Rokoko

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
Antoine Watteau

Rokoko is nen Europese stieltied uut rundumme 1720-1775. Den name is ne samentrekking van et Franse weurd rocaille, nen asymmetriesen schelpvörm dee wi-j in de 18de eeuwe antreft in mit name de binnenwarkkunste, en et Italioanse barocco, dat barok betekkent.

Versiering[bewark | bronkode bewarken]

Kenmarkend veur et Rokokko is de eneumde asymmetrie, den noadrök op angenoam andoond deur fiene vörmgeaving en de leefleke en luchtege uutstroaling. Et kleurgebruuk kenmarkt zich deur zachte tinten, mit völle gebruuk van zachte, gedekte kleuren.

Mit betrekking tot de versiering zet de beweaging van de barok zich in et Rokoko veurt, moar zie völt in stukken uut mekare en wödt op kleinere schoale uut-edrökt. Gedenkweerdeg wöd vervangen deur lössere vörmen, in lichtzinnege moate vreulek; de underwarpen wodden neet zo ernsteg. Dit völt samen mit et minder streng wödden van de geveulege en morele veurskriften in de samenleaving.

Skilderkunste[bewark | bronkode bewarken]

Wat kunstskilders waren Jean-Antoine Watteau, Jacob de Wit en Canaletto.

Zee ok den lieste mit kunstenoars uit de Rokoko

Architektuur[bewark | bronkode bewarken]

Frankriek[bewark | bronkode bewarken]

Rokoko-inrichting (Ottobeuren)

Mit betrekking tot den architectuur kwam et Rokoko veural tot uutdrökking in de Binnenwarkkunst. Et binnenwark en huusroad waren riekelek veurzeen van verfiend stucwark.

Dizzen stiel ontstoand in Frankriek as teggenbeweaging van den strengen classicistiesen stiel den de kunst destieds domineerden. De Rokoko belichoamt et scharpe en gans verfiende geveul veur de beeldende kunst in ne samenleaving dee angenoame gekunsteldheid en lochtheartege geistigheid hoge anslöt.

Michael Levey sketst in zien Rococo to revolution de kunst in n breder tiedsbeeld:

Et vroagstuk van de 18de eeuwe was van politeeken, filosofiesen en artisteeken eerd. Zi-j trok veural samen op et beneumen van de uutsproake "Natuur".

Et Rokoko was n natuurlek verzet teggen et formalisme – moar tegeliek lek et kunstmoateg en unnatuurlek. Der waren dudelek gewelddoadege botsingen tussen teggen-estelden krachten: op politeek vlak tussen autokratie en vri-jheid; op artisteek vlak tussen rokoko en neoclassicisme of tussen den "olden" en den "ni-jen".

Eajlek waren dit allemoal benamingen veur den groandstried tussen et bewuste en et onbewuste. De deurdachte wieze, optimisme en geleuf staot op et punte in stukken te wödden eschoaten. Goya is doarbi-j de brugge tussen Rokoko en revolusie. Howal hi-j zien geleuf in de rede beheeld, leet e al n stuksken van den sluier zeen mit ziene sketse "Den sloap van de rede brech monsters veurt".

Duutslaand en Oostenriek[bewark | bronkode bewarken]

Et Rokoko wodden deur François de Cuvilliés noar et zuden van Duutslaand ebrach. In Duutslaand wodden de bouwkunst ok beïnvleud deur de Italioanse barokarchitektuur van met name Francesco Borromini en Camillo-Guarino Guarini.

Et klooster van Melk (1702-1739), op den top van de bulte, ebouwd deur Jakob Prandtauer en noa zienen dood in 1726 deur Jozef Muggenast, dut nog stark an barok denken.

De karke van Vierzehnheiligen (1744-1772) van Balthasar Neumann hef ingewekkelde ruumtewarking en rieke uutbundege versieringen. De karke besteet binnen uut in mekare vlochten ovalen, et binnenwark tintelt van plantenvörmen, vruchten, skelpen, asymmetriese krullen en bloomenslingers. De Bedevoartskarke van Wies in Zuud-Duutslaand van Dominikus Zimmerman geet nog wat wieter in et Rokokko-welbehoagen.

Zowal bi-j de Vierzehnheiligen as bi-j de Bedevaortskarke van Wies kozzen de untwarpers veur wit, gold en pastelkleuren. Den kracht van de barok, den zich kenmarkten in ne veurkeur veur ne völheid van kleuren en verzoadigde kleuren, verminderden dus langzoam moar gewis.

Mezeek[bewark | bronkode bewarken]

In de muzeekgeskiednis verstoat zie under Rokoko den stiel den zich untwekkelden uut de barokmezeek. Rokokko kenmarken zich deur beslotten kamermuzeek mit uuterst verfiende versieringsvörmen. Bekende Rokoko-komponisten waren:

Literatuur[bewark | bronkode bewarken]

  • Baarsen, Reinier: Rococo in Nederland ISBN|9040095779