Hogen Verteagenwoordiger van de Unie veur Butenlaandse Zaken en Veiligheidsbeleid

Den Heugen Verteggenwoordiger van de Unie veur Butenlaandse Zaken en Veiligheidsbeleid (HR) is de heufdkoördinator en verteagenwoordiger van et Gemeanskoppelik butenlaands en veiligheidsbeleid in de Europese Unie (EU). Op dit ogenblik is dit Catherine Ashton. De funksie wörd ook wal es Minister van Butenlaandse Zaken van de EU neumd.

De bane is ontstoan deur et Verdrag van Amsterdam en wörren toon Heugen Verteagenwoordiger veur Algemeen Butenlaands en Veiligheidsbeleid neumd. Et weark wör 10 joar lang doan deur Javier Solana. Et Verdrag van Lissabon veraanderen de zaak. Doarnoa kon den verteggenwoordiger ok biej de Europese Kommissie zitn en kriegen t ok nen zetel in n Road Algemeane Zoaken en Externe Betrekkigen (RAZEB). Noa t Verdrag van Lissabon wör de posisie hölpen deur n Europesen dienst veur extern öptreden (EEAS) den in 2010 moakt is.

Titelen

n Heugen Verteagenweurdiger hef n formealen titel Heugen Verteagenweurdiger van de Unie veur Butenlaandse Zoaken en Veiligheidsbeleid. Vreuger was t n Heugen Verteagenweurdiger veur Algemean Butenlaands en Veiligheidsbeleid en zollen, önner de Europese Groondwet , n Unieminister veur Butenlaandse Zoaken wean. Dissen loatsten titel wör noch steads broekt deur kommentateur en media in n vörm van EU-minister van Butenlaandse Zoaken ömde't better herkenboar is veur de luusteröar.

Röllen

Woar butenlaands beleid geliek is tusken lidstoaten van de EU kän n Heugen Verteagenweurdiger sprekken veur de EU in det beleidsgebeed, zoo-as biejveurbeald önnerhaandelen in n noam van de lidstoaten. n Heugen Verteagenweurdiger koördinear t wark van de Spesjoale Verteagenweurdigers van de Europese Unie en hef ok oare röllen zoo-as antiterrorismekoördinoator.

Nöast det-e de EU verteagenweurdig öp internasjonoale fora en t koördinearen van t Algemean Butenlaands en Veiligheidsbeleid en t Algemean Veiligheids- en Defensiebeleid is n Heugen Verteagenweurdiger ok:

ex-officio Vise-Presideant van de Europese Kommissie
dealneamer in de gadderigen van n Europesen Road
verantweurdelik veur de Spesjoale Verteagenweurdigers van de Europese Unie
heufd van n Europesen dienst veur extern öptreden en delegoasies
veurzitter van n RAZEB
Sekretoaris-Generoal van de West-Europese Unie (veurde't of-skoft wörren öp 30 juni 2011
veurzitter van t Europese Defensieagentskop
zetel in t panel van t Instituut veur veiligheidsstudies van de Europese Unie.

Völgens veurstellen dee in 2009 moakt bint deur t Zweedse EU-presidentskop zöl n Heugen Verteagenweurdiger de kontrole hebben oawer t personeel en budget van n EEAS en zöl-e ok de grötte van det budget angeffen. n Heugen Verteagenweurdiger is verantweurdelik veur t anwiezen van EEAS-personeel en veur t kontrolleren van t algemean butenlaands beleid (oars as haandel, öntwikkelige en vergröttige, dee sammen met de Kommissie moakt mött wörren) inklusief veiligheidsinisjoatieven en t dealen van informoasie. Desöndaanks - ok a kän n Heugen Verteagenweurdiger veurstellen moaken - mött de beslissigen nöch moakt wörren deur de leden van n Road. n Heugen Verteagenweurdiger mött zichzölf ok oetleggen veur t Europese Parlemeant.

Der is wat kontroversie en kritiek öp de voage verdealige van de mächte tusken de heugste spealers van de EU, moar Oakraïensen ambassadeur biej de Europe Unie Andriy Veselovsky hef t kader prezen woarin t ploats veend en hef t in zinne eaigene termen verdudelikt: "n Veurzitter van de Europese Kommissie sprek as t "kabinet" van de Europese Unie tarwiel n Veurzitter van n Europesen Road nen "stroategist" is. n Heugen Verteagenweurdiger spesjoalisear in "bilateroale reloasies" tarwiel n Kommissoaris veur Oetbreidige en Noaberskopsbeleid wärkt an tekniese deenge as n vriejhaandelsoawereankömst met Oekraïne (hier makket Veselovsky nen folt ömdet vriejhaandelsoawereankömsten eaigenlik deal bint van t algemean kommersiebeleid, woarveur n Europesen Kommissoaris veur Haandel verantweurdelik is). n Veurzitter van t Europese Parlemeant sprek oawer de woarden van de EU.

