 (CET)

Klopt, et stiet niet in dit ertikel, maar wel onder beveurbield Sallaands:

Zo as boven op-emärkt, ef t Sallaands invloed ondervunnen van t Ollaands. Dit wört in de Sallaandse klinkers mitiene dudelik. Woorden mit in t Achteroeks, Twents en Limburgs n oo kriegen in t Sallaands n oe: goed "good", (h)oek "hook". Det van ee->ie he-k er gisterenaovend al uut ehaald. Det ee->ie lik mie uberhaupt gien Hollaandse invloed, aans ku-j ja nooit woorden as iene, iens en biest kriegen, misskien allenig met hypercorrectie. Dit kump niet oaveral in Sallaand veur oaverigens, In Wieje kump/kwamp breef ook nog veur en in aandere plaatsen bv nog beest. De standerdtääl kan netuurlik wal invloed ehad hebben op het proces, maar det is geyn Hollaandse expansie uut de 16e en 17e eeuw. Grwen (overleg) 16:03, 13 mrt 2021 (CET)

GG Kloeke hef ook nog wat eschreaven det e zich de oo en ee's in br/e:f/ en h/o:/d nog goed kon herinneren in de tääl van zien gropmoe en grofva. Die bint zo rond 1820 geboren. An t ende van de 19e eeuw was in disse woorden een /i:/ en /u:/ te heuren.

Det waj anhaalt lek mij wal goed beschreven; der stiet ja niet det die ontwikkeling (oo-->oe) diel uutmak van de oorspronkelijke, vrog-neie-tiedse Hollaandse expansie. Is dus kennelk een 19de-ieuwse (veur een stad as Zwolle) en 20e-ieuwse ontwikkeling. Ni'jluuseger (overleg) 17:08, 13 mrt 2021 (CET)

Maar a-j de boaven citeerde tekste least in et Sallaands ertikel krie-j de indrok det die oe uut oo Hollaandse invloed is, wat et dus niet is. Grwen (overleg) 21:04, 13 mrt 2021 (CET)

Det zie'k zo niet, 't artikel Sallaans nuumt de Hollaandse expansie-theorie niet. Mar verdudelkt 't naor goeddunken. Ie zolden "Hollaans" kunnen vervangen deur "Nederlaans" beveurbield. Ni'jluuseger (overleg) 00:32, 14 mrt 2021 (CET)

Ik hebbe wat anpassings in Sallaands emaakt, wat vi-j ervan? Grwen (overleg) 13:12, 14 mrt 2021 (CET)

Zich der skier uut zo. Ni'jluuseger (overleg) 14:19, 14 mrt 2021 (CET)