TT Assen
(döärstüürd vanaf "TT")
Den TT Assen is nen joarleksen motorrace op t Circuit van Dreante bi'j Assen, in de Nederlandse previnsie Dreanthe. Traditioneel wörd den TT Assen eholden op den veerden zoaterdag in juni. Alle Grand Prix klassen komt hier aan bod. Deur de inkrimping van t antal klassen bunt dit teggenswoardeg 125 cc, 250 cc en Moto-GP. Vrogger maken ook 50 cc/80 cc, 350 cc en ziedspannen hier deel van oet. Sinds een paar joar wörd de ziedspanklasse wal verreden op den wedstrieddag, moar mek ze geen deel meer oet van de Grand Prix. TT is ne afkorting van Tourist Trophy.
Veurafgoand an den TT bunt der een paar trainingsdage en kwalificatieraces veur goeie startposities. In de wekke veurofgoand an den TT is der in Assen de zogeneumde SPEEDWEEK. In disse wekke bunt der de verskeidene kanten van de motorsport te zeen. Ok bunt der ne karmisse en t TT-festival te bezeuken.
Geskiedenis
[bewark | bronkode bewarken]
Den eersten race wodden organiseerd deur 'Motorclub Assen en Omstreken' op 11 juli 1925 oaver n parkoers met ne lengte van 28,4 kilometer. Neet oaver n glad estrekken circuit, moar over klinkerweage tussen Dreantse darpen. In dissen eersten race was der zelfs n stuk onverharde weg in t trajekt op-enomen. De route leep oaver Borger, Schoonloo en Grolloo. Dissen eersten race wodden ewonnen deur Piet van Wijngaarden op nen 500 cc Norton met ne gemiddelde snelheid van 91,4 kilometer per uur.
De joaren doarnoa wodden den race verreden op een stroatencircuit dat langs de volgende punten voeren: De Haar, Barteldsbocht (bi'j Assen), Oude Tol (halverweage Hooghalen), Hooghalen, Laaghalen, Laaghalerveen.
In 1951 reed den Italiaan Umberto Massetti met zienen 500 cc Gilera ne snelste ronde met n gemiddelde van 161,4 km/u. In 1954 kwam den Brit Geoff Duke tot 169,7 km/u moar toon was n deel van t trajekt tussen Assen en Hooghalen asfalteerd. Tot 1955 wodden dit olde circuit gebroekt, doarnoa wodden t ni'je circuit in gebroek enommen woarvan t vaste circuit van noo n (klein) deel uitmek.
Et olde circuit wödt teggenswoordeg deursneden deur de A28.
Nederlandse winnaars
[bewark | bronkode bewarken]- Paul Lodewijkx, 50cc Jamathi, 1968
- Wil Hartog, 500 cc Suzuki, 1977
- Jack Middelburg, 500 cc Yamaha, 1980
- Egbert Streuer en Bernard Schnieders LCR/Yamaha ziedspan, 1987
- Egbert Streuer en Peter Brown LCR/Yamaha ziedspan, 1991
- Hans Spaan, 125 cc Honda, 1989
Andere bekende Nederlanders
[bewark | bronkode bewarken]- Drikus Veer (geb. 1919) deelnemmer in de periode 1937 tot 1957.
- Boet van Dulmen
- Jan van Veen
- Jan de Vries won verskeidene GP's in de 50cc klasse, maar wist nooit de TT van Assen op zienen naam te zetten. Hee wodden wal dree kere tweede in Assen.
