Nedersaksische volksleidjes

't Artikel Nedersaksische meziek böd een beschrieving van de Nedersaksische meziek van vrogger töt now.

Nedersaksische volksleidjes bint leidjes, al dan niet veur kiender, die ofkomstig bint oet de Nedersaksische gebieden. Disse leidjes huft niet altieds in 'n Nedersaksisch dialekt schreven te weden. Hieronder steeit de tekst van een köppel volksleidjes.

Achterhookse volksliedjes

Sunte-Marten-liedje

Vandaag is 't Sunte Marten en morgen Sunte Kruk.

Wi'j hebt nog goeie harten wi'j sloat ze stuk veur stuk.

Hölleken op een tölleken, Sunte Martens kölleken.

Geef wat, hol wat, geef den armen Thomas wat.

'k kwam eens bij een rijke man, den zovele geven kan,

gevend zal hij leven, Zalig zal hij sterven,

de hemel zal hij erven, God zal hem belonen met honderddoezend kronen.

Met honderddoezend rökskes an.

En doar kump Sunte Marten an.

Liedje veur de foekepot

Liedje uut 't artikel oaver de Rommelpot op de Nederlaanstalige Wikipedia:

Foekepotterij, foekepotterij,

geef mien een cent, dan goa ik weer veurbij.

Ik heb geen geld um brood te kopen,

deurum mot ik met de foekepotte lopen.

Foekepotterij, foekepotterij,

geef mien een cent dan goa ik weer veurbij.

Wie gaot met?

Uut: Dr. Johannes van Vloten (1894). Nederlandsche baker- en kinderrijmen. Vierde veel vermeerderde druk. Leiden: Sijthoff.

Wie gaot met? Wie gaot met?

Wie gaot met nar Rommelskerken,

Waar de seuvetien boeren satten

Die de achttien skinken fratten?

Wie gaot met? Wie gaot met?

Wie gaot met nar Rommelskerken?

Drèentse volksliedties

Berend Botje

Berend Botje ging uit varen,

met zijn scheepje naar Zuid-Laren.

De weg was recht, de weg was krom,

nooit kwam Berend Botje weerom.

Eén twee drie vier vijf zes zeven,

waar is Berend Botje gebleven?

Hij is niet hier, hij is niet daar,

hij is naar Amerika.

Berend Botje ging uit varen,

met zijn scheepje naar Zuid-Laren.

De weg was recht, de weg was krom,

nooit kwam Berend Botje weerom.

Eén twee drie vier vijf zes zeven,

waar is Berend Botje gebleven?

Hij is niet hier, hij is niet daar,

hij is naar Amerika.

Sunt-Meerten-liedtien

Sunt-Meerten, Sunt-Meerten.

De koeien hebben steerten,

de maagies die hebt rokkies an.

Daor komp Sunt-Martines an.

Achter op Scheloo is 't knollengruin bevroren

Falderalderiere, falderalderare

Achter op Scheloo is 't knollengruin bevroren

Falla, falderaldera

En daor hef Jan Pieks zien dochter bie verleuren

Falderalderiere, falderalderare

Daor hef Jan Pieks zien dochter bie verleuren

Falla, falderaldera

En oes alderkleinste zwientie det vret al erpelschillen

Falderalderiere, falderalderare

Oes alderkleinste zwientie det vret al erpelschillen

Falla, falderaldera

En van 't zummer zat den Poep al op die hoge Rolder toren

Falderalderiere, falderalderare

Van 't zummer zat den Poep al op die hoge Rolder toren

Falla, falderaldera

En as ie daor nog zat, dan was ie vast bevroren

Falderalderiere, falderalderare

As ie daor nog zat, dan was ie vast bevroren

Falla, falderaldera

Tekst, wieze en ezungen opnaome van dit liedtien mit uutleg, uut de Nederlaanse Liederenbaanke van 't Meertens Instituut

Körtere, ofwiekende versie mit aandere uutleg, uut de Nederlaanse Volksverhalenbaanke van 't Meertens Instituut

De dichter Hans Heyting hef dit liedtien verwarkt in zien gedicht 'En achter op Scheloo...' Een fragment daoruut: Daor achter dat glas slap / dat wichtien, dat snaore! / 'k Zie liever een glas / met 'n bel olde klaore! / Ein prosit, ein prosit, / waorum zal ik treuren! / En achter op Scheloo / is 't knollegruun bevreuren! (Uut H. Nijkeuter (2005). De dichter en de wichter. Verzamelde gedichten van Hans Heyting. Zuudwolde: Stichting Het Drentse Boek)

't Knollegruun bevreur wal op meer plaatsen: d'r is ok een variaant 'In Hardenbarg is 't knollegruun bevreuren'. (L. Jonker (1939). Harm, de boer van 't Hoogelaand. Möppelt: Boom)

Suja, mien lam

Uut: Dr. Johannes van Vloten (1894). Nederlandsche baker- en kinderrijmen. Vierde veel vermeerderde druk. Leiden: Sijthoff.

Suja, mien lam!

Vao komt er an;

Mouder zal dai 'n poppechien koopen

Met klunnen d'r an,

Met klunnen d'r an.

