Naar inhoud springen

Belcampo

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
(döärstüürd vanaf "Herman Pieter Schönfeld Wichers")
Belcampo (welle: ANP Historisch Fotoarchief)

Belcampo (Naarden, 21 juli 1902Grönning, 2 januari 1990) was den skuulnaam van den neaderlandsken skryver en dokter Herman Pieter Schönfeld Wichers. "Belcampo" is den italiaansken förm van synen achternaam. En grout deyl van syn leaven was hee dokter in Battem.

Schönfeld-Wichers wör geboaren in Naarden, mär groiden up in Ryssen, studeerden notarieel recht in Leiden en Amsterdam, en warkeden en setjen up en advokåtenkantoor. Samen med syn bröder Karel haalden Schönfeld Wichers nen houp undöägde uut in Ryssen. As når verholding redelik butenstånde lüde kümmen öär et swår gelöyvige volk wat vrömd vöär. Et verhaal geyt dat see nen grouten Z up en vel papyr makeden en dat by up en plakkaat med nen Bybeltekst plakkeden, wat boaven den ingang van skildkarke hüng. "Laat ons onze [z]onderlinge bijeenkomst niet nalaten."

In de dartiger jåren van den vöärigen eywe tröäk Schönfeld Wichers döär Europa. Dåroaver gavven hee in 1938 in eygen beheyr nen verhalenbündel De Zwerftocht van Belcampo uut, net as synen bündel De Verhalen van Belcampo. In 1937, do as hee 35 was, güng hee medicynen studeren. Up den 13. april 1949 deade hee dokterseksamen. Van 1953 töt 1963 was hee studentendokter in Grönningen, dårvöär huusdokter in Battem. In 1946 skreav hee Het Grote Gebeuren, ne novelle wat sik afspöält in Ryssen. Up nen wat dröygen toun beskrivt hee dårin den Oordeylsdag, den as midden in Ryssen begint. De gelöyvige ryssenders seet öären gröätsten skrik uutkummen: leagers van düvels en engelen kummet dwars döär de ryssenske winkelstråte de lüde halen. In et stark reformeerde Ryssen völ et book neet best en Belcampo wör subit med den nekke anekeaken. In 1973 deade Jaap Drupsteen der ne bewarking van maken vöär de televisy. De uutsendinge wör good bekeaken up oldjårsåvend van 1975.

Schönfeld Wichers bleav syn heyle leaven en bysünder heyrskap den as vöäle undöägde uuthaalden, segt de lüde. Vöäral van syne tyd in Battem sint vöäle volksverhalen bekend. Do as hee byvöärbeald es eropen wör by ne bevalling, saggen hee dat et noch wal eaven güng duren. Hee seade de bevallende vrouwe sik es te rygelen, en güng der nöäst liggen in bedde. Hee leaden selvs vöär de grap syn pasgeboaren dochter te vondeling by vreenden, üm te kyken wat se der med doon solden.

Up den 2. january van 1990 küm Schönfeld Wichers uut de tyd. Syn lyv wör up ne platte wage når den olden algemeynen karkhov et Lentfert in Ryssen ejagd, wåras hee nöäst syn vader begraeven wör.

Schönfeld Wichers wör med syne fantasyryke verhalen eyne van de bekendste skryvers van Neaderland. Wat ryssenders wolden em eyren med en standbeald of ne stråtname, mär de gemeynderåd hölde de boot af. In de krante Tubantia löät domålig wetholder W. Markvoort weaten: "Schönfeld Wichers hevt hyr in syne jöägd wal ewoand en syn verhaal Het Grote Gebeuren spöält ouk wal in Ryssen, mär wyder hevt hee as skryver toch neet vöäle med Ryssen as gemeynde te maken", undanks dat hee in Het Grote Gebeuren ryssenske gesprekken upskreav en selvs en vulleydig ryssensk verhaal skreav. As stil protest is nen pad tüsken de Skoolstråte en den Lentfertsweg in Ryssen en steygken achter den olden karkhov döär unofficiääl ümmedöyped töt Belcampopad. Ümdat et bröd by lüde in den hov up eygenen grund steyt, is et nooit vordehaald. Nye intrekkers in et huus meynden at et officieel was en löäten et stån. Ouk hebbet bewoaners van en huus in et Hollandsk Schwartzwald-busk öären uprit de Belcampolaan enöömd.

Med synen leavensgeselle had Schönfeld Wichers twey kinder, Maartje en Balthazar. Up latere leavtyd güngen Schönfeld Wichers en syne vrouwe uut mekander.

Syn bröder was Karel Dietrich Schönfeld Wichers, in Ryssen beater bekend as Kårel van den Notåris.

  • 1934 - De verhalen van Belcampo
  • 1938 - De zwerftocht van Belcampo
  • 1946 - Nieuwe verhalen van Belcampo
  • 1950 - Sprongen in de branding
  • 1953 - Liefdes verbijstering
  • 1958 - Groningen
  • 1958 - De fantasieën van Belcampo
  • 1958 - Het grote gebeuren, met zeven houtsneden van Hans Peter Doebele
  • 1959 - Het grote gebeuren. Een verhaal, met illustraties van E. Puettmann
  • 1959 - Tussen hemel en afgrond
  • 1962 - Bevroren vuurwerk. Een keuze uit de verhalen van Belcampo
  • 1963 - Luchtspiegelingen, bundel van De verhalen, Nieuwe Verhalen, Sprongen in de branding,Liefdes verbijstering, Tussen hemel en afgrond
  • 1964 - Verborgenheden
  • 1966 - Rijswijk in zijn historie bezien
  • 1968 - De ideale dahlia, verhalen
  • 1972 - De filosofie van het belcampisme
  • 1975 - De toverlantaarn van het christendom
  • 1975 - Kruis of munt. De wijsgerige verhalen
  • 1975 - Het grote gebeuren. De verhalen van Rijssen en Amsterdam
  • 1975 - Het woeste paard. De bizarre verhalen
  • 1976 - De dingen de baas, verhalen
  • 1979 - Rozen op de rails
  • 1979 - Al zijn fantasieën, waarin opgenomen: Luchtspiegelingen, Verborgenheden, De ideale dahlia
  • 1982 - De drie liefdes van tante Bertha
  • 1989 - Pandora's album
  • 1996 - De wondere wereld van Belcampo
[bewark | bronkode bewarken]