Naar inhoud springen

Elten

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
Elten
Plaatse in Düütskland Vlag van Düütskland
Wåpen van Elten
Elten (Noordryn-Westfålen)
Elten
Situering
Deylståt Vlag van den düütsken deylståt Noordryn-Westfålen Noordryn-Westfålen
Kreis Kleef
Gemeynde Emmerik
Koordinaten 51° 52′ 0″ NB, 6° 9′ 0″ OL
Algemeyn
Uppervlakde 9 km²
Inwöäners (01-01-2017) 4.706
(523 inw./km²)
Höygde 13 - 82 m
Fotos
Sint-Martinuskark van Elten
Sint-Martinuskark van Elten
Gerritzens Möllen
Gerritzens Möllen
Portaal  Portaalikoon   Düütskland

Elten is en an den noordover van den Ryn eleagenen düütsk dörpken in de gemeynde Emmerik dat dicht teagen de neaderlandske grens is eleagen in de büürte van Lobith.

Et behöört töt den deylståt Noordryn-Westfålen en ligt noordwestelik van et düütsken Emmerik en süüdwestelik van et neaderlandsken 's-Heerenbarg. Houg Elten (82 m) ligt up de uutlopers van et in Neaderland eleagenen Montferland.

En bördjen in Elten köndigt en uutsicht up de nye grens an, 1949.

In de Middeleywen was Elten anvankelik besit van et hertogdom Gelre. In 1355 kwam et dorp by et hertogdom Kleef. In 1666 kömmet Elten in besit van Brandenbürg, in 1701 wördet et dorp prüüssisk besit. Eyrder was et land rund Kleef noch neaderlandsktålig, mår nå de prüüsiske anneksatsy nemt den invlood van et düütsk as officiele språke stark too. Dit verstarket sich noch wyder in 1815, nå de napoleontiske oorlogen.

Et dorp is an dree kanten umgeaven döär Neaderland. Up 23 april 1949 is et ter kompensatsy vöär de düütske besetting tydens den Tweyden Wearldoorlog an Neaderland too-eweasen. Dit hevt edüürd töt 1 augustus 1963, doo et weder düütsk wear.

Vandage is Elten en dorp wår inwöäners van düütsken en neaderlandsken avkumst såmen ne hechte gemeynskap vörmet. De neaderlandske 'grensarbeiders' bünt vöäral warksåm in de regio Arnhem.

Butternacht

[bewark | bronkode bewarken]

Van de oavergang van Neaderland når Düütskland hebbet vöäle eksporteurs eprofiteerd. Up 31 juli 1963 plaatsden sy vöäle vrachtwågens med too eksporteren goder (vöärnamelik butter) in et neaderlandsken Elten. Den völgenden dag stunden de vrachtwågens med de goder, sunder nen meter too hoven ryden en (et wichtigsten) sunder nen cent an invoorrechten too hoven betålen, in Düütskland. Den vermodelyken winst bedroog 50 töt 60 miljoon gülden.[1] Dit was vulkommen legål. Disse gebeurtenis hetet den Eltener Butternacht.

Verkeer en vervoor

[bewark | bronkode bewarken]

Elten is bekend as grensoavergang wår den neaderlandsken A12 anslutet up den düütsken A3.

Per büs is Elten vanuut Emmerik bereikbår med NIAG-büslyn 94 en vanuut et neaderlandsken Zevenaar en Lobith med büürtbüslyn 566 van Breng.

Elten had tüsken 1856 en 1966 en station an de spoorlyn Arnhem - Emmerik. Sinds 1 juli 2019 is der et nyen station Elten.


Wikimedia Commons Commons: Elten - plaatjes, filmkes en/of gelüüdsbestanden.