Suze, suze

Uut: Dr. G.H. Kocks (1997). Woordenboek van de Drentse dialecten. M-Z. Assen: Van Gorcum. Ingaank: suzen

Suze, suze kindtien

Pappot stiet in het spindtien

Zute melk met wittebrood

Over een jaor is het kindtien groot

(In 't Woordenboek an-ehaalde bron: J.H. Bergmans-Beins)

Suze, suze, poppien

Hest doe pien in het boekien of zint dien voeties kold

Vuurtien zul wij stoken

Pappien zul wij koken

Het wiegien giet van rik, rak

Veur oes kleine dikzak

(In 't Woordenboek an-ehaalde bron: Maandblad Drenthe (Börger))

Zoo ridt de akkerman

Uut: Dr. Johannes van Vloten (1894). Nederlandsche baker- en kinderrijmen. Vierde veel vermeerderde druk. Leiden: Sijthoff.

Zoo ridt de akkerman

Met de peerdties zachies an,

Zóó rieden de heeren

Mit de wilde peeren.

Paosliedties uut Dwingel

Uut: Dr. Johannes van Vloten (1894). Nederlandsche baker- en kinderrijmen. Vierde veel vermeerderde druk. Leiden: Sijthoff.

Heb i ook 'en olde mande,

Die wie toe Paoschen brande,

Heb i ook 'en bossien riet?

Aors hebben wi veur 't Paoschvuur niet?

Heb je ook olle wanne,

Die we Paoschmaandag kunne branne?

Of 'n bosse riet?

Anders hewe Paoschmaandag niet.

Jan Toerelier

Uut: L. Jonker (1939). Harm Boerenlèven an de Riest. Möppelt: Boom

Jan Toerelier, de bienties, de bienties,

Jan Toereloer, de bienties van de vloer.

Drie sjeun tamboers

Uut: L. Jonker (1939). Harm Boerenlèven an de Riest. Möppelt: Boom

Drie sjeun tamboers, die kwamen al uut 't oosten,

Rombom, zo sleug er de trom,

Die kwamen al uut 't oosten, rombom.

De jongste van die drie zag daor een aordig magien,

Rombom hij sleug er de trom,

Zag daor een aordig magien, rombom.

Zeg magienlief, ik wille mit oe gaon trouwen,

Rombom ik slao er de trom,

Ik wille mit oe gaon trouwen, rombom.

Wel sjeun tamboer, dan muj mien vader mar vraogen,

Rombom, wat maal ik er om,

Dan muj mien vader mar vraogen, rombom.

Zeg olde heer, mag ik mit oen dochter trouwen,

Rombom, ik slao er de trom,

Mag ik mit oen dochter trouwen, rombom.

Wel sjeun tamboer, zeg mij wat is oen riekdom,

Rombom, ie slaot er de trom,

Zeg mij wat is oen riekdom, romdom.

Mien riekdom is, daor wil ik niet um jokken,

Rombom, ik slao er de trom,

Een tromme mit twei stokken, rombom.

Nee sjeun tamboer, dan kuj mien dochter niet kriegen,

Rombom, zo slaot er de trom,

Dan kuj mien dochter niet kriegen, rombom.

Mien vader is groothartog van Bretanje,

Rombom, zo slao ik er de trom,

Groothartog van Bretanje, rombom.

O, sjeun tamboer, dan mag ie mien dochter trouwen,

Rombom, slao op mar de trom,

Ie magt mien dochter trouwen, rombom.

Nee olde heer, now wi'k heur niet meer hebben,

Rombom, wat maal ik er om,

Now wi'k heur niet meer hebben, rombom.

Ik had zo geern een hennegien

Uut: L. Jonker (1939). Harm Boerenlèven an de Riest. Möppelt: Boom

Ik had zo geern een hennegien,

's Aovends naor zien bennegien,

's Morgens vrog van 't rik,

Hier bin ik.

En toe ik had een hennegien,

Toe wo'k ook hebben een haan,

Kukeleku zo zeg mien haantien,

Klok zo zeg mien hennegien,

's Aovends naor zien bennegien,

's Morgens vrog van 't rik,

Hier bin ik.

En toe ik had een haan,

Toe wo'k ook hebben een zwaan,

Laankhaals zo hiet mien zwaantien,

Kukeleku zo zeg mien haantien,

Klok zo zeg mien hennegien,

's Aovends naor zien bennegien,

's Morgens vrog van 't rik,

Hier bin ik.

En toe ik had een zwaan,

Toe wo'k ook hebben een gaans,

Witte veren drag mien gaansien,

Laankhaals zo hiet mien zwaantien,

Kukeleku zo zeg mien haantien,

Klok zo zeg mien hennegien,

's Aovends naor zien bennegien,

's Morgens vrog van 't rik,

Hier bin ik.

En toe ik had een gaans,

Toe wo'k ook hebben een skaop,

Trippeltrap zo hiet mien skaopien,

Witte veren drag mien gaansien,

Laankhaals zo hiet mien zwaantien,

Kukeleku zo zeg mien haantien,

Klok zo zeg mien hennegien,

's Aovends naor zien bennegien,

's Morgens vrog van 't rik,

Hier bin ik.

