Willem Wilmink

Willem Andries Wilmink (Tweants: Willem Wilmink) (Eanske, 25 oktober 1936 - Eanske, 2 augustus 2003) was nen Tweantsen dichter, skriewer en zänger.

Jeugnd en studie

Wilmink wör in 1936 geboorn an de Javastroate in Eanske in n sosjalistiese femilie. Zie vaa was prokurasiehoolder in de textiel. In 1954 haaldn'e zin gymnasiumexaamn, woernoa at'e Neerlaands studeern dee an de Universiteit van Amsterdam. Noa at'e zin kandidoatsbewies har ekreegn gung'e ook nog Geskiedenisse studeern. Oonderwiel skreef'e zinne eerste gedichtn al. Hee bracht zin woark oet in n "Almanak van de vereniging USA" en dee tekstn skriewn vuur t studeantntoneel "La Pie Qui Chante" (n Zingden Eakster). In 1960, t leste studiejoar, wör'e leraar an t Vossius Gymnasium in Amsterdam.

Leraar en weetnskopman

Van 1961 töt 1978 deed'e les geewn in Moderne Letterkeunde an t Instituut voor Neerlandistiek van n Universiteit van Amsterdam. Hee har gedoernde zinne jeugnd trekzakles ehad, en treu doarmet op tiedns de feestoawnde van zinne vakgroep, woerbie at'e smartlapn zung, of bewoarkings van Middeleewse leedern. Hee zat "Beatries" umme van t Middel-Hollaands noar t Moderne Hollaands. In 1988 promoveerdn'e an de Kattolieke Universiteit Broabaant met n stuk oawer t dichwoark van Hendrik de Vries. Wieters steund'e bekeand um zin woark as literatuurvertaler, met oonder mear woark van Emily Dickinson en W.H. Auden. Met hulpe van aandere Neerlaands-geleardn zat'e t bekeande verhaal van n Iersn heligen Brendaan umme. Hee skreef n antal beskouwiges oawer de Middeleewn, dee at'e beundeln dee met as naamn Mijn Middeleeuwen. Ook skreef'e geskiedkeundige artikels oawer kattedroaln, en de geskiedenisse en herkomst van t Belgiese beer.

Skriefwoark

Vanof 1965 skreef'e gedichtn, opsteln, leedjes en verhaaln vuur de literatuurblaadn "Tirade", "Maatstaf" en "De Revisor". In 1966 begun zin literatuurloopbaan met "Brief van een Verkademeisje". Van 1968 töt 1970 was'e dichtkeunstkritieker vuur dagblad "De Tijd" en van 1971 töt 1977 was'e redakteur van t blad "Spektator".

Met Hans Dorrestijn, Karel Eykman, Ries Moonen, Fetze Pijlman en Jan Riem vörmdn'e in 1970 ne groep den at skreef vuur verskeaidene tellevisieprogrammaas zo as "Het Klokhuis", "De Film van Ome Willem", "Sesamstraat", "J.J. De Bom voorheen De Kindervriend" en "Kinderen voor kinderen". Ook skreef'e völle vuur musicals. In 1978 richtn'e zik volledig op t skriewn van teksn en hee gung in Kapelle an n Iessel wonn. töt an det'e oet de tied köm skreef Wilmink op ne tiepmesiene want an n komputer wol'e neet an. Vanof 1979 deed'e ook n antal joarn lesgeewn an de kleainkeunstakademie van Amsterdam

Optreadn en leedjes

Met zinne eegne begeleaidingsgroep Quasimodo deed'e in de 90er joarn völle optreedn as zänger woerbie at'e ook trekzak speuldn. Zinne leedjes beent ook völle gebroekt duur aandern, zo as Herman van Veen (Hilversum 3, De bom valt nooit), Wieteke van Dort (Arm Den Haag), Joost Prinsen (Frekie) en kabaretgroep Don Quishocking (De Oude School)". Harry Bannink en Frank Deiman hebt bie völle van zinne tekstn muziek bie bedacht.