Met n greuj in n rol van n Heugen Verteagenweurdiger, en met öare oetslöttige van n Europesen Road, bint de nasjonoale Ministers van Butenlaandse Zoaken önzekker oawer öaren rol teagenoawer n Heugen Verteagenweurdiger. Biej ne informeale gadderige in Finlaand was opperd det zee zolt können warken spesjoale gezaanten in noam van n Heugen Verteagenweurdiger. Det hef n steun van Ashton dee zeggen det, zoo lange as de EU met eane stimme sprök, t nich oetmakket wee der an t proaten is.

Benoamige

n Heugen Verteagenweurdiger wör benöamd deur n Europesen Road met nen kwalifisearde mearderheid, moar öm n rol te können oeteufenen in de Kommissie, veura as Vise-presideant, mött n Heugen Verteagenweurdiger veur t Europese Parlemeant kömmen öm önnervröagd te wörren en wör dan önnerheffig an goodkeurigesstemmige van t Parlemeant angoande de veurgestelde Kommissie.

n Boasismoandsaloaris van n Heugen Verteagenweurdiger steet öp 130% (heuger as nen vise-presideant moar meender as nen Kommissieveurzitter) van n heugsten groad vann burgerdienst van de EU (groad 16, step 3), wat oetkömp öp €23.006,98. Der bint oare tooloages doarboawenöp ömdet alle oare warkveurwoarden veur n Heugen Verteagenweurdiger öp dezölfde liende as dee van de Kommissie stoat.

Liste van burookroaten dee disse posisie had hebt

No.	Fotoo	Verteagenweurdiger	Stoat	Partiej	In-huldigd		Öpmarkigen
-	-	Jürgen Trumpf	Duutslaand	Onofhaankeliken diplomoat	1 Mei 1999^[1]	18 October 1999	-
-		Javier Solana	Spanje	Europesen: Sosjoalisten Nasjonoal: Partido Socialista Obrero Español	18 October 1999	1 Desember 2009	As Heugen Verteagenweurdiger veur Algemean Butenlaands en Veiliegheidsbeleid. Ok Sekretoaris-Generoal van n Road van de Europese Unie.
1		Catherine Ashton	Vereanigd Könnigriek	Europesen: Sosjoalisten Nasjonaal: Partiej van n Arbied	1 Desember 2009	incumbent Expires in 2014	Posisie oet-breid deur t Verdrag van Lissabon

Skiednisse

De posisie was introduseard önner t Verdrag van Amsterdam en wörren vuld deur Javier Solana. t Begönnen as ne posisie met völle mear beparkigen in n ömvang as dee van noe-an-n-dag dee in 2009 me't Verdrag van Lissabon moakt is. Teagenweurdig völ Catherine Ashton disse posisie.

Solana

t Verdrag van Amsterdam introdusearden de posisie van Heugen Verteagenweurdiger van Algemean Butenlaands en Veiligheidsbeleid öm de EU öp t wearldtoneel te verteagenweurdigen. t Wörren beslötten det n Sekretoaris-Generoal van n Road n Heugen Verteagenweurdiger wean zöllen. Det betekkenen det n Sekretoaris-Generoal öp det moment, Jürgen Trumpf, n earsten Heugen Verteagenweurdiger was, moar det duren moar veur n poar moanden.

n Earsten permanenten Heugen Verteagenweurdiger was Javier Solana, veurmoaligen Sekretoaris-Generoal van de NAVO. He wörren benöamd öp 4 juli 1999 in Keulen as Sekretoaris-Generoal van n Europesen Road en as Heugen Verteagenweurdiger. Hee nömmen de posisie öp 18 oktober 1999, vlok noa't öntslagnemmen van de NAVO. De posisie had n budget van €40.000.000, woarvan t measte noar Balkan-operoasies gungen. Tiedens zinne amtsperioode wörren de posisie zwoar vergröt woarbiej n antal oare funksies kombineard wörren öm ok in de funksie van n Heugen Verteagenweurdiger te können. Vanof 25 november 1999 was-e ok benöamd as Sekretoaris-Generoal van de West-Europese Unie (WEU), öm t oawerdroagen van de verantweurdelikheaden van dee organisoasie öp t Gemeanskoppelik Butenlaands en Veiligheidsbeleid te oawerzeen. In 2004 wörren zin 5-joarig mandoat herniejd. Hee bekömmen ok veurzitter van t Europese Defensieagentskop.

De Administroasie - Clinton zeggen in mei 2000 det Solana de volbrengige was van t bereumde verlangen van Henry Kissinger öm n telefoonnömmer te hebben in Europa öm met te können proaten. In desember 2003 döa Solana n Europesen Veiligheidsstrategie bekant moaken, woarin de wichtigste prioriteten oetean-zet en de heufdbedreigigen teagen de veiligheid van de EU identifiseard wört - inklusief terrorisme. Öp 25 moart 2004 benöamen Solana Gijs de Vries as antiterrorismekoördinoator veur t GBV, en sketsen zinne plichten as t stroomlienden, örgoanisearen en coördinearen van t vecht van de EU teagen terrorisme.