En toe ik had een skaop,

Toe wo'k ook hebben een koe,

Slindermaker hiet mien koegien,

Trippeltrap zo hiet mien skaopien,

Witte veren drag mien gaansien,

Laankhaals zo hiet mien zwaantien,

Kukeleku zo zeg mien haantien,

Klok zo zeg mien hennegien,

's Aovends naor zien bennegien,

's Morgens vrog van 't rik,

Hier bin ik.

En toe ik had een koe,

Toe wo'k ook hebben een peerd,

Hardedraver hiet mien peerdtien,

Slindermaker hiet mien koegien,

Trippeltrap zo hiet mien skaopien,

Witte veren drag mien gaansien,

Laankhaals zo hiet mien zwaantien,

Kukeleku zo zeg mien haantien,

Klok zo zeg mien hennegien,

's Aovends naor zien bennegien,

's Morgens vrog van 't rik,

Hier bin ik.

Varsien veur een gespin

Uut: L. Jonker (1939). Harm Boerenlèven an de Riest. Möppelt: Boom

De klok slöt acht, wat wordt 't laat,

Waor of mien Klorus blif?

Ik twiefel an zien trouw.

Miskien hef hij berouw.

Det hij der 'n maagien zonder geld,

Evraogd hef töt zien vrouw,

Det hij der 'n maagien zonder geld,

Evraogd hef töt zien vrouw.

Nog een spinneliedtien

Uut: L. Jonker (1939). Harm Boerenlèven an de Riest. Möppelt: Boom

Toe ik ter op Neerlaands bargien stund,

Keek ik er 't zeegat in,

Daor zag ik een skeepien zeilen,

Der waren drei ruterties in,

Ien van de drei was naor mien zin,

Ien van de drei was naor mien zin.

Hier lig mien Dorus

Uut: L. Jonker (1939). Harm Boerenlèven an de Riest. Möppelt: Boom

Hier lig mien Dorus in 't graf,

Mien alderbeste vrind.

Wat hef die lieve jongeling,

Mij tederlijk bemind.

Grunnegse vèrskes

Peerd van Ome Loeks

Ome Loeks was n Grunneger dij aigelks Lukas van Hemmen haitte (Lukas (Nl) = Loeks (Gr)). Dizze kirrel was kastelain en aigender van runpeerden (n belaangrieke sport in Stad en der om tou). Hai was ain van de populèrste peerdholders en dou zien peerd Appelon oet de tied gong, begonnen n hail ìnde mìnsken dit vèrske zingen op melodie van t sunterkloaslaidje "Daar wordt aan de deur geklopt". Tegenswoordeg is dit t maist bekìnde en populère volkslaidje in Stad en Ommelaand, woarnoa t stadsbestuur in 1959 besloot om bie Heufdstesjon ien Stad n staandbeeld te ploatsen.

Peerd van Ome Loeks is dood,

Loeks is dood, Loeks is dood

Peerd van Ome Loeks is dood,

harstikke dood.

Guster nog goud gezond,

sluig hai mit steert in t rond

Peerd van Ome Loeks is dood,

harstikke dood.

Haar ik hom môr vreten geven,

den was er in leven bleven

Peerd van Ome Loeks is dood,

harstikke dood.

Damster Kaarms

Schreven ien t Oldambtsters van de Woldstreek. n Populèr vèrske bie de subverainen "Omlandia" van t G.S.C. Vindicat atque Polit.

Dou ik van Damster kaarms kwam

Holderdebolder joep joep

Dou ik van Damster kaarms kwam

ien onderbroek

Toun zag ik doar ain wichie stoan

holderdebolder joep joep

Ik vruig heur of ze midde wol goan

Zie zeede van nee môr ze mainde van joa

Toun binnen soamen noar berre tou goan

En ien dij broek doar zag ik mie ain scheur

Toun stak ik doar mien soabel deur

Noa negen moanden kwam der ain kind

Toun mos ik veur de rechter kommen

Hai vruig mie of ik t doan haar ik

Zeede van nee, môr mainde van joa

Ain boer wol noar zien noaber tou

Hai boer hai

Ain boer wol noar zien noaber tou

Hai boer hai

Zien wief dij wol mit hom goan

Dom dom dom dai

Zien wief dij wol mit hom goan

Dom dom dom dai

Nee wief doe most thoeze blieven

Hai boer hai

Nee wief doe most thoeze blieven

Hai boer hai

Most spinnen en naaien

Van dom dom dom dai

Most spinnen en naaien

Van dom dom dom dai

Dou boer weer ien hoeze kwam

Hai boer hai

Dou boer weer ien hoeze kwam

Hai boer hai

Zee'e wief, wat hestoe wel doan?

Dom dom dom dai

Zee'e wief, wat hestoe wel doan?

Dom dom dom dai

Môr t wief kreeg dou berrestok

Hai boer hai

Môr t wief kreeg dou berrestok

Hai boer hai

En sloug hom dou op zien kop

Dom dom dom dai

En sloug hom dou op zien kop

Dom dom dom dai

En boer gong noar zien noaber kloagen

Hai boer hai

En boer gong noar zien noaber kloagen

Hai boer hai

Mien wief het mie op kop sloagen

Van dom dom dom dai

Mien wief het mie op kop sloagen

Van dom dom dom dai

En noaber zee "Net zie zo"

Hai boer hai

En noaber zee "Net zie zo"

Hai boer hai

Mien wief dij dut krek zie zo!

