Naar inhoud springen

Máxima Zorreguieta

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
Konegin Máxima van Nederland

Máxima Zorreguieta (geboren in Buenos Aires, Argentinië, op 17 mei 1971) is Prinses der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau en is de vrouw van koning Willem-Alexander van Oranje. Ze is rooms-katholiek, van Argentiense ofkomst en het de Nederlandse en Argentiense nasionaliteit. Máxima draagt as echtgenote van t staotsheufd de titel van prinses der Nederlanden. Ze wort konigin eneumd, disse titel is offisieus en niet in n wet vasteleid. Heur anspreektitel is majesteit. Samen mit koning Willem-Alexander het ze drie derens, Amalia (2003), Alexia (2005) en Ariane (2007).

Heur jeugd en vroggere wark

[bewark | bronkode bewarken]

Prinses Máxima is geboren as de eerste deren van Jorge Zorreguieta en Maria del Carmen Cerruti. Ze kreeg laoter nog twee breurtjes en n zusjen; Martín, Juan en Inés. Ok het ze drie halfzusters uut n eerder huwelik van heur vaor; Dolores, María en Angeles. Máxima greuide op in n klein appartement in de straot Uriburu, in de rieke wiek Barrio Norte in Buenos Aires. De familie brocht de zoemervakansies deur in Mar del Plata. Tiejens de wientersportvakansies verbleef de familie Zorreguieta in t eigen vakansiehuusjen in Bariloche, n bekend Argentiens vakansieoord, waor oek Prins Bernhard gien onbekende was en waor Máxima jaoren laoter oek mit Willem-Alexander gung skiën.

Máxima gung naor de middelbaore schoel op t Northlands College in Buenos Aires, n op Britse aristokratiese tradisies erichte opleiding. Naodat ze klaor was mit heur studie ekonomie an de Universidad Católica Argentina (Katholieke Universiteit van Argentinië) gung ze van 1995 tot 2000 in Niej-York warken veur de banken HSBC, Dresdner Kleinwort Benson en Deutsche Bank. In april 1999 ontmoette ze tiejens n feest in Sevilla de Nederlandse kroonprins Willem-Alexander. Samen mit Willem-Alexander gung Máxima in augustus 1999 vuuf dagen op vakansie in t Argentiense vakansieoord Bariloche. Tiejens die vakansie is Willem-Alexander veuresteld an de ouwers van Máxima. In de Nederlandse pers verschenen daornao de eerste geruchten over n meugelike liefdesrelasie. n Jaor laoter verhuusde Máxima naor Brussel.

Kort naodat bekend was eworren dat de relasie mit Willem-Alexander serieus was, kwam de Nederlandse pers derachter dat de vaor van Máxima, Jorge Zorreguieta, staotssikketaoris van Landbouw was tiejens de militaere juntaregering, oek wel bekend as de "Vule Oorlog", van Jorge Videla in Argentinië (april 1976 tot en mit meert 1981), waorbie enkele duzenden tegenstanders van t militaere bewiend edwungen verdwenen of in gevangenissen estopt worden. Willem-Alexander had in reaksie daorop de pers naor n brief van oud-diktator Videla verwezen as bron van informasie.

In Nederland worde eprotesteerd tegen n huwelik van de kroonprins mit de deren van disse kerel, van wie as ze dochten dat ie in ieder geval ofwist van alle misdaodighejen tiejens zien ministerschap. n Oenderzeuk, via n geheime opdracht van minister-prissedent Wim Kok an prof. dr. Michiel Baud, had as konklusie dat Zorreguieta ofwist van disse edwungen verdwieningen mar dat t "prakties uut te sluten is" dat Zorreguieta in de periode van zien regeringsdeelname "persoonlik betrökken eweest het bie de politieke oenderdrukking of schending van de minserechten". Willem-Alexander bevestigde tiejens n vraaggesprek dat ie wist dat zien schoonvaor van tenminste één edwungen verdwiening ofwist (disse persoon was volgens Willem-Alexander weer terug-evunnen), waormee die de resultaoten van t oenderzeuk ofdee as minder belangriek. Mit takt van Wim Kok en diplomaot en minister van Staot Max van der Stoel is veurkommen dat Jorge Zorreguieta bie t huwelik van zien deren kon wezen.

