Wapservene
Wapservene (Nederlaans: Wapserveen, oorspronklijk Wapterveen/Wapse Ter Veen).
Wapservene is een lang lintdarp in Zuudwest-Drenthe, gemiente Westerveld. 't Darp was vrogger 't noordelijkste diel van de olde gemiente Oavelt; doarveur hef 't diel ewest van de vroggere gemiente Dever.
Van oorsprung is Wapservene een zeuven kilometer lange veenkolonie. 't Lig ten noorden van een heideveld en ten zuden van de Wapserveense Ao en hef zo umdebi'j negenhinderd inwoners.
Begun
[bewark | bronkode bewarken]Het darp is rondum 1380 ontstaon daor waoraj vanof Wapservene over de Wapserouwen de Ao-brogge oaver bint. Daor bint deur een wiggelroedeleuper olde speuren van onder aandere de eerste karke uut de grond ehaeld. D'r zol daor zöls argens een hunebed onder de grond liggen.
Vrogger doe as de Ao nog niet bediekt was, leup 's winters 't waeter töt an de 'oldie diek'; disse leup destieds vanof het karkhof töt achter de meule. De middenboer/'t midden was doe 's winters nog maor een krapan begaonbar karrespeur. De oldie diek was wat beter te begaon, disse leup ook veurbij het karkhof tot an het karkepad.
Ien van de biezundere dingen die as Wapservene hef, is de lösstaonde karkestoele uut de zestiende ieuwe, de oldste nog staonde in Drenthe.
Wapserveense tael
[bewark | bronkode bewarken]De plaetselijke tael doet ze bi'j 't Zuudwest-Noord-Drèents (ok wal ezien as Stellingwarfs).
Wapservene hef, zoas vanolds alle dörpen, een köppel eigen woorden of benaemings. Zo nuumt ze hobbelig/niet vlak laand aepelaand. Ten zuden van 't midden nuumt ze boaven ('t heuge stuk laand achter de boerderi'je), het legere laand nuumt ze buten (ten noorden van de lintbebouwing).
Gehuchten
[bewark | bronkode bewarken]Wapservene kent zien eigen gehuchten en buurtschappen. Zo hej Horrelvene, de Schipslote, de Ni'jstad, de Lege Daoken, de Bovenboer, de Karkebuurte, Maastenbroek, Oldwolde. In het algemien kuj het indielen van west naor oost als; Westende - Midden - Ni'jbouw - Midden - Oostende.
Wus ie dat...
[bewark | bronkode bewarken]- Olde menister Mansholt zien leste joaren op 't oostende ewoont heft. - 't De oldste klokkestoele vaan Drénte hef. - D'r een Wapserveenstraat in Den-Hoage is, een stroate met noame "Wapserveen" in Amersfoort is. - Oeze vieteelers vrogger in't hiele laand berucht woaren