Dom dom dom dai

Mien wief dij dut krek zie zo!

Dom dom dom dai

Sunt-Meerten-laidke (1)

Sunt-Martinus bisschop

mit zien roege muts op, (of:mit zien hoge houd op)

mit zien laange stevels aan, (of:mit zien laange slipjaas aan)

doar komt Sunt-Martinus aan.

Sunt-Meerten-laidke (2)

k Staai veur joen deur en t is duuster,

mit mien lanteern en ik luuster

komt der nog ain?

ik kin niks zain

aans gaai k weer vot in t duuster

Of

k loop in mien ain in t duuster

met mien lanteern en ik fluuster

komt der nog ain?

ik kin niks zain

aans gaai k weer vot in t duuster

Sunt-Meerten-laidke (3)

Mien lutje lanteern,

ik zai die zo geern,

doe daanst deur de stroaten

dat kist ja nait loaten

Mien lutje lanteern,

ik zai die zo geern

Laidke veur de foekerommelpot

Dit laidke komt van de Grunneger Bladzieden:

k Heb zo laank mit de foekepot lopen

k Heb gain geld om n brood te kopen

Rommelpotterij, rommelpotterij

Geef mie n oortje din goa ik veurbie

Din goa ik noar de heren

En loat mien potje smeren

Din goa ik noar de Fransen

En loat mien potje dansen

Din goa ik noar de smid, smid, smid

En zeg: wat is mien potje wit.

Sloaplaidkes

Uut: Dr. Johannes van Vloten (1894). Nederlandsche baker- en kinderrijmen. Vierde veel vermeerderde druk. Leiden: Sijthoff.. Schreven ien t Stadjeders; schriefwieze en inhold korrigeerd.

1

Suze, nanje, mien poppien,

Ik waig die mit mien sloffen,

Ik waig die mit mien schou,

Poppien, doe dien oogies tou.

2

Suze, nanje, ik waige die,

Waarst doe wat grooter, dan sluig ik die,

Moar dou bist mi nog al te klain,

t Mout die moar deur de vingers zain.

Waiten je wel, waar Jan-man woont?

Uut: Dr. Johannes van Vloten (1894). Nederlandsche baker- en kinderrijmen. Vierde veel vermeerderde druk. Leiden: Sijthoff.. Schreven ien t Westerwôlds; schriefwieze en inhold korrigeerd.

Waiten je wel, woar Jan-man woont?

Jan-man woont om t houkien,

Jan-man het zin wief verkocht

Veur ein dreisìnts koukien.

Jan minen man,

Komst doe môr an;

Wi willen mekander helpen;

Ik zal di de boksen lappen,

En doe zellst voor mi melken.

Jaap, Jaap, Jeude

Uut: Dr. Johannes van Vloten (1894). Nederlandsche baker- en kinderrijmen. Vierde veel vermeerderde druk. Leiden: Sijthoff.. Schreven ien t Stadjers; schriefwieze en inhold korrigeerd.

Jaap, Jaap, Jeude!

Wat hest dou in dien zak?

n Maattien jenever

En n proempien tabak.

Heila, boer! De brij is zoer

Uut: Dr. Johannes van Vloten (1894). Nederlandsche baker- en kinderrijmen. Vierde veel vermeerderde druk. Leiden: Sijthoff.. Schreven ien t Westerkertaaiers; schriefwieze en inhold korrigeerd.

Heila, boer! De brij is zoer,

De slaif ligt in de aaske;

As de boer nait beter oppaast,

Dan komt hie in de kaaste.

Woar is hier de moane?

Uut: Dr. Johannes van Vloten (1894). Nederlandsche baker- en kinderrijmen. Vierde veel vermeerderde druk. Leiden: Sijthoff. Schreven ien t Westerkertaaiers; schriefwieze en inhold korrigeerd.

Woar is hier de moane?

De moane is hier niet,

De moane is doar niet,

De moane is achterwege.

Wie wil nou de bokse lappen

Uut: Dr. Johannes van Vloten (1894). Nederlandsche baker- en kinderrijmen. Vierde veel vermeerderde druk. Leiden: Sijthoff.. Schreven ien t Westerkertaaiers; schriefwieze en inhold korrigeerd.

Wie wil nou de bokse lappen,

Zonder noad, zonder droad,

Zonder knecht of kameroad?

Is doe gorte goar?

Fidel, di, dom

Uut: Dr. Johannes van Vloten (1894). Nederlandsche baker- en kinderrijmen. Vierde veel vermeerderde druk. Leiden: Sijthoff.. Schreven ien t Stadjers; schriefwieze en inhold korrigeerd.

Fidel, di, dom,

Dien bainen binnen krom,

Dien bochel is dien ransel.

Scheer die weg dou mosterdjong,

Ik wil niet mit die daansen.

