Naar inhoud springen

Albertus van Raalte

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
(döärstüürd vanaf "Albertus Christiaan van Raalte")
Dit artikel giet oaver domeneer Van Raalte. Zie veur de dirigent: Albert van Raalte.
Albertus van Raalte

Albertus Christiaan van Raalte (Wannepervene, 17 oktober 1811 - Holland, Michigan, Verienigde Staoten, 27 juli 1876) was een geriffermeerde domeneer die mit een groep Nederlaandse emigraanten naor Amerika trök en in 1846 de stad Holland in Michigan stichtte. Hi'j speulde daor een belangrieke rolle in 't oprichten van Hope College.

Ofscheiding

[bewark | bronkode bewarken]

Van Raalte studeerden theologie in Leiden, mar kreeg een preekverbod umdet e de reglementen van de Hervörmde Karke niet erkenden. Daorumme sleut e hum an bi'j die van de Ofscheiding. Hi'j kwaamp in Gellemuden, Mastenbroek en Ommen te staon. Daor leidden e naost zien predikaantschop ok aandern op töt 'leraar'. Boavendien höld e binnen en buten de pervincie preekbeurten. Meer as iens wördden e gearresteerd.

In de jaoren 1840 was Europa in neud wègens de eerappelziekte. Ok was d'r onvrede onder 't volk oaver de belastingmaotregels van de oaverheid. Daorumme begunden Van Raalte te prakkezeren oaver emigratie, een ideaal det in die tied oaver Europa wi'jden. Mit zien Achterhoekse collega domeneer Anthony Brummelkamp schreef e een pamflet oaver emigratie en verspreidden det onder zien volgelingen en aandere dielen van de bevolking. In de eerste plaatse wol e naor Nederlaands-Indië of Zuud-Afrika, mar uuteindelijk verkeus e de vri'jheid en ruumte die Amerika beud. In 1846 vertrök e mit een groep mèensen, veurnamelijk uut Ommen en Heldern.

Eerst wol e naor Wisconsin, want daor kwamen aordig optimistische berichten weg van Achterhoekse laandverhuzers. Mar onderweg, nao een zwaore, störmachtige oavertocht, besleut e op advies van de domeneer van Albany umme naor Michigan te gaon. Daor stichtten e in 1846 de stad Holland.

In 1847 en 1848 kwamen meerdere groepen naor Holland, onder aandere uut Zeelaand, de Graofschop Benthem, Oaveriessel, Grunning en Frieslaand. De eerste jaoren waren slim zwaor veur de ni'je kelonie. Veul laandverhuzers störven deur ontbering en ziektes.

Warkzemheden in Michigan

[bewark | bronkode bewarken]

Van Raalte was niet allennig domeneer: hi'j was advecaot, bestuurder, kedasterambtenaor, financieel deskundige, rechter. Hi'j deud alles veur zien volgelingen. Partie mienden det e de touwgies te strak in haanden had en det e hum de buze vulde: hi'j verkocht de grond an zien volgelingen duurder as de pries die de Amerikaanse oaverheid vreug. Hi'j verdedigden zien methode umdet d'r karken, schoelen en een weeshuus mussen wörden ebouwd.

Van Raalte sleut hum an bi'j de Nederlaands hervörmde karke in Amerika, die al bestund sinds 1628. Daor was niet iederiene bliede mit: de olde karke hadden ze in Nederlaand juust mit alle narigheid achter heur elaoten en now gunk Van Raalte d'r weer bi'j. In 1857 mus Van Raalte anzien hoe as de eerste scheiding een feit wördden: die tussen de Reformed Church in America en de Christian Reformed Church.

In 1851 was e betrökken bi'j 't oprichten van Hope College, een schoele in Holland veur opleiding töt leraren en domeneers. Mitiene stichtten de Christian Reformed Church 't veule bekender ewörden Calvin College in Grand Rapids.

In 1871 kwaamp Van Raalte zien vrouwe uut de tied. Gedurende zien hiele lèven had e an heur een grote steun ehad. In 1876 störf e zölf op 65-jaorige leeftied.

Dit stok is eschreven in 't Zuudwest-Zuud-Drèents van de Drèents-Oaveriesselse grèensstreek.