- Aalt Toersen
- Jos Schurgers
- Jaap Timmer alias Mister TT
Winnaars vanaf 1925 tot 1945
[bewark | bronkode bewarken]| Joar | 175 cc | 250 cc | 350 cc | 500 cc | 750 cc | 1000 cc |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1925 (nat.) | Arie Wuring | Hajo Bieze | Piet van Wijngaarden | |||
| 1926 (nat.) | Gerard Dieters | John Moos | Piet van Wijngaarden | Arthur Dom | Jan de Roode | |
| 1927 | Arie Wuring | alle rieders uit-evollen | Han van Kooten | Stanley Woods | Hendrik van der Veen | |
| 1928 | Les Crabtree | Syd Crabtree | Stanley Woods | Graham Walker | ||
| 1929 | Les Crabtree | Wal Handley | Freddy Hicks | Ernie Nott | ||
| 1930 | Piet van Dinter | Arthur Geiss | Arthur Simcock | Graham Walker | ||
| 1931 | H.G. Tyrell-Smith | Stanley Woods | Tim Hunt | |||
| 1932 | Eric Fernihough | Ted Mellors | Stanley Woods | Tim Hunt | ||
| 1933 | Ivan Goor | Ted Mellors | Stanley Woods | Stanley Woods | ||
| 1934 | Ivan Goor | Walfried Winkler | Jimmy Simpson | Pol Demeuter | ||
| 1935 | Walfried Winkler | Walter Rusk | Jimmy Guthrie | |||
| 1936 | Arthur Geiss | John White | Jimmy Guthrie | |||
| 1937 | Walfried Winkler | John White | Karl Gall | |||
| 1938 | Ewald Kluge | Ted Mellors | Georg Meier | |||
| 1939 | Ewald Kluge | Siegfried Wünsche | Georg Meier | |||
| 1940 ~ 1945 | Gin races in verband met den Tweeden Wereldoorlog | |||||
Winnaars vanaf 1946 tot 1948
[bewark | bronkode bewarken]| Joar | 125 cc | 250 cc | 350 cc | 500 cc |
|---|---|---|---|---|
| 1946 (nat.) | Folly Draaijer | Lo Simons | Lous van Rijswijk | Piet Knijnenburg |
| 1947 | Peter Goodman (kombineerd 250 en 350 cc) | Artie Bell | ||
| 1948 | Dick Renooy | Kenneth Bills | Artie Bell | |
Winnaars vanaf 1949 (FIM)
[bewark | bronkode bewarken]| Joar | 50 cc | mark | 125 cc | mark | 250 cc | mark | 500 cc/MotoGP | mark | ziedspannen | mark |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1949 | Nello Pagani (ITA) | Mondial | Nello Pagani (ITA) | Gilera | ||||||
| 1950 | Bruno Ruffo (ITA) | Mondial | Umberto Masetti (ITA) | Gilera | ||||||
| 1951 | Gianni Leoni (ITA) | Mondial | Geoff Duke (GBR) | Norton | ||||||
| 1952 | Cecil Sandford (GBR) | MV Agusta | E. Lorenzetti (ITA) | Moto Guzzi | Umberto Masetti (ITA) | Gilera | ||||
| 1953 | Werner Haas (DUI) | NSU | Werner Haas (DUI) | NSU | Geoff Duke (GBR) | Gilera | ||||
| 1954 | Rupert Hollaus (OOS) | NSU | Werner Haas (DUI) | NSU | Geoff Duke (GBR) | Gilera | ||||
| 1955 | Carlo Ubbiali (ITA) | MV Agusta | Luigi Taveri (ZWI) | MV Agusta | Geoff Duke (GBR) | Gilera | Willy Faust / Karl Remmert | |||
| 1956 | Carlo Ubbiali (ITA) | MV Agusta | Carlo Ubbiali (ITA) | MV Agusta | John Surtees (GBR) | MV Agusta | Friedrich Hillebrand / Manfred Grunwald | |||
