Barok

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
(döärstüürd vanaf "Barok (stieltied)")
Barok-kèrke
Protestantse kèrke

De barok is n stailperiode in de twijde helft van de 17e aiw tot in de eerste helft van de 18e aiw dij bruukt wuir in de architectuur, toenontwaarpen, schilderkunst, beeldhaauwkunst, literatuur en meziek.

t Woord barok komt van t Portugese barroco, dat 'onregelmoateg vörmde parel' betaikent. De barrokstijl stait den ook bekènd as beweegelk, mit veul wilde vörms en details.

Ontstoan[bewark | bronkode bewarken]

De barok is de periode dij de Renaissance opvolgt (mit as tuzzenperiode t manierisme, dat sumtieds as apaarte periode zain wordt). Noa de Refermoatsie in begun 16e aiw, har de Reums-Katholieke Kìrk veul macht verloorn. Veural in de noordelke Nederlanden, grofzègd alles boven Bruzzel, har t protestantisme veul aanhang. Deur middel van veul versierinks en weelderege vörms perbeerde de kèrke mìnsken weer te contra-refermeern. Dit lukte grotendails in t zuden van Europa. t Noorden bleef refermeerd en wuir dus nait/naauwlieks beinvloud deur de barok. Vergeliek moal de protestaantse kèrke oet Eckly (VS) en de barrok-kèrke oet Fürstenfeldbruck (Bayern). In de barok-kèrke binnen veul meer versierinks en beelden en in de protestantse kìrk binoa hailmoal gainent.

Schilderkunst[bewark | bronkode bewarken]

In de schilderkunst was de barok ook n belaankrieke vernijensperiode. Vernuimde schilders oet de tied van de barok binnen Rembrandt van Rijn, Peter Paul Rubens en Michelangelo Merisi da Caravaggio.