Spoukien, spoukien, Hillebrandt

Uut: Dr. Johannes van Vloten (1894). Nederlandsche baker- en kinderrijmen. Vierde veel vermeerderde druk. Leiden: Sijthoff.. Schreven ien t Westerwôlds; schriefwieze en inhold korrigeerd.

Spoukien, spoukien, Hillebrandt,

Kom van boven en lang mi de hand.

Jan Pankouk

Jan eerdappeldaif

Zat onder de toavel

en scheet in de slaif.

moeke zee wat dust doe doar

ik moak pa zien eten kloar

Hop hop peerdje

Dit vèrsie wordt zongen deur n wazzende terwiel der n leutje op de knij zit. As t vèrsie begunt, gaait de wazzende op en neer mit zien bain woardeur t leutje begunt te wuppen. Op stee van {{noam}} wordt de noam invuld van t kind dij op de knij zit. Dit open stee bestaait oet twij lettergrepen. Schreven ien t Veenkelonioals.

Hop hop peerdje rie noar de stad.

Hoal os ...{{noam}}... koekies zat.

Koekies as ain woagen rad;

Het er/ze de haile weke wat.

Grönneger lijdtien

Schreven in 1831 in t Stadsgrönnegs. t Is schreven veur de luu oet Stad dij noar Bèlgie gongen om de opstaand neer te sloan.

Nouw nog een lijd veur t algemijn,

k Kan t Hollans nijt begriepen

Het Grönnegs kan hier iederijn;

Zo t olde zingt, zal in t gemijn,

Ook t jonge goudje piepen.

Der is en volk, dat volk is dom,

Dat vlökt op laand en Köning;

Dat volk ligt veur de hogen krom,

Dij speulen mit dat volk wt om,

En smeren t volk mit höning.

Dat volk smoorde in zien aigen smeer;

k Wol t was, woar ik het gunde;

Och, geef dat volk ons nooit nijt weer,

Dou met dat volk, o lijve Heer!

Wat t weerd is! - Fui, t is zunde!

Dou trokken de studenten op,

De krieglu en de schutters;

Dij gaffen heur wat op de kop,

De Buren luien in galop!

Moar onze eur wuir lutters!

Nouw bin studenten weer in hoes,

t Is oet met heu ellende!

Ze sluigen t volk met man en moes;

Nouw drinkt zuk old en jonk n roes

De bliedschop het gijn ende!

De bisschop dij van Munster kwam,

t Is haile lank al leden,

Dij sluigen ze ook al krom en lam.

Nouw zigt men: t Is dezölfde stam,

Vn nouw en van t verleden!

n Vrijer aan de deur

Vanôf t twijde koeplet wordt allend de eerste zin nuimd. De twijde en vaaierde lienen van t eerste koeplet binnen bie aal koepletten t zulfde. De daarde komt aaltieds overain mit de eerste.

Moeke, der staait n vrijer aan de deur,

Fiekedom, fiekedom, fieke-dieredom

Moeke, der staait n vrijer aan de deur,

Ha-le-lu-jah!

Vroag ais, wat hai drinken wil.

Tee mit widde puntjes.

Vroag ais, wat hai eten wil.

Gört mit proemedanten

Vroag ais, woar hai sloapen wil.

Op het mooiste bèr in hoes.

Vroag ais, houveul geld hai het.

Honderdoezend gulden.

Loat hom din moar binnenkommen!

Italienne

En dat gaait weer noar Osker tou,

Noar Oskert tou,

En dat gaait weer noar Oskert tou,

(stamp op de vloer)

En Osker is zo'n mooie stad,

Zo'n mooie stad,

En Oskert is zo'n mooie stad,

Zo'n mooie stad, hoezee!

En van Hambörg gaait t noar Ritsebuul,

Noar Ritsebuul,

En van Hambörg gaait t noar Ritsebuul,

Van Ritsebuul noar t maark.

"Hup!" zee de gans

Doar kwam n gans oet Saksen,

Oet Saksen kwam n gans;

Dij was zo schoon geboren;

Van achteren en van voren;

"Hup!" zee de gans.

Weg was de gans!

Doar kwam n gans oet Saksen,

Oet Saksen kwam n gans;

Veur in de riegeboom,

Achter in de ziegeboom;

"Hup!" zee de gans.

Weg was de gans!

Vraauwen Roukema, Narriman en Rozeboom

Vraauw Roukema, vraauw Roukema;

Wat hebben joe dikke titten;

Hou waiten joe dat, hou waiten joe dat;

Zie hangen ja sikkom tot op joen gat.

Vraauw Narriman, vraauw narriman;

Wat het joen man ain dikke;

Hou waiten joe dat, hou waiten joe dat;

Ik heb hom zulf ien handen had.

Vraauw Rozeboom, vraauw Rozeboom;

Wat binnen joe daip hìn zonken

As smörnsvroug, t hoantje kraait

Den is vraauw Rozeboom weer naaid.

Voakentieds wordt de lèste kurze op zien (overdreven netjes) Hollaands zongen om de Hollanders ien de zoal aan tou spreken en op tou jutten.