| 1957 | Tarquinio Provini (ITA) | Mondial | Tarquinio Provini (ITA) | Mondial | John Surtees (GBR) | MV Agusta | Friedrich Hillebrand / Manfred Grunwald | |||
| 1958 | Carlo Ubbiali (ITA) | MV Agusta | Tarquinio Provini (ITA) | MV Agusta | John Surtees (GBR) | MV Agusta | Florian Camathias / Hilmar Cecco | |||
| 1959 | Carlo Ubbiali (ITA) | MV Agusta | Tarquinio Provini (ITA) | MV Agusta | John Surtees (GBR) | MV Agusta | Florian Camathias / Hilmar Cecco | |||
| 1960 | Carlo Ubbiali (ITA) | MV Agusta | Carlo Ubbiali (ITA) | MV Agusta | Remo Venturi (ITA) | MV Agusta | Pip Harris / Ray Campbell | |||
| 1961 | Tom Phillis (AUS) | Honda | Mike Hailwood (GBR) | Honda | Gary Hocking (RHO) | MV Agusta | Max Deubel / Emil Hörner | |||
| 1962 | Ernst Degner | Luigi Taveri (ZWI) | Honda | Jim Redman (RHO) | Honda | Mike Hailwood (GBR) | MV Agusta | Fritz Scheidegger / John Robinson | ||
| 1963 | Ernst Degner | Hugh Anderson (NZL) | Suzuki | Jim Redman (RHO) | Honda | John Hartle (GBR) | Gilera | Max Deubel / Emil Hörner | ||
| 1964 | Ralph Bryans | Jim Redman (RHO) | Honda | Jim Redman (RHO) | Honda | Mike Hailwood (GBR) | MV Agusta | Colin Seeley / Walter Rawlings | ||
| 1965 | Ralph Bryans | Mike Duff (CAN) | Yamaha | Phil Read (GBR) | Yamaha | Mike Hailwood (GBR) | MV Agusta | Fritz Scheidegger / John Robinson | ||
| 1966 | Luigi Taveri | Bill Ivy (GBR) | Yamaha | Mike Hailwood (GBR) | Honda | Jim Redman (RHO) | Honda | Fritz Scheidegger / John Robinson | ||
| 1967 | Yoshimi Katayama | Phil Read (GBR) | Yamaha | Mike Hailwood (GBR) | Honda | Jim Redman (RHO) | Honda | Klaus Enders / Ralf Engelhardt | ||
| 1968 | Paul Lodewijkx | Phil Read (GBR) | Yamaha | Bill Ivy (GBR) | Yamaha | Giacomo Agostini (ITA) | MV Agusta | Johann Attenberger / Josef Schillinger | ||
| 1969 | Barry Smith | Dave Simmonds (GBR) | Kawasaki | Renzo Pasolini (ITA) | Benelli | Giacomo Agostini (ITA) | MV Agusta | Helmuth Fath / Wolfgang Kalauch | ||
| 1970 | Angel Nieto | Dieter Braun (DUI) | Suzuki | Rodney Gould (GBR) | Yamaha | Giacomo Agostini (ITA) | MV Agusta | Georg Auerbacher / Hermann Hahn | ||
| 1971 | Angel Nieto | Angel Nieto (SPA) | Derbi | Phil Read (GBR) | Yamaha | Giacomo Agostini (ITA) | MV Agusta | Horst Owesle / Julius Kremer | ||
| 1972 | Angel Nieto | Angel Nieto (SPA) | Derbi | Rodney Gould (GBR) | Yamaha | Giacomo Agostini (ITA) | MV Agusta | Klaus Enders / Ralf Engelhardt | ||
| 1973 | Bruno Kneubühler | Eugenio Lazzarini (ITA) | Maico | Dieter Braun (DUI) | Yamaha | Phil Read (GBR) | MV Agusta | Klaus Enders / Ralf Engelhardt | ||
| 1974 | Herbert Rittberger | Bruno Kneubühler (ZWI) | Yamaha | Walter Villa (ITA) | Harley-Davidson | Giacomo Agostini (ITA) | Yamaha | Klaus Enders / Ralf Engelhardt | ||
| 1975 | Angel Nieto | Paolo Pileri (ITA) | Walter Villa (ITA) | Harley Davidson | Barry Sheene (GBR) | Suzuki | Werner Schwärzel / Andreas Huber | |||
| 1976 | Angel Nieto | Pier Paolo Bianchi (ITA) | Morbidelli | Walter Villa (ITA) | Harley Davidson | Barry Sheene (GBR) | Suzuki | Hermann Schmid / Jean Petite Matile | ||
| 1977 | Angel Nieto | Angel Nieto (SPA) | Minarelli | Mick Grant (GBR) | Kawasaki | Wil Hartog (NED) | Suzuki | Rolf Biland / Kenny Williams | ||
| 1978 | Eugenio Lazzarini | Eugenio Lazzarini (ITA) | MBA | Kenny Roberts (USA) | Yamaha | Johnny Cecotto (VEN) | Yamaha | Werner Schwärzel / Andreas Huber | ||
| 1979 | Eugenio Lazzarini | Angel Nieto (SPA) | Minarelli | Graziano Rossi (ITA) | Morbidelli | Virginio Ferrari (ITA) | Suzuki | Rolf Biland / Kurt Waltisperg | ||
| 1980 | Ricardo Tormo | Angel Nieto (SPA) | Minarelli | Carlos Lavado (VEN) | Yamaha | Jack Middelburg (NED) | Yamaha | Jock Taylor / Benga Johansson | ||
| 1981 | Ricardo Tormo | Angel Nieto (SPA) | Minarelli | Toni Mang (DUI) | Kawasaki | Marco Lucchinelli (ITA) | Suzuki | Alain Michel / Michael Burkard | ||
| 1982 | Stefan Dörflinger | Angel Nieto (SPA) | Garelli | Toni Mang (DUI) | Kawasaki | Franco Uncini (ITA) | Suzuki | Rolf Biland / Kurt Waltisperg | ||
| 1983 | Eugenio Lazzarini | Angel Nieto (SPA) | Garelli | Carlos Lavado (VEN) | Yamaha | Kenny Roberts (USA) | Yamaha | Rolf Biland / Kurt Waltisperg | ||
| 1984 | Jorge Martinez | Angel Nieto (SPA) | Garelli | Carlos Lavado (VEN) | Yamaha | Randy Mamola (USA) | Honda | Rolf Biland / Kurt Waltisperg | ||
| 1985 | Gerd Kafka | Pier Paolo Bianchi (ITA) | MBA | Freddie Spencer (USA) | Honda | Randy Mamola (USA) | Honda | Rolf Biland / Kurt Waltisperg | ||
| 1986 | Jorge Martinez | Luca Cadalora (ITA) | Garelli | Carlos Lavado (VEN) | Yamaha | Wayne Gardner (AUS) | Honda | Alain Michel / Jean-Marc Fresc | ||
| 1987 | Jorge Martinez | Fausto Gresini (ITA) | Garelli | Toni Mang (DUI) | Honda | Eddie Lawson (USA) | Yamaha | Egbert Streuer / Bernard Schnieders | ||
| 1988 | Jorge Martinez | Jorge Martinez (SPA) | Derbi | Juan Garriga (SPA) | Yamaha | Wayne Gardner (AUS) | Honda | Rolf Biland / Kurt Waltisperg | ||
| 1989 | Peter Öttl | Hans Spaan (NED) | Honda | Reinhold Roth (DUI) | Honda | Wayne Rainey (USA) | Yamaha | Steve Webster / Tony Hewitt | ||
| 1990 | Doriano Romboni (ITA) | Honda | John Kocinski (USA) | Yamaha | Kevin Schwantz (USA) | Suzuki | Alain Michel / Simon Birchall | |||
| 1991 | Ralf Waldmann (DUI) | Honda | Pierfrancesco Chili (ITA) | Aprilia | Kevin Schwantz (USA) | Suzuki | Egbert Streuer / Peter Brown | |||
