Lös hoes

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
Aj zuukt naor 't vroggere sociaole gebruuk van een lös huusien waor jonges en deerns menare zöchten umme te vri'jen, kiekt dan bi'j gespin.
Lös hoes

n Lös hoes was ne boerderieje van t Saksiese type, dee vuural in Tweante en n Achterhook vuurkwaam, mer ok in t westn van Oaveriessel (as lös (h)uus) en in Dreante.[1][2] t Was ne plaatse woar de bewonners en de beeste saamn met de familie oonder een dak leafdn.

Komn en goan[bewark | bronkode bewarken]

Herman Hagens, konservator van de Oaldheidkamer Tweante, zegt dat t lösse hoes pas besteet seend net iets noa 1100 en nich, zooas de leu algemeen hebt dacht, seend de oaldheid.[3]

Van de zeuvntiende eeuw of an bint der, vuural vuur de braandveiligheid, muurn komn tusken t achterhoes en de beeste.[2] Dit beteekn t eande van t lösse hoes. In de vrogge 20e eeuw was t leavn in n lös hoes n biejzunderheid.

In Dreante is nog een vuurbeeld van t lösse hoes beweerd bleavn: t Bruntingerhof, n 17e eeuwse boerderieje dee ze in 1968 van Brunting noar Örvelt oaverbracht hebt. Later, in 1728, is biej disse hof nog n aparte vuurkamer doan, oetvoerd in vakweark met baksteenvulling.[2]

In Oatmörsken is n oopnlochtmuseum 't Lös Hoes vestigd in n lös hoes. Ok in Arnhem is der ene.

Gebroek van n naamn[bewark | bronkode bewarken]

  • De Amsterdamse firma Artitec, leverancier van bouwpakketten vuur de modelspoorbane, hef n pries wunn vuur n model dat ze los hoes neumdn.[1]
  • De laandelike jeugdorganisatie Jong Nederlaand hef in Hoapert de ofdeling Jeugdstichting Los Hoes.

Neersassies[bewark | bronkode bewarken]

  • Drèents:
    • lös huus, mv. lösse huzen
    • lös hoes, mv. lösse hoezen
  • Sallaans:
    • lös huus, mv. lösse huze(n)
  • Tweants:
    • lös hoes, mv. lösse huze
    • lös huus, mv. lösse huze

Refereansies[bewark | bronkode bewarken]

  1. 1,0 1,1 Lös hoes oetlegd op de webstie van de IJsselacademie
  2. 2,0 2,1 2,2 Encyclopedie Drenthe: Boerderijen
  3. Herman Hagens (1992), Boerderijen in Twente, Utrecht: Matrijs