Vrouw Rozeboom, vrouw Rozeboom;

Wat zijt gij diep gezonken;

Als 's ochtendsvroeg, het haantje kraait,

Is mevrouw Rozeboom genaaid.

Oostfraislaand

Antje

Uut: Dr. Johannes van Vloten (1894). Nederlandsche baker- en kinderrijmen. Vierde veel vermeerderde druk. Leiden: Sijthoff.

Antje!

Broad poerren in 't pantje,

Let de bonken stoan,

O-en seg: de kat het 't doan.

Heite Sunte-Marten

Uut: Dr. Johannes van Vloten (1894). Nederlandsche baker- en kinderrijmen. Vierde veel vermeerderde druk. Leiden: Sijthoff.

Heite Sunte-Marten,

De kalver sunt so darten,

De koojen hebben horens,

Klokken hebben torens.

De tuteretuut,

Dat leed is oet.

Oen dee dat leed wat wider kan,

Dee sing verdan;

Spiker, boor oen knüptang,

Is dat nieh 'n luutjen mooien sang?

ja - e, nee - e,

Schipper van Ariken,

Let sün seiel striken,

Let sün seiel up de top,

Geef mi wat in mün rommelpot,

'n Oortje of 'n appel,

Laat mi nieh to lange staan,

Ik moet nog 'n huuske wider gaan.

Kip, kap, keugel,

Sunder-Martens veugel,

Sunder-Martens dikkeboek,

Stekt sun eers to 't fenster oet.

Kip, kap keugel (Emden)

Uut: Dr. Johannes van Vloten (1894). Nederlandsche baker- en kinderrijmen. Vierde veel vermeerderde druk. Leiden: Sijthoff.

Kip, kap keugel,

Sunder-Martens veugel

Woel so wiët flegen

Al euver den Rün.

Hei je Sunder-Martens veugel niet sien?

Sunder-Martens gense

Sunt ook gaar te bense,

Biten de olle wive

De titten van den live,

Braden ze op 'n reuster,

Smekken ze as 'n keuster.

D'r vlogen twee robiintjes na 't papenhoes to,

Dat papenhoes weer d'r versloten,

De himmel stoen speerwijd open.

Als Josef oet de schale kwam,

He har d'r geen botter,

He har d'r geen brood,

He lee siin kop in Marye heur schoot.

Marye dee har d'r goerrel an,

Daar hongen wol doesent klokjes an.

De klokjes foengen an to pingelen,

Leeve engeltjes foengen an to singen,

Van hier an, van daar an.

Boven woont de rike man,

Dee oens waal wat geven kan.

Rike man te pere,

Oense lieve Heere

Dee let wassen

Good koorn oet good flassen,

Good koorn oen good liinsaad.

Trooke, is dat geen hoesgeraad?

Kip, kap keugel

Uut: Dr. Johannes van Vloten (1894). Nederlandsche baker- en kinderrijmen. Vierde veel vermeerderde druk. Leiden: Sijthoff.

Kip, kap keugel,

Sunder-Martens veugel

Sunder-Martens dikkeboek,

Steckt siin eers to 't fenster oet.

Hier woont 'n rike man,

Die veul geven kan.

Veul kan he geven,

Lank zal he leven;

Wen he koemt to starven,

De hemel sal he arven,

God sal 'm lonen

Mit hondert-doesend kronen,

Mit hondert-doesend klokjes d'r an,

Daar koemt Sunder-Marten an.

Oaveriesselse volksliedties

Driekusman

Wör vuural in Tweante en n Achterhook ezungn en edaanst. t Is nit alleene n vèrske, mear dr heurt ook nen daans biej. As t "klap klap klap" ezungn wörd, klapt de daansers in de heande en as t "stap stap stap" ezungn wörd, treat ze met de veute. Opnoame

Non wol ik wal s weetn wat Hendrieksken zeg

Hendrieksken zeg, Hendrieksken zeg

Non wol ik wal s weetn wat Hendrieksken zeg

Hendrieksken zeg: bô Joa!

Vader, Moder, weelt mie sloan

Ik mag neet mear met Driekus goan

Driekusman, driekusman,

keert oew s umme en kiekt miej s an.

Met de heandkes: klap klap klap,

Met de veutjes: stap stap stap.

Had ik diej, wat zol ik diej!

keert oew s umme en daanst met miej.

Hen den den

Ezungen riempien, eheurd in de Kop van Oaveriessel:

Hen den den,

wat veurig jaor een kiepien was

is now een olde hen!

Vergeliek: 'Din, din, din, / Dat verleden jaar / Een piekje waar, / Is nu een ouwe hin.'
Uut: Dr. Johannes van Vloten (1894). Nederlandsche baker- en kinderrijmen. Vierde veel vermeerderde druk. Leiden: Sijthoff.

Spik spak spaander

Ezungen riempien, eheurd in de Kop van Oaveriessel:

Spik spak spaander,

van 't iene bien op 't aander.

Vergeliek: 'Klits, klats, klander, / Van d'eene bil op d'ander.'
Uut: Dr. Johannes van Vloten (1894). Nederlandsche baker- en kinderrijmen. Vierde veel vermeerderde druk. Leiden: Sijthoff.

