Naar inhoud springen

NAVO

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
Vlagge van de NAVO
Lidstaoten van de NAVO

De Noord-Atlantische Verdragsorganisaotie (NAVO) (Engels: NATO, North Atlantic Treaty Organisation; Fraans: OTAN, Organisation du traité de l'Atlantique nord), in de tied van de oprichting ok wal 't Atlantisch Pact enuumd, is een nao de Tweede Wereldoorlog in 't ende ezet militair bondgeneutschop det bestiet uut 32 laanden: de Verienigde Staoten, Canada, de mieste Europese laanden en Turkije.

't Doel van de NAVO is uutienezet in 't Noord-Atlantische Verdrag, det op 4 april 1949 in Washington etiekend wördden. 't Sleutelartikel daorvan is artikel vieve, det de lidstaoten verplicht um een anval op ien lidstaot op te vatten as een anval op alle lidstaoten. De NAVO wördden opericht wegens de militaire dreiging van de Sovjet-Unie, mar tiedens de Kolde Oorlog is der nooit een beroep op edaone. Wal hebt de VS 't verdrag inereupen nao de anslagen van 11 september 2001.

Nao 't uutienvalen van de Sovjetunie richtten Ruslaand en nog een köppel veurmaolige sovjetlaanden in 1992 de Collectieve Veiligheidsverdragorganisaotie op, die eziene wördt as tegenhanger van de NAVO. Ruslaand wördt deur de NAVO nog aldeur beschouwd as ien van de grootste militaire dreigingen veur de NAVO-laanden. As antwoord op de Russische annexatie van 't Oekraïense Krim-schierelaand in 2014 stelde de NAVO een speciale macht van 5000 troepen samen, die elegerd is op basissen in verscheiden Oost-Europese lidstaoten. Ok praotten de lidstaoten of um binnen tien jaor (vanof 2014) minstens 2% van elk zien bruto binnenlaands product uut te geven an defensie, wat veurhen een informeel streven was.

't Heufdkertier van de NAVO zit in Brussel.

Lidstaoten op alfabetische volgörde

[bewark | bronkode bewarken]
*Oprichtende lidstaot
Dit artikel is eschreven in 't Zuudwest-Drèents.