Slag bie Kloosterholt
t Slag bie Kloosterholt op 23 mai 1568 wor algemain zain as t begun van t Tachtegjoarige Oorlog. t Slag von ploats bie t loug Kloosterholt (Heiligerlee) bie Winschoot ien t pervìnzie Grunneng.
Partaien
[bewark | bronkode bewarken]- Stoatsen: 3900 man infanterai en 200 man kavvellerai, leid deur geve Lodewiek van Nassau en geve Adolf van Nassau.
- Keunegszinnen: 3200 man infanterai en 20 peerdrider, leid deur Johan de Ligne, geve van Armbaarge.
Wat veurof gong
[bewark | bronkode bewarken]Willem van Oranje har laank oarzeld veurdat e wat ondernam veur hulp aan t Nederlanden. Nog ien 1567, tidens t Slag bie Oosterwele, hinderde hai vanut Antwaarp t preutestanse leger te help. Mor zien aigense behandelen kombineerd mit doagelkse verzuiken tou hulp, veranderde zien mainen. Hai benoaderde verschaidne Duutse vörster om finansjele hulp, en bekocht 'silverwaark, klainodien, tepaiten en ander vörstelk goud'. Hai von Coqueville, n jonker uut Nörmandie, beraid om mit zeuven of aachthondert man vanuut Frankriek n ienval ien Artais (Artois) en Hainego (Hainaut) te doun. De geve van Hoogstraten zoll laanks de grote revieren noar Gelderlaand trekken. Zien bruier geve Ludwiek van Nassau zol ien Fraislaand en Grunneng n aanval te doun. Haizulf zoll ien Broabant verschienen wen hai vernam, dat Alva zien leger over dizze drij ienvallen verduild zol hebben. Alva wit te bewaarkstellen dat t keuneng van Frankriek Coqueville truggeruip. Coqueville wuir loater op last van t Franse keuning as rover ontheufd.
De ienval laanks de Moas wuir ien t slag bie Doalhaim stopt. Van de drei ienvallen wuir de aanval ien t noorden t sucsesvolst.
De stoatsen trokken bie Bennewold t laand binnen en namen t slot te Wedde, de amtzetel van t Espoanse laandvougd Johan de Ligne, geve van Armbaarge, ien zien afwezeghaid ien. Hiernoa richtten zai zoch op t stad Grunneng om dizze over te hoalen zoch veur de opstand te verkloaren, mor dizze poging mislukte.
t Gevecht
[bewark | bronkode bewarken]Op 23 mai verkeerde t stoatse leger ien slechte toustand deur honger en aachterstaallige soldai betoalen (n endemisch probleem ien dei tied). Greve Ludwiek wos zai toch nog n moal ien woapens te kriegen.
Dou Ludwiek van Nassau vernam dat zien tegenstander tegen hom optrok, wis e zien troepen toch te motevern en stelde zie op bie t klooster van Kloosterholt. t Terrain har drij hoogten, op ain hiervan ston t klooster. Achter de hoogten verschanste hai t merenduil van zien troepen. Veur de heuvel mit t klooster luip n weg, tuzzen de hoogten bevonden zoch koelen ontstoan deur törfwinnen. Ook ien dizze koelen wuir infanterai verstopt. Tuzzen t weg en de hoogten bevond zoch moreg laand.
Mit zien peerdrieders ondernam Adolf van Nassau n aanval op t Espoanse leger. Aremberg, dei van plan war op meer verstaarken te wachten, wuir verlaid de stoatse peerdrieders te volgen. De stoatse rieders lokden t Espoanse leger over de weg tuzzen de heuvels deur. De Espoanse troepen kwamen hierbie terecht ien t morege terrain tuzzen de hoogten, woar zai n gemakkelke prooi wuiren veur t stoatse schutters van Ludwiek.
Volngs sommege bronnen kwam Adolf om bie t riederaanval op t Espoanse leger, volngs andere berichten noadat zien peerd op hol sluig tidens t heufdgevecht en hai midden tuzzen de vaiandelke troepen belaande.
De verlaizen aan Stoatse zied worren op 50 man schat, aan Espoanse zied op 1500-2500 man. De Stoatse troepen môkden ook 7 stukken geschut buut.
De gevolgen
[bewark | bronkode bewarken]Dizze slag war de eerste succesvolle aktsie van t Nederlandse opstaand. As zodoaneg wor de slag as t begun van t tachtegjoarige oorlog zain. Hierbie telt ook met dat t vrede ien 1648 sloten war. War de vrede n joar eer sloten, den war meuglek de slag bie Oosterwail uut 1567 as t begun van t tachtegjoarige oorlog zain. t Is ja goud om over ronde aantallen te proaten.
t Laanketermain effekt van t slag bie Kloosterholt war beperkt. Deur t op dizze slag volgende nederloag ien t slag bie Jemmen leverde de overwinnen gain stretegisch veurduil op.
De dood van Adolf van Nassau ien t 4e koeplet van t Wilhelmus gememoreerd:
Graef Adolff is ghebleven, In Vriesland in den slaech. Dizze zin stait ook te lezen op t momement veur t Slag bie Kloosterholt, dat ien 1868 deur Koning Willem III onthuld wuir. Ien Kloosterholt is overegens nog aal n museum, dat wat van t geschiednis van t slag teunt.