Naar inhoud springen

Lviv

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
(döärstüürd vanaf "Lemberg")
Lviv up de kaarte van Ukraine

Lviv (/ləˈviːv/, /ləˈviːf/; ukrainsk: Львів [lʲwiu̯]; poolsk: lwów, düütsk ouk wal es Lemberg) is de grötste stad in et westen van Ukraine. Der woanden in 2022 ungeväär 717.273 inwoaners, wårmed as et de up veer nå drukste stad van et land is. Et is et ambtelike centrum van de Oblast un et Raion Lviv un eyne van de kulturele gaddersteades van Ukraine. De stad is enöömd når Leo, den öldsten söäne van köäning Daniel van Rutenie.

In de 14. eywe untwikkelden sik Lviv as et swöärdepunt van Roud-rutenie un Galicie. Et was de höyvdstad van et köäningryk Galicie-Volhynie tüsken 1272 un 1349 un wör dårnå inenöämen döär köäning Kasimir III den Grouten van Polen. Vanaf 1434 was et de streakhöyvdstad van et Voivodeskop Rutenie in et Köäningryk Polen. In 1772, nå de Eyrste Updeyling van Polen, wör de stad de höyvdstad van et habsburgske Köäningryk Galicie un Lodomerie. In 1918 was nen korten tyd de höyvdstad van de Westukrainske Volksrepublik. Tüsken de beide wearldoorlöge in was de stad et middelpunt vöär et Voivodeskop Lwów in de Tweyde Poolske Republik. Nå den inval van de nazi's un de sovjetten in Polen in 1939 wör Lviv underdeyl van de Sovjetuny.

Med öären Holocaust makeden de nazi's kant wark van de ooit groute jöädske gemeynskap. Teentallen jåren was der ginnen warkenden synagoge meyr in Lviv nå at de sovjetten den lätsten up slot draiden. Et grötste deyl van de ooit groute grupe poolske inwoaners wör uutewesseld med ukrainers tüsken 1944 un 1946.

De olde binnenstad steyt up de wearldarvgoodlyste van UNESCO. Et hevt weagen med kinderköpkes un vöäle olde gebouwen in verskillende bouwstylen, as renaissance, barok, neoklassik un artnouveau. Dee oaverleavden den Tweyden Wearldoorlog groutendeyls. De stad düt wat mediterraansk an. Vandår at vöäle films van de sovjetten dee sik müt afspöälen in Venetie un Rome eigenlik in Lviv sint edraid. Nå den kolden oorlog un de val van den Sovjetuny wör Lviv deyl van et unafhangelike Ukraine.

De stad hevt heyl wat industrien un ouk höyger underwys is der good verteagenwoordigd. Y künnet der når de Universiteit van Lviv un et Lviv Polytechnic. Ouk sit der et Filharmonisk Orkest Lviv un et Opera- un Balletteater van Lviv.