Waorom mag i'j neet mit eur naor Sevene gaon

Een centraole plek in et dörp Sevene in de Kop van Overiessel is 'de brogge'. Hier was töt zo 1950 een brogge over d'Olde Aa, mar de plek numen ze nog altied zo. Dit was een ontmoetingplek daoraj de leste ni'jgies konden vernemen. Ok wördden d'r wal ies vri'jers van buten hardhaandig an-epakt; de brogge stond daoromme bekend as een 'minne stee'. Steenwiekers zongen naor anleiding daorvan et volgende liedtien, toe-eschreven an Mr. 'Toone' Kamp. (Veur "i'j" moej' "hi'j" lezen en veur "eur" "heur": in et Steenwieks vaalt de h vaeke weg.)

Janna's moder hef wat

teugen Janna's skat,

waorom dat?

doof veur Janna's hartewense

geef mi'j Rense

blef et olde mense

en gien reden gef ze op

ze hef et aanders in de kop

et olde mense is wat vinnig

en braof zinnig

en zo hold' ze van mekaander

die bestemd bin d'een veur d'aander

en dat dot mi'j zo'n verdreet,

oe soms neet?

Waorom mag i'j neet mit eur

an de deure staon,

waorom mag i'j neet mit eur

naor Sevene gaon,

waorom mag i'j neet mit eur

mit eur aantien in zien haand

naor de enties kieken an de waeterkaant

waorom mag i'j neet mit eur

naor de steerns zien

en een smokkien geven of een zoegertien?

waorom mag i'j neet mit eur,

waorom mag i'j neet mit eur

jao, dat weet ik niet

eur moder is d'r neet veur.

Uut Weijdema, Dick (1986), Uit de geschiedenis van een turfgraversdorp: grepen uit de geschiedenis van Zuidveen, een voormalig turfgraversdorp in de Kop van Overijssel, Kampen: IJsselakademie (spelling an-epast an de Stellingwarver en West-Overiesselse spelling)

Stille mear mien Tuutje

Eheurd in Tweante. t Wördt ezungn duur mooders as n keend gölnd in thoes keump. n Riessensen komiek Harm oet Riessen hef dr ne opname van maakt: Harm oet Riessen - Stille mear min tuutje.

Stille mear, mien Tuutje,

Wat is dr toch ebuurd?

Tröantjes oawer t snuutje,

kleedje kèts eskuurd,

Komt mear eawn biej moor op n skoot,

Tröantjes vort, joa zo wor-j groot.

Bezweringsvarsien

Een soort bezweringsvarsien, det kiender mit menare op sjaanterige wieze zungen bi'j 't maken van fluities uut siepsapsiepiesholt (holt van de liesterkral). Uut de Nederlaanse Volksverhalenbaanke van 't Meertens Instituut

Sap sap sieppien

Wanneer bin ie riepe

Ankome meitied

As de veugelkes eigies legt

Legt ze dan geen eier

Dan mar doppen

Gooi er de olde wieven

Mee tegen de koppen

Kop an bloeden

Bloed-bloed varken

Gaot er mee naor Marken

Gaot er mee naor Engelaand

Engelaand stiet in de braand

Wie ef dat edaone

Kleine Marietje

Wat ef sie op h'r schootje

Mooi mooi boekje

Wat staot er in te lèzen

Van vader en van moeder

Van zuster en van broeder

Wil d'r duppien nog niet of

Smiet 'm dan der kop mar of

D'r of, d'r of, d'r of

D'r bint van dit varsien veule Nedersaksische variaanten in Nederlaand en in Duutslaand (Nederlaanse veurbielden). Halbertsma tiekenden een variaant op in de Overyssel Almanack (1836), mit de uutleg: "de twijg riip en gesneden zijnde, slaan de kinderen met het hecht van een mesje op een der groene rijsjes, tot dat de bast loslaat, dien zij er dan heel aftrekken en als een pijp gebruiken om op te fluiten of er erwten door te blazen. Zoo lang het kind met zijn mesje op den bast tikte, plag het oudtijds de volgende regelen te zingen" (bron):

Lange lange pipe,

wenneer bistou ripe?

Te Meye, te Meye,

as de veugeltjes eyer lekt.

'T ketjen op den dyk zat,

sute melk met brokken at.

Doe kwam de voele hesse

al met de scharpe messe,

wold et ketjen et oor afsnien;

it ketjen ging ant lopen

to hope, to hope!

de voele hesse ging lopen.

Heel of, half of,

houwe dijn den kop af,

so dood as een piere,

kump sün levendage net weer hiere.

Naor 't bezweringsvarsien verwiest de titel van de uutgaove Wanneer bin ie riepe... : cursiefjes, ingezonden voor de streektaalwedstrijd 1984 georganiseerd door de IJsselakademie en de Dialektkringe Salland en Oost-Veluwe (Kampen: IJsselakademie).

Peerd van Ome Loeks (Tweantse versie)

t Peerd van Ome Loeks wördt ok wal boetn Grunningn ezungn, biejvuurbeeld in Tweante.