Hee hef talleuze assosjoasieverdreage tusken de Europese Unie en verskillende laanden oe't Mirre-Eusten en Latiens-Amerika önnerhaandeld, inklusief Bolivia en Kolombia. Solana had nen zear wichtigen rol in t sammenbrengen van wat der aachterblieven van de veurmoaligen Joegsloawiesken Federoasie. Hee stellen veur det Montenegro ne unie met Servië vörmen zollen en ginne völleadige onofhaankelikheid hebben zollen, woarbiej e zeggen de't was öm n domino-effekt te ontwieken dee boaseard wean zöl öp onofhaankeliksheidseasen van Kosovo en Vojvodine. Lokoale media nöamen t nieje laand met nen sarkastiesen önnertoon "Solania".

Öp 21 jannewoari 2002 hef Solana zegd det de gevängene in Guantánamo Bay as kriegsgevängene behaandeld önner de Geneefse Konvensie. De EU hef zegd det-e höp öm nen oaren krieg as de Iraakse invasie te vermieden deur mirre van det en tookömstige önnerhaandeligen, en Solana hef zegd det de meujlikste momenten van zinn boan warren toon t Vereanigd Könnigriek en Fraankriek - de twea permanente leden van n Veiligheidsroad van de Europese Unie - t doar nich met eans warren. n Zoo-nöamden Vilniusbreef, ne steunverkloarige van de Oost-Europese laanden veur t dool van de VS van Iraakse régimevoarige, en n Breef van aacht, nen oawereankömstigen breef van t VK, Italië en zes oare tweaderaankslaanden, wörren oawer t algemean zeen a't loagwoaterpeunt van n GBV. Solana öperearn as nen stillen diplomoat en veenden zichzölf oft an n kaant duuwd in önnerhaandeligen en zönden öp önmeugelike missies.

Solana hef nen grötten rol had in t warken noar ne öplössige veur t Konflikt tusken Israel en Palestina, en blif ok nöch steads nen wichtigen architekt a't geet oawer de "Weggekoarte veur Vrede", sammen met de VN, Ruslaand en de VS in t Mirre-Eustenkwartet. Öp 22 juli 2004 had e ne öntmotige met Ariel Sharon in Israel. Sharon willen earst ginne öntmotige hebben met Solana, moar akseptaerde oetendelik de't nich oetmoaken öf e't fien vönden öf nich, de EU was ok önnerdael van de Weggekoarte. Solana bekritisaerden Israel veur t taegenholden van de Palestiense presidaentsverkezigen van 9 jannewoari 2005, moar had loater wier ne öntmotige met Sharon öp 13 jannewoari van t zölfde joar.

In november 2004 assistaeren e t Vereanigd Könnigriek, Fraankriek en Duutslaand in t bevrezen van nukleaer verriekigesmaterioaltovoor met Iran. In de zölfde moand was e ok n önnerdeal biej t töt nen oawereankömst kömmen tusken de twea presideantskandidöat in de situoasie in t laand noa de verkezigen, en öp 21 jannewoari 2005 döa e Ukraïnes nieje presideant Viktor Yushchenko oetnödigen veur ne diskussie oawer t tookömstige lidmoatskop van Ukraïne in de EU.

Verdrag van Lissabon

De Europese Groondwette stellen veur öm n Europesen Kommissoris veur Externe Reloasies met n Heugen Verteagenweurdiger sammen te smieten öm n Unieminister veur Butenlaandse Zoaken en Veiligheidsbeleid te moaken. Öndaanks det de Groondwette der nich deurhenne wörren bracht, holden t Verdrag van Lissabon, det der veur in n ploatse kömmen, disse posisie moar met nen oaren noam. n Niejen Heugen Verteagenweurdiger van de Unie veur Butenlaandse Zoaken en Veiligheidsbeleid was nöch aait n sammenveugsel van n Kommissoaris veur Externe Reloasies en n Heugen Verteagenweurdiger en t zollen, net zo as in de Groondwette, deur n EAS önnersteund wörren. n Niejen rol döa ok oare rölle veur butenlaandse zoaken oawernemmen, zo a't leiden van n RAZEB en t verteagenweurdigen van de EU in internasionoale fora, rölle dee vreuger oetveurd wörren deur n minister van butenlaandse zoaken van t laand det öp det momeant t presideantskop van de Europese Unie had (sammen met de ministern van butenlaandse zoaken van t laand de't derveur had en van t laand de't völgende wean zöllen).

Öndaanks de noamsveroarige wör t deur völle media nöch steads as de posisie van minister van butenlaandse zoaken zeen. In önnerhaandeligen döat zee de konklusie trekken de'n Heugen Verteagenweurdiger nich mear n Sekretoaris-Generoal van n Road van de Europese Unie wean zöllen moar n Vise-Presideant van de Europese Kommissie, woarmet de sammen-veugde posisie vuld wörren.

The External Relations Commissioner (Benita Ferrero Waldner, left, with Argentinian President Cristina Kirchner in 2006) was merged with the High Representative under the Lisbon Treaty

Verwiezings

↑ In-huldigd als Sekretoaris-Generoal van n Road in 1994

[1] In-huldigd als Sekretoaris-Generoal van n Road in 1994

[1]