Tieloze

Tieloze (Narcissus) is een geslach van bolgewassen uut de femilie van de Amaryllidaceae. De Latiense en Nederlaanse naam is ofkomstig uut de Griekse mythologie. Tielozen bin veurjaorsbollen en hem een kouwe rusperiode neudig. Je vienen tielozen in veule soorten en kleuren: roze, oranje, rooie, witte of mit vlekken, dubbelbloemige bloemen, mit grote gele trompetten of mit trosjes van gele of witte bloemetjes. In tegenstelling tot bie de leliefemilie kump bie disse femilie een onderstandig vruchbeginsel veur.

Je kunnen tielozen rustig laoten verwilderen; ze vermeerderen vanzelf en elk jaor zullen der meer bloemen koemen.

Soorten

Der bin verschillende soorten tielozen. In Nederlaand en België kump allinnig de wilde tieloze (Narcissus pseudonarcissus subsp. pseudonarcissus) van neture veur.

Soort: Narcissus bulbocodium
Soort: Narcissus poeticus

Nedersaksisch

Grunnegs: poaskeblo(u)m
Drèents:
- meertbluier
- paoskebloum, paosblooum
- tieloos
- tieloze (u.a. Ni'jlusen)
- tuloze
Stellingwarfs:
- tielroze, tietelroze
- paos(ke)bloeme
Veluws:
- tielozen (Nunspeet)
- telozen (Putten)

Citaoten

Dalijk as de tilozen bluit

aodemt alles de gedachten

van het langvergeten wachten

op het leven dat weer gruit.

Uut Dalijk as de tilozen bluit, gedicht deur Bart van Oosteringh (ps. van Lambertus van der Sleen, 1912-1993)
Evunden in: Rouke Broersma (2003). Scheupers van de taol. Bloemlezing van de Drèentse Schrieverij 1837-2003. Zuudwolde: Het Drentse Boek (p. 66)

Wat kleur hangt dood nog an de rooie rozen

De zummer is te rad weer naor zien inne gaon

Een regendrup hangt glin nog an de haarsttylozen

Die huverig en kleums in 't kleine hoffie staon

Uut Haarst, gedicht deur Peter van der Velde
Evunden in: Roet, Drents letterkundig tiedschrift, harfst 2018