Koningin Beatrix maakte op 30 meert 2001 de verloving bekend tiejens n rechtstreekse televisie-uutzending die oek bie-ewoend worde deur prins Claus, Willem-Alexander en Máxima. Drekt nao de bekendmaking las Máxima n verklaoring veur waorin ze ofstand nam van t Videla-bewiend. Oender meer zei ze: Ik verwerp sinds lang de Videla-dictatuur, de verdwijningen, de martelingen, de moorden en alle verschrikkelijke feiten uit die tijd. Dat heeft zeker grote littekens op onze maatschappij achtergelaten. Veur heur vaor verontschuldigde ze zich: Over mijn vaders deelname aan die toenmalige regering wil ik in alle eerlijkheid zeggen dat ik spijt heb dat hij zijn best gedaan heeft voor de landbouw in een verkeerd regime. Hij had de beste intenties en ik geloof in hem.[1] In n laoter ehouwen vraaggesprek neumde Máxima de konklusie van Baud "zien mening".[2]

Huwelik van Máxima Zorreguieta mit de Prins van Oranje
Prinses Máxima die de bouw derin het

Op 17 mei 2001, heur dartigste verjaordag, is Máxima Zorreguieta bie Koninklik Besluut t Nederlanderschap verleend op groend van artikel 10 van de Riekswet op t Nederlanderschap. Dit was neudig, umdat ze deur heur huwelik lid zou worren van t Koninklik Huus en veur dit lidmaotschap t Nederlanderschap neudig is.

Op 3 juli 2001 nam de Verenigde Vergaodering van de Staoten-Generaol n deur de regering in-ediende wet an um toestemming te geven an de Prins van Oranje um mit Máxima Zorreguieta te trouwen.

Op 2 febrewaori 2002 het de toemaolige burgemeister van Amsterdam, Job Cohen, t huwelik esleuten in de Grote Zaol van de Beurs van Berlage te Amsterdam. De karkelike inzegening was in de Nieje Kark in Amsterdam, en is uutevoerd deur dominee Carel ter Linden (lid van de toemaolige Nederlandse Hervormde Kark). De katholieke prinses Máxima mos eerst instemmen mit n hervormde, protestantse opvoeding van de eventuele kienders, wat t huwelik in de ogen van de Rooms-Katholieke Kark karkrechtelik ongeldig maakt, vanwege t huweliksbeletsel. Veural oender n minderheid van riffermatoriese Nederlanders, trouw an t huus van Oranje, was der in t begin bezwaor tegen n rooms-katholieke vrouw.

Miljoenen minsen die televisie zatten te kieken in binnen- en butenland volgden de trouwplechtigheid. Twee momenten die laoter vaak herhaold zouwen worren waren de traonen van Máxima tiejens Argentiense tangomuziek, toe Carel Kraayenhof t nummer Adios Nonino ("Dag Vaodertjen") speulde en de balkonscène mit "de kus".

Máxima en Willem-Alexander hen drie kienders:

Titels en oenderscheidingstekens

[bewark | bronkode bewarken]
Het eigen wapen van Máxima sinds 2002
Standerd van prinses Máxima

De Wet lidmaotschap koninklik huus bepaolt dat de titel prins(es) der Nederlanden bie koninklik besluut verleend kan worren an oender meer de echtgenoot of echtgenote van de koning of de vermoedelike opvolger van de koning. Rekening houwend mit de Wet op de aodeldom (artikel 2, tweede lid), is bie Koninklik Besluut van 25 jannewaori 2002 (nummer 41)[3] an Máxima de titels prinses der Nederlanden en prinses van Oranje-Nassau toe-ekend mit t predikaot Koninklike Hoogheid. Dit betekent verheffing in de aodelstand. Bie t volgende Koninklik Besluut van 25 jannewaori 2002, nummer 42 worde an prinses Máxima n eigen wapen en n onderscheidingsvlag toe-ekend.[4]

De Spaanse koning gaf der, nog veur t huwelik mit de prins van Oranje, t Grootkruus in de Orde van Isabella de Katholieke.

