Willem van Oranje
Willem van Oranje-Nassau (Dillenburg, 24 april 1533 — Delft, 10 juli 1584), Prins van Oranje, Graof van Nassau, bekend äs Willem van Oranje, was de initiatiefnemer en leider van de Opstand tegen de Spaanse koning Filips II.
De Opstand steet in de geschiedenisboeken bekend äs de Tachtigjaorige Oorlog en leiden tot een onofhankelijk Nederlaand. In de kronieken, brieven en dokementen van de 16e eeuw wordt der soms esproken aover de Opstand. In de literetuur van vandage wordt 't begin van de Tachtigjaorige Oorlog vake an-eduud mit de Opstand of de Nederlaanse Opstand.
Umdät Willem van Oranje protestans was, was e dus ok niet veur één godsdienst, de heufdreligie was in die tied namelijk 't rooms-kattelicisme, de Spaanse koning wol dan ok 't protestantisme in Nederlaand uutreuien. Eén van de bekendste uutspraken van Willem van Oranje was: Ik kan niet goedkeuren dat vorsten over het geweten van hun onderdanen willen heersen en hun de vrijheid van geloof en godsdienst ontnemen. Disse woorden werden uut-esproken op 31 december 1564 in de Raod van Staote. Mit disse woorden werd 't conflict mit de koning van Spanje (Filips II) onder woorden ebrach.
De liefspreuk van de prins was Je maintiendrai. In 't les van zien leven gebruken de prins disse uutdrukking mit een toevoeging: Je maintiendrai l'honneur, la foy, la loi de Dieu, du Roy, de mes amis et moy (vertaling: Ik zal de eer, 't geleuf en de wet van God, van de Koning, van mien vrienden en mien haandhaven).
Aover Willem van Oranje is verschillend eoordeeld. De bekende historicus Jan Romein rekent hum tot de ärflaoters van de Nederlaanse beschaving. Willem van Oranje steet in elk geval an de wiege van de Nederlaanse nasie. Zonder zien optreden is een onofhankelijk Nederlaand historisch ezien niet denkbaor en zol de geschiedenisse van Europa anders elopen wèèn. 't Optreden van Willem van Oranje hef dus wereldumvattende betekenisse ehad. De eis van de Habsburgers ('t stichen van een centraal eleid wereldriek mit één godsdienst) is stuk-elopen op zien vastberaodenheid.
Willem van Oranje is uuteindelijk op 10 juli 1584 vermoord in zien eigen huus deur de kattelieke Balthasar Gerards (of: Balthasar Gérard). Willem van Oranjes legendarische woorden waren Mien God heb medeliejen mit mien en Oew ärme volk.