Peerd van Ome Loeks is dood

Loeks is dood, hartstikke dood.

gistern nog good gezoond

sleug-e met n steert in t roond

ha-k um mear vretn egeewn/edoan

dan was-e in leawn ebleewn/nit dood egoan

Stöppelhaene

't Artikel Stöppelhaene beschrif dit Sallaanse oogstfeest. De spelling van 't liedtien is an-epast naor de Iesselakkedemiespelling, waordeur de titel eigenlijks Stöppelhäne zol mutten wèèn, mä deurdät 't zo bekend is, is de titel zo elaoten.

De roggebouw is of-edaone

En 't lääste voer is op-elään

Noe lao-wie 't wärk en steugie staone

En viert tesämen 't Stöppelhaene

Noe is dit zommerfees op tille

De tied van 't riepen van 't gewas

Wie määkt dan met mekäre wille, wille, wille

De Stöppelhaene zit in de gas

Wie määkt dan met mekäre wille, wille, wille

De Stöppelhaene zit in de gas

Dit is een fees veur boerenmeensen

Naor 'n aolen stiel in Sallaans laand

Wie könt oons niet wat bèters weensen

Noe 't drukke wärk is an de kaant

Een glassie zuut dät mag 't wè kossen

Met een ende wos zo uut de pan

Bi-w gangs dan zingen wie aole lieties en gaot hossen

De Stöppelhaene die kreit dervan

Bi-w gangs dan zingen wie aole lieties en gaot hossen

De Stöppelhaene die kreit dervan

Tweants draankleedke

t Kan ezungn wordn in plaatse van t gebrukelike Duutse Ein Prosit. Iej mut t op ne Gregoriaanse maneere zingn, as o-j in de Roomse koarke zitt. Met wa-j zingt, mu-j met t glas metdoon. t Leste wöardken mut gewoon, dreuge ezeg wordn.

An de lippe, van de lippe

An de kinne, van de kinne

An n haals, van n haals

An de börste, van de börste

An n naffel, van n naffel

An t grei, van t grei

Leu, doot hoog

Leu, doot leag

Leu, liek veur n snoetn

-Zoepn

Palmpoasken

Wör duur de keender ezungn tiedns ne Palmpoaskenoptocht

Palm Palm Poasken

Loat de koekoek roasken

Loat de kiefte zingn

Dan kriege viej mooie dingn

Hei koerei! Hei koerei!

t Is nog énen zöandag,

Dan kriege viej n ei.

Veluwse volksliedties

Sonde-Marten-liedtien uut Elburg

Sonde, sonde Marten

De kalvers dragen starten

De konen hebben horens

Rieke, rieke torens

Hier woont zo'n rieke man

Die zoveule geven kan

Veule zal e geven

Zalig zal e leven

Stook vuur, stook vuur

Sonde Marten is zo duur

Geef me een holtjen of een turfjen

Waor 'k me bie kan warmen

Mit mien blanke darmen

Stook vuur, stook vuur

Sonde Marten is zo duur

Fluitjes van liesterkrallenhout

Siep sap houtjen

'k Slao joe mit een boutjen

'k Slao joe mit een mes twee, dree

Dat jie vliegen al over de zee

Kom jie dan weer boven

Dan stop ik joe in de novend

Kom jie dan weer op 't laand

Dan gooi ik joe mit een haand vol zaand

Wiegelietien uut Wezep

Oetse de boetse de bente.

De kugies die loop in Drenthe,

de kugies die loop in 't grune gres.

Ik wol dat mien kientien maar groot was,

dan kon e mooi naor schoele gaon,

leren op een bänkien

en as e dan ondeugend was

dan kreeg e met een plänkien.

Wiegeliedjes uut Apeldoorne

Suja, suja kindjen

Suja, suja kindjen,

oew päppien steet in 't spindjen,

melksien van de bonte koe,

kindjen dut de ögies toe.

Huia, kabuia

Huia, kabuia,

Jantjen die sleup in de huia,

hadde wie ons klein Jantjen niet,

dan zongen wie van huia niet.

Schokker volksliedjes

Suja mien kleintien

Suja mien kleintien,

Ie bin dan toch zo stout,

En heb je dan pijn in je buikie,

Of bin d'r je voeties koud.

Dan zal ik 'n vuurtien stoken,

'n Pappien voor 't jonchien koken,

't Wiegien dut van wip-wap-wap-wap,

Veur mien klaane dikzak.

't Schokker vastelaovondlied

't Was op een vastelaovond

En 't dat was een dure tijd,

En toen raokte ik an mijn ongeluk

En toen raokte ik an de meid.

En de meid die was lui en lekker,

Geen mindere wou zij doen,

En toen ging zij neur 't stalletjen toe

En toe melkten zij de koe.

Weet je wel wat al de mooie moidjes doen,

's Ochtends geane zij vroeg opstaon,

En dan geane ze voor dat spiegeltjien staon,

Dan kijken ze hier en dan kijken ze deur,

En dan kijken rond van trots, hier.

Moedertjien zet je nachtkappetjen ies op,

Want je liefien zal vanaovond komen.

Komt er me liefien vanaovond nijt,

Sleap zij in d'r mijn armpies nijt,

Dan komt Flores Jansen,

Die deur loopt de rommelpot voel

En dan geat ze leren dansen.