Maotschappelike taken

[bewark | bronkode bewarken]

Nog veur heur huwelik mit kroonprins Willem-Alexander is Máxima begonnen mit n intensieve verdieping in de Nederlandse maotschappie, deur n inburgeringskursus te volgen. Al gauw nao heur kennismaking mit Willem-Alexander begon ze Nederlands te leren en mos ze der eigen verdiepen in allerlei aspekten van de samenleving, zo as de geschiedenis, t staotsrecht, de rol van t koningshuus en de Nederlandse gebruken en gewoentes. Naodat hofdame Ottoline ('Lieke') Gaarlandt-Van Voorst van Beesd Máxima eleerd had over t protokol en de etiquette, worde in 2002 Pien Zaaijer, heufd van de ofdeling Bestuur en Wetgeving van t ministerie van Binnenlandse Zaken, as persoonlik raodgever van de prinses an-esteld.

Tiejens n kennismakingstournee deur Nederland in de maonden veur heur huwelik leek ze te genieten van de overweldigende belangstelling van de media. In t eerste jaor nao heur huwelik gung ze veurdan mit t kennismakingstournee op de Nederlandse Antillen en Aruba.

Prinses Máxima het de tied eneumen um te verzinnen wat as ze allemaol kon doen binnen de monarchie en de samenleving. Ze wou daormee veurkommen in dezelfde valkulen te stappen as heur schoonvaor prins Claus, die in zien pogingen um zinvol maotschappelik wark op te bouwen, regelmaotig problemen kreeg mit de beparkingen die deur de ministeriële verantwoordelikheid esteld worren an lejen van t Koninklik Huus. De algemene opvatting was dat prinses Máxima meer vrieheid mos hen as heur schoonvaor toe had.

Al gauw worde dudelik dat Máxima had an-egeuven iets mit frullie uut t butenland te willen doen, waorop de kommissie PaVEM bedocht worde. Sinds september 2003 is de prinses lid van disse kommissie (Participatie van Vrouwen uit Etnische Minderheden) die de regering raod geeft op gebied van integrasie van minderhejen. Ze is veural bezig mit vraagstukken rond de integrasie van allochtone frullie. Disse kommissie kwam negatief in t niejs toe der n stel allochtone frullie uutestapt waren. Ze kregen t geveul dat ze n soort "excuusallochtoon" waren, en as ze zelf ideeën han, dat dit alleen uutevoerd mocht worren oender de naam PaVEM. Oek zeien ze dat ze niet zelf mit de pers mochten praoten. De pers meldde oek dat de konklusies niks niejs an informasie brochten. Nao disse kritiek besleut Paul Rosenmöller, die oek lid was van de kommissie, t geld dat ie as lid kreeg terug te storten. Hie was de enigste die op de kritiek reageerde.

An t einde van heur introduksieprogramma gaf ze op 14 febrewaori 2005 n vraaggesprek op televisie an t programma NOVA. Daorin blikte ze terug op heur eerste jaoren in Nederland en gaf ze heur visie op de integrasie van allochtonen. t Programma trök 2,6 miljoen kiekers, n record veur t programma.

Máxima is bescharmvrouw van t Oranje Fonds. Ze oendersteunt oek vaak ze heur schoonmoer en man in t uutvoeren van der offisiële verplichtingen. In oktober 2004 nam ze zitting in de Raod van Staote waor konegin Beatrix veurzitter van is. Prins Willem-Alexander het al sinds zien achttiende zitting in de raod. t Is in de wet vasteleid dat t staotsheufd veurzitter is en de troonopvolg(st)er op zien of heur achttiende zitting in de raod kriegt. In 2005 is Máxima lid eworren van de groep raodgevers van de VN-kommissie veur t Internasionaole jaor van t mikrokrediet en bescharmvrouw van de Nederlandse padvienders. Ze volgde Prins Claus op. Ze is de deupmoer van prins Sverre Magnus van Noorwegen en gravin Leonore, deren van prins Constantijn en prinses Laurentien.