| 1992 | Ezio Gianola (ITA) | Honda | Pierfrancesco Chili (ITA) | Aprilia | Alex Crivillé (SPA) | Honda | Rolf Biland / Kurt Waltisperg | |||
| 1993 | Dirk Raudies (DUI) | Honda | Loris Capirossi (ITA) | Honda | Kevin Schwantz (USA) | Suzuki | Rolf Biland / Kurt Waltisperg | |||
| 1994 | Takeshi Tsujimura (JAP) | Honda | Max Biaggi (ITA) | Aprilia | Michael Doohan (AUS) | Honda | Rolf Biland / Kurt Waltisperg | |||
| 1995 | Dirk Raudies (DUI) | Honda | Max Biaggi (ITA) | Aprilia | Michael Doohan (AUS) | Honda | Darren Dixon / Andy Hetherington | |||
| 1996 | Emilio Alzamora (SPA) | Honda | Ralf Waldmann (DUI) | Honda | Michael Doohan (AUS) | Honda | Darren Dixon / Andy Hetherington | |||
| 1997 | Valentino Rossi (ITA) | Aprilia | Tetsuya Harada (JAP) | Aprilia | Michael Doohan (AUS) | Honda | Steve Webster / David James | |||
| 1998 | Marco Melandri (ITA) | Honda | Valentino Rossi (ITA) | Aprilia | Michael Doohan (AUS) | Honda | Steve Webster / David James | |||
| 1999 | Masao Azuma (JAP) | Honda | Loris Capirossi (ITA) | Honda | Tadayuki Okada (JAP) | Honda | ||||
| 2000 | Youichi Ui (JAP) | Derbi | Tohru Okawa (JAP) | Honda | Alex Barros (BRA) | Honda | ||||
| 2001 | Toni Elias (SPA) | Honda | Jeremy McWilliams (GBR) | Aprilia | Max Biaggi (ITA) | Yamaha | ||||
| 2002 | Dani Pedrosa (SPA) | Honda | Marco Melandri (ITA) | Aprilia | Valentino Rossi (ITA) | Honda | ||||
| 2003 | Steve Jenkner (DUI) | Aprilia | Anthony West (AUS) | Aprilia | Sete Gibernau (SPA) | Honda | ||||
| 2004 | Jorge Lorenzo (SPA) | Derbi | Sebastián Porto (ARG) | Aprilia | Valentino Rossi (ITA) | Yamaha | ||||
| 2005 | Gabor Talmacsi (HON) | KTM | Sebastián Porto (ARG) | Aprilia | Valentino Rossi (ITA) | Yamaha | ||||
| 2006 | Mika Kallio (FIN) | KTM | Jorge Lorenzo (SPA) | Aprilia | Nicky Hayden (USA) | Honda | ||||
| 2007 | Mattia Pasini (ITA) | Aprilia | Jorge Lorenzo (SPA) | Aprilia | Valentino Rossi (ITA) | Yamaha | ||||
| 2008 | Gabor Talmacsi (HON) | Aprilia | Alvaro Bautista (SPA) | Aprilia | Casey Stoner (AUS) | Ducati | ||||
| 2009 | Sergio Gadea (SPA) | Aprilia | Hiroshi Aoyama (JPN) | Honda | Valentino Rossi (ITA) | Yamaha |
Antal oaverwinningen per mark
[bewark | bronkode bewarken]| Plaatse | Mark | |
|---|---|---|
| 1. | 46 | Honda |
| 2. | 28 | Yamaha |
| 3. | 26 | MV Agusta |
| 4. | 17 | Aprilia |
| 5. | 11 | Suzuki |
| 6. | 7 | Gilera |
| 7. | 5 | Mondial |
| 5 | Derbi | |
| 5 | Morbidelli/MBA | |
| 5 | Garelli | |
| 11. | 4 | NSU |
| 4 | Kawasaki | |
| 4 | Minarelli | |
| 14. | 3 | Harley Davidson |
| 15. | 2 | KTM |
| 16. | 1 | Moto Guzzi |
| 1 | Benelli | |
| 1 | Maico | |
| 1 | Norton | |
| 1 | Ducati |