Verskeaidnheaid

Wilmink hef völ Keenderbeuke skreewn. Earder skreef'e aait mear vuur volwasn leu, mear later richtn'e zik al mear op wichter. Hee skreef gedichtn en verhaaln vuur volwasn leu en vuur wichter, tekstn vuur kabaret en tellevisie, nen koers oawer wo a'j gedichtn skriewn munn, bewoarkings van oolde tekstn zo as De reaize van Sunte-Brendaan oet t 12de joarhonderd, en hee verkloardn t Wilhelmus. Hee zat verskeaidene tekstn, gedichtn en beuke umme oet t Duuts, Engels, Fraansk en t Zuud-Afrikaans.

Tweante

Wilmink was onmeundig wies met Tweante. Hee wör dr geboorn en is dr oet de tied ekömn. Hee woondn nen langn zet in Hollaand, mear op lateren leaftied wol'e gearne wierumme. Hee begun ook in t Tweants te skriewn. In t kupersdieks, zo as'e det zelf neumdn. Dee beundeln'e later in t woark Heftan tattat! (24 gedichtn in t Stadsplat):

Op nen dag

Op nen dag dreenk iej gin Grolsch mear...

loop iej nich mear deur de stad.

Al oew' wille en al oew hartzear

he'j dan had.

Oawerzicht van zin woark

Proza

1971 Over cabaret (IVIO)
1972 Een vreemde tijger en andere gedichten (Aarts / 2e druk 1978)
1972 Zeven liedjes voor een piek (Aarts)
1973 Dat overkomt iedereen wel : twintig liedjes voor kinderen (Aarts)
1975 Visite uit de Hemel : liedjes voor kinderen (Aarts)
1975 Berichten voor bezorgde kinderen (Kosmos)
1976 Het reisgezelschap van de Amstel : een sprookje (Aarts)
1976 Het bangedierenbos (Kosmos / 5e druk 1987)
1977 De dertien maanden van het jaar : pianostukjes voor romantische beginners (Rap)
1977 Buurjongens (Kosmos)
1977 De liedjes voor kinderen (Aarts / 4e druk 1984)
1977 Ver van de stad (Kosmos)
1978 Jan Olifant (Aarts)
1979 Moord in het moeras (Kosmos)
1980 Spook tussen spoken (Stichting CPNB)
1980 De wonderbaarlijke reis van Jacob Maneschijn en Sientje Zeester (Aarts)
1980 Dorus draak (Heureka / 2e druk 1984)
1981 Twee meisjes in Twente : verhalen en gedichten (Bekadidact)
1981 Ver van de stad & Buurjongens (Kosmos)
1982 Dicht langs de huizen (Kosmos / 2e druk 1983)
1983 Verre vrienden : 44 nieuwe liedjes (Bakker)
1983 Twee broers (Horstink)
1983 Koen, maak je mijn schoen? : Willem Wilmink's schriftelijke cursus dichten (Van Holkema & Warendorf)
1983 Ali Baba en de veertig rovers (Leopold)
1984 Deze vuist op deze vuist : liedjes uit De film van Ome Willem (Aarts)
1984 Kijken met je ogen dicht : liedjes voor kinderen (Harlekijn)
1984 Drie reizen van Lodewijk (Horstink)
1984 Een tijdje later (Stichting CPNB)
1984 Het verkeerde pannetje (Bakker / 4e druk 1992)
1985 Waar het hart vol van is : Willem Wilmink's schriftelijke cursus dichten (Van Holkema & Warendorf / 3e druk 1986)
1985 We zien wel wat het wordt : liedjes voor kinderen in de groei (Bakker)
1986 Klim in je pen (PTT Post)
1986 Hoor! Zo is nooit gezongen! Hoor! : een bloemlezing uit zijn gedichten (Bakker)
1986 Willem Wilmink omnibus (Bakker / 2e druk 1988)
1986 Verzamelde liedjes en gedichten (Bakker / 5e druk 1999)
1987 Ergens in Frankrijk (PTT Post)
1987 Goedenavond, speelman : Willem Wilmink's schriftelijke cursus dichten (Van Holkema & Warendorf)
1988 Ze zeggen dat de aarde draait : 37 nieuwe gedichten (Bakker)
1988 Vandaag is het de grote dag : spoedcursus gelegenheidsdichten (Van Holkema & Warendorf)
1989 Het kind is vader van de man : een bloemlezing uit eigen werk (Bakker)
1989 Jan, Jans en de kinderen langs ijzeren wegen (Wiggers; Inmerc)
1989 Rutgers reis (Bakker)
1990 Moet worden gevreesd dat het nooit bestond? : 34 nieuwe gedichten (Bakker)
1991 Jan, Jans en de kinderen : kerstverhalen (Wiggers)
1991 In de keuken van de muze : de gehele schriftelijke cursus dichten (Bakker / 2e druk 1996)
1992 Een hond gaat op reis : gedichten voor verstandige vijfjarigen (Bakker)
1993 Ik snap het : liedjes voor jonge kinderen (Bakker)
1993 Het Wilhelmus (Van Goor / 3e druk 1998)
1994 Willem Wilmink (De Ruiter)
1995 Het ABC (Querido)
1995 Pas op voor zeerovers : liedjes (Walvaboek)
1995 Ernstig genoeg : liedjes en gedichten vanaf 1986 (Bakker)
1995 Ali Baba en de veertig tekenaars (Zirkoon; Bijenkorf)
1996 Ik had als kind een huis en haard (Bakker / 5e druk 2004)

