Silbo Gomero

Et Silbo Gomero (El Silbo of Silbo-flöaitn) is ne sproake wat eflöaitt wörd, en dee at wegkeump van La Gomera van de Kanarise Eilaandn. De sproake wörd gebroekt um kontakt te hebn met aandere leu oawer grote ofstaandn en oawer de deepe daaln dee at et eilaand tekent (Busnel en Classe 1976: 1). Nen "sprekker" van et Silbo wörd ook wal Silbador eneumd.

Verleedn[bewark | bronkode bewarken]

Dr is weainig bekeand van de originele sproake van et eilaand. Et wörd an enömn det et fonetise/fonologise stelsel seempel genog was um der ne gode flöait-variaant van te bedeankn (ibid: 9-10). De originele inwonners van et eilaand, de Guanches, veundn et oet en pastn et an noar et Kastiliaans in et 16e joarhonderd. Toew at Kastiliaanse kolonistn noar et eilaand kömn, nömn dee et gebroek oawer en doarduur bleef et Silba bestoan. Toertieds wör et ook esprökn op El Hierra, Tenerife en Gran Canaria. In 1979 was der nog weainig oawer van et Silba, ondaanks at et in et 19e joarhonderd et Silba vuur de weend gung (ibid: 8). Toew at et gebroek an et eande van et 20e joarhonderd met oetstoarven bedreaigd wör, besleut de lokale regerige det der les oawer et Silba mos komn op de skooln. Det de sproake doarvuur al oawerleawn, har te maakn met et roewe laandskop van et eilaand en et gemak met det et te learn is (ibid: 10-11).

Wo at et woarkt[bewark | bronkode bewarken]

Net as bie aandere flöaitvörme van non-tonale sproakn, woarket et Silba duur ongevear vaste te hooldn an de oetsproake van n gespröknen vörm, zodet de "timbre-variasies van et gesprökne zik vuurdoot in n vörm van toonheugte-variasies" (Busnel en Classe: v). De sproake is nen eflöaitten vörm van n Spaans dialekt (ibid: 54ff).

Ramón Trujillo van n Universiteit van La Laguna gavn zin EL SILBO GOMERO análisis lingüístico in 1978. Dit woark, met ongevear 100 spektogramn, leup oet op ne vaststellige det der mear 2 kleenkers en 4 metkleenkers beent in et Silbo Gomero. De kleenkers köant hoge of lege wean, en de metkleenkers beent óf nen snellen tjilp umhoge óf umlege in et "melodietjen", wat gebrökn of tooverdan kan wean. Hier beent völle flöaiters van La Gomera et neet met eens. t Doktoraalskrift van Meyer (2005) kik de kleenkers van et Silbo statisties noa en wis an det der 4 verskilnde kleenkers "oet esprökn" wordt, en ook zo eheurd wordt.

Trujillo's saamnwoarkingsprojekt van 2005 beskrif heel oetgebreaid de gebeedn dee at neet oawereen komt, tusken zinne oonderzeuksresultoatn en Classe's fonetise vuuroonderstelliges. EL SILBO GOMERO Materiales didácticos is et beslisnde woark oawer dit oonderwoarp (tot non too is et book allene in et Spaans te koop, mear et is volledig en vriej te bekiekn op et internet).

Silbo en harsenonderzeuk[bewark | bronkode bewarken]

Manuel Carreiras van n Universiteit van La Laguna en David Corina van n Universiteit van Washington gavn oonderzeuke noar et Silbo oet in 2004 en 2005, woermet at ze beweezn det de harsens et Silbo net zo verwoarkn as ne gesprökne sproake. Öar oonderzeuk met Spaanstaligen (woervan sommigen wal Silbo "sprekt" en aandern neet) teunn an (duur harsenaktiviteit in kaarte te brengn met funksjonele magnetise trillingsofbeeldingn) det sprekkers van et Silbo de flöaittoonn verwoarkn in et zelfde sproakgedeelte van de harsens wat ook Spaans herkeandn, en det neet-sprekkers et gewoon as flöaitn heurdn.

Anhalingn/verwiezingn[bewark | bronkode bewarken]

Busnel, R.G. and Classe, A. (1976). Whistled Languages. New York: Springer-Verlag. ISBN 0-387-07713-8.
Carreiras M., Lopez J., Rivero F., Corina D. (2005) Linguistic perception: neural processing of a whistled language., in: Nature 433, pg. 31-32.
Meyer J. (2005). Description typologique et intelligibilité des langues sifflées: approche linguistique et bioacoustique. Ph.D thesis. Université Lyon 2.
Trujillo, R., et al (2005). EL SILBO GOMERO. Materiales didácticos. Canary Islands: Consejería De Educación, Cultura y Deportes Del Gobierno De Canarias - Dirección General De Ordenación e Innovación Educativa. ISBN 84-689-2610-8.
Trujillo, R. (1990). The Gomeran Whistle: Linguistic Analysis (English translation: Brent, J.). Santa Cruz de Tenerife: Library of Congress, Washington, DC (unpublished).
Trujillo, R. (1978). EL SILBO GOMERO: análisis lingüístico. Santa Cruz de Tenerife: I. Canaria. ISBN 84-85543-03-3.

Oetgoande verbeendiges[bewark | bronkode bewarken]

In et Spaans of Engels: