Nedersaksiese Wikipedia

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
(döärstüürd vanaf "Nedersaksiese Wikipedie")
t Logo van de Nedersaksiese Wikipedia

De Nedersaksiese Wikipedia (Wikipedia in t Nedersaksies) is begunnen op 24 meert 2006. t Is bedoeld veur artikels in de Nedersaksiese dialekten die in Nederlaand en de grensstreek mit Duutslaand espreuken wörden. Op t moment hef t 7.898 artikels. Der bin in-espreuken artikels, etalazie-artikels en portaolen veur onderwarpen as laandstreken, provinsies, Nedersaksiese kultuur en niejs.

De Nedersaksiese Wikipedia is an-ehaold in de Nederlaandse pers, en Nedersaksiese organisasies hebben de ensyklopedie bespreuken en deran mee-ewörken.[1][2]

Kenmarken[bewark | bronkode bewarken]

De Nedersaksiese wiki hef n klein antal aktieve medewarkers. Veur n n antal artikels besteet op nog enkele aandere versie van Wikipedia n artikel; disse artikels gaon vake over onderwarpen die van doon hebben mit t Nedersaksies en de kultuur van de regio waor t espreuken wörden (zo as streekgebruken en schrievers). Veur artikels wörden meestentieds bestaonde aofbeeldingen van Wikimedia Commons gebruukt, mer soms wörden eigen aofbeeldingen emaakt en gebruukt. Volgens de lieste mit verschillende versies van Wikipedia hef de Nedersaksiese Wikipedia in verhouding n kwak bewarkingen, aofbeeldingen, en n goed artikeldiepte veur n uutgave tussen de 1000 en 9999 artikels.

n Aander kenmark is dat aordig wat artikels over dieren, plaanten, veurwarpen en aktiviteiten n overzichte hebben mit de verschillende Nedersaksiese benamingen derveur, die vake van darp tot darp kunnen verschillen.

Geschiedenisse[bewark | bronkode bewarken]

Veurdat de Nedersaksiese Wikipedia der was bestung der al n jaor of dreje n Platduutse Wikipedia.[3] De dialekten van t Nedersaksies bin niet estandardiseerd en wörden espreuken in Noord-Duutslaand (waor ze Plattdüütsch eneumd wörden) en t noordoosten van Nederlaand. In de praktijk was de Platduutse Wikipedia n Duutse onderneming waor je je eigen an de Platduutse spelling mos houwen, die op t Duuts ebaseerd is. Veur de dialektvariaanten in Nederlaand bestung der n vakuüm vanwegen disse spelling en oek vanwegen de toenemende kloof tussen de Nedersaksiese dialekten van Nederlaand en die van Duutslaand deur de invleud van de standardtalen van beie laanden.

De uuteindelike oprichting van n uutgave van Wikipedia veur de Nedersaksiese dialekten van Nederlaand leut nao de anvraag nog maonden op zich wachten vanwegen diskussie over de vraag of disse dialecten - die deur de Nederlaandse overheid erkend en bescharmp wörden volgens t Europees Haandvest veur regionale talen of talen van minderhejen - wel n eigen uutgave verdienden. Volgens veurstaanders verschillen de dialektvariaanten in Nederlaand te veule van die in Duutslaand - of in elk geval in eschreven vorm - um onder één dak te kunnen. De enigste naodrokkelike tegenstaand richtten zich op de vraag of de uuteenlopende Nedersaksiese dialekten van Nederlaand (zo as t Gronings, Twents en Veluws) wel samen zollen kunnen gaon in één uutgave. Mer veur n zelfde laandelike groepering was al ekeuzen in t geval van de Platduutse Wikipedia.[4]

Tiejens t bestaon van de Nedersaksiese Wikipedia hef t antal strukturele gebrukers - inhouwelike schrievers zowel as gebrukers die der eigen op onderhoud richten - klein ewest. Der bin meestentieds minder as tien personen an t wark op de wiki, waorvan de meeste beheerdersrechten hebben. t Kleine antal schrievers is kenmarkend ebleven, ondanks pogingen om meer schrievers te kriegen, bieveurbeeld via radio-uutzendingen waoran individuele gebrukers mee-ewörken hebben.

Vandalisme - t anmaken van onzinartikels, t vortdoon van inhoud, de boel bie mekaar vleuken - he'j niet zoveule as op aandere wiki's. Gewoonlik wörden vandalisme nog de zelfde dag weerummedreid, vake binnen n paor uren of minuten.

Kategoriseren van dialekten[bewark | bronkode bewarken]

De Nedersaksiese versie hef vanaof de eerste maonden n koppel aktieve gebrukers die verschillende dialekten praoten, die al doonde veurzieningen tröffen um de verschillende dialektgroepen en spellingrichtlienden (der bin verschillende erkende spellingsystemen[5]) n plaotse te geven. Elke medewerker kan in zien of heur eigen dialekt schrieven en t artikel kategoriseren naor dialectgroep. As t n beginnetjen is, kunnen aanderen t anpassen an der eigen dialekt en uutbreien. As t artikel langer is, dan wörden de tekste die der laoter bie ezet is, haost altied wel ummezet naor t oorspronkelike dialekt.

Verschillende taalkundigen gebruken verschillende onderverdelingen van t Nedersaksies. De heufdgroepen waorveur op de Nedersaksiese Wikipedia kategorieën bestaon bin:

t Is gebrukelik dat teksten in n dialekt uut de Duutse grensstreek eschreven wörden in n spelling die veur de Nedersaksiese dialekten in Nederlaand geldt.

Zie ok[bewark | bronkode bewarken]

Referensies[bewark | bronkode bewarken]

  1. Artikel uut de Stentor (Nederlaands)
  2. Artikel van de Stellingwarver stichting Stellingwerfs Eigen (PDF, Stellingwarfs)
  3. De Platduutse Wikipedia, begunnen in april 2003
  4. Requests for new languages/Wikipedia Dutch Low Saxon
  5. Bieveurbeeld de Algemene Nedersaksiese Schriefwieze, de veurkeursschriefwieze of de Drentse spelling, erkend deur Provinsiaole Staoten Drenthe. Verschillende aandere spellingsystemen wörden esteund deur regionale organisasies, die vake Nedersaksiese publikasies subsidiëren.
Dit artikel is eskreaven in et westveluwske dialekt van Nunspeet, in de Algemene Nedersaksiese Schriefwieze.