  • Op 18 oktober 2001 was Máxima betrökken bie n verkeersongeval. Ze kwam vanof n uutrit van paleis Huus ten Bosch in Den Haag en gaf gien veurrang an n veurbiegaonde auto, waorop ze hum anreed. De bestuurder van die auto brak deur de botsing zien been. In de rechtszaak die volgde, worde Máxima veroordeeld tot t betaolen van n kwart van de schao. De rest van de schao mos t slachtoffer zelf betaolen, umdat ie te hard erejen had en zien veiligheidsgordel niet dreug. Daornaost was de weg niet veur deurgaond verkeer bedoeld. De naam van Máxima Zorreguieta is veranderd in t rapport van de plisie.
  • In september 2007 was der armeu vanwege n rede, die ze had egeuven bie de presentasie van t rapport "Identifikasie mit Nederland". In heur toespraak zei ze bieveurbeeld dat ze 'de' Nederlander niet evunnen het en dat 'de' Nederlandse identiteit niet bestaot.[5] Disse uutspraken leien tot n storm van kritiek.[6][7][8] Minister Vogelaar "betreurde"[9] de ophef, ze verklaorde dat ze de toespraak "van teveuren elezen had" en oek vund dat der "gien of-eroende Nederlandse identiteit bestaot". De prinses gaf laoter an dat "diep eraakt" was en dat ze "verkeerd begrepen" was.[10] Bronnen rond t hof gaffen an, dat der niet goed was nao-edocht over de posisie van de prinses bie de presentasie van t rapport.[11]
  • De moer van langebaonschaotser José Ignacio Fazio is n volle nicht van de moer van Máxima. Daormee is Fazio n achterneef van de prinses.
Stamboom van Máxima Zorreguieta
Grootouwers

Juan Zorreguieta (1898-1959)
x 1925
Cesira Stefanini (1901-1999)

Jorge Cerruti (1911-1992)
x 1942
María del Carmen Carricart (1914-1999)

Ouwers

Jorge Zorreguieta (1928)
x 1971
María del Carmen Cerruti (1944)

Máxima Zorreguieta (1971)
x 2002
Willem-Alexander der Nederlanden (1967)

Kienders

Amalia (2003)

Alexia (2005)

Ariane (2007)

Referensies

[bewark | bronkode bewarken]
  1. Inleiding van Máxima Zorreguieta tiejens persontmoeting op Paleis Noordeinde, vriedag 30 meert 2001, Koninklik Huus
  2. Um Máxima in te wijden in t hofleven en heur etiquette en protokol bie te brengen worde hofdame Lieke Gaarlandt an-esteld.
  3. Besluit van 25 januari 2002 tot vaststelling van de titels en het predicaat van Máxima Zorreguieta en van de titels, namen en het predicaat van de kinderen die geboren mochten worden uit het huwelijk van Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Willem-Alexander Claus George Ferdinand, Prins van Oranje, Prins der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau, Jonkheer van Amsberg met Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Máxima der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, mevrouw van Amsberg, Koninklik Besluut, 25 jannewaori 2002, nummer 41, Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden
  4. Koninklik Besluut, 25 jannewaori 2002, nummer 42, Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden
  5. Weblog kroonprinses Maxima.
  6. Máxima miskent in heur optimisme [...]
  7. Elsevier niejsartikel
  8. Elsevier opinie (weblog)
  9. Vogelaar betreurt ophef over rede Máxima - De Telegraaf, 7 oktober 2007
  10. Máxima 'niet goed begrepen' - Telegraaf, 5 oktober 2007
  11. NRC: Máxima in de hoek ezet

Uutgaonde verwiezing

[bewark | bronkode bewarken]
Wikimedia Commons Commons: Prinses Máxima der Nederlanden - plaatjes, filmkes en/of gelüüdsbestanden.
Dit artikel is eskreaven in et westveluwske dialekt van Putten, in de Algemene Nedersaksiese Schriefwieze.