Muderslot
Et Muderslot is n nog in goden stoat verkerend middeleeuws kasteel in Noord-Hollaandse Muden. Et is vandage den dag n rieksmuseum. Et kasteel is nen veerkanten waterburcht. Op iederen hook steet nen runden toorn. Binnen de mure steet n hoes mit trapgeavels.
Wanneer et Muderslot ebouwd is, is unzeaker. Mangsmoal zegt zie dat et rundumme 1280 deur graaf Floris V wierd ebouwd, moar meugelek bestoand et kasteel toon al en hef den graaf et allene moar ekocht. Dizzen kearl was "steenriek", zodat hi-j n stenen kasteel kon bouwen (of kopen) in ne tied dat de meeste gebouwen van holt wödden maakt. Et kasteel wodden ebouwd an den munding van den Vecht in de Zuderzee, et teggenwoordige Iesselmeer. Dreks bi-j et kasteel ligt Muden mit zienen haven.
Mit nen skakelketten oaver den Vecht kon Floris V tol heffen bi-j de langsvoarende skeape.
Graaf Floris V wierd op 27 juni 1296 in de umgeaving van et kasteel vermoord. Tiedens nen valkenjächt wierd hi-j evangn enomnen deur de dealnemmende edelleu Gijsbrecht IV van Amstel en Herman van Woerden. Hi-j wodden vief dagen evangn ezat in et kasteel. Bi-j ne ontsnappingspeuging uut et kasteel wierd hi-j edood deur zienen schildknoap, Gerard van Velzen.
Et kasteel wodden vervolgens verwoost deur biskop Willem van Mechelen, moar 100 joar later deur Graaf Albrecht van Beieren op dezelfde plaatse en mit denzelfden plattegroand wier opebouwd.
Et Muderslot wierd mangsmoal bewond deur slotvoogden, dee et kasteel noamens euren heer beheerden; dat was bi-jveurbeeld den biskop of den laandsgraaf. In et begin van de 16de eeuwe wodden et kasteel korte tied eigendom van de Geldersen. In den Tachtigjoarigen Oorlog wodden in 1577 et slot namens Willem van Oranje inenommen.
Den huusroad, gebruuksveurwarpen en skilderi-jen dee momenteel in et kasteel bunt te bekieken stamt uut de 17de eeuwe. In dee tied leafden den skriever Pieter Corneliszoon Hooft in et kasteel. Hi-j verzamelden andere kunstenoars um zich hen, den Muderkreng geneumd.
In de Franse tied wodden et kasteel as kazerne bruukt deur et Fransen leager. Vanof 1795 wodden et slot neet meer bewond en raken et in verval. In 1825 wodden et te koop an-eboaden. Noa nen oproop an könning Willem I wodden den verkoop verhinderd, moar pas in 1895 wodden begonnen mit de restaurasie, uut-evoerd under leiding en volgens plannen van P.J.H. Cuypers.
Et kasteel hef ne slotgrachte mit ne ophaalbrugge. Buten et kastele is nen proemenbongerd, den ok al bestoand in de tied van Hooft. (Ne bereumde uutdrökking van Hooft teggen de andere leaden van den Muderkreng: "Tot zeens in de proementied"). Doar is ok nen erestaurierden moostuun en nen krudentuun.
Et Waterlienepad kump lengs et Muderslot.