Postmodernisme
Postmodernisme is ne ströyming in de filosofy, bouwkunst, kunst un skryverye. Et vöärnaamste idee der van is dat der ginne vaste wårheid of warkelike autenticiteit besteyt un düs ouk gin good of faute in stylköäses. Dårmed trekket postmodernisten ideen uut de Verlichting in twyfel. Se müt niks hebben van de 'groute verhalen' van de moderne tyd, wilt niks weaten van ne vaste unumstoatelike kennis, regels un bedüding vöär ydereyne (et is ja mär net wo as y et bekyket en wat uwen achtergrund is), un wyst der up dat politiken macht afhangt van et döärdrükken van gedachtengood. In et postmodernisme wördt emeynd dat der ginne vaste warkelikheid is, want der valt neet nå to gån of ydereyne et up deselvde wyse beleavt.
Et wördt seen as ne vöördsetting of 'logisk antwoord' up et modernisme.
Ümdat et vaste waerden verwarpet, is postmodernisme to herkennen an ideen dee as den bedenker alleyne by sikselv kan någån, vöäl gebruuk van irony, spotdryven med groute ideen of vaste waerden un eklektik (en wild un willeköärig samenvogen van stylen un ideen).
Wat lüde hebbet wat teagen postmodernisme, ümdat se meynet dat et niks bydrägt ümdat et weatenskoppelike bewysen un vastigheid in de wearld betwyfelt. As nen weatenskopper wat wår enömmen hevt, kan nen postmodernist seggen: wo weat y sou vaste dat ik et neet anders sol bekyken?
Vöärbealden van postmodernisme
[bewark | bronkode bewarken]Eynen postmodernen skryver was Brian O'Nolan uut Yrland. Syne böker trekket sik niks an van ideen oaver wat skryven sol mütten weasen. Et book 'An Béal Bocht' (Et Arme Küeren) is eyne groute parody up eyrdere yrske skryvers dee de yren altyd eynsydig typeerden. Hee nemt bepålde typiske beskryvingen un maket se letterlik. In vöäle literäre warken wördt esegd dat "echten yrsken jungens upgroiden döär in de aske to krupen" (med andere wöörde: buten in den drek spöllen un de bukse good swart krygen). In syn book löt nen olden kearl synen kleinsöäne letterlik döär de aske krupen.