Evangely når Filippus

Filippus Evangely of Evangely når Filippus is een old gnostisk geskrivt, wülke uut ende van de veerde ewye of begün vyvde eywe kümt, en wülke sy samen hebbet evünden med 51 andere boken, up Nag Hammadi. Dit is eyne van de verlöären evangelys, de olde geskrivten dee döär de katolyke karke van et vrogge christendom verkettered en vernetiged bint. Up enkelen nå dan. Et evangely besteyt uut vöäle wysheidsspröäken, disse wysheid sol van Jezus Christus of ekummen weasen.

In dit vrogkristlike wark steyt de brülfte in et middenpünte: Et brülftevertek wår een menske sich med syn godsvlamme samen kümt; et deepste innerlik van een menske samen kümt med Christus.

De evünden geskrivten up Nag Hammadi bint een 52 teksten, en dissend waren verpakked in darteen papyrusboken. Et Filippus Evangely was verpakked samen med et Tomas Evangely en noch vyve andere warken in de tweyde band.

Et Filippus Evangely is eskreaven in et koptisk, mar wårskynlik is dissend wear vertaled vanuut et greeksk, mar lüde denket ouk dat de skryver weat ehad hebben mütten van et arameesk. Ouk nemmet lüde an dat et van Syrie vandån is. Et hevt ouk vöäle gelykenisse med valentiniaansk-gnostiske denkwyses en dårümme is et een readen ümme de originele skryverye, in et greeksk, te dateyren in de tweyde hälvte van de tweyde eywe, of noch heyl misskyn vrog in de darde eywe. Et is düs neet so as et Tomas Evangely dat et een vrogge brunne is oaver Jesus; ümdat Tomas eyrtyds eskreaven is as al de boken uut et Nye Testament.

Inhold

Et evangely (oldsassisk: godspell) besteyt uut een 100 en 1 mål wysheidspröäken, wülken neet rap te begrypen bint, en heylemåle is een bepålde gnostiske weaten en meditaty nöydig. De uutspråken, of stükkyns, wördet ouk wal 'logions' enöömd. De tekste wörd wal et Filippus Evangely enöömd, mar de eynige mål dat Filippus der in vöärkümt is in logion 72 (vandår de benaming van Evangely når Filippus). Et mystery van et brüüdsvertrek steyt in et middenpünte in dit vrogchristlike wark, sy vereyniged ouk Kristus 'Adam' en 'Eva' in et geystelike brüüdsvertrek, symbool van de hereyniging van een menske med syn godsvlamme. Ouk hevt Maria van Magdala een wat mål een düdelike rolle, wat ouk typerend is vöär de gnostiske boken, want de karke hevt höyr ait vord emüvveld en höyr verdrüngen töt eyne wülken sy volgens de vrogge christenen en gnostiken neet was, algemeyn wörd sy beskouwd as eyne van de tröywste leyrlinge van Jesus, en in mangsmålske teksten kümt sülvs in vöär dat Jesus en Maria van Magdala mekander küsset.

Dit artikel is eskreaven in et sallandsk.