Naar inhoud springen

Plataan (Acer)

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
De plataan uut Zuudoost-Azië
De blaojen van de Nederlaandse plataan

De plataan (Acer), is n geslacht van bomen of heesters en beheurt, aofhankelik van de indeling, tot de plataanfamilie (Aceraceae) of tot de zeepboomfamilie (Sapindaceae). De plataan kömp zwat op t hele noordelike halfrond veur; van t noorden tot in de tropen. Der koemen oek n paor soorten veur in Zuudoost-Azië en Indonesië. t Geslacht is onderverdeeld in 16 seksies mit 230 verschillende soorten, ondersoorten en variëteiten. Daornaost bin der verschillende hybriden.

De geelgreune bloemetrossen lokken deur de geur spesiaal aosvlegen. De vrucht hef n grote vleugel. Ze wörden vake "helikoptertjes" eneumd. Der zitten tweje vruchten an n steul, zodat de vleugels tegenover mekaar staon, waordeur ze goed verspreit kunnen wörden deur de wiend. De hoek die de vleugels ten opzichte van mekaar maken is, naost de vorm van de vruchjes en de ligging dervan, n belangriek kenmark veur t verschil tussen de plataansoorten.

Zwat alle soorten hebben in t veurjaor n starke sapstreum, dit kömp deur de hoge worteldrok. Deur disse starke sapstreum kunnen wonden stark bloeien.

De meeste soorten hebben deur de dunne schelle gauw last van verbraanding as de zunne op de stamme schient. Wele soorten hebben oek iezelig fraoie harstkleuren.

t Blad van de plataan is t nasionale symbool van Kanada.

Soorten en kultivars

[bewark | bronkode bewarken]
  • Acer cappadocicum syn. Acer laetum, Acer colchicum en Acer lobelii
    • Acer cappadocicum 'Aureum'
    • Acer cappadocicum 'Rubrum'
  • (Acer pseudoplatanus)
  • Acer japonicum
    • Acer japonicum 'Aconitifolium'
  • Acer palmatum
    • Acer palmatum 'Atropurpureum'
    • Acer palmatum 'Bloodgood'
    • Acer palmatum 'Osakasuki'
    • Acer palmatum 'Elegans'
    • Acer palmatum 'Dissectum'
    • Acer palmatum 'Dissectum Nigrum'
    • Acer palmatum 'Dissectum Atropurpureum'
  • Acer monspessulanum
  • Acer platanoides
    • Acer platanoides 'Drummondii'
    • Acer platanoides 'Faassen's Black'
    • Acer platanoides 'Globosum'
    • Acer platanoides 'Schwedleri'
  • Acer rubrum
  • Acer capillipes
  • Acer campestre
    • Acer campestre 'Elsriek'
  • Acer saccharum
  • Acer negundo
    • Acer negundo 'Auratum'
    • Acer negundo 'Aureovariegatum'
    • Acer negundo 'Variegatum'
  • Acer saccharinum syn. Acer dasycarpum
    • Acer saccharinum 'Laciniatum'
  • De hybride acer freemanni (x) is ontstaon uut n kruzing van de acer rubrum mit de acer saccharinum en eneumd naor Oliver Freemann, die in 1933 de kruzing emaakt hef.

Foto-uutstalling

[bewark | bronkode bewarken]

Uutgaonde verwiezing

[bewark | bronkode bewarken]
Wikimedia Commons Commons: Plataan (Acer) - plaatjes, filmkes en/of gelüüdsbestanden.
Dit artikel is eskreaven in et westveluwske dialekt van Nunspeet, in de Algemene Nedersaksiese Schriefwieze.