Poëzie

1971 Goejanverwellesluis, korenschoven, liedjes en gedichten
1972 Zeven liedjes voor een piek
1972 Een vreemde tijger en andere gedichten
1977 Voor een naakt iemand (bloemlezing)
1988 Verzamelde liedjes en gedichten
1988 Ze zeggen dat de aarde draait
1990 Moet worden gevreesd dat het nooit bestond?
1992 Heftan tattat! Gedichn in t stadsplat (De Oare útjouwerij)
1993 Javastraat, Uitgebreid met een oud en een nieuw lied, twee oude gedichten en een inleiding: Waarom en hoe ik schrijf (De Oare útjouwerij)
1994 Ernstig genoeg, Negen nieuwe gedichten (De Oare útjouwerij)
1996 Carmina Burana, Orffs keus vertaald (De Oare útjouwerij)
1996 Een eigen Hooglied (De Oare útjouwerij)
1999 De Pathmosprinses, Enschedese volksmusical (De Oare útjouwerij)
2002 Heftan tattat! 24 gedichtn in t stadsplat (De Oare útjouwerij, 7e druk 2007)

Poëzie vuur wichter

1973 Dat overkomt iedereen wel
1975 Visite uit de hemel
1975 Berichten voor bezorgde kinderen (bloemlezing)
1977 De dertien maanden van het jaar
1985 We zien wel wat het wordt: liedjes voor kinderen in de groei
1992 Een hond gaat op reis

Proza vuur wichter

1975 Het bangedierenbos
1976 Het reisgezelschap van de Amstel
1977 Ver van de stad
1977 Buurjongens
1979 Moord in het moeras
1980 Spook tussen spoken
1981 Twee meisjes in Twente (verhalen en poëzie)
1982 Dicht langs de huizen
1984 Drie reizen van Lodewijk
1986 Waar het hart vol van is
1988 Goedenavond, Speelman
1988 Vandaag is het de grote dag
1991 In de keuken van de muze. De gehele schriftelijke cursus dichten

Opsteln

1988 Van Roodeschool tot Rijsel. Een persoonlijke kijk op het Nederlandse lied
1989 Gij weet toch dat gij niet bestaat
1990 Wat ik heb gevonden, je raadt het nooit

Oetgoande verbeendiges