Naar inhoud springen

Knoet (voegel)

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
n Knoet in zien zoemerklied
Verspreidingsgebied in trekroutes

De knoet (Calidris canutus) is n voegel eut t geslacht van de straandlopers (Calidris). n Knoet et n korte als in poten in n middellange snavel.

De knoet is 23 tot 26 sentimeter lange. De knoet et in zoemerklied n dieporanje ekleurde kop, borst in buk.[1] t Wienterklied is niet zo biezonger. De voegel is dan grees van boven, maar elke veer et wel n smal wit rindjen. Van onger is die wit, de snavel is donker in de poten binnen greesgruun. n Goed kenmark is n wat estriepte flank.

Verspreiding in leefgebied

[bewark | bronkode bewarken]

De knoet broedt in t oge noorden roend de iele Noordelike Eeszie. Daor kuun je m zien in z'n zoemerklied mit dieporanje ongerdielen. De broedpaoren ouwen ongerling vuul ofstaand, gemiddeld broedt der minder as n paor per vierkaante kilometer.[2][3]

Swienters lift de knoet langerst de kusten van West-Europa, Noord-Amerika in Zuid-Amerika tot op de zuidpunt, West- in Zuid-Afrika, Australië in Nij-Zielaand. De voegel is te venen op straanden, in waddengebieden in riviermoendingen mit slikgebieden waor ij in de modder nor voedsel zoekt.

De soort et 6 ongersoorten:

  • C. c. canutus: noordelik-sentraol Siberië.
  • C. c. piersmai: Nij-Siberië.
  • C. c. rogersi: Tsjoekotka (oostelik Siberië).
  • C. c. roselaari: Vrangel (noordoostelik Siberië) in noordwestelik Alaska.
  • C. c. rufa: van Zuid-Amerika tot noordelik Kanada.
  • C. c. islandica: de eilaanden in de buurt van noordelik Kanada in noordelik Gruunlaand.

De knoet et n arg groot verspreidingsgebied in daorduur allien al is de kans op eutstarven klaen. De grootte van de populatsie wier in 2006 eskat 1,1 miljoen exemplaoren; dit antal got achtereut duur inpolderingen, verstedeliking, intensieve skelpdiervisserije, eulierampen in toeniemende rekreatsie in kustgebieden. Maar dit tempo legt onger de 30% in tien jaor (minder dan 3,5% per jaor). Ierduur stot disse straandloper as niet-bedreigd op de rooie leest van de IUCN.

Waoromme ze trekken

[bewark | bronkode bewarken]

De knoet legt elk seizoen grote ofstaanden of, waarskijnlik duurdat de knoet n steriele omgieving nodig et.[4]

Koos van Zomeren: "... moeten zich vervolgens hun hele leven verre houden van infectiegevaar. 's Zomers de hygiëne van het koude noorden, 's winters de hygiëne van zout water, zeewater."[5]

Ongersoorten

[bewark | bronkode bewarken]

Der binnen zes ongersoorten, naost de nominaotongersoort die in Noord- in Midden-Siberië broedt in an de kusten van West- in Zuid-Afrika overwientert, binnen der veef ongersoorten mit aegen broedgebieden, trekroutes in overwienteringsgebieden. Zo bin der de ongersoorten C. c. rogersi in C. c. rufa (westelik Noord-Amerika) in C. c. islandica (Noordoost-Kanada in Gruunlaand) die voral verskillen in de intensiteit van de rooie kleur in varder C. c. roselaari (Noordoost Siberië, vernuumd nor Cees Roselaar, n Nederlaandse voegelkenner). Pas in 2001 wier de ongersoort C. c. piersmai beskrieven duur de Russiese ongerzoeker Pavel Tomkovitsj. Tomkovitsj vernuumde disse ongersoort nor z'n kollega-ongerzoeker, de Nederlaander Theunis Piersma. Disse ongersoort overwientert in Noordwest-Australië in de Bohaibaai, n waddengebied in China.[6]

Voeraziergedrag

[bewark | bronkode bewarken]

Knoeten aewen op eurluiers trektochten verskillende diëten. An de Amerikaonse oostkust eten ze voral eitjes van diegenkrabben, maar eerst in voral binnen de trekvoegels espesialisierd in t eten van allerlei skelpdieren. Eurluiers mage is daorop an-epast. Eut studies nor knoeten die nor de Waddenzie koemen om "eut te rusten" bliek dat eurluiers mage zo stark in espierd is, dat nonnetjes mit skelp in al op-egieten worren om ze daornao te kraken. De verteerde eiwitten worren in lichaamsvet ommezet in worren gebrukt as reserve as de knoeten de lange raeze nor Siberië maken.[7]

Referensies

[bewark | bronkode bewarken]
  1. Mullarny, K. et al., 1999. ANWB Vogelgids van Europa, Tirion, Baarn. ISBN 90-18-01212-2
  2. In ieder geval op de eilaanden ten noorden van Kanada.
  3. Blogspot Shorebird Project
  4. Theunis Piersma. Close to the Edge: energetic bottlenecks and the evolution of migratory pathways in Knots. Het Open Boek, Texel 1994. ISBN 90 70202 20 4
  5. n Uurtjen mit parasieten; Trek van knoeten komt duurdat ij n steriele omgieving nodig et
  6. National Geographic September 2010, 'Vereeuwigd in de Wetenschap', p. 35.
  7. Kam, J. van de et al. 1999. Ecologische atlas van de Nederlandse wadvogels. Schuyt & Co. ISBN 90 6097 509 x

Eutgaonde verwezingen

[bewark | bronkode bewarken]
Dit artikel is eskreaven in et urkersk, in de Algemene Nedersaksiese Schriefwieze.