Bron bekyken van Oaveriessel

{{etelazie}}{{Proveensietabel
| naam = Oaveriessel
| vlaggeofbeeldn =[[Bestaand:Flag Overijssel.svg|130px|border|Proveensievlagge]]
| woapnofbeeldn=[[Bestaand:Overijssel wapen.svg|130px|Proveensiewoapn]]
| kortweg = Oaveriessel
| heufdstad = [[Zwolle]]
| religiejoar = 2006
| breedtegroad = 52/31//
| lengtegroad  = 6/5//
| region = NL-OV
| religie = [[Protestantisme|Protestaantn]] 29%<br />[[Katholicisme|Katteliekn]] 26%<br />[[Islam|Moslims]] 2%<br />Aanders 6%
| öpprange = 3.420,74
| öpp = 3.316,52
| wateröpp = 104,22
| inwonners = 1.184.333
| doatum = jan 2023
| bevolkingsdichtheid = 357
| volksleed = [[Overijssels Volkslied|Aan de rand van Hollands gouwen]]
| ofbeeldn =  Overijssel position.svg
| webstea = [https://www.overijssel.nl/ www.overijssel.nl]
}}
[[Bestaand:Prov-Overijssel-OpenTopo.jpg|275px|thumb|Oaveriessel]]

'''Oaveriessel''' ([[Nederlaands]]: ''Overijssel'') is ne proveensie in t noordoostn van [[Nederlaand]]. De proveensie lig in t oostn van t laand. In t westn ligt [[Flevolaand]], t [[Iesselmeer]], n rivier n [[Iessel]] en de bearge van de [[Veluwe]] in de proveensie [[Gelderlaand]]. In t noordwestn greanst t an [[Frieslaand|Freeslaand]], in t noordn ligt de torfgebeedn van [[Drenthe|Dreante]], in t noordoostn greanst t an [[Nedersaksen|Nedersaksn]] in [[Duutslaand]], in t zuudoostn an [[Noordrien-Westfoaln]] in Duutslaand en in t zuudn lig n [[Achterhook]] in de proveensie [[Gelderlaand]]. Oaveriessel kan wördn verdeeld in n [[Kop van Oaveriessel]], t [[Vechte|Vechtdal]], [[Sallaand]] en [[Tweante]]. In de proveensie sprekt de leu verschelnde dialektn van t [[Neersassies]]. De proveensie hef 1,18 miljoen inwonners (2023).

Plaatsn met stadsrechtn bint: [[Almelo]], [[Blokziel]], [[Dealdn]], [[Dèventer|Deaventer]], [[Deepn]], [[Eanske]], [[Gällemuun]], [[Goor]], [[Graffest]], [[Grambarge|Gramsbeargn]], [[Hardenbarg (gemiente)|Hardnbearg]], [[Asselt]], [[Kampen (Overiessel)|Kaampn]], [[Oldnzel]], [[Ommen (stad)|Omn]], [[Oatmörsken]], [[Riesn]], [[Stienwiek|Steenwiek]], [[Veno|Volnhove]], [[Wilsum]] en [[Zwolle]].

Eanske is de greutste stad met stadsrechtn, Grafhörst in de gemeante Kaampn hef ok disse rechtn, mer is feitelik ne boerschop. Hengel is t greutste doarp van de proveensie. De heufdstad is Zwolle.

== Geografie ==
Oaveriessel besteet oet zaandgroondn, dee deurkruust wördt duur rivierkes en bekskes, allenig nich in t noordwestn, woar vuural polders en plasn te veendn bint.

'''Belangrieke riviern''' bint de [[Iessel]] laangs de greanze met Gelderlaand, t [[Zwarte Water]] doarboavn, de [[Oaveriesselse Vechte|Vechte]] dee van Duutslaand noar Zwolle löp, de [[Regge]] tusken Sallaand en Tweante, de [[Deenkel]] in t oostn van Tweante en de [[Riest (revier)|Reest]] laangs de greanze met Dreante.

'''Belangrieke [[Knoal (woaterweg)|kanaaln]]''' bint t [[Tweantekanaal]] ([[Zutfen]]-[[Almelo]]/[[Hengel (Oaveriessel)|Hengel]]-[[Eanske]]) en t [[Oaveriessels kanaal]] ([[Almelo]]-[[De Haandrik]]).

== Geschiedenis ==
{{Heufdartikel|Geschiedenis van Oaveriessel|twe}}
n Naam Oaveriessel wördn vuur t eerst neumd in [[1528]]. Doarvuur wördn t gebeed [[Oaversticht]] neumd. Dit gebeed wördn bestuurd vanoet t [[Bisdom Utrecht|bisdom Uutrech]], ok wal t [[Sticht]] neumd. t Oaversticht bestun oet n [[Kop van Oaveriessel|laand van Volnhove]], Sallaand, Tweante en ok Dreante.
In 1528 gaf de bisschop van Uutrech t Sticht Uutrech en t Oaversticht an keizer [[Karel V]] van t [[Healige Roomse Riek]]. Disn keizer wördn doarmet heer van Oaveriessel. Doaroet kwam n naam ''heerlikheid Oaveriessel''<br />
De staatn van Oaveriessel wördn vörmd duur de [[Hanzestad|Haanzesteedn]] Deavnter, Kaampn en Zwolle en de ridderschopn van [[Sallaand]], [[Tweante]] en [[Volnhove]].

t Gewest, dat vanof de opstaand teagn [[Philips II]] deel oetmaakn van de [[Republiek van de Zeuvn Verenigde Nederlaandn]], wördn bestuurd duur de börgermeisters van de grote steedn en de leedn van de ridderschopn. Noa de korte bezetting (1672-1674) duur de bisschop van [[Meunster]] hebt de stadhoalders meer macht kreagn. In [[1795]], doo as de [[Batoafse Republiek|Bataafse Republiek]] wördn opricht, wördn Oaveriessel tehope met deeln van Gelderlaand, Dreante en Freeslaand t [[Departemeant van de Olde Iessel]]. De oalde proveensiegreanzn bint in [[1801]] wier hersteld.

== Bestuur ==

=== Proveensiale Staatn === 
De [[Proveensiale Staatn]], t algemene bestuur van de proveensie, besteet oet 47 leedn dee alle veer joar in meert koazn wördt.

{| class="wikitable sortable" style="margin-right:2em; text-align:right"
! colspan="13" | Oetslag Staatnverkiezingen 2003-2023 <ref>[https://www.verkiezingsuitslagen.nl/verkiezingen?s=Provinciale+Staten&v=2003&t=2023 Verkiezingen Provinciale Staten 2003-2023], Kiesraad</ref>
|-
! valign=top rowspan=2 | Partie || colspan=2 | 2003 || colspan=2 | 2007|| colspan=2 | 2011|| colspan=2 | 2015 || colspan=2 | 2019 || colspan=2 | 2023
|-
! stemmen in %|| zetels || stemmen in %|| zetels|| stemmen in %|| zetels|| stemmen in %|| zetels || stemmen in %|| zetels
!stemmen in %
!zetels
|-
| style="text-align:left" | [[BBB]]
| ||
| ||
| ||
| ||
| ||
| 31,5 || 17
|-
| style="text-align:left" | [[CDA]]
| 37,4 || 24
| 34,1 || 17
| 21,4 || 11
| 22,4 || 11
| 17,1 || 9
| 8,2 || 4
|-
| style="text-align:left" | [[VVD]]
| 13,7 || 9
| 13,6 || 6
| 15,8 || 8
| 12,4 || 6
| 12,9 || 6
| 8,0 || 4
|-
| style="text-align:left" | [[GL]]
| 5,3 || 3
| 4,3 || 2
| 5,1 || 2
| 4,3 || 2
| 9,5 || 5
| 7,4 || 4
|-
| style="text-align:left" | [[PvdA]]
| 23,0 || 15
| 17,9 || 9
| 18,1 || 9
| 10,6 || 5
| 8,5 || 4
| 6,7 || 3
|-
| style="text-align:left" | [[CU]]
| 7,5 || 4
| 10,4 || 5
| 7,2 || 3
| 8,4 || 4
| 8,3 || 4
| 5,9 || 3
|-
| style="text-align:left" | [[PVV]]
| ||
| ||
| 8,9 || 4
| 9,4 || 5
| 7,2 || 3
| 4,9 || 2
|-
| style="text-align:left" | [[SGP]]
| 3,5 || 2
| 3,5 || 2
| 3,4 || 2
| 4,3 || 2
| 3,9 || 2
| 3,7 || 2
|-
| style="text-align:left" | [[D66]]
| 3,3 || 2
| 1,6 || 0
| 7,4 || 3
| 10,5 || 5
| 5,8 || 3
| 3,6 || 2
|-
| style="text-align:left" | [[JA21]]
| ||
| ||
| ||
| ||
| ||
| 3,6 || 2
|-
| style="text-align:left" | [[PvdD]]
| ||
| 1,7 || 0
| 1,3 || 0
| 2,2 || 1
| 3,0 || 1
| 3,6 || 1
|-
| style="text-align:left" | [[SP]]
| 4,3 || 3
| 11,8 || 6
| 8,7 || 4
| 10,7 || 5
| 5,9 || 3
| 3,0 || 1
|-
| style="text-align:left" | [[Volt]]
| ||
| ||
| ||
| ||
| ||
| 3,0 || 1
|-
| style="text-align:left" | [[FVD]] 
| || 
| || 
| || 
| || 
| 13,3 || 6
| 2,7 || 1
|-
| style="text-align:left" | [[50+]]
| ||
| ||
| 2,6 || 1
| 2,9 || 1
| 3,4 || 1
| 1,2 || 0
|-
| style="text-align:left" | [[DENK]]
| ||
| ||
| ||
| ||
| 1,2 || 0
| ||
|-
| style="text-align:left" | [[LPF]]
| 2,0 || 1
| 0,4 || 0
| ||
| ||
| ||
| ||
|-
| style="text-align:left" | overig
| ||
| 0,9 || 0
| 0,2 || 0
| 1,8 || 0
| 1,2|| 0
| 3,2 || 0
|-
! Opkomst
! style="text-align:right" | 51,7 ||
! style="text-align:right" | 49,9 ||
! style="text-align:right" | 57,7 ||
! style="text-align:right" | 49,8 ||
! style="text-align:right" | 59,3 ||
! style="text-align:right" | 65,1 ||
|-
! Totaol
! || style="text-align:right" | 63
! || style="text-align:right" | 47
! || style="text-align:right" | 47
! || style="text-align:right" | 47
! || style="text-align:right" | 47
! || style="text-align:right" | 47
|-
|}

=== Gedeputeerde Staatn ===
t Dagelikse bestuur is t kollege van Gedeputeerde Staatn.<ref>[https://web.archive.org/web/20220308093935/http://www.overijssel.nl/bestuur/gedeputeerde-staten/ Gedeputeerde Staten van Overijssel], provincie Overijssel</ref>

De proveensie Oaveriessel hef ses gedeputeerdn van: BBB, VVD, GL, PvdA en SGP. De regering van t laand hef [[Andries Heidema]] ([[CU]]) as [[Commisaris van de Koningin|Kommissoaris van de Könning]] ansteld.

Gedeputeerdn:
* Liesbeth Grijsen - BBB
* Maurits von Martels - BBB
* Erwin Hoogland - VVD
* Martijn Dadema - GL
* Tijs de Bree - PvdA
* Gert Harm ten Bolscher - SGP

== Gemeantes ==
[[Ofbeelding:Kaart Overijssel genummerd.jpg|400px|thumb|{{center|Gemeantes van Oaveriessel}}]]
Noa de gemeantelike herindeling van 1 januari 2001 is t getal an gemeantes ofnömn töt 26. Op 1 januari 2005 wördn [[Dèventer|Deavnter]] en [[Battum|Batem]] biej mekaar trökn töt Deavnter. Seend dee tied bint er 25 gemeantes.

{|
|
# [[Almelo]]
# [[Boorn]] (''Borne'')
# [[Dalsen (gemiente)|Dalsn]] (''Dalfsen'')
# [[Deenkellaand]] (''Dinkelland'')
# [[Dèventer|Deavnter]] (''Deventer'')
# [[Eanske]] (''Enschede'')
# [[Hoksebarge]] (''Haaksbergen'')
# [[Hardenbarg (gemiente)|Hardnbearg]] (''Hardenberg'')
# [[Heldern]] (''Hellendoorn'')
# [[Hengel (Oaveriessel)|Hengel]] (''Hengelo'')
# [[Hof van Tweante]] (''Hof van Twente'')
# [[Kampen (Overiessel)|Kaampn]] (''Kampen'')
# [[Loster]] (''Losser'')
|<ol start=14>
<li> [[Oldnzel]] (''Oldenzaal'')
<li> [[Olst-Wieje]] (''Olst-Wijhe'')
<li> [[Ommen (gemiente)|Omn]] (''Ommen'')
<li> [[Raolte|Roalte]] (''Raalte'')
<li> [[Riesn-Hooltn]] (''Rijssen-Holten'')
<li> [[Stappest]] (''Staphorst'')
<li> [[Stienwiekerlaand|Steenwiekerlaand]] (''Steenwijkerland'')
<li> [[Tubbargn]] (''Tubbergen'')
<li> [[Tweanteraand]] (''Twenterand'')
<li> [[Wierdn]] (''Wierden'')
<li> [[Zwärtewäterlaand|Zwartewaterlaand]] (''Zwartewaterland'')
<li> [[Zwolle]]</ol>
|}

== Radio, tilvisie en drukweark ==
De radio- en tilvisie-omroep [[RTV Oost]] döt seend 1992 (van 1988 töt 1992 was dit Radio Oost) 24-uurs niejs, kultuur en vermaak oetzeandn vuur de proveensie Oaveriessel. t Was de eerste strekomroep in Nederlaand dee met tilvisie-oetzeandingn begun.

Belangrieke kraantn vuur de proveensie bint de [[Stentor]] en de [[Twentsche Courant Tubantia]], ok wa n Baants en n Tub neumd.

== Wus ie det... ==
In de [[Verienigde Staoten van Amerika|Amerikaanse]] staot [[Michigan]] lig de gemiente Overisel Township, enuumd naor Oaveriessel deur emigraanten van de Nederlaanse pervincie.

== Verwiezingen ==
<references/>

== Oetgoande verwiezingen ==
* [http://www.overijssel.nl Webstie van de proveensie ''Oaveriessel'']
* [https://web.archive.org/web/20180809080533/http://prv-overijssel.nl/ Bestuurlike webstie van de proveensie ''Oaveriessel'']
* [https://web.archive.org/web/20230926201440/https://www.plaatsengids.nl/overijssel Overijssel], Plaatsengids
* [https://allecijfers.nl/provincie/overijssel/ Statistieken provincie Overijssel], AlleCijfers

{{Oaveriessel}}
{{NederlaandsePrevinsies}}

[[Kategorie:Tweants artikel]]
[[Kategorie:Oaveriessel| ]]