Golda Meir

Golda Meir in 1973

Golda Meir, geboren as Golda Mabovitch (Kiev, 3 meie 1898 – Jeruzalem, 8 december 1978) was een Israëlische staotsvrouwe, politica, onderwiezeres en kibbutznikit die diende as vierde premier van Israël.

Opgruien

Ze wördden geboren in Kiev, doedestieds in 't Russische Keizerriek, en emigreerde in 1906 as kiend naor de Verienigde Staoten mit heur volk en heur zusters. Daor wördden ze onderwiezeres en begunde ze 't socialistisch zionisme an te hangen. Ze trouwde mit Morris Meyerson en emigreerde in 1921 mit hum naor Palestina, waor ze mit 'n beiden op een kibboets an 't wark gungen. In Jeruzalem, waor ze heur uuteindelijk vestigden, wördden twee kiender geboren.

Oploop naor de onofhaankelijkheid

Meir wördden heufd van de politieke ofdieling van de Histadrut, de Algemiene Organisatie van Arbeiders in Israël. In 1946 wördden ze waornemend heufd van de politieke ofdieling van de Jewish Agency for Israel. Zo wördden ze de belangriekste onderhandelaar van de Palestiense Jeuden mit de Britse Mandaot-autoriteiten. In 1948 wus ze in de VS vieftig miljoen dollar in te zameln, die gebruukt wördden um waopens te kopen veur de Israëlische staot in oprichting.

Op 14 meie 1948 was Meir ien van de 24 ondertiekenders, en ien van de twee tiekenende vrouwlu, van de Israëlische onofhaankelijkheidsverklaoring. Ze was töt meert 1949 de Israëlische ofgezaant in de Sovjetunie. Later det jaor wördden ze veur de Knesset ekeuzen as lid van Mapai, de sociaol-democratische partije. Töt 1974 was ze in ienen deur parlementslid.

Golda Mabovitch in Milwaukee, Wisconsin in 1914

Ministerschop

As minister van arbeid hölp Meir de welvaortsstaot in de bienen zetten. In 1956 wördden ze minister van butenlaandse zaken onder premier David Ben-Gurion. Heur veurganger, Moshe Sharett, had alle mitwarkers van butenlaandse zaken verzöcht um een Hebreeuwse achtername an te nemen. Ze verkörtte daorumme heur getrouwde name Meyerson töt Meir, wat 'verlochten' beduudt.

Ze verstarkte de verholdings van Israël mit nei onofhaankelijke Afrikaanse laanden, en miende det Israël as nei inerechte staot veur dizze laanden een veurbield kun wezen. Tiedens de Suezcrisis was Meir betrökken bij de veurbereidings mit Fraankriek veur de invasie van Egypte deur Israël, Fraankriek en 't Verienigd Keuninkriek. In 1966 trad ze wegens gengelderije terogge uut 't ministerie van butenlaandse zaken.

Premierschop

In 1969 wördden Meir verkeuzen töt premier. Ze was de vierde vrouwelijke premier ter wereld. Nao 't Bloedbad van München op de Olympische Zomerspeulen van 1972, waorbij elf Israëlische atleten en officials en een Duutse plietsieagent ummebracht wördden deur de Zwarte September, gaf ze de Mossad de opdracht um leiders van de Zwarte September en 't Volksfront veur de Bevrijding van Palestina op te sporen en te doden.

In 1973 wördden Israël verrast deur de Egyptische en Syrische anval op Israël, wat de Jom Kipoer-oorlog wördden. Israël leed anvaankelk zwaore verliezen, veurdet 't laand hum wus te herstellen en de binnenvalende legers kun verslaon. Helligheid onder 't volk aover de gaank van zaken leidde 't aandere jaor töt 't oftreden van Meir.

In 1973 verscheen Meir heur autobiografie, Mien leven. Ze kwaamp in 1978 uut de tied as gevolg van lymfeklierkanker en wördden begraven op de Herzlbarg in Jeruzalem. Ben-Gurion nuumde Meir wal "de beste kerel in 't kabinet", en ze wördden vake ekenschetst as de starke, rechtdeurzee praotende opoe van 't Jeudse volk.

Dit artikel is eschreven in 't Zuudwest-Drèents.

Commons: Golda Meir - plaatjes, filmkes en/of gelüüdsbestanden.