Goes

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
Gemaente Goes
Vlagge van de gemeante Goes Waopn van de gemeante Goes
(Vlagge van Goes) (Waopen van Goes)
Lokatie van de gemeante Goes
Lokatie van de gemeante Goes
Informasie
Proveensie Goes
Heufdplaatse Wapen van Goes
Geografie en bevolking
Öppervlakte
 - Laand
 - Water
101,92 km²
92,58 km²
9,34 km²
Inwonners
Bevolkingsdichtheid
38.080 (1 jannewoari 2020)
411 inw./km²
Koordinaten 51° 30′ N, 3° 53′ O

Koördinaoten: 51° 30′ N, 3° 53′ O

Aoverig
Belangrieke verkeersaoders A58, N254, N256, N289, Zeeuwse spoorliene
Netnummer 0113
Postkode 4460-4483
Offisiële webstie www.goes.nl

Goes (lokale dialektoetsproak klunk as: Hoes) is ne stad en gemeente op et schiereilaand Zuud-Bevelaand, in de Nederlandse previnsie Zeelaand en hef ne oppervlaakte van 101,92 km² (woarvan 9,34 km² water). De stad Goes hef rundumme 38.000 inwonners en hef n station (Station Goes) an de spoorliene Roosendaal - Vlissingen.

Geskiednis[bewark | bronkode bewarken]

Goes is in de 10de eeuwe ontstoan an de raand van nen kreek eneumd den Korten Gos. Et op ne kreekrugge ebouwde darp greujden rap en al in de 12de eeuwe is der sproake van ne markt en ne an Maria gewi-jde karke. Deur den snellen greuj kreg Goes in 1405 stadsrechten en in 1417 toostemming um zich te verstarken met stadsmuren en ne stadsgrachte. De welvoart van de stad is verkreggen deur loakennieverheid en de winning van zalt, dat uut veane wonnen wodden. In de 16de eeuwe geet et Goes minder veur de wind. De verbinding met zee verzaandt en in 1544 verneetigen nen grootn braand n deel van de stad.

In 1577 verloat de Spaanse tröppe dee in dee tied de stad bestuurden Goes, en de stad wöd deur Prins Maurits van Nassau inenommen. Dizzen bouwden nen verdeadigingsgördel rundumme Goes den teggenwoordig nog deels anweazig is. In de eeuwn hiernoa spöllen Goes gene belangrieke rolle behalve dee van boerncentrum van Zuud-Bevelaand. In 1868 kreg Goes ne treinverbinding. Et kump neet zoas bi-j völle aandere steadn tot industrialisasie. De economie blef zich richten op deenstverlaening en verspreiding. Moar de boernbedriefstak zol ne belangrieke rolle blieven spöllen tot an den dag van vandage.

Name[bewark | bronkode bewarken]

In ne olde beskrieving van Goes 976 neumt zie et Curtagosum. Den watername Gosa met de anvulling 'curt' wödt eleazen as Korten Gos.[1] Goes hef vermeudelek in 1405 stadsrechten kreggen en vierden daorumme in 2005 zien 600-joarig bestoan as stad.

Et woapen van Goes hef ne witte ganze dee van Zuud-Bevelaand kump. Ovver et woarumme van de ganze in et woapen bestoat verskeidene verhalen. Volgens de webstea van de gemeente Goes is de ganze woarschienlek ne verwiezing noar wilde ganzen dee op Zuud-Bevelaand bunt in den winter. Mangs wödt gedacht dat Goes ne Hanzestad is,[2] veurnoamelek in-egeaven deur de ganze in et woapen en de Hanze-bank dee in et begin van de 20sten eeuwe bestoand. Goes hef echter nooit tot de Hanzesteadn beheurd.[3]

Bezeensweerdigheden[bewark | bronkode bewarken]

Den stad Goes zelf is éne van de 17 Bescharmde stads- en darpsgezichten in Zeelaand.

  • Et stadhoes an de markt, kump uut de 15de eeuwe, bouwd in gotiesen stiel.
  • Hotel 'den Koornbeurs', in et veurmoalige börgemeistershuus, bouwd in 1753.
  • De Grote of Maria Magdalenakarke in laat-gotiesen stiel, kump uut 1423;
  • Ne geti-jwaterkoornmölle 't Soepuus an de Kleine Kade, dee tot rundumme 1800 in warking is ewest, met koepeltoorntjen uut 1624.
  • Meerdere olde peurtkes, u.a. in de Zusterstroate, kump uut 1655.
  • De runde stenen koornmölle De Koornbloom met stelling uut 1801.
  • Den tv-toren Goes uut 1957.
  • Den Woatertoorn uut 1912.
  • Den stadshaven van Goes.
  • Olde straote zoas de Sint Jacobstraote, Pyntoornnstraote, Opril Grote Markt en de Zusterstraote
  • Olde pleinen zoas: Vlasmarkte, Singelstraote, Beestenmarkte en et grootste plein van Goes: de Grote Markt
  • Museum veur de Bevelaanden in n old klooster met doarachter den mooien Manhuustuun
  • De olde wallen en vesten rundumme de binnenstad van Goes
  • De Muziekskole in de olde villa
  • Stoomtrein Goes - Borsele.

Aandere darpen[bewark | bronkode bewarken]

Endewege, 's-Heer Arendskarke, 's-Heer Hendrikskinder, Kattendieke, Kloetinge, Old-Sabbinge, Wilhelminadorp en Wolphaartsdiek.

Uutgoande verwiezingen[bewark | bronkode bewarken]

Galleri-je[bewark | bronkode bewarken]

Rifferenties[bewark | bronkode bewarken]

  1. Waar komt de naam Goes vandaan?
  2. Stea van VVV Zeelaand woarop wödt esprokken oaver 'Hanzestad Goes'.
  3. De hoese hanze
Wikimedia Commons Commons: Goes - plaatjes, filmkes en/